بمناسبت اولین سالروز وفات رفیق فرید مرید
میرعبدالواحد سادات
یاد و خاطرات زنده یاد فرید مرید را گرامی میداریم
چو دانم نیستم هستم و لیک این مایه می دانم
چو هستم نیستم ای جان ولی چون نیستم هستم
مولانا
در هفته قبل این نبشته را رویدست داشتم که خبر جانکاه وفات المناک زنده یاد سربلند چون صاعقه بر ذهن و روان من فرودآمد و با مشکل ترین مشکلها که همانا« خبر مرگ عزیزان بوقت
دربدری» است مواجه شدم و حقا که « مصیبی است که تا مغز جان زند آتش»
باورم نمی شد که دست اجل قلب انسان بزرگوار با اندیشه و کار کرد های بزرگ و با آرمانهای سترگ برای وطن و مردم را از تپش باز مانده باشد . کلام شاعر ماندگار کسرایی
بذهنم تداعی گردید که :
« من مرگ هیچ عزیزی را باور نمیکنم»
یاد یاران قدیمم نرود از دل تننگ
چون هوایی چمن از یاد اسیران قفس
و اما :
در رثای زنده یاد فرید مرید که دیگر یکسال از آغاز« مرحله دوم زنده گی اش» می گذرد چه
میتوان نوشت :
هر گاه قرار باشد بر اساس معیار های :( تقوا ، صداقت ، وفا ، صفا ،شجاعت ، کار ، مبارزه ، و خدمتگذاری صادقانه بوطن و مردم) ارزیابی انجام یآبد ، او بدون شک در ذمره بهترینان قرارمیگیرد .
انسان وارسته ، عاری از حب و بغض وکینه و عداوت که با تمام قلب و احساس راهی را که
برای نجات مردم و وطن انتخاب نموده بود ، با فداکاری بی نظیر تعقیب کرد و در طلاطم امواج و سرد و گرم روزگارچون یل سر فراز در میدان نبرد حضور داشت . طراز نامه درخشان کارو پییکار سیاسی ،کار کردهای اجتماعی و فرهنگی او تمامـا گویایی این حقیقت
است که ما امروز در نبود یکی از وطندوستان با درک ودرد جگرخون می باشیم و یاد و خاطره او را گرامی میداریم . و شرط یاری ، دوستی و رفاقتیکه پایه آن صداقت و وطن و مردم باشد ،غیر ازین بوده نمیتواند .
مرگ به هر شکلی آن که عاید گردد پایان کتاب زنده گی« انسان به کمال رسیده» نمی باشد و
درست این« قطع» و این مرگ فزیکی است که ابعاد وسعیترانسانی به عشق وضو ساخته را مفتوح میسازد ، و از همینجاست که مرگ نمیتواند برای انسانهای همانند فرید مرید پایان کار باشد .
بلی ، این اندیشه ، عمل وخصایل عالی انسانی او است که تداوم میآبد ، نقد می شود و مورد
ارجگذاری قرار می گیرد .
از روزگاران بسیارقدیم همین اندیشه نزد بشر وجود داشته وادیان ،فلسفه وعلوم دیگر هر کدام
آنرا به ذم خود توضیح داده اند و بقول فروغ :
« تنها صدا است که می ماند»
و از همین شاعره است که :
« پرواز را بخاطر بسپار ،پرنده مردنی است»
بی جهت نبوده است که از« زنده گان مرده» یاد کرده اند ، کسانیکه در حالت حیات از« درون میمیرند» و ارزشهای متعالی زنده گی و انسانیت نزد شان مرده است .
مرگ کهن سالترین آشناهی زنده گی است ،مرگ دینی است بر گردن هر موجود زنده و از جمله انسانان ، و چنانچه گفته شده است که هر« نفس»،« ذایقه مرگم» را آزمایش می نماید .
مرگ با تمام ناگواری آن با نهایت هنرمندی به زنده گی معنی و مفهوم می بخشد و آنرا به
تصویر می کشد .
آنچه همیشه جاویدان است :
ایمان ،محبت ، عشق و امید است
محبت به تعبیر ولتر :
خمیر مایه کار گاه آفرینش است
و بقول شاعر :
در خرمن کاهنات کردیم نگاه
یک دانه محبت است وباقی همه کاه
بقول و تعبیرمولانا که کلام شان پیشانی این نبشته را زینت بخشیده است ، در« نیستی» «هستی» تداوم میآبد و به همین جهت مرگ را« وصل» میشمارد و بخاطر عاشقان« دریغ ،دریغ» و«فرق ،فراق» را روا نمیدارد .
شاید به همین خاطر« رند» زمانه ها حضرت حافظ عاشقان را زنده جاوید میداند :
هر گز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق
ثبت است در جر یده عا لم دوام ما
وبدینترتیب میتوان خاطر نشان ساخت که فرید مرید با مرگ خود پیام تداوم حیات معنوی و
تاریخ شرافتمندانه ، صادقانه و انسانی زنده گی خود را داده است ، که حکایه از خصایل عالی انسانی و از گرایش او به« کمال» مینماید .
در نفس چگونگی مرگ او مفهوم بسیار باریک وجود دارد که توضیح آن به عهده روانشناسی
غربت است که متاسفانه تا هنوز تالیف نا شده است .
از اریک فروم روانشناس برجسته که خود آواره گی را آزمایش کرده بود مطلبی دلچسپی وجود دارد ، بدین شرح :
«اما من مایل ام ، ویژه گی زنده گی را کمی دقیقتر مشخص کنم ، زنده گی همیشه گرایش به کمال ویگانگی دارد . به عباره دیگر :
زنده گی به نا چار روندی از رشد ودگرگونی همیشگی است ،با پایان رشد ودگرگونی مرگ فرا میرسد. »
اکنون میتوان تصور کرد که آن انسان بزر گ که سالها و در بحرانی ترین شرایط بخاطر وطن ومردم رزمیده همانند موجی که در به اصطلاح آسوده گی عد مش را دیده ، و«گژدم غربت جگرش راآزرده» وعزلت و غربت .....
بروز واقعه تابوت ما ز سرو کنید
که مرده ایم به داغ بلند بالایی « حافظ»
زنده یاد مرید هیچگاهی از مرگ واهمه نداشت ، زنده گی سیاسی او با فراز ونشیب های سهمگین رقم خورده بود ،از زندان مخوف دهمزنگ تا نبرد های حماسه آفرین در برابر خونتایی حفیظ اله امین که هر لحظه خطر مرگ وجود داشت .
چنانچه شاملوگفته بود :
« هر گز از مرگ نهراسید » ، ومرگ او به قول همین شاعر بزرگ :
« به چرا مرگ خود آگاهان »
پاسخ میدهد .
( البته همچو حوادث جانکاه ود لخراش در تاریخ کم نبوده است ، صادق هدایت ، ارنست همینگوی و... همین چند سال قبل کریم عزیزی از جنرالان شرافتمند واز فرزندان با شرف
ح د خ ا ( حزب وطن ) در حادثه مشابه به خاویدانگی پیوست .
* * *
چرا فرید وامثال او را گرامی بداریم ؟
معمول عام در بین ما افغانان برین گفته مردمی متکی است که :
« در افغانستان زنده خوب ومرده بد وجود ندارد ! »
و حقا که درین گفته ضعف بزرگ ما وجامعه ما نهفته است . و یا نوعی مرده پرستی که متاسفانه عام گردیده وحتی به ابتذال گرائیده است ، زیرا نوعی تجارت و دکانداری بر بزرگان فقید و گرامی انجام میآبد .
اما این یک حقیقت ودر عین حال یک ضرورت می باشد ، تا ما بدون هر نوع حب و بغض به تکریم بهترینان بپردازیم و طراز نامه سیاسی شانرا نقد نمایم و بهترین عناصر
شخصیت ، اندیشه و عمل آنانرا تداوم بدهیم و به نسل جوان ونسلهای بعدی انتقال بدهیم.
زنده یاد فرید مرید را بر اساس اندیوالی شخصی وآشناهی طولانی ،رفاقت حزبی تا جاهیکه من درک کرده ام و دوستان شهادت داده و میدهند میتوان بحیث یک انسان والا
، یک افغان برجسته ،یک یار همیشه ویک رفیق صادق وبا وفا وبا صفا که عاشقانه وطن و مردمش را دوست داشت قلمداد کرد .
بسیاری از خصایل عالی انسانی و افغانی ( لحاظ ، پاس ،متعهد ،استغناء ،صبر ،تواضع ،و ... ) در شخصیت او عجین بود .
نامبرده بحیث یک انسان آگاه به انسان وانسا نیت اعتقاد داشت ویک سیاستمدار انسانگراء ومردمگراء بود .
فرید مرید مرحوم بحیث یکی از چهره های شناخته شدهء چپ دیروزو از کدر های برجسته ح ، د ، خ ، ا (حزب وطن ) ، باورمند به اندیشه های علمی و مترقی ،منورانه
و متمدن بود وسالهای طولانی بخاطر ترقی ، دیموکراسی ، عدالت اجتماعی و حاکمیت قانون پیگییرانه و بی هراس تلاش کرد و درین راه زندان و شرایط دشوار مبارزه مرگ و زنده گی مخفی را متقبل گردید .
او بمثابه فعال اجتماعی و یکی از استادان فاکولته حقوق و علوم سیاسی در ایجاد انجمن حقوقدانان ج ، ا ،سهم فعال ایفاء کرد و بحیث سکرتر مسوءل آن انجمن مصدر خدمات
شایسته گردید .
زنده یاد مرید در پوهنتون کابل در تربیه کدر های مسلکی سهم داشت وهمچنان بحیث
مربی و رهنماهی سیاسی در پرورش نسل جوان با روحیه وطندوستی و مردمی بذل مساعی نمود .
با آنچه گفته آمدیم :
ما امروز مقام معنوی این انسان وارسته را ارج میگذاریم و از خدمات صادقانه و فداکاری های بی آلایشانه شانر با قدر دانی یادهانی مینما ییم ، ویادش را گرامی میداریم
و برای خانم ، خواهران ، برادران ، فامیل ، دوستان و رفقای او شکیبا یی آرزو میبریم منحیث حسن ختام این نبشته را با کلام بی بدیل حضرت سنا ئی را ختم مینمایم وروح زنده یاد فرید مرید را میخواهیم :
هرخسی از رنگ گفتاری بدین ره کی رسد
درد باید ،عمرسوز ومرد باید گام زن
سالها باید که تا یک سنگ اصلی ز آفتاب
لعل گردد در بدخشان یا عقیق اندر یمن
ماها باید که تا یک پنبه دانه ز آب و خاک
شاهدی را حله گردد یا شهیدی را کفن
روز ها باید که تا یک مشت پشم از پشت میش
زاهدی را خرقه گردد یا حماری را رسن
عمر ها باید که تا یک کودکی از روی طبع
عالمی گردد نیکو یا شاعری شیرین سخن
( ختم )
July 7th, 2011
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
پيام تسليت شما
- پيام شما پس از بازبینی منتشر خواهد شد.
- شورای اروپایی حزب مردم افغانستاناحمد سیر کاظمی
- فرین محسنیاناستاد بانو لینا
- مرحوم عبداله احمدشاهي شريفه احمدشاهي
- ثریا نثار مادر صلاح جیحون
- مشعلاستاد عبدالقیوم بیسد
- انجمن حقوقدانان افغان دراروپاپوهاند دکتورمحمد احسان روستامل
- كبير كهكشاندگروال محمد نجيب سحابى
- عبدالروف عرقریز بی بی رحیمه
- فرین محسنیانمزاری سمیع
- شورای اروپاییمادر گرامی رفیق نور الدین نظامی
- سید احمد ضیا نوری سید محمد علی شاه نوری
- انجنیر محمد شریف رفیقبی بی زبیده
- انجنیرعبدالقادرمسعوداستاد نصرالله حافظ
- نظر برهاناعلان فاتحه مرحومه صدیقه پوپل مادر نظر برهان
- نوشته ماریا داروخبر غم انگیز
- الحاج دگرول متقاعد حمیدالله رفعتی
- خسروحیدریغلام نبی حیدری
- نورالله پروانىجنرال الحاج عزيزالله ظريف
- براتعلى افشارى خواهر زاده استاد افشارى
- شهلا دارابمنصور داراب
- کریمه ژوندون دکتور لعل پادشاه ژوندون
- امان معاشرمحب الله فکرت
- کریمه فخری امیر الدین فخری
- سید اکرام پیگیرمحمد حسن مسافر
- عمر کاوشمادر معظمه رفیق شهلا محسنی
- محمد عارف عرفانعتیق الله افضلی
- رحیم صمیمداوودجمال
- محمود مهدی مهدی خان
- عبدالله غور بندیبی بی حاجی
- جنرال عبدالحی نزهتدوکتورس لیدا
- محمد اسمعیل پروانیآمنه پروانی
- فا میل کرنزی زبیده نادی
- انجنیرعبدالقادرمسعودانجنیر نعیم اکبري،
- مولانا کبیر فرخارینیلاب شهکار
- محمد همایون سرخابی حاجی همایون
- اتحاديه ء انجمنهای افغانها در هالندوالدهء صلاح الدين صلاح
- جمال ناصر عبدالرحمان « عادلیار »
- حمیده علیزو اکرمی، محمد موسی اکرمی
- عبدالستار هاتف عبدالرحیم (هاتف)
- رحمت حسناحمد خلیل
- حبیب الله کاظمیسجاد کاظمی
- هدایت الله فرخاری سجاد فرخاری
- حکیم کرنزیعبید
- حزب کمونیست کارگری درمورد درگذشت علی مرادی
- شیرآقابى بى شيرين
- میر ذبیح الله ظهوری میر ظهورالدین شاه ظهوری
- سازمان دفاع از حقوق بشر کردستانتسلیت به مردم کردستان
- بابک تسوجلیبه مناسبت بزرگداشت پروفسور زهتابی
- اسداله زمریانجنیر حمیداله فرهاد حمیدی
- فرید شیرزیداکتر عبدالرحمن ځدران
- فرین محسنیانبی بی نفیسه
- خانه فرهنگی مولانامادر عزیز خانم فوزیه ارال
- دیپلوم انجنیر عبدالقاهر سایقمهتاب ظاهر
- دکتر دستگیر رضاییانجینرمحمد عظیم رضایی
- حشمت اورنگ جهان آرا قدرتی
- رحمت الله حسننعیم بای
- سيد جمال احمدی نسرين حميدي
- امان معاشرروح سید احمد خان (سامع) شاد و یادش گرامی باد
- نوشته: ضیامرد هنر ومعنی از خانوادۀ بزرگ افغانها در استرالیا به رحمت حق پیوست
- نوراحمد نور مرحومه کوکوگل
- از طرف حکیم کرنزیانجینیر سید نعیم
- فامیل کاروال به مناسبت سالگرد وفات زنده یاد عبدارحیم کاروال
- حاجی محمدطاهر نادریشا بی بی
- دپلوم انجنیر حسن پیمان ارسلان آهی
- انجنیر محمدالله جنرال عبدالغفور فاریابی
- داکتر نجیب الله مسیراسدکشتکار
- فرین محسنیانمحمد سمیع عظیمی
- بشیرمومنالحاج نعمت الله خان
- الحاج غلام فاروق « حیدری »بی بی حاجی حنیفه
- پوهنیارسید محمد کریم بهارخوگیاڼى سيدعبدالله بهارخوگیاڼى
- بی بی حاجی فوزیه جلیلی عبدالحفیظ جلیلی
- محمد صدیق « رسول پوپل » بی بی صفورا
- امان معاشر ، خبرنگار آزادمحمد امین اوچقون
- دگروال متقاعد غلام حضرت خان پاسوال والده نیاز الله پاسوال
- هاکان مسعود نوابیهمایون رفت... اما هنر از بین نمی رود!
- دوکتور غلام سرور سخا بهار
- احمدشاه کامران یکسال تمام از خا موش شدن ستاره درخشا ن زنده یاد محمد امان « کامران » میگزرد.
- عبدالصمد ازهردکتور عبدالاحد غفوری را گرامی بداریم
- الحاج عزیز گل عزیزی بی بی حاجی نفس گل حبیبی
- سید اکرام پیگرپدر بزرگوار محترمه سیما فقیریار
- سید اکرام پیگیرمحمد ظاهر حاتم
- ماری خُسروی دیپلوم انجنیر محمد کاظم خسروی
- غلام یعقوب بهروزمرحوم دلجان نظام
- انجمن فرهنگی میهن مادر معظمه محترمه غتی میهنپرست
- دکورنۍغړوخيال محمد کټوازي
- پوهاندجنرال ارکانحرب هاشمداکتر محمد نسیم پوپل
- قدرت الله احمدی بی بی زینب احمدی
- داکتر قاسم کاظم بابک کاظم
- نثاراحمد بهین دمننی او تشکر پیغام
- پوهاند دوکتور م. ا. زيارد ((ارماني)) ليکوال انجنير زرملوال مرگ
- محمدعوض نبی زاده الحاج محمد اسحق نبی زاده
- قاضیپوهنیار عبدالرحمن خالد قاضی
- الحاج غلام رسول وزیريد فاتحې خبرتیا
- رومان همدرد عزیز همدرد
- شورای کشوری هالند حزب مردم افغانستان پیام تسلیت بمناسبت وفات رفیق صمد مومند
- کمیسیون صلح و آزادی برای افغانستانداکتر عبدالصمد حامد
- اشرف سروریسيما سروری
- اسحاق ثنامادر داکتر عزیز فاریابی
- عبدالقدیر میرزایی والدۀ عبدالفتاح خان کوچی
- امان معاشر سید احمد جهش
- فضل الرحیم رحیماحسان الله فضلی جهان فانی را وداع گفت
- بسم الله اکبريد خواشینی او خواخوږې پیغام
- گل محمد منشی زاده پسر فقید غلام محمّد خان وردکگل محمد منشی زاده پسر فقید غلام محمّد خان وردک
- د هلالی کورنۍد فاتحې او جنازې خبر تیا!
- انجمن شهر اپلدورناستاد میر صفی الله عصمت
- محمد عمر هژیرخشوی رفیق شیر محمد بزگر
- شريفه احمد شاهي عبداله احمد شاهي
- شهباز ایرجحنيف بكتاش
- محمد اشرف شهکارنیلاب شهکار
- شورای انگلستان حزب متحد ملی افغانستانسید عبدالحمید تیمور زاده
- نوراحمد نور احمدطارق پوپل
- ارغندسمیع
- سید رشاد بهارخوګیاڼی د فاتحی خبرتیا
- رابعه شهابیمحمد انور نیکبین
- عبدالرحمن احدی والده صاحبه عبدالرحمن احدی
- حاجی عبد الرحیم درگی عوض محمد درگی
- انجمن حقوقدانان افغان دراروپامولانا عبدالقدیرشهاب
- ناهید صفدریمحمد انور صفدری
- نوشته نذیر ظفرسفر در ماه مبارک صیام
- مؤمنه مؤمنمحمد امین رسولی
- انجمن فرهنگ هرات باستانپيام تسليت
- انجنیرعبدالقادر مسعودد خواشینۍ پیغام
- حمید کیانور والدۀ حمید کیانور
- عبدالله انورد مرحوم استاذ حاجي محمد حسن خان انور( اڅکزی) دفاتحې خبر تیا
- سلطان علی کشتمند صدراعظم پیشین افغانستانپیام همدردی بمناسبت درگذشت عبدالرحیم کاروال وزیر پیشین ترانسپورت
- عده دوستانخانم ویدا کارمل
- محمد یوسف صدیقیداکتر غلام سرور غنچه
- صدیقه ( محسنی)عتیقه ( حسنی)
- آمنه سرور محمد ظریف سرور
- اشرف هاشمي أمان كامران
- یاور بامیانی میردلاور خان بامیانی
- جنرال غلام جیلانی حنیفی الحاج غلام خوانی حنیفی
- نوشته نذیر ظفر غروب شهاب
- مشعلپیام تسلیت و همدردی به مناسبت درگذشت ظاهر هویدا
- دپلوم انجنیر حسن پیمانپیام تسلیت بمناسبت درگذشت دکتور محمد صادق برنا اصفی
- اسدالله زمریحاجي عبدالحمید دوستي
- انجنیر محمد نجیب شریفی سلیمان شریفی
- محمد امان کامرانمحترمه والده محمد امان کامران
- الحاج غلام ربانینګهت(شاه جان)
- انجنیرعبدالقادر مسعوداستاد رحیم غمزده
- محمد نبی تکانمحمد مهدی مشفق
- شوراي هالند حزب واحدپيام تسليت
- سید زمری دگروال مرحوم سیدآقا (سید )
- نبى حيدرى معلم زرغونه ترنکوال حيدرى
- حشمت الله اورنگ سهیلا قدرتی
- فواد امین پورفاطمه امین پور
- احمد شاه « حمیدی »حمیدی
- نجیب الله جویا درسوگ و اندوه شخصیت فرهنگی کشور مرحوم مدیر رحمت الله خان( نیکپی)!
- انجینر ببرک قریب شوهر داکتر عادله بلوچ
- محمد بشیر بلوچخانم مرحوم محمد اکبر بلوچ
- فامیلپاسوال عبدالجمیل نورستانی
- فامیل حکمتحمیده حکمت
- فامیل هلالی حاجی محمدعمر هلالی
- شورای کشوری انگلستان حزب واحدمحمد رفیع
- شورای افغانان مقیم دنمارکمیر نجیب الله ساهو
- مهدی زاده مرحوم میر عباس ظریف
- رقیه محبی خانم احمـد علـــی محبـّـــی
- فوزیه سیدیعبدالرحیم سیدی
- امان اله عزیزی مرحوم الحاج عبدالرشیدعزیزی
- سیداسلم سید خانواده های فروغی و سید
- محمد داوود حکیمیبی بی حاجی حمیرا
- انجنیر عبدالله کرامیمریم کرامی
- دگروال احمدسيرمولايیشاهرخ سير
- لا لا ظریفخانم مرحوم محمد شریف تره کی
- سلطانیوفات بی بی حاجی ماه گل
- فامیل رزمی جنرال محمدابراهیم رزمی
- پیام تسلیتبه رفیق عبدالرشید
- انجنیر محمد کبیر دهزاد، انجنیر جمشید عمری
- محمد همایون سرخابی پیام تسلیت و همدردی ترکتباران افغانستان مقیم انگلستان به مناسبت وفات نابهنگام دیپلوم انجنیر عبدالرحیم نبی زاده
- صنعت اله بسام حمیداله بسام
- نادرکارگر صدیقیعبدالطیف صدیقی
- احمدشاهيظاهر احمدشاهي
- شورای کشوری هالند حزب واحدوالده رفیق عبد الوحید
- شوراي هالند حزب واحد همشيره رفيق عبدالرزاق طلوع
- جمعی از دوستانابراز تسليت
- دیپلوم انجنیر فرین محسنیان شاد روان محمد ناصر محسنیان
- ډاکټر لطیف بهاندمحمد شریف بهاند
- صدیق رهپو طرزی، عزیزه طرزی
- میرعبدالخلیل«جلال»خانم داکترصاحب میرعبدالخلیل«جلال»
- شورای سراسری حزب واحد در فدراتیف روسیه پدر گرامی رفیق محمد عوض
- پیام تسلیت شورای آلمان حزب واحدنسبت وفات همسر عزیز رفیق فواد پامیری
- از مهرالدین مشیدسخنی چند بجای اظهار تسلیت به خانوادهٔ مرحوم نورانی
- ضیا احمد سیار مرحومه بی بی حاجی قریش سیار
- در شهرلندناعلان مجلس فاتحۀ زنده نام عبدالمجید سربلند
- الحاج محمد محسن جمشید فریدون جمشید
- اعضای حزب واحد در آمریکاهمرزم ګرامی رفیق نظر عمر
- شورای شهر مسکو حزب واحدسید وصیم
- اعلا ن فوتیعبدالمجید سر بلند
- از طرف خانواده رفیق فریدبمناسبت اولین سالروز وفات رفیق فرید مرید
- مشعلانجنیر امرالله سرحدی
- د یپلوم انجینر محمود صافی يپلوم انجينر وېس سکند ری
- مشعلرفیق عبدالمجید سربلند
- فامیل پنجشیری جنرال حاجت پنجشیری
- شوراي هالند حزب واحدامام الدين
- اسدالله جعفریمحمد جواد ضحاک
- شوراي هالند حزب واحدپيام تسليت
- ډاکترسیدقاهرعاطفډاکتر سید احمدشاه عاطف
- زلمی فقیریانجنیر زهرا فقیری
- مرحوم عثمان خان کریمزاده احمد شاه کریمزاده
- اتحادیهء انجمنهای افغانها در هالند آگاهی ، اعلان فاتحه وراهپيمايی
- فامیل فیضی بی بی حاجی خدیجه فیضی
- خانواده های: علی ، احمدی و عبادی سید حارث
- شورای ارو پایی حزب واحد مادر رفیق خلیل رخشان
- فامیل های نوری و قیامیبی بی حاجی نوری
- خانم مرحوم حاجی محمد اصف تنویر خانم مرحوم حاجی محمد اصف تنویر
- فامیل نوروزبی بی طاهره
- شورای سراسری حزب واحد در فدراتیف روسیه پیام تسلیت
- انجنیر حفیظ اله حازمدر سوگ علی سینا
- از جانب انجنیر زلمی نصرت ازکشور دنمارکانجنیر عبدالقادر مسعود
- ازجانب آصف «رها» سابق ژور نا لست روزنامۀ پیامدیپلوم انجنیرغلام سخی حمید«نورزی»
- خانواده ی معروفی به اطلاع می رساندبی بی رقیه
- فاطمه حکمت همسر الحاج پروفیسر داکتر صمد علی حکمت
- زرمینه جمشید زاد خانمبه مناسبت وفات غلام محمد جمشید زاد مشهور به بابه جان
- عبدالقدیر میرزایی عبدالقدیر میرزایی
- شورای سراسری حزب واحد فدراتیف روسیهپدر محترم غلام ربانی
- فامیل های پوپل ومجددیخانم مرحوم شیر احمد پوپل
- هیاٌت اجرائیه شورای کشوری هالنددوکتور سید حبیب الله هاشمی
- میرمن صابره همدرد پروفیسور دوکتور عبدالرحمن همدرد
- مُکمِلپوهانددکتورعبدالغیاث مُکمِل صافي
- عبدالرزاق عریفخشوی عبدالرزاق عریف
- ضمیرسید محمد ضمیر
- انجمن فرهنگی و هنری ایران و فرانسهدکتر داود همدانی
- داکتر برنا افغانداکتر برنا افغان
- عبدالقاهر خان « ساپی »مــرحوم عبدالظاهر « توریالی ساپی »
- انجينير همت الله امين زىله خالدهادي حیدري سره ميدان ځوانانوخواخوږي
- دگروال دکتور غلام عمر پتکملعبدالتواب عمر
- جنرال محمد حکیم سروری مرحومه دلجان
- هاشم زحمت والده رفیق ارجمند هاشم زحمت
- فاميل های ويدى و عزت محترمه راحت ويدى
- غلام نقشبند توکلی رابعه توکلی
- شورای کشوری حزب واحد در هالندخشوی مرحومه و مغفوره رفیق گرامی سرور زهتاب
- شورای آلمان حزب واحد پيام تسليت به محترم داکتر حميد برنا
- بارق شفیعی روح افزا شفیعی
- محمد عمر هژیر محمد عمر هژیر،
- اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالندالحاج غلام غوث واصل
- جنرال خلیل عنایت انجنیر ولی محمد صافی
- خداداد همگام والیده ٌ خداداد همگام
- مشاهددگروال محمد حیدر مشاهد
- مشعلاحمدشاه عبادی
- اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالندجنرال عبدالهــــــادی
- محمد همایون سرخابی یادی از نبود یک آموزگار نستوه میهن استاد صالح محمد پیمان
- سيد احمد ضيا ً نوری سید حامد نوری
- کميته اجرائیه توحيد و انسجامء کشور هالندء حزب واحدمحترم امین اله
- دميدان ځوانانودټولنې خواخوږۍ پيغام
- صابره مهرزاد نجیب الله مهرزاد
- مشعلخواهر محترمه رفیق احمدشاه سرخابی
- شورای آلمان حزب واحد مادر گرامی محترمه هاجره جان
- محمد دین ژواک بی بی عایشه ژواک
- جمعی از نویسندگان تسلیت به مرجعیت عظمی، حضرت آیت الله العظمی محقق کابلی
- دکتور قربانعلی منصور بی بی حیات النفوس
- استاد عبدالله ولی انجنیر عبدالواحد ولی
- شورای هالند حزب واحد امان اله کریم
- محمد همایون سرخابی از لندنبه مناسبت وفات نا به هنگام شاد روان رضوانقل تمنا شاعر و نویسنده نستوه میهن
- شورای آلمان حزب واحد فرید مرید
- مشعلرحیم مهریار
- احمد شکیب یحیائیانجنیر محمدشفیق یحیائی
- کميته توحيدو انسجام هالندحزب واحدحبيب الله حبيب
- اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالندپيام تسليت
- عزیزاحمد خوارمل والده عزیزاحمد
- یما شالیزی نوروز شالیزی
- علی امانی حاجی غلام حسین
- مشعلسلطان احمد علومی
- مشعلدکتور محمدنعیم ننگرهاری
- پوپلیارضیأ احمد پوپلیار
- مشعلعارف جهش
- فامیل داراباعلان فوتی
- جمعی از دوستانبمناسبت سومین سالروز وفات پوهنمل داکتر سید نجیب الله فائز
- شير احمد روستابی بی حاجی حليمه خروطی
- شورای آلماننسرین مفید
- میر محمد شاه رفیعی جنرال میرعظیم الدین
- محمدالله " نصرت "مردم شریف و پرافتخار ولایت باستانی بدخشان!
- انجنیر عبدالقادر مسعودد خواشینی پیغا م
- برهانمرحوم برهان الدین « برهان »
- مشعلمحمدعالم رزم
- کمیته اجرائیه توحید و انسجام شورای اروپائی حزب واحد رفیق نعمت الله فریاد
- روح افزا کاکر محمدعلی کاکر
- اتحاديهء انجمنهای افغانها در هالندپيام تسّليت بمناسبت حادثهء شهادت المناک شماری از خانوادهء محترم سنايی اميری
- انجیر ذکریا ناصری خانم خدیجه ناصری
- صالح محمد غلام رسول قانع
- دگروال محمد حسین محسنی محترمه بی بی گل
- کمیسیون تفاهم ووحدت شورای اروپائی نهضت فراگیرامان الله دهقان
- مشعلمادر بزرگوار رفقا داکتر سلیم مجاز و داکتر سالم اسپارتک
- سرڅارمن عبدالحکیم بي بي نساء
- فامیل کارگرانجنیر خیر محمد کارگر
- داکتر خلیل ودادانجینیر عبدالمتین بارش
- شورای اروپائی ن.ف.د.ت.ارفيق عزيزعبدالرزاق طلوع
- شورای هالند ن.ف.د.ت.اشیر محمد ارسلان
- بی بی حاجی خانم مرحوم خواجه سید محمد رفیق همایون بسیم
- سکرترمسوول شورای المان نهضت فراګیر د . ت حاجی زمرد خان
- هيأت رهبری اتحاديهپيام تسليت اتحاديهء انجمنهای افغانها در هالند
- اسدالله جعفریپیام تسلیت به مناسبت رحلت آسمانی مرد جهان حضرت آیت الله العظمی منتظری(ره)
- پیام تسلیت دوتن از علما ومحققین یکاولنگ به مناسبت رحلت سردار جهادومقاومت بابه علی یار(ره)
- عبدالرحيم اڅکزی شهيد نرگس اڅکزی جوان نامراد
- سکرترمسوول شورای المان نهضت فراګیر د . ت . ا مرزا عزیزاحمد ضرابی
- سکرترمسوول شورای المان نهضت فراګیر د . ت . اسید عبدالهادی غفوری
- مجلس ترحیمسارا نبی
- شو رای کشوری انگلستان نهضت فرا گیر مادر دگر جنرال رفیق محمد داود (عزیزی)
- شورای آلمان نهضت فراگیر انجینیر آقا محمد کوهستانی
- سکرترمسوول شورای اروپایی نهضت فراگیررفیق محمدنبی
- سکرتریت شورای المان نهضت فراګیز د . ت . ارفیق نظرمحمدسرمند
- سکرتریت شورای المان نهضت فراګیر د . ت . ا میر حبیب اله سیدزاده
- سکرتريت شوراي هالند نهضت فراگيرمحمد لايق فدائي
- غفاریدوکتورعبدالقادرغفاری
- مشعلمیرحبیب الله سیدزاده
- جاویدفرهاددوکتور فریدون نورزاد
- فضل احمدرفیق سید رحیم سید
- مشعلبرای خانواده زنده یاد شیرزی
- هیات اجراییه شورای اروپایی نهضت فراگیررفیق اسدکشتمند
- جلال الدین پیروز محترمه خورشید فضل به رحمت ایزدی پیوست
- سکرتر مسوول شورامحترم سید یوسف
- هیات اجراییه شورای اروپایی نهضت فراگیرپیام به فامیل رفیق نورزی
- شورای اروپایی نهضت فراگیردموکراسی وترقی افغانستانپيام تسليت
- ما همه فانی وبقایش مر توراستفامیل آرش