قهرمانان فریب و اشتباهات بلشویکها [1]
کمونیستهای انقلابی کمونیستهای انقلابی

 

 

 

کنفرانس به اصطلاح دمکراتیک برگزار شده است. خدا را شکر، نمایش دیگری در پشت سر ماست و ما هنوز پیش می رویم، مشروط بر اینکه سرنوشت چیزی بیش از تعدادی معین از نمایشات مسخره برای انقلاب ما در چنته نداشته باشد.

برای داوری صحیح دربارۀ نتایج کنفرانس، می باید در تبیین معنای دقیق طبقاتی آن، چنانکه حقایق عینی دلالت دارند، بکوشیم.

تجزیۀ بیشتر احزاب دولتی سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها؛ از دست دادن آشکار اکثریت شان در بین دمکراتهای انقلابی؛ گامی دیگر در جهت پیوند آقای کرنسکی و آقایان تسره تلی، چرنف و شرکاء و عیان شدن بناپارتیسم مشترکشان – چنین است اهمیت طبقاتی کنفرانس.

سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها اکثریت خود را در شوراها از دست داده­اند. و لذا مجبور شده­اند به نیرنگ متوسل شوند – آنان قول خود مبنی بر دعوت کنگرۀ جدید شوراها در عرض سه ماه را زیر پا گذاشته­اند. از باز پس دادن گزارش به آنان که کمیتۀ اجرائی مرکزی شوراها را برگزیده­اند طفره رفته و کنفرانس «دمکراتیک» را علم کرده­اند. بلشویکها قبل از کنفرانس دربارۀ این فریب سخن گفتند و پی آمدها، تماماً حقانیت آنان را تأیید نمودند. لیبردان ها[2]، تسره تلی ها، چرنف ها و شرکاء می دیدند که اکثریتشان در شوراها ضعیف می شود، از اینرو به فریب متوسل شدند.

استدلالاتی مشابه این که کئوپراتیوها و نیز نمایندگان زمستوو و شهرها که «بطور صحیح» انتخاب شده­اند، «هم اکنون دارای اهمیت زیادی در بین سازمانهای دمکراتیک هستند»، به حدی سست می باشند که مطرح کردن آنها چیزی جز ریاکاری زمخت نیست. اولا کمیتۀ اجرائی مرکزی، توسط شوراها انتخاب شد، و امتناع آن از تحویل گزارش و ترک خدمت به شوراها، نیرنگی بناپارتیستی است. ثانیاً شوراها تا آنجا که از کسانی تشکیل می شوند که خواهان مبارزه­ای انقلابی هستند، دمکراسی انقلابی را نمایندگی می کنند. درهای شوراها به روی اعضاء کئوپراتیوها و ساکنین شهرها بسته نیست. آنها هم همانند اس آرها و منشویکها شوراها را اداره می کنند.

آنان که فقط در کئوپراتیوها ماندند و خود را فقط به کار مربوط به شهرداری (شهر و زمستوو) محدود نمودند، خود را داوطلبانه از صفوف دمکراسی انقلابی جدا کرده، و بدینسان به دمکراسی ای پیوستند که یا ارتجاعی و یا بیطرف بود. هر کسی می داند که کار کئوپراتیو و شهرداری نه تنها به وسیلۀ انقلابیون، بلکه همچنین توسط مرتجعین انجام می شود؛ همه می دانند که در کئوپراتیوها و شهرداریها مردم صرفاً برای کاری انتخاب می شوند که از مقیاس و اهمیت سیاسی عمومی برخوردار نیست.

هدف لیبردان ها، تسره تلی، چرنف و شرکاء از علم کردن کنفرانس، بالا کشیدن مخفیانۀ نیروهای ذخیره از میان هواداران یدینستوو و مرتجعین «بیطرف» بود. این نیرنگی بود که آنان بدان دست زدند. این بناپارتیسم آنها بود، [بناپارتیسمی] که آنها را با کرنسکی بناپارتیست متحد می سازد. آنان در حالی که ریاکارانه ظواهر دمکراتیک را حفظ می کردند، دمکراسی را غارت نمودند – این است جوهر مسئله.

نیکلای دوم، بطور تلویحی مقدار زیادی از دمکراسی دزدید. او نهادهای انتخاباتی را تشکیل داد ولی به ملاکین صد برابر بیشتر از دهقانان نمایندگی داد. لیبردان ها، تسره تلی ها و چرنف ها، مقدار کمی از دمکراسی می دزدند؛ آنها یک کنفرانس دمکراتیک تشکیل می دهند که در آن هم کارگران و هم دهقانان با عدالت کامل کاهش نمایندگانشان، فقدان تناسب، تبعیض به نفع نزدیک ترین اعضای کئوپراتیوها و انجمنهای شهرداری به بورژوازی (و دمکراسی ارتجاعی) را تأیید می کنند.

لیبردان ها، تسره تلی ها و چرنف ها راهشان را از توده­های فقیر کارگر و دهقان جدا کرده‌اند. آنان خود را با فریبی که کرنسکی را سرپا نگه می دارد، نجات دادند.

مرزبندی بین طبقات رشد می کند. در احزاب سوسیالیست رولوسیونر و منشویک اعتراضی در حال رشد است، انشعابی مستقیم شکل می گیرد زیرا «رهبران» به منافع اکثریت مردم خیانت کرده‌اند. رهبران علیرغم اصول دمکراسی، به حمایت یک اقلیت اتکاء می کنند. تا آنجا که به آنها مربوط می شود، فریب حتمی است.

کرنسکی بیشتر و بیشتر خود را بمثابۀ یک بناپارتیست آشکار می کند. او یک سوسیالیست رولوسیونر فرض می شد. اینک می دانیم که او صرفاً یک سوسیالیست رولوسیونر «مارس» نیست که از ترودویکها «بخاطر مقاصد تبلیغاتی» بدانان پیوسته باشد. او طرفدار برشکوفسکایا، سوسیالیست رولوسیونر، آقایان پلخانف یا پوترسف و روزنامۀ دیین آنها است. جناح به اصطلاح راست احزاب به اصطلاح سوسیالیست، پلخانف ها، برشکوفسکایاها و پوترسف ها در جائی قرار دارند که کرنسکی بدان تعلق دارد؛ به هر حال این جناح در هیچ مورد فرق اساسی با کادتها ندارد.

کادتها دلیل خوبی برای ستایش کرنسکی دارند. او سیاست آنها را تعقیب می کند و دور از چشم مردم با آنان و رودزیانکو مشورت می کند؛ او به وسیلۀ چرنف و دیگران در رابطه با اغماض نسبت به ساوینکوف، دوست کورنیلوف افشا شده است. کرنسکی یک کورنیلوفی است؛ او صرفاً بطور تصادفی با شخص کورنیلوف اختلاف پیدا کرده بود، ولی او نزدیک ترین متحد سایر کورنیلوفی ها باقی مانده است. این واقعیتی است که به وسیلۀ افشاگریهای دیلو نارودا دربارۀ ساوینکوف و با ادامۀ بازی سیاسی، «جفتک چارکش وزارتی» کرنسکی با کورنیلوفی هایی که تحت عنوان «طبقۀ تجارتی و صنعتی» پنهان شده­اند، ثابت می گردد.

پیمانهای سری با دار و دستۀ کورنیلوف، مراوده (از طریق ترشچنکو و شرکاء) با «متفقین» امپریالیست، کارشکنی و خرابکاری مخفیانه در مورد مجلس مؤسسان، فریب مخفیانۀ دهقانان از طریق خدمت به رودزیانکو یعنی ملاکین (به وسیلۀ دو برابر کردن قیمت نان) – این است آنچه کرنسکی واقعاً انجام می دهد. این است سیاست طبقاتی وی. این است بناپارتیسم او.

برای پنهان کردن این [واقعیت] از کنفرانس، لیبردان ها، تسره تلی ها و چرنف ها مجبور به توسل به فریب بودند.

شرکت بلشویکها در این نیرنگ شنیع، در این نمایش مضحک توجیهی همانند شرکتشان در دومای سوم[3] داشت، حتی در یک «خوک دانی» ما باید از خط خود پشتیبانی کنیم، حتی از «خوک دانی» باید موضوعات افشا کنندۀ دشمن را برای آموزش توده­ها بیرون بفرستیم.

به هر حال تفاوت در این است که دومای سوم موقعی تشکیل شد که انقلاب آشکارا در حال پسرفت بود، در صورتی که در حال حاضر انقلاب نوینی آشکارا در حال اعتلاست؛ بدبختانه ما دربارۀ مقیاس و سرعت این انقلاب بسیار کم می دانیم.

 

***

به نظر من منش نماترین واقعۀ کنفرانس سخنرانی زارودنی بود. او به ما می گوید به محض اینکه کرنسکی به تجدید سازمان دولت «به همان اندازه اشاره کرد»، تمام وزیران شروع به دادن استعفا کردند. زارودنی ساده، به نحو کودکانه­ای ساده (خوب است اگر او فقط ساده لوح باشد) ادامه می دهد «روز بعد با وجود استعفایمان دعوت شده، مورد مشورت قرار گرفتیم و بالاخره مجبور به ماندن شدیم.»

خبرنگار ایزوستیا در اینجا اظهار می دارد:«خندۀ عمومی در سالن».

آنهایی که در فریب بناپارتیستی مردم به وسیلۀ جمهوریخواهان شریکند، خوشحال هستند. ما همه دمکراتهای انقلابی هستیم – بدون شوخی!

زارودنی می گوید «از همان آغاز دو چیز شنیدم؛ ما باید برای ساختن ارتشی قادر به جنگ بکوشیم و صلح بر پایه­ای دمکراتیک را شتاب بخشیم. خوب، تا آنجا که به صلح مربوط می شود، در عرض شش هفته­ای که عضو حکومت موقت بودم، نمی دانم آیا کاری در این مورد کرده است. من توجه آن نشده­ام.» (خبرنگار ایزوستیا اظهار می دارد: کف زدن حضار و یک صدا از جمعیت:«کاری نکرده است»). وقتی من به عنوان عضوی از حکومت موقت درباره­اش تحقیق کردم، پاسخی دریافت نکردم ...».

بر طبق گزارش خبرنگار ایزوستیا زادرونی چنین صحبت می کند، و کنفرانس در سکوت گوش می دهد، چنین چیزهایی را تحمل می کند، ناطق را متوقف نمی سازد، جلسه را قطع نمی کند، به پای آنان نمی پرد و کرنسکی و دولت را وادار به فرار نمی کند! آنها چگونه توانستند؟ این «دمکراتهای انقلابی» تا آخرین نفر، با کرنسکی هستند!

بسیار خوب عالی جنابان، اما بعد، این اصطلاح «دمکرات انقلابی» چه فرقی با اصطلاحات «نوکر» و «پست» دارد؟

طبیعی است که این نوکران هنگامی قادر به شلیک خنده باشند که وزیر «آنها» که از نظر سادگی کمیاب یا حماقت نادر برجسته است، به آنها می گوید که چگونه کرنسکی به برکناری و جانشینی وزیران ادامه می دهد (بخاطر کنار آمدن با دار و دستۀ کورنیلوف دور از چشم مردم و «در خفای کامل»). تعجبی ندارد که نوکران هنگامی که وزیر «آنها» که به نظر می رسد عبارات کلی را دربارۀ صلح جدی گرفته، بدون اینکه ریای آنها را ببیند، تصدیق می کند که حتی یک پاسخ به سؤالش دربارۀ اقدامات واقعی برای صلح دریافت نکرده، سکوت را حفظ می کنند. چنین است سرنوشت نوکران، که اجازه می دهند توسط حکومت فریب داده شوند. اما، این امر چه ربطی به انقلاب دارد، چه ربطی به دمکراسی دارد؟

آیا تعجب آور بود اگر سربازان و کارگران انقلابی به این فکر می افتادند که خوب می شد اگر سقف تئاتر الکساندرینسکی* فرو می ریخت و تمام دار و دستۀ رذلهای پست را له می کرد، کسانی که می توانند هنگامیکه دارد برایشان آشکار می شود کرنسکی و شرکاء، آنان را با صحبت دربارۀ صلح گول می زنند، ساکت بنشینند، کسانی که وقتی به واضح ترین شیوۀ ممکن توسط وزیرانشان بدیشان گفته می شود که جفتک چارکش وزارتی نمایش مضحکی است (برای پنهان کردن زد و بندهای کرنسکی با کورنیلوفی ها)، می توانند شلیک خنده سردهند. خداوند ما را از دست دوستانمان نجات دهد، ما خود از عهدۀ دشمنانمان می توانیم برآئیم! خداوند ما را از دست این مدعیان رهبری دمکراتیک انقلابی نجات دهد، ما خود می توانیم از عهدۀ کرنسکی­ها، کادتها و کورنیلوفی ها برآئیم!

 

***

و حالا می رسیم به اشتباهات بلشویکها. محدود نمودن خود به کف زدن طعنه آمیز و فریاد در چنین لحظه­ای خطا بود.

مردم از تزلزلها و تأخیرها بیزارند. نارضایتی آشکارا رشد می کند. انقلاب نوینی فرا می رسد. دمکراتهای انقلابی، لیبردان ها، تسره تلی ها و دیگران، تنها می خواهند توجه مردم را با نمایش «کنفرانس» مسخره منحرف کنند، با آن ایشان را مشغول سازند، بلشویکها را از توده­ها جدا کنند و نمایندگان بلشویک را به کار ناشایست نشستن و گوش دادن به زارودنی ها مشغول کنند! و زارودنی ها کم صداقت ترین آنها نیستند!

بلشویکها می بایست از جلسه به عنوان اعتراض بیرون می آمدند و اجازه نمی دانند به دام کنفرانس برای انحراف توجه مردم از مسائل جدی، بیفتند. بلشویکها می بایست دو یا سه نفر از 136 نماینده شان را بخاطر «کار ارتباطی» یعنی گزارش تلفنی لحظه­ای که وراجی ابلهانه پایان یافته و رأی گیری آغاز شد بجا می گذاشتند. آنان نبایستی اجازه می دادند که با چرندیات واضح به منظور آشکار فریب مردم با هدف روشن متوقف کردن انقلاب در حال رشد به وسیلۀ تلف کردن وقت با موضوعات جزئی سرگرم نگهداشته شوند.

نود و نه درصد نمایندگان بلشویکها باید به کارخانه­ها و سربازخانه­ها می رفتند؛ که جای مناسبی برای نمایندگانی بود که از تمام نقاط روسیه آمده بودند و پس از نطق زارودنی می توانستند تمام عمق پوسیدگی سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها را ببینند. آنجا، نزدیکتر به توده­ها، در صدها و هزاران گردهم آیی و سخنرانی باید درسهای این کنفرانس مضحک را مورد بحث قرار می دادند، کنفرانسی که منظور آشکار آن فقط دادن مهلتی بود به کرنسکی کورنیلوفی، تا شرایط برای آزمودن اشکال نوین «جفتک چارکش وزارتی» توسط وی آسانتر شود.

معلوم شد که بلشویکها طرز برخورد اشتباهی نسبت به پارلمانتاریسم در لحظات بحرانی انقلابی (نه مشروطه خواهی) و نظر خطائی نسبت به سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها داشتند.

می توان فهمید که این مسئله چگونه اتفاق افتاد – تاریخ در زمان غائلۀ کورنیلوف چرخش بسیار تندی کرد. حزب از همگامی با سرعت باور نکردنی تاریخ در این نقطۀ عطف عاجز ماند. حزب اجازه داد، برای لحظۀ حاضر به سوی دام دکان حرافی محقری منحرف گردد.

حزب باید یک صدم نیرویش را به آن دکان حرافی و نود و نه درصد آنرا به توده­ها اختصاص می داد.

اگر چرخش تاریخ سازش با سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها را ایجاب می کرد (من شخصاً اینطور فکر می کنم)، بلشویکها می بایست بطور واضح، علنی و با سرعت آنرا مطرح می کردند تا بتوانند امتناع ممکن و محتمل دوستان کرنسکی بناپارتیست را از پذیرفتن سازش، فوراً مورد استفاده قرار دهند.

این امتناع قبلا در مقالات دیلو نارودا و رابوچایا گازتا در آستانۀ کنفرانس نشان داده شد. می بایست به توده­ها تا حد ممکن رسماً، علناً و آشکار، بدون فوت یک دقیقه گفته می شد که سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها پیشنهاد مصالحۀ ما را رد کرده­اند، مرگ بر سوسیالیست رولوسیونرها و منشویکها! کنفرانس توانایی این را داشت که به ساده لوحی زارودنی همراه با این شعار در کارخانه­ها و سربازخانه­ها «بخندد».

جو ابراز احساسات مشخص برای کنفرانس و موقعیت محیط آن به نظر می رسید توسط جوانب شکل داده شده است. رفیق زینوویف در نوشته­اش راجع به کمون مرتکب اشتباه آنچنان ابهام آمیزی شد (ابهام آمیز، کمترین چیزی است که می توان گفت) که چنین می نمود کمون با وجود پیروزیش در پتروگراد ممکن است مثل فرانسۀ 1871 شکست بخورد. این مطلقاً نادرست است. اگر کمون در پتروگراد پیروز شود در تمام روسیه پیروز خواهد شد. نوشتن اینکه بلشویکها در پیشنهاد ترکیب متناسبی برای هیئت رئیسۀ شورای پتروگراد محق بودند، اشتباهی از طرف وی بود. تا زمانی که تسره تلی ها اجازۀ شرکت نسبی در شوراها را دارند، پرولتاریای انقلابی هرگز قادر به انجام عمل با ارزشی نخواهد بود؛ اجازه ورود دادن به آنها در واقع محروم کردن خودمان از فرصت کار کردن، به معنای تخریب کار شوراها است. رفیق کامنف هنگام ایراد نمودن سخنرانی اول در کنفرانس موقعی که با روح صرفاً «مشروطه خواهی» مسئلۀ ابلهانۀ اعتماد یا عدم اعتماد به دولت را مطرح کرد، در اشتباه بود. اگر در چنین اجتماعی گفتن حقیقت دربارۀ کرنسکی کورنیلوفی که قبلا هم به وسیلۀ رابوچی پوت[4] و هم سوتسیال دمکرات مسکو[5] بیان شده بود ناممکن بود، چرا به آن روزنامه­ها رجوع ندادیم و برای توده­ها به خوبی روشن نکردیم که کنفرانس نمی خواهد حقیقت را دربارۀ کرنسکی کورنیلوفی بشنود؟

فرستادن سخنرانان به چنین کنفرانسی بعد از اینکه زارودنی صحبت کرده و اوضاع روشن شده بود، به نوبۀ خود اشتباهی از جانب نمایندگان کارگران پتروگراد بود. چرا چیزهای با ارزش را به دوستان کرنسکی دادیم؟ چرا توجه نیروهای پرولتری را به سمت کنفرانس مسخره منحرف کردیم؟ چرا آن نمایندگان بطور کاملا مسالمت آمیز و قانونی به سربازخانه­ها و کارخانه­های بیشتر عقب مانده نرفتند؟ این، یک میلیون بار سودمندتر، ضروری تر، جدی تر و بجاتر از مسافرت به تئاتر الکساندرینسکی و صحبت با شرکت کنندگان طرفدار یدینستوو و کرنسکی، بود.

ده سرباز یا ده کارگر یک کارخانۀ عقب مانده که از نظر سیاسی روشن شده­اند هزار بار با ارزش تر از صد نمایندۀ دستچین شده از نمایندگان گوناگون توسط لیبردان ها هستند. پارلمانتاریسم، مخصوصاً در دورانهای انقلابی نه برای تلف کردن وقت با ارزش برای نمایندگان چیزی که فاسد شده، بلکه بخاطر استفاده از نمونه­ای از آنچه که فاسد شده برای آموزش توده­ها باید بکار گرفته شود.

چرا نمایندگان پرولتاریا از کنفرانس برای انتشار مثلا دو پوستر افشاگر کنفرانس به عنوان مضحکه، و نمایش آنها در سربازخانه­ها و کارخانه­ها «استفاده» نکردند؟ یکی از پوسترها می توانست زارودنی را به شکل دلقکی رسم کند که روی صحنه می رقصد و می خواند «کرنسکی ما را بیرون کرد، کرنسکی ما را برگرداند». دور او تسره تلی، چرنف، اسکوبلف و یک شرکت کننده [کنفرانس] بازو در بازوی لیبر و دان ایستاده و همه با خنده تاب می خورند.

زیرنویس – آنها خوشحالند.

پوستر شمارۀ 2. زارودنی دوباره در جلوی همان حضار می گوید:«من شش هفته دربارۀ صلح سؤال کردم. من جوابی دریافت نکردم.» حضار ساکتند. چهرۀ آنها «اهمیت سیاستمدارانه» را ابراز می دارد. تسره تلی مخصوصاً مهم به نظر می رسد، در حالی که در دفترچۀ یادداشت خود می نویسد:«این زارودنی عجب احمقی است! این ابله باید بجای وزارت گاری کود براند. او طرفدار ائتلاف است و آنرا بدتر از صد بلشویک تضعیف می کند! او وزیر بود، ولی هرگز صحبت کردن مانند یک وزیر را یاد نگرفت، او باید می گفت:«من شش هفته، مداوماً مبارزه برای صلح را تعقیب کردم و کاملا از پیروزی نهایی آن دقیقاً تحت دولت ائتلافی در مطابقت با ایدۀ شگرف استکهلم اطمینان دارم، و غیره و غیره» بعد حتی روسکایا ولیا[6] از زارودنی بمثابۀ شوالیۀ انقلاب روسیه تمجید می نمود.»

زیرنویس – کنفرانس «انقلابی - دمکراتیک» مردان خودفروش.

 

***

قبل از پایان کنفرانس نوشته شده؛ عبارت اول را با چیزی شبیه «در تمام اصول به اصطلاح دمکراتیک ...» عوض کنید.

 

نوشته شده نه خیلی بعد از 22 سپتامبر(5 اکتبر) 1917

به صورت متن خلاصه در رابوچی پوت شمارۀ 19، 7 اکتبر(24 سپتامبر) 1917 چاپ شد.

امضاء : ن. لنین

 

توضیحات

 

1- نسخۀ خلاصه شده­ای از این مقاله برای اولین بار در شمارۀ 19 روزنامۀ رابوچی پوت 7 اکتبر (24 سپتامبر) 1917 تحت عنوان «قهرمانان فریب» منتشر شد. این خلاصه قسمتی از مقالۀ لنین که در آن از اشتباهات بلشویکها در رابطه با کنفرانس دمکراتیک و همچنین از اشتباهات زینوویف و کامنف انتقاد شده بود را دربر نداشت. ممکن است لنین هنگامی که در قسمت ششم از مقالۀ «بحران سر رسیده است» که بین اعضای کمیتۀ مرکزی، کمیته­های پتروگراد و مسکو و شوراها پخش شد، خشمگینانه نوشت که ارگان مرکزی اظهاراتش دربارۀ «اشتباهات خیره کننده از جانب بلشویکها ...» را حذف می کند (به صفحه 84 از جلد 26 مجموعه آثار لنین مراجعه نمایید)، همین موضوع را در نظر داشته است.

ویرایش اول، دوم و سوم مجموعه آثار لنین متن مقاله را آنطور که در رابوچی پوت منتشر شده بود، دربر داشتند، اما در ویرایش چهارم متن کامل از روی دست نوشته چاپ شده بود؛ این ترجمه از روی متن دست نوشته صورت گرفته است.

2- لیبردان ها، لقب طعنه آمیزی بود که به لیبر و دان منشویک و پیروانشان بعد از چاپ پاورقی دمیان بدنی [Demyan Bedny] تحت این عنوان در سوتسیال دمکرات (شمارۀ 141، 25 اوت (7 سپتامبر) 1917) اطلاق می شد.

3- در 3(16) ژوئن 1907 تزار بیانیه­ای مبنی بر انحلال دومای دوم و اصلاح قانون انتخابات صادر کرد. ملاکین، صاحبان صنایع و تجار کرسی های بیشتری به دست آوردند و سهم کارگران و دهقانان بسیار کمتر شد. این، نقض آشکار بیانیۀ 17 اکتبر 1905 و قانون اساسی 1906 که تمام احکام دولتی را تابع تصویب دوما می ساختند، بود. دومای سوم که طبق قانون جدید انتخاب و در اول(14) نوامبر 1907 تشکیل شد، کاملا ارتجاعی بود.

4- رابوچی پوت (راه کارگر) روزنامۀ ارگان مرکزی حزب بلشویک که از 3(16) سپتامبر تا 26 اکتبر(8 نوامبر) بجای روزنامۀ پراودا که به وسیلۀ حکومت موقت تعطیل شده بود انتشار می یافت. در 27 اکتبر(9 نوامبر) پراودا تحت نام اصلی خود دوباره انتشار یافت.

5- سوتسیال دمکرات، روزنامۀ ارگان دفتر منطقه­ای مسکو، کمیتۀ مسکو و بعد همچنین کمیتۀ محلی حزب بلشویک در مسکو، از مارس 1917 تا مارس 1918 منتشر می شد. هنگامی که حکومت شوروی و کمیتۀ مرکزی حزب به مسکو انتقال یافت این روزنامه در پراودا ادغام شد.

6- روسکایا ولیا (آزادی روسیه)، روزنامۀ بورژوایی که به وسیلۀ پروتوپوپوف وزیر کشور تزار تأسیس شد و توسط بانکهای بزرگ حمایت مالی می شد. از دسامبر 1916 در پتروگراد منتشر می گردید. پس از انقلاب بورژوا دمکراتیک فوریۀ 1917 مبارزه­ای افترا آمیز را برعلیه بلشویکها به پیش برد. لنین گفت این روزنامه «یکی از فاسدترین روزنامه­های بورژوازی» است. در 25 اکتبر(7 نوامبر) 1917 به وسیلۀ کمیتۀ نظامی انقلابی تعطیل شد.

 

 


http://www.k-en.com

  info@k-en.com

* محل برگزاری کنفرانس (م.)


April 25th, 2013


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
معرفی و نقد کتب