آشنايي با کارتونيست چيره دست کشورما
فضل الر حیم رحیم فضل الر حیم رحیم

گفت وشنودی اختصاصی فضل الر حیم رحیم خبر نگار ازاد با  عتیق  شاهد   چهرهء بر جسته  در عرصه هنر کارتون در شمارانگشت  شمار کارتونیست های  کشورما

 

عتیق شاهد  سال 1955 عسیوی در شهر كابل دیده به جهان گشوده تحصیلات  متوسطه  را در ليسه غازي و تحصيلا ت عالي اش را در پوهنحي اقتصاد پوهنتون كابل  تمام كرد ه و در رشتهء ديزاين مينياتور تحت رهنمايي استاد بزرگوار مرحوم روحاني در كورس غلام محمد ميمنه گي اساسات رشتهء دیزاین مینیاتور را فرا گرفته است .

من با محترم عتیق شاهد مصاحبهء اختصاصی انجام داده ام که توجه صاحب دل خواننده را به ان معطوف میدارم .

_  چگونه به هنر  کارتون  رو اوردید؟

_  ازسال 1982 به ترسيم كارتونهاي سياسي اغاز كردم من قبل ازينكه كارتون وكاريكاتور را شروع كنم نقاشي ميكردم هنر كارتون يك كمبود بزرگ در نشرات داخل كشور محسوس ميشد من علاقه گرفتم تا درين هنر رو اورم.

_  ایا  به صفت کارتونیست  با رسانه  های داخل و یا خارج از کشور همکاری داشتید ویا دارید ؟

_  من بانشرات مختلف در داخل وخارج از كشور همكاري دارم.

_  از نظر شما  کارتون چه پیا می را به بینده  میرساند و تبصرهء شما در مورد جایگاهی کارتون  در نشرات و رسانه ها چیست ؟

نخست لازم ميبينم تا دو واژه كارتون وكاريكاتور را تعريف كرد:

در نشرات مختلف امده است كه از قرن 19 ميلادي كاريكاتور به شيوه خاصي از طراحي اطلاق ميشد شيوه اي كه چهره افراد بشكل اغراق اميز و مضحك ترسيم ومورد توجه هنرمند قرار ميگرفت تعريفي كه امروز از كاريكاتور

ارايه ميشود معادل همان است كه از ابتدايي پيدايش به اين شيوه هنري اطلاق ميشد.در واقع كاريكاتور ترسيم چهره افراد واشخاص بشكل اغراق اميز ونه توهين به كسي صرف جنبه شوخي را در پي دارد.

كاريكاتوريست به هنرمندي گفته ميشود كه چهره افراد را به گونه اي مضحك به نمايش ميگذارد.

واژه كارتون همچنان از قرن 19 در مطبوعات جهان رايج گرديد و مجموع چند كاريكاتور كه دارايي مفهوم مشخص باشد كارتون گفته ميشود كه اثر پذيري ان نسبت به مقاله طويل بسيار زياد است.در جاي هم امده است كه كارتون وكاريكانور به قرن 16 از اثري درگيريهاي مذهبي واختراع صنعت چاپ كه دران زمان شبنامه ها وكارتونها ي

تكثيري ابزار مناسبي براي مبارزات سياسي جناحهاي مختلف محسوب ميشدند.

كارتونيستها را تاريخ نگاران تصويري ميدانند از اين رو كارتونيست كه با نشرات ومطبوعات مصروف اند بايد همواره در جريان رويداد ها و حوادث روز قرار گيرند بخصوص در كشور ما كه همه روزه رويداد نو و حوادث دشوار رخ ميدهد.باوجود اين همه مشكلات وحوادث كه دامنگير مردم ما است متاسفانه تعداد انگشت شمار اشخاص

در اين بخش از هنر زيبا مصروف كارند.

_  یک کارتونیست زمانی که سوژه ء را انتخا ب  میکند علاوه از دقت هنری ایا به نظر شما مکلفیت دیگری هم دارد اگر دارد چه چیزی  می تواند باشد ؟

زماني كه يك كارتونسيت اقدام به خلق يك اثر و يا سوژه  ميكند بايد از زواياي مختلف در رابطه به سوژه مورد نظر غور نمايد ديد يك كارتونيست با ديد افراد عادي در تفاوت است .

سطع فرهنگ وعنعنات مردم مدنظر گرفته شود چنانجه ما شاهد كارتونهاي كه به پيغبر اسلام توهين شده بود بخاطرداريم.

_  چرا در هنر  کارتون  و یا  ادیتوریال  عدهء انگشت شماری از کارتونیست های  افغان  در داخل و خارج  از وطن وجود دارند در حالیکه دلچسپ ترین بخش  در جراید مجلات و در این اواخر در صفحا ت انترنیتی همین بیان طنزی در  لابلای تصاویر رسم شده است ایا به نظر شما کدام دلیل مشخص در این زمینه  وجود داشته ؟

_   فكر ميكنم اولياي امور درين زمينه كم توجه اند .

_   ایا شما تابه حال فلم های کارتونی ( انیمیشن ) سا خته اید ویا تصمیم دارید بسازید زیرا  اسا سا ساختن  فلم های انیمشن کار کارتونیست است؟

كار در مورد انيميشن را تحت مطالعه دارم بلي اساس كار فلم هاي كارتوني كار كارتونيست است.

_  ایا نمایشگاهی از  کارتونهای تان دایر گردیده  چند بار در کجا؟

بلي چند بار كارهايم را در كشورهاي : فرانسه روسيه كيوبا سويس بنمايش گذاشته ام.

_  ایا شما در مسابقات کارتونیست ها در داخل وخارج  از کشور اشتراک نمو ده اید و گاهی هم کار های هنر ی تان مورد تقدیر قرار گرفته ؟

_  در مسابقات جهاني اشتراك داشتم و اكنون هم جريان دارد  چندين جايزه ملي وبين المللي و تقدير نامه هاي بين المللي دارم.

_  ایا تصمیم ندارید تا تجربه  و اندوخته  های هنری تان را با جوانان  و نوجوانی  که  علاقمند هنر  کارتون  هستند ویا تصمیم دارند در این راه گامهای  نخست را بر دارند قسمت کنید ؟

_  تصميم دارم تا اندوخته هاي هتري خود را بشكل يك مجموعه در اورده و به علاقمندان هنر كارتون به هموطنان

عزيز خود ارايه بدارم.

_  از اغازین روز های کار تان در هنر کارتون تا به امروز شمار دقیق  ارایه های  هنر ی  تان را می توانید بگوید با تفکیک اینکه چه تعداد ان اقبال نشر یافته  وچه تعداد  هنوز بد ست  نشر نرسیده اند ؟

_  شمار نشر يافته كارهايم مشكل خواهد بود تا بطور دقيق ان تذكر داد ميتوانم عرض كنم كه تا كنون در ايام

مهاجرت توام بادشواريهاي كه دارد در سايت انترنت من حدود اضافه از 500 كارتون وكاريكاتور وجود دارد

وقبلا در كشور نيز شماري زيادي از كارتونهايم بچاپ رسيده است.

_  کار کارتونیست با سایر دست اندر کاران هنر و ادب متفاوت  است زیرا کارتونیست با ترسیم چهره طنزی مشخص به فرد شکل عملکرد او را نقادانه به نمایش می گذارد که اکثرا کارتونیست  ها با واکنش منفی  افراد و اشخاص مواجه می گردند اما کتلهء از مردم  به کاریکاتور  می بینند  بیشتر به شکل عملکرد وی معرفت حاصل  می کنند و کنایه گونه از  صدق  دل  می خندند تبصرهء شما در رابطه  به واکنش  منفی  چهره که  در کاریکاتور نقش بسته است و خنده های کنایه  گونه  مردم  در برابر کاریکاتور چیست ؟

شما دقيق ميگويند كه كار كارتونيست با ساير اندركاران هنر  متفاوت است زيرا كارتونيست باترسيم چهره اغراق اميز يك شخص و يا افراد شيوه عملكرد انهارا نقادانه به نمايش ميگیردو بعضا متاسفانه با واكنش منفي افراد واشخاص مواجه ميگردد.

اين واكنش را ميتوان عدم دانايي تفنگداران وبر داشت نادرست انها  ازاين هنر ياد كرد ما همين اكنون شاهد همچو واكنش هاي منفي دركشور هستيم.كه يك عده ژورناليست هاي بارسالت را در زندان مي اندازند ومورداديت وازار قرار ميگيرند. ناگزير چنان طرحي از همچو افراد بنمايش گذاشت تا از اثر خنده هاي كنايه گونه مردم به اصطلاح زير اب وعرق شده در رفتار وكردار خود تجديد نظر نمايند كه متاسفانه درشان تفنگداران ما اين شايستگي وجود ندارد.

در اخير از مقامات ذيصلاح داخل كشور توقع دارم تادر رشد وانكشاف هنر كارتون در افغانستان توجه جدي مبذول داشته وافرادي كه دارايي استعداد در هر بخشي از هنر هستند ياري رسانند تا باشد كه در وطن ما نيز كارتونيستهاي حرفوي ظهور نموده وافتخارات بنام وطن شان كمايي نمايند.    تشكر

 

 


December 3rd, 2006


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسايل هنری