چرا فقط هشتم مارچ
عبدالو کیل کوچی عبدالو کیل کوچی

                        

 

همبستگی زنان همیشه مستحکم باد

زن از همان آغاز پیدایش برای بقا وزنده ماندن خود تلاش ومبارزه کرده است وبا موجویتش خانواده تشکیل وجامعه انسانی شکل گرفته است . بنا برآن زن بمثابه مهمترین کانون گرم خانواده  چراغ خانه وخورشید منازل ، هستی خود را در اجتماع ثابت کرده است . مها تما گاندی میفر مود ،   زن با اینهمه توانایی ومعجزات بی بدیلش چرا عاجزه خوانده شده است در حالیکه توانایی یک جامعه ناشی از توانایی زن است که با یک دست خود گهواره را می جنباند وبادست دگرش جهانی را .

هشتم مارچ بزرگداشت از تاریخ جنبش زنان وروز جهانی احترام به مقام زن است . درین روز هم از مقام شامخ زن تجلیل بعمل آمده وهم را های عملی پایان دادن به ظلم ها وستمگری های جهانی علیه زنان برسی میشود. 

یاد آوری از جنبش زن در واقع ظهور یک حرکت دسته جمعی وتشکل دادخواهانه زنان را طی یک ونیم قرن گذشته مجسم میسازد .که در سال 1857 نخستین جنبش مظاهرات زنان کار گر در امریکا بخاطر تامین حقوق وخواسته های صنفی شان راه اندازی گردیده وراه مبارزه رابروی زنان گشود .

در امتداد تاریخ وراستای مبارزات زنان عدالت خواه حدود یکصد سال قبل هشتم مارچ به مثابه یک روز مهم بین المللی شناخته شد که آغاز گر آن گرد همآیی زنان از کشور های مختلف اروپایی در شهر کوپن هاگن به ابتکار ورهبری کلا را تگین زن آگاه وبرجسته سوسیالیست آلمانی بود. بدین گونه روز زن در سالهای 1917 ابعاد گسترده را بخود کسب کرد  ودر سالهای 75 و85 و95 میلادی در پایتخت های مهم جهان مسئله زن به برسی گرفته شد وساز مان های اختصاصی ملل متحد مسئله حقوق وموقف زنان در جامعه وزندگی سیاسی ،اجتماعی ،اقتصادی وفرهنگی در کشور های گوناگون را پیگیری نمود .

اما اگر اساس هستی زن وفلسفه پیدایش آن به دقت مورد مطالعه قرار گیرد بخوبی معلوم میگردد که  مسئله تلاش ومبارزه زن  از همان آغاز پیدایش انسان همراه بوده است وبه اندازه قرن ها وسالها قدامت داشته است . زنان همزمان با پیدایش مردان خلق گردیده اند ونخستین موجود حیات انسانی میباشند  وهردو جنس یعنی زن ومرد بمثابه سازندگان اصلی جامعه ماندگار وجاودانی هستند .ازین دو جنس هیچ کدامی از آنها نه فقط بیک روز تعلق داشته بلکه در تمام تاریخ مشترکات حیاتی دارند  زن از نخستین نفس حیات خود مانند مردان در مبارزه بوده است پس چگونه فقط یکروز را بنام زن اختصاص داد؟

 زن کانون گرم خانواده ومظهر هستی اجتماع ونماد مهر ومحبت است  . بقول معروف زن بودن یک خصلت ذاتی است نه یک خصلت عارضی ،زن یک موجود همیشه است .اگر منظور از هشتم مارچ روز همبستگی زنان باشد مبارزات زنان به این روز خلاصه نمیشود واگربا برداشت های متفاوت خلاصه هم پنداشته شود پس سوال پیدا میشود که تعلق دادن هشتم مارچ را بروز زن آیا نقش زن درسایر  روز های سال کم  رنگ نخواهد شد ؟  برای پاسخ روشن به این سوال باید گفت که  سازندگی وحیات مشترک زن ومرد نمایانگرتاریخ وحرکت مشترک آنها میباشد وبا افتخارات مشترک مبارزه همراه .

در کشور عزیز ما افغانستان  زنان ماندگار در تاریخ مبارزات آزادی خواهانه مردم افغانستان  جایگاه خاصی داشته اند که  همراه با مردان یکجا بنام آزادی واستقلال برخاسته اند  نام ملالی ها زرغونه ها ، زهرا ها ودیگران برسر زبانهاست به همین گونه در تمام عرصه های فعالیت جسمی وفکری همسانی دارند .

 محمود طرزی نقش زن را در ساختار جامعه مورد دقت قرار داده زن را نیمی از پیکر جامعه خوانده بود .اومینوشت زنان طوریکه شایسته احترام هستند باییست احترام شوند . طرزی با نمونه آوری زنان قهرمان اسلام وستایش زنان پیشتازوپیشکسوت اروپایی ونقش آنها  را در ساختار وپیشبرد جامعه برجسته میساخت .از همان آغاز پیدایش افکار جنبش زن در افغانستان ،زنان آگاه تلاش میکردند تا به پای خود ایستاده شوند وخواستار حقوق مشروع خود باشند .وبرای همین منظور عرصه را برای ایجاد نخستین نشریه زنان با عنوان ارشاد النسوان به سردبیری زن ودخترش در زمان غازی امان اله خان فراهم ساختند که نقش عمده در دگر گون کردن وضعیت اجتماعی زنان داشت ومی خواستند جامعه را از مرد سالاری بیرون آورند .

افغانستان یکی از اولین کشور های آسیایی  بود که زنان آن در امور کشور سهم فعال  داشته  این

 سهم گیری هر چند که بعدا توسط ارتجاع مختل گردید ولی اثراتش چند دهه بعد جایگاه خود را در اجتماع تبارز داده است. طوریکه می بینیم زنان افغان درمقایسه با زنان کشور های همسایه دربسا موارد پیشگام بوده اند چنانچه افغانستان سالها پیش از کشور های همسایه  نشرات وانجمنی داشته اند وبه مدیریت زن که نام ملکه ثریا به آن درج است ایجاد شده بود .همچنان اولین زنی که بمقام وزارت رسید از افغانستان است در حالیکه  سالها بعد ازین سیمای زنان کشور های همسایه در ساخت سیاست آشکار میگردید .

با آنکه تا نیمه اول دهه چهل خورشیدی در افغانستان ازهشتم مارچ خبری نبود ولی برای نخستین بار درین سالها با تاسیس ساز مان دموکراتیک زنان افغانستان از هشتم مارچ یاد آوری وتجلیل بعمل آمد. تاسیس ساز مان دموکراتیک زنان افغانستان برهبری دکتورس اناهیتا راتب زاد بمثابه یک دستاورد بزرگ یساسی واجتماعی بزودی راه خود را به قرا وقصبات کشور گشود وبه یک سازمان نیرومند وگسترده با کارنامه های بزرگی در زمینه بیداری و آگاهی ساز ماندهی ،بسیج وشرکت فعال زنان در زندگی اجتماعی اقتصادی ،سیاسی وفرهنگی جامعه مبدل گردید وفصل درخشانی رادر تاریخ جنبش چپ ودموکراسی افغانستان رقم زد.

  شور بختانه در حال حاضربنا به وقوع حوادث وتغیرات ناگوار در کشورما با تئاسف باید گفت پروسه حق تلفی بر زنان بمثابه یک نوع بیماری مزمن وخطر ناک است که برغم مبارزه با آن وتلاش های موسسات حقوق بشر جهانی تا هنوز نتایج سود مند ی نداشته . در کشور ما متئسفانه زنان تا هنوزدر بند تعصبات قومی جنسیتی ، قرارداد های قبیلوی ومحرومیت  های مادی ومعنوی قرار داشته است  . وخامت وضع زندگی زن در افغانستان نگرانی جدی جامعه بین المللی  را بر انگیخته است چنانچه زنان افغان از ویرانگری ها ، بی امنیتی ها ، واز دست دادن شوهران ،فرزندان وبرادران شان ،ازدواج اجباری وازاوضاع بد اجتماعی رنج می برند .شمار مرگ ومیر مادران نوزادان در یکی از بلند ترین آمار های تلفات زن در جهان قرار دارد . فقر ،تنگدستی ،تغذیه نا کافی ،ضعف مراقبت های صحی ودر مانی خطر ناک است .گذشته از آن هزاران هزار زن افغان در کشور های بیگانه در شرایط دشوار مهاجرت ، بسختی بسر می برند، این وضع بخصوص در کشور های همسایه برای مادران وفرزندانشان ناگوار وبرای جوامع انساندوست وبا احساس تکاندهنده ونگران کننده میباشد. تا جایی که دیده میشود با وجود کمک های فرا وان جامعه جهانی  تاهنوز به وضع زندگی رقتبار زنان در افغانستان توجه لازم ودلسوزانه صورت نگرفته است .

واقعیت مبرم شرایط زندگی زن مقتضی آن است که بجای صحبت ها از زن وآزادی او که جنبه نمایشی واغوا گرانه نداشته باشد به مشکلات اجتماعی ،اقتصادی وصحی زنان توجه صورت گیرد به تربیه و آموزش ونیروی کار کمک کننده ،تاسیس شفا خانه ها وجلو گیری از انواع شکنجه وآزار وتعصبات جنسیتی صورت گیرد .

 از آنجایی که اصول عمده برای آزادی وبرابری زنان در کشور های گونا گون جهان در هشتم مارچ برجسته میگردد ، لازم است که زنان افغانستان نیز تلاش های شان را برای برآوردن خواست های بر حق خویش متمر کز ساخته تا بتوانند در کلیه امور زندگی همپا با مردان سهم بگیرند .چنانچه هشتم مارچ بمثابه یک میراث تاریخی برای زنان سر آسر جهان واز همه برای زنان افغانستان اعلام میدارد که بدون مشارکت کامل زنان در زنگی اجتماعی ومدنی دستیابی آنان به برابری ، عدالت و پیشرفت واقعی در عرصه های اقتصادی ،اجتماعی وفرهنگی امکان پذیر نخواهد بود. بنا بر آن از روز زن وهشتم مارچ وقتی تجلیل واقعی وشایسته بعمل خواهد آمد  که آرمان های برحق وشایسته زنان تحقق یافته وحقوقشان اعاده گردد .

بر افراشته باد درفش مبارزه عدالت خواهانه زنان رنجدیده  افغانستان وجهان .                                                                                                                                                                              

                                                                       

روز زن

 

   بازهم روی سخن سوی( زن) است    بحث شورانگیزموضوعی زن است

  بحث  رنج و رزم  بی  پایان  زن      جنبش  پر شور و جا و یدان  زن

 رنج زن رنج عظیم  کشور  است        چرخ  مرگ و زندگی رامحوراست

زن بهردردی علاج ومرهم است        زندگی  را  چون  مسیح مریم است

مظهر   آمال   انسانی  زن است        با  تئا سف  قشرقربانی  زن   است

اندرآن آتش که خود را  سوختی         سنگ  عبرت  برسفیها ن   کوفتی

تا نگردی چیز فهم وپخته جوش         حرف  تانرا کس نخواهد کردگوش

تا بکی  باشد  زن  افغا ن  اسیر         کو دکی  در  پنجه    کفتا ر   پیر

تا  بکی  باشد زن افغان خموش        باز کن  بکشا  زبان وچشم وگوش

خیز با گام  جسورانه  به  پیش         جنبشی  کن با هم اند یشان خویش

    خیز  اندر  جستجوی   کاروان          رزم   کن   از بهر  حقوق  زنان

نهضت زن را بنا کن در  وطن        قهر مان  شو  قهر مان مرد و زن

قوت  زن  اقتد ار  رستم  است        کی ز مردان  در توا نایی کم است

گیسویش دردست نا اهلان مباد        عزتش  تا راج    اهر یمان    مباد

یادتان باشد که روزی در وطن        میرسد   دوران    آزاد یی     زن

راه پیروزی تان دروحدت ست        علم ودانش مر شما را عزت است

زن ستیزی وستمگاری فنا ست       با شهامت باش زن حق با شماست


March 6th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسايل اجتماعي