نقش زورمندان درتجارت ترياك
بصيرشامل بصيرشامل

هيأت بين المللي کنترول مواد مخدر سازمان ملل از افزايش توليد هروئين در افغانستان ابراز نگراني کرد. هيأت کنترول مواد مخدر سازمان ملل در هشتاد و هفتمين نشست خود در وين ، درباره افزايش کشت ترياک و توليد هروئين در افغانستان هشدار داد. دکتر فيليپ امافو رئيس هيات بين المللي کنترول مواد مخدر از کشورهاي منطقه خصوصا همسايگان افغانستان خواست تا جهت کاهش کشت و قاچاق مواد مخدر در اين کشور همکاري کنند . کشت خشخاش و توليد مواد مخدر از مهمترين معضلات افغانستان است . آمريکا و متحدينش پس از حمله به افغانستان در سال 2001 متعهد شده بودند تا با توليد و قاچاق مواد مخدر در اين کشور مبارزه کنند. اما با گذشت بيش از پنج سال از حضور انان نه تنها از ميزان توليد مواد مخدر در افغانستان کاسته نشده ، بلکه به شدت افزايش يافته است. چندي پيش سازمان ملل متحد با ارائه گزارشي اعلام کرد که کشت خشخاش در افغانستان در مقايسه با سال گذشته پنجاه و نه درصد افزايش پيدا کرده است. در چنين شرايطي، به نظر مي رسد مواد مخدر در افغانستان به مسئله اي پايدار تبديل شده است که حل آن ، نيازمند تلاش همه جانبه دولت کرزي و تغيير در سياست هاي آمريکا است . برخي گزارش ها حاکي از آن است که گروههاي مافيايي مواد مخدر در افغانستان با برخي  ازمقامات بيروني ارتباط نزديک دارند .

بااين توصيف در شرايطي که منافع آمريکا و هم پيمانانش در کسب سود از طريق کشت خشخاش و قاچاق موادمخدر در افغانستان نهفته است ، ريشه کن ساختن مواد مخدر دراين کشور امکان پذير نخواهد بود. کارشناسان معتقدند، مبارزه با توليد مواد مخدر در افغانستان تنها از طريق ارائه کشت جايگزين به دهقانان ممکن است . تأمين معيشت بيش از دوميليون دهقان از طريق کشت خشخاش نشان دهنده ميزان تأثير گذاري مواد مخدر در اقتصاد افغانستان است . آمارها بيانگر آن است که شصت درصد اقتصاد داخلي افغانستان را تجارت مواد مخدر تشکيل مي دهد. باتوجه به اين که برگزاري نشست هاي قبلي بين المللي باهدف بررسي راهکارهاي کاهش مواد مخدر در افغانستان ، با نتايج کاربردي همراه نبوده است ، به نظر مي رسد اجلاس اخير هيأت بين المللي کنترول مواد مخدر در وين نيز دستاورد چنداني نداشته نباشد زيرا منافع سياسي و اقتصادي آمريکا و برخي دول اروپايي از طريق استمرار کشت خشخاش در افغانستان تامين مي شود . بنابراين حل معضل مواد مخدر در افغانستان از طريق عزم جدي بين المللي و تلاش دولت کرزي در ارائه کشت جايگزين و تغيير سياست هاي آمريکا در افغانستان امکان پذير خواهد بود.

پروفسور"بارنت روبين" پژوهشگر آمريكايي كه تحقيقات زيادي در مورد مسائل افغانستان انجام داده است، گفت: عوايد بدست آمده از توليد ترياك در اين كشور ‪ ۳/۱ميليارد دالر است.  وي با استناد به گزارش سازمان مبارزه با موادمخدر سازمان ملل در كابل افزود: به موجب اين گزارش از اين رقم فقط ‪ ۲۵درصد سهم توليد كنندگان و بقيه عايد قاچاقچيان مي‌شود.  براساس گفته‌هاي اين محقق، درآمد دهقانان  از محل كشت خشخاش با همه خطر، رنج و مرارتي كه به همراه دارد، ‪ ۷۷۵ميليون دالر و سهم قاچاقچيان سه برابر اين رقم يعني دو ميليارد و ‪ ۳۲۵ميليون دالر است.  در حاليكه اين رقم ‪ ۹۷۰ميليون دالر بيشتر از مجموع بودجه عادي و عمراني افغانستان با جمعيت ‪ ۲۴/۲ميليون نفر است.  بودجه افغانستان در اين دو بخش دو ميليارد و ‪ ۱۳۰ميليون دالر است كه بخش اعظم آن را كمك‌هاي خارجي تشكيل مي‌دهد.  اين محقق آمريكايي پيشگيري از توليد و تجارت موادمخدر در افغانستان را د ستگيري قاچاقچيان بزرگ مواد افيوني ذكر كرده است.  وي در عين حال يادآور شد كه با وجود مشكلات دولت و عدم تصميم جامعه‌جهاني در اين ارتباط، كار مبارزه با موادافيوني در افغانستان مشكل خواهد بود.  روبين مدعي شد مشكلي كه از قبل و در حال حاضر در افغانستان وجود دارد، بر اساس توافقنامه جهاني است كه توليد ترياك را غيرقانوني اعلام كرده‌است.  وي با اشاره به افزايش ‪ ۱۰برابري قيمت موادمخدر در خارج از مرزهاي افغانستان اظهار داشت: افزايش توليد ترياك تقاضا را در جهان كمتر خواهد كرد. اين محقق آمريكايي گفت: در افغانستان اجراي قانون ضعيف است و اين امر قانوني شدن كشت ترياك را نيز بسيار مشكل خواهد كرد.   وي اضافه كرد نزديك به ‪ ۱۰سال حكومت مجاهدين و طالبان در افغانستان در سالهاي ‪ ۱۳۷۰تا ‪ ۱۳۸۰خورشيدي در اين كشور توليد ترياك ممنوع نبود.  روبين يادآور شد: در آن زمان ترياك از قرار كيلويي ‪ ۴۰دالر آمريكايي از دهقانان خريداري مي‌شد و در حال حاضر قيمت آن در هر كيلوگرم به ‪ ۴۰۰دالر رسيده است.  به‌گفته صاحبنظران، افغانستان از جمله كشورهاي اسلامي است كه اقتصاد آن با مشكل توليد و تجارت موادمخدر در جهان روبرو است.  سطح زير كشت موادمخدر در افغانستان بر اساس گزارش سازمان ملل در سال زراعتي جاري با ‪ ۵۹درصد افزايش به ‪ ۱۶۵هزار هكتار رسيده است.  ميزان توليد ترياك در افغانستان با اقتصاد سنتي كشاورزي، شش‌هزار و ‪۲۰۰ تن اعلام شد كه از نظر توليد ترياك در صدر كشورها قرار دارد . كشت خشخاش در مدت ‪ ۱۰سال به ديگر ولايات اين كشور سرايت كرد.  عوامل ذكر شده و نيز فعاليت باندهاي بين‌المللي موادمخدر در منطقه، نبود حاكميت قانون، ضعف دولت مركزي و قدرت طلبي افراد و زورمند محلي و جنگ- سالاران به كشت خشخاش در افغانستان دامن زد.  پس از آن بود كه با افزايش درآمد حاصله از توليد ترياك يك پديده جديد و ناشناخته در اقتصاد اين كشور ظاهر شد به گونه‌اي كه امروز سه ميليون از جمعيت ‪ ۲۴/۲ميليوني نفري اين كشور از راه‌كشت موادمخدر امرار معاش مي‌كنند.  دولت و مجامع جهاني به رهبري انگليس سرمايه‌هاي كلاني را صرف مبارزه با كشت و توليد ترياك در افغانستان كردند كه به علت عدم برخورد ريشه‌اي با پديده نوظهور توليد و تجارت موادمخدر و بدون در نظر داشتن فرهنگ منطقه‌اي برنامه‌هاي آنان تقربيا با شكست مواجه شده است.  هم اكنون اغلب سازمانها به شكست در كار مبارزه با كشت موادمخدر و محو مزارع خشخاش در اغلب ولايات افغانستان اعتراف كرده‌اند.  در حال حاضر دولت به منظور تشويق دهقانان و دست كشيدن از فعاليت در مزارع خشخاش طرح "كشت جايگزين" را به مرحله اجرا درآورده است.  دولت و نهادهاي ذيربط در تلاش هستند با كشت زعفران، سويا، پنبه، پسته، گل و گياهان زينتي و ديگر فعاليت‌هاي توليدي ميل به كشت بوته خشخاش را در افغانستان كاهش دهند. د ست كشيد ن از كشت خشخاش كه افغانها به آن " كوكنار" مي‌گويند، گذشته از زمان، نياز به سرمايه‌گذاري، تامين ماشين‌آلات و كودشيميايي و بذر اصلاح شده دارد.  دهقانان به علت ضعف بنيه اقتصادي به تنهايي قادر نيستند بدون حمايت مالي دولت به كشت جايگزين بپردازند.  دولت نوپاي افغاسنتان نيز به علت تخريب اغلب زيرساختهاي كشاورزي و صنعتي كشور طي سه دهه جنگ داخلي نمي‌تواند دهقانان را تشويق كند تا از يك فعاليت توليدي سودآور دست بردارند.  شماري از دهقانان آمادگي خود را براي كشت جايگزين اعلام و از دولت و نهادهاي ذيربط به‌خاطر خلف وعده‌هاي داده شده در كشت محصولات جايگزين به شدت انتقاد مي‌كنند.  امسال دولت افغانستان اعلام كرد كه در راستاي مبارزه با كشت خشخاش، ‪۲۰ هزار هكتار از مزارع كوكنار را در سطح كشور تخريب خواهد كرد.  وزارت مبارزه با موادمخدر افغانستان نيز فعاليت‌هايي را در اين رابطه آغاز كردند، اما با مقاومت دهقانان در برخي ولايات روبرو شدند.  در درگيري پوليس با زارعان تعدادي كشته و شماري نيز زخمي شده و ماموران و خودروهاي آنان نيز متحمل تلفات و خسارات زيادي شدند.  نشستي با حضور "حامد كرزي" رييس جمهوري و با شركت وزيران امور داخله، زراعت و آبياري، احيا و انكشاف دهات (روستايي) و سفيران آمريكا و انگليس و نماينده سازمان مبارزه با جرايم و موادمخدر در كابل برگزار شد.  رييس جمهوري در اين نشست از كشت خشخاش بعنوان يك عمل "ناروا" ياد و اعلام كرد محصول خشخاش و فروش آن از نظر دين اسلام يك عمل حرام است.  وي گفت: تصميم ما در مبارزه با موادمخدر قاطع خواهد بود و در اين راه تلاش‌هاي خود را سرعت بخشيده‌ايم تا عاملان اصلي و قاچاقچيان اين پديده منفي را با كمك مردم به پنجه قانون بسپاريم.  كرزي افزود: استفاده از موادمخدر باعث تباهي نسل جوان مي‌شود كه اين موضوع را بايد علماي دين، بزرگان و متنفذان از طريق مساجد و محافل به اطلاع دهقانان برسانند و آنان را از پيامدها و ضررهاي اين پديده كشنده و حرام آگاه كنند.  "حبيب‌الله قادري" وزير مبارزه با موادمخدر نيز گفت: به منظور تامين معيشت دهقانان و كشت جايگزين و ايجاد طرح‌هاي توسعه منطقه‌اي، سال آينده ميلادي‪۲۰۰۷آمريكا ‪ ۱۴۰ميليون دالر و انگليس ‪ ۴۰ميليون پوند در اختيار اين كشور قرار خواهند داد.  وي اظهار اميدواري كرد با اين قبيل مساعدتها بدون شك شاهد كاهش قابل ملاحظه‌اي در كشت خشخاش در افغانستان خواهيم بود.  سخنگوي دفتر نمايندگي سازمان ملل در امور افغانستان(يونيما) پيشتر گفته بود در مجموع ‪ ۳/۸درصد از افغانها معتاد هستند، از مجموع معتادان اين كشور، ‪ ۱۵۰هزار نفر ترياك، ‪۵۰ هزار نفر هرويين، ‪ ۵۲۰هزار تن حشيش و ‪ ۲۰۰هزار نفر نيز از ساير موادمخدر استفاده مي‌كنند.  وي افزود: ‪ ۱۸۰هزار نفر نيز از دواها استفاده مي‌كنند.  بيشترين تعداد معتادان مربوط به ولايتهاي غربي و جنوبي است و ولايات تخار و بدخشان واقع در شمال شرق كشور نيز تعداد زيادي معتاد دارند.

 تهيه ازمنابع خبري وتحليلي .

 

 

 

 

 


November 19th, 2006


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مردم چه مي گويند