بازگشت
امیر جان صبوری «نیک مردی از تبار نیکان»
اسدالله کشتمند اسدالله کشتمند

وقتی صدای گرم اورا با کلماتی که خود همچون مروارید کنار هم میگذاردبا گوش جان میشنوی،گوئی  با تارهای نازک جانت کار دارد ؛او در تصنیفها واشعار خود کلمات صاف وشفاف وپر معنی را بکار می برد.آنچه به همه این موهبتها رنگ رونق میدهد اینست که: گذشت زمان وگسست حوادث درعشق و ایمان او گسست واردنساخته است.

وقتی به صبوری فکر میکنم بی اختیار سیلی از خاطره ها به ذهنم هجوم می آورند؛درسال 1362 بود که به افتخار ورود دوستان عزیزی ازایران بعد از سفری آگنده از رنج وعذاب،از  عده ای از اعضای گروه هنری« گل سرخ» سازمان دموکراتیک جوانان افغانستان تقاضا کردیم با برگذاری بزم موسیقی رنج سفر از تن و روح یاران رنجور ما بزدایند. وقتی صبوری به خواهش من آهنگ زیبای «تو از بوی گندم ...»را اجرا میکرد، زنده یاد«سیاوش کسرائی» درگوشی به من از لطافت کلام ومحجوبیت شریفانه «صبوری»با محبت یاد کرد.بیاد دارم که پیر مردی سفید مو که از سراپای سیمای شریفش نجابت تجلی داشت،با دقت به دهان صبوری که کلمات زیبای تصنیف خودش را ادا میکرد، چشم دوخته بود؛ این مرد شریف «رحیم نامور» نویسنده وژورنالیست نامدار ایران بود که در روزگاران آخر زندگی خود راه هجرت اجباری دگر باره را درپیش گرفته بود.

آنچه به شخصیت هنری صبوری جلایش وصیقل ویژه ای میبخشد،وفاداری بی خدشه وی به زادگاه خودش و به انسان آن است ، اوبه رفاقت ووفاداری به محبت پایبند است.

به نظر من یکی ازویژه گی آثار صبوری در اینست که غمی عمیق وهمه گیر در آهنگ وصدای او وجود دارد.باری غم وامید درکنار هم اند؛ زندگی پر از درد و رنج گذشته غم را همراه زندگی او ساخته است ودر هنرش متجلی میگردد؛گوئی غم در سنگ سنگ بنای وجود او جا گرفته است ولی ذهن بیداروپر کنکاش و وجدان روشن او امید را برگزیده اند.«شاه بیت» تصنیفها وآهنگهای صبوری فتح امید است.چنانچه خود هیچکاهی در زندگی ؛ در دشوار ترین روزها امید را از یاد نبرده است، امید اورا زنده نگهداشته وبالا برده است.

کشور ما در دو سه دهه اخیر آزمونگاه عروج ونزول شتاب آلود وبسی بی بنیادبوده است . عده ای از هنر مندان ما باسراسیمگی در گرداب این تلاطم غوطه ور بوده اند ولی صبوری ازین مهلکه جان در امان گرفته است؛ دیده میشود که درگستره فعالیتهای هنری و تحول بلا انقطاع نو اوری های او پله ها وجود دارد نه گسست ونزول وعروج خارج از خط اعتلائی ،واز همین جا است که تحول متن وشکل اثر اوسرگردان نیست ،وخوشا که این  تحول سراسری ودر پهنا است.

صبوری زاده حوادث بزرگی است که کشور ما در طول سه دهه اخیر از سر گذشتانده است.او همراه با آثارش درین کوره داغ پخته شده است.مزید بر این ، ارزش اساسی کار صبوری در این است که آثار او ریشه در آبهای زیر زمینی سنتهای فرهنگی کشور ما داشته و شیوه های کاراوهمواره مبتنی بر تلاش وامید بوده است.

امیرجان صبوری یکی از شخصیت های اجتماعی وفرهنگی مطرح و صاحب نظر در مسایل مربوط به هنر وادبیات درکشورما است .

این دیگر امر پوشیده ای نیست که شخصیت اجتماعی او برشخصیت هنری اش تاثیر مستقیم داشته است.اوخود محصول تحول اجتماعی گذار از دنیای کهنه به فضای جدید است واین تحول را بهتر از هر کس دیگری در آثارخود، نقش و تمثیل کرده است. از جانبی هم متانت شخصی او بر عروج هنری اش بی تاثیر نبوده است.او در پی شهرت گذرای ناپایداروبه نرخ روز نیست.

با تاسف باید گفت که تا کنون رسانه های مترقی دربرابر شکوه شخصیت هنری صبوری کوتاهی کرده اند:

محمد عاقل بیرنگ کوهدامنی شاعرگرانمایه و شیرین زبان وطن ما میگوید که (وظیفه شاعر شعر گفتن است ودیگران باید اشعار را به چاپ برسانند) به تعبیری این اندیشه را درباره هنر مندانی مانند صبوری میتوان چنین تعمیم داد که صبوری آثار خوب می آفریند و این وظیفه رسانه ها است تا در جهت اعتلای ذخائر فرهنگی کشور آن را در جای بائسته آن قرار بدهند.

برای من هرباری که با صبوری رابطه تلفونی ویا از طریق نامه داشته ام،نفس حادثه مطبوع بوده است. این بار خواستم کسان دیگری را هم که به این هنرمند با ارزش کشور ما علاقه دارند، از حال واحوال او باخبر سازم واینک مصاحبه کوتاهی را که با او انجام داده ام تقدیم میکنم:

دوست عزیزم !رمز اینکه شما به مثابه بزرگترین آهنگساز روزگار ما، دردوران گذار از صحرای سوزان  تغیرات فرهنگ

کش سالهای دراز بعد از 1371 خورشیدی تا کنون ، چگونه توانستید که آتش مقدس هنری تان راچنین زنده نگه بدارید، در چیست؟

صبوری : غربت تلخی که دامنگیر من و یارانم گردید، با اندکی استعدادیکه دارم ، همه به سرود و ترانه تبدیل شد و من خواستم با این سرودها دل خود و همدلان خودرا تسلی بخشم. فقط همین !

- دوست عزیز! این مناعت بجا واین تواضع پر ابهت انسانی راچگونه توانستید درین دوران تیره ، استوار نگه دارید؛ لازم به توضیح میدانم که عده ای به لاف زنی وگزافه گوئی پناه بردند وعده ای هم از بدی روز گار ذلیل شدند  که این همه در اثر ونقش هنرمند در لوح کلی فرهنگ کشوری بی تاثیر نبوده است.ولی شما در جای تان با متانت ایستادید.

صبوری : من تنها و تنها صبوری پیشه کردم ، صبوری وصبوری !

- البوم جدید شما  بنام « زندگی همین است» به مثابه اثر پر غنای هنری در محافل هنر تحسین فراوان برانگیخته است . آهنگ های این البوم در یک کلام  از یکسو قصه غصه و اندوه و از جانب دیگرجولانگاه آرزو  و امید است ،چه انگیزه هائی باعث آفرینش این اثر شد؟

صبوری : در ساختن البوم "زندگی همین است" درد مردم و از سوی دیگر تصادفآ در غربت و دوری از وطن داشتن  وقت کافی برای فکرکردن وامکانات خوب برای آفریدن ،سبب شد تا درد مردم وحرف مردم را بزبان آنهائیکه خود نمیتوانستند بیان دارند ، بیان کردم و قبول شد .

- خوب حال بعد از فتح دل ها بوسیله البوم " زندگی همین است" چه کارهای دیگری را می خواهید انجام بدهید؟

صبوری :بعد از ارایه البوم "زندگی همین است" ، البوم جدیدی رابنام "قفس های طلایی"  به صدای خودم آماده ساخته ام که همه تصنیف ها و آهنگ های آن جدید است و از ساخته های خودم میباشد . این البوم بدسترس دوستان و هموطنانم  قرار خواهد گرفت .

همچنان کليپ DVD  - شکل تصویری آهنگهای البوم "زندگی همین است " را نیز تهیه داشته ام که بزودی بدسترس علاقمندان و هموطنان قرار خواهد گرفت .

هنرمند معروف و خوش صدا  تواب آرش افغان که در سویدن زندگی مینماید در ازبکستان نزد من آمده و تقاضای کمک نمود .

من برای این جوان با انرژی البوم جدیدی را که تصنیف ها و آهنگهای آن از ساخته های خودم است بنام "چای و چلم" تهیه دیدم وبا دوست همیشگی ام آقای ذاکر آتهباییوف امور تخنیکی و ثبت آنرا تکمیل ساختم . این البوم نیز عنقریب بدست نشر سپرده خواهد شد .

همچنان البوم دیگری را برای هنرمند و یکی از دوستان خوب من – حبیب  که جوان سرشار از استعداد و محبت است ساخته ام که امور ثبت و تصویر آن تکمیل شده وبزودی بدسترس همه قرار خواهد گرفت .  

- ما در ینجا اطلاع یافتیم که اخیرا" هنر مند جوانی به نام «شکیب همدرد» که در برنامه ستاره افغان ، با اجرای چند آهنگ جدید که توسط شما ساخته  شده است ، حایز مقام اول گردید  وبه کمال شهرت و محبوبیت رسید . درین  مورد علاقه داریم از خود شما بشنویم .

صبوری : شکیب همدرد جوان خوش صدا و با استعداد است که از میان چندین هزار جوان افغان که در اولین پروسه ستاره افغان اشتراک نموده بودند ، انتخاب گردید . بتقاضاو سفارش دوست بسیار خوب و هنرپرور ، آقای کامگار و علاقه خودش بکار هایم ، به ازبکستان نزد من آمده و من چند آهنگی را از ساخته های خودم برایش آماده ساختم . این آهنگها بشکل تصویری اخیرا" از تلویزیون های افغانستان به نشر رسید . البته نام ستاره افغان را مردم ، تلویزیون طلوع و آریا پردوکشن برایش داد که خوشبختانه با اجرای آهنگهای من شکیب همدرد واقعا" به "ستاره" تبدیل شد!

- مسلما عده  زیادی از علاقمندان هنر در مورد شما و آثار تان شناخت دارند  ولی کمتر کسی را میتوان یافت که درباره زندگی شخصی شما چیزی بداند.شاید این فرصتی باشد تا دوست داران تان کمی هم درباره زندگی شخصی تان بدانند.

صبوری : زندگی شخصی من با لطف پروردگار خوب است و من راضی هستم . چهار فرزند ، سه پسر و یک دختر دارم که همه مرا دوست میدارند. همسرم با محبت زیاد مرا به کار هایم تشویق مینماید و ما از شروع زندگی مشترک تا همین اکنون همدیگر را دوست داریم و به همدیگر احترام قایلیم.

- با عده ای از دوستان دیگر ،من این سعادت را دارم که باشما آشنائی نزدیک دارم ولی برای کسانیکه شمارا از نزدیک نمی شناسند بگوئید که امیرجان صبوری را خود چگونه می بینید ؟

صبوری : امیر صبوری شخص ساده خوشباور، وسواسی و امادر کشاکش زندگی صبور است .                                      پایان

 

 

برگرفته از شماره دوم سال پنجم ماهنامه

 

مشعل

 


May 11th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسايل هنری