توجه به ساختمانها وتاسیسات قوای مسلح ازنگاه کمی و کیفی:
تاسیسات یکی از اولویت های اساسی قوای مسلح درسطح جهان وازجمله باوضعیت موجود جغرافیای کشورما ازضرورتهای مهم قوای مسلح افغانستان میباشد .قطعات قوای مسلح درصورت نداشتن مکان های مناسب بودوباش ,محلات درست برای پارکینگ وسایط , جاهای درست ومستحکم برای دیپوها ی مهمات وذخایر ممروسنگر ها وبلنداژهای مدافعوی اطمینان بخش نداشته باشند وهمچنان منسوبان قوای مسلح از رنجهای متداوم خانه بدوشی خاطر آسوده پیدانکنند دروضعیت کنونی دنیا وافغانستان دشوارخواهند بود که وظایف قوای مسلح بروفق دلخواه پیشبرده شود. بناء دراین رابط موضوع را به دوبخش مورد بررسی وتحلیل قرارمیدهیم :
الف – تاسیسات برای جزوتامها وقطعات محارب (قول اردوها ,فرقه ها ولواها)
ب - تاسیسات رهایشی برای منسوبان قوای مسلح
چندین فاکتورها دراحداث تاسیسات قطعات قوای مسلح ضرورت میباشد که جداء باید رعایت گردد:
الف – ساحه مذکور قسما از خانه های مسکونی وملکی ها فاصله دارند که منسوبان لوا هرروز بامردم محل وملکی ها به داد وگرفت ومشت وگریبان نمیباشند.
ب – ساحه بیک دامنه وسیع واقع است که ظرفیت کافی برای تاسیسات لواازقبیل دیپو ها وذخایرنظامی دارند وهم چنان جانب عقبی ساحه وجوانب شرق وغرب شان برای پولیگون انداخت نیز ساحه مناسب میباشد.
پ – ساحه مذکورازیکطرف آفتاب روخ بوده وازجانب دیگرساحه مطلق گلی وخاکی نمیباشد که به هنگام بارندگی ها وبرف درگشت ومانور وسایط وایجاد پار کینگ ها مشکل افزاباشد بلکه ترکیب ازخاک وقسما ریگی است که برای گشت وگذار ومانور وسایط مساعد میباشد
ج – قرار وضعیت موجود ساحه ونظریات باشندگان خوست که جویاشدم آب کافی زیرزمینی دارند که امکان حفرچاه عمیق برای اکمال آب درخود ساحه میسر میباشد.
د – نزدیک به سرک عمومی خوست گردیز موقعیت دارند که درآینده برای هرنوع اکمالات مشکلات ایجاد نمیکند
ه – چون ولایت خوست ازجمله ولایات سرحدی میباشد ساحه قرارگاه لوا باید قسما ازمرز با کشورهمسایه فاصله داشته باشند که چنین اوصاف رانیز دارااند وغیره . بعد ازتشریحات فوق نما یندگان ریاست محترم اوپراسیون هم موضوعات را تائید نموده وجای که فعلا لوا دران قرار دارد انتخاب گردید. عزیزان خواننده دراین مورد ازسبب شما را بیشتر مصروف این مثال نمودم که درمحلات دائیمی قطعات عسکری چنین فاکتور ها بکلی ضروری میباشد مثال بارز دیگر موقعیت قطعات عسکری در کابل وولایات میباشد مانند: حربی پوهنتون ,اکادمی تخنیک ,قوای 15 زرهدار ,قوای چهار, فرقه هفت ریشخور فرقه هشت قرغه و... دربعض ولایات اگر تاسیسات فعلا دروسط شهر موقعیت گرفته مانند فرقه سابق قندهار ویا حربی شونخی کابل بمفهوم آنست که شهر انکشاف نمود ه ورنه درابتدا این تاسیسات درحواشی شهر موقعیت داشته بوده .
2- تشخیص ومطالعه دقیق خاک که بالای آن ساختمانها ایجاد میگردد: زمین بایدبا دقت بررسی وخاک شان لابراتوار گرددکه ازنظرساختمانی چقدرمقاومت برداشت بارهای وارده را دارا میباشد. بطورمثال خاک وزمین پلچرخی باخاک وزمین قرغه,ریشخورودارالامان فرق فاحش دارند درساحه قول اردوی سیلاب قبل ازهمه موشهای صحرائی درصوف زنی ونقم کنی مهارت فوق العاده دارند که حوض سیپتیک آن درمیدانی نزدیک دروازه غربی یکبار منهدم شده دوباره اعمارگردید ویا بلاک نمبر 53 ان بکلی غلطید که قابل ساخت وساز وترمیم دوباره نبود ساحه هموارشده بمیدان تبدیل گردید.
3- درطرح ودیزاین نقشه ها باید فرهنگ ,کلتور,رسم ورواج وعنعنات وروحیه مردم افغانستان کاملا مراعات ومدنظر گرفته شود مانند دهلیز ها , تشنابها ,حمامها ,اطاقهای خواب , دفاتر ,دستگاه ضدحریق طعامخانه ,آشپزخانه ,ذخائیرممر,پارکینگ وغیره
4 - ذخایر آبهای آشامیدنی ,ذخایرنفت و ممر, دیپوهای سلاح ومهمات ,موادغذای والبسه ازدیدگاهی امنیتی ومراقبتی سنجش گردد. چنانچه دیپوها وذخایر ممر,سلاح ومهمات موجود هیچگونه ایمینی ندارند بااصابت یک فیرمرمی رسام ویا ایجاد یک جرقه همه منفجر ومنهدم خواهد گردید.
5- توجه به کیفیت و کاربرد مواد ساختمانی مثل انتخاب نوعیت سنگهای تعمیراتی ,خشت ,سمینت ,مارک کانکریت ,سیخ وگادر ها ,کلکین ودرودروازه دلسوزانه تحت بررسی قرار داده شود و ساختمان ها حد اقل گرنتی پنجاه سال را داشته باشد.
ترمیم تعمیر قول اردوی مرکز واقع دارالامان برای کند ک مواد مخدر زمستان 1386
6 - درتاسیسات بزرگ پارکها ی تفریحی ,میدانهای سپورت , جمنازیومها ,درسخانه ها ,کتابخانه ها واطاقهای مطالعه,حوض های اب بازی وسایر سرگرمی ها شامل باشد.
7-موجودیت پارکینگ ها ,ورکشاپها وترمیم خانه ها ,پولیگونهای انداخت سلاح های ثقیله وخفیفه ,میدانهای رانندگی وسایط برای نوآموزان ازنیازمندیهای حیاتی تاسیسات قوای مسلح میباشد.
8- برجهای ترصد,خندقهای ارتباطی,بلنداژها وغیره استحکامات درمحلات که الزام باشد توجه صورت بگیرد.
9- ساختمان وایجاد ترصد گاه های هوائی ونصپ رادارها وراکتهای دافع هوا درچهار طرف تاسیسات بزرگ مانند قول اردوها وشهرهای مهم بخصوص پای تخت کشور ازاولویتهای عمده میباشد.
10- کنترول ومراقبت جدی درهنگام ساختمان بخاطرکاربرد درست موادساختمانی مطابق نقشه طرح شده ومقاوله نامه ها ازجانب انجینران ماهر,باتجربه ودلسوز. دراین مورد بجا میدانم که از چند چشم دیدهای خود درجریان ساختمانهای تاسیسات قول اردوی سیلاب درپلچرخی ,دیوار سنگی پیشروی حربی پوهنتون که به ((kMTCتعدیل شد وتعمیرات قول اردوی مزارشریف را تذکربدهم :
ازماه جولای 2006 که مطابق به ماه سرطان 1385میگردد الی جنوری 2007 مطابق جدی 1385 مدت هفت ماه نماینده ریاست تنظیم واداره تاسیسات درکمپ ایگریا (CSTC-A) ایفای وظیفه می نمودم با مشاورین وانجینران کشور دوست امریکا که سروکارداشتم عبا رت بودند از محترم مسترمایک مشاورخود رئیس محترم تاسیسات ا،نجینرصاحب قیس باشنده اصلی چاردهی کابل اما ستیزن امریکا یعنی درجمله انجینران امریکائی قرارداشت همراه بامحترمه خانم شان که درکمپ مذکور کارمیکردند ,مستر السمیت انجینر,مستر ویندیش مشاور, مسترگنزالینز که مسئول کنترول کار ساختمان های تاسیسات نظامی شهر کابل بود: طور یکه خود ایشا ن پروژه هارا برای ساختمان به شرکتها به قرارداد می سپردند –همکاربودیم وچند انجینران ومشاوران دیگرنیز. من توافق همه ای ایشانرا بخاطر شرکت دربررسی وکنترول کارعملی ساختمانهای اردوی ملی حد اقل درشهر کابل راگرفته بودم یعنی هرزمانیکه گنزالینز وسایر انجینران امریکائی غرض بررسی وکنترول به ساختمانهای قرارداد شده به شرکت ها میرفتند من هم باید همراه شان باشم چون قبلا ازنواقص بسیاری که درتاسیسات قول اردوی سیلاب وجاهای دیگردیده بودم همرای سرمشاور مسترمایک وانجینر صاحب قیس صحبت های طویلی داشتم بنا برهمان خاطر آنها خود شان مرا باخود بداخل کمپ ایگر بردند که مستقیما من خودم با انجینران شان سروکار داشته باشم یک فضای خوبی کاری توام با اعتماد ایجاد شده بود . بعد از بررسی های زیادی ازکارساختمانهای تاسیسات جدید یاکارترمیماتی مانند اکادمی چهارصدبیستر که دران زمان نیز تحت ترمیم بود نتائیج خوبی بدست آمدمثلا یک روز از کار دیوار سنگی پیشروی قراول ( KMTC) بازدید نمودم کاراز دروازه خروجی شرع شده بود بعدازچند متربطرف غرب دور نموده درحدود طول 50الی 60 متر وارتفاع حدود یکنیم متر بلند شده بود کار روزگذشته بود ،حوالی ساعات ده قبل ازظهر من ومشاور گنزالینز رسیدیم که کار همچنان ادامه دارند مشاور مذکور باکارگران مصروف سوال وجواب شد من یک چوبک راگرفته به انگافهای دیوار وکانکریت بین سنگهاتماس دادم به یکی دوالی سه نقط دیده شد که کانکریت مثل خاکستر بزمین فرومیریخت با اینکه 24 ساعت هم ازکار شان سپری شده بود بعداء دست مشاورمذکور راگرفته حدود ده نقط را با چوب دست داشته تماس دادم وضعیت هم چنان بود با مشاهده چنین وضعیت رنگ گنزالینز بیش ازنورم سرخ وچشمان شان رنگ آبی روشن را بخود گرفت که واقعاء بالای شرکت دار خشمگین شده بود خلاصه- دیوارهای کارشده ازسرچپه شده ودوباره بلند شد . دیوار احاط خودقرارگاه وزارت دفاع ملی که شرکت داخلی قرارداد کرده بود نیزبا ان شکل وشمایلیکه از ابتدا آغاز شده بود بهیچ صورت وبرای هیج کس قابل قبول نبودند من دران وقت بحیث معاون مدیریت عمومی تسهیلات انجینری ریاست تنظیم واداره تاسیسات ایفای وظیفه مینمودم چند بار بمدیریت تسهیلات وریاست تنظیم واداره تاسیسات که درراس آن جنرال صاحب حبیب الله قرار دشت اظهار نمودم که کارمذکورمحوط ای مقام وزارت میباشد دیزاین ونمای مرغوب باید بکاربرده شود نقشه را من ندیده بودم اما به وضعیت ونمای که اغاز گردیده بود هنوز درخاطره منسوبان محترم وزارت شاید باقی ما نده باشد بهیچ صورت مطابق شاءن مقام محترم وزارت دفاع نبود , متاسفانه دلایل من دران وقت شنیده نشد واستدلال میشدند که پروژه وقت قراردادشده قابل تعدیل نمیباشد ولی خوش بختانه شخص محترم لوی درستیز وقت سترجنرال بسم الله (محمدی) مداخله نموده کاملا شکل دیوار نسبت به آنچه که شرع شده بود تعدیل گردیدند هم چنان خرابیهای زیادی درسالهاس 2003,2004تا 2007درپل چرخی (قول اردوی سیلاب) ودرمزارشریف قول اردوی شاهین وساحات اطراف کابل بمشاهده رسید که ذکرهمه آن درین جا وقت بگیرمیباشد. ولی من مینحیث انجینروزارت محترم دفاع دررابط خاموش ننشسته بلکه تمام خرابیهارا به ریاست تاسیسات که بعداء تقرریافتم وباانجینران کمپ ایگر ویا CSTC-A مطرح می نمودم .
درکمپ ایگر ویا دفتر(CSTC-A) کاریکه صورت گرفته بود این بود که باتوافق مسئولین ساختمانی کمپ درهرربع سال باید کنفرانس به اشتراک هیئت رهبری قول اردوها (قوماندانان یا روئسای ارکان ویامعاونین قول اردوها بامشاورین شان, آمرین تسهیلات انجینری گارنیزیونها با مشاورین شان رئیس تنظیم واداره تاسیسات با مدیران ومشاورین شان, آمرین تسهیلات انجینری قطعات مرکز بامشاورین شان ) دایرمی گردیدوحتی دوهفته قبل ازتدویرکنفرانس برای ایشان خبرداده میشد ند تا با آمادگی بهتر همراه با آنهمه کمبودها ونواقصیکه درپروسه کار وجود داشت درمرکز آمده برای یک روز گزارشات کاری خویش را درمحضر مسئولین بلند پایه مقام محترم وزارت دفاع بدهد و روی نواقص وکمبودها بصورت اساسی تحلیل وارزیابی صورت بگیرد دریکی دوکنفرانس اول بیشتر نظرخواهی روی ایجاد آمریتهای تسهیلات انجینری درقول اردوها لواها وقطعات می چرخیدند که گویا تشکیل آمریتهای تسهیلات انجینری دارای چه کمیت باشند ،چه قسم اشخاص جذب گردد کارمندان فنی وتخنیکرها ی مسلکی نظامی غیر ممکن است این کمیت را اکمال نمایند وکارمندان فنی به معاش وامتیاز ملکی حاضر بکار نمیگردند بنا بران شد که کار کنان مسلکی به امتیاز بریدمل جذب گرددوظایف وصلاحیت های کاری آمریتهای تسهیلات انجینری تاچه حدود باید باشد ازکیفیت پائینیکه درساختمانهای کار شده بمشاهده رسیده بود تلاش روی نقش انجینران داخلی بیشتر استدلال میگردیدند که درطرحهای نقشه ها وهم چنان ساختمانها درساحه سهیم باشند.اولین کنفرانس ما درماه سرطان سال 1385درخود کمپ ایگرتدویریافت چون اولین کنفرانس امتحانی بودند اهمیت آن دراذهان مقامات هنوز جا نگرفته بود ازقطعات اطراف وازمقام خودوزارت مسئولین شرکت نداشتند اما از شهر کابل محترم دگرجنرال منیر منگل قوماندان قول اردوی سیلاب بامشاور شان وتمام امرین تسهیلات انجینری قطعات مرکزبا مشاورین خویش ازریاست تاسیسات چند نفرمحدود اشتراک داشت جالبیت کنفرانس دران بود که آنچه نواقص ,عیوب وکمبودیهای که قبلا من وآمرین تسهیلات انجینری با انجینران کمپ ازجانب شخص ازبسیاری جاها
اولین جلسه نظرخواهی درکمپ ایگربخاطرتدویر کنفرانسهای ربعوار بااشتراک مسئولین قول اردوهابرای بررسی کیفیت ساختمانها درسطح اردوی ملی
تصاویر نیز گرفته شده بود.چنین کنفرانسها درهرربع سال الی سنبله سال 1387 همچنان ادامه داشت مشاورین ریاست تنظیم واداره تاسیسات قبل ازتدویرکنفرانس آخر ماه سنبله سال 1387درمهمانخانه وزارت محترم دفاع بمن گفتند که دیگر بعداز این خودشما بطورمستقل چنین کنفرانسها را ادامه بدهید ایشان دیگر باما کمک نمیکنند ونه مصارف غذای چاشت ,چای ونوشابه وکسانیکه درکابل خانه نداشت شب باقی میماندند مصارف را میدهند کنفرانسها آنقدرجالب تمام شده بود که درآخرین کنفرانس معاون صاحب اول وزارت دفاع نورستانی صاحب ولوی درستیز بسم الله خان (محمدی )هردوشرکت کرده بودند وهردوبسیار صحبت های جالب داشتند,هیئت رهبری تمام قول اردوها بامشاورین شان اشتراک داشت محترم معاون اول نورستانی حین صحبت خود شان ترجمان را به ترجمه نگذاشت چون عده ترجمانها اشتباه ترجمه میکردند خودش به دوزبان انگلیسی ودری صحبت کردند.فشرده نتائیج کنفرانسها بحالت چندین نقل تهیه شده یک –یک کاپی به مقام محترم وزارت دفاع ,برای مشاورین ,به ریاست تنظیم واداره تاسیسات وبه قول اردوهای ساحوی توزیع میگردید . بامشاورین بلند پایه تفاهم شده بودند که درآینده ها درهنگام طرح ودیزاین نقشه های تاسیسات اردوی ملی وهم درهنگام کار ساختمان عملی انجینران افغانی بخصوص ازریاست تنظیم واداره تاسیسات نماینده موجود باشند که اگرچنین اقدام وتدبیر صورت میگرفت واقعاء تغیرات بسیار مفیدی درکمیت وکیفیت ساختمانها ی وزارت محترم دفاع رونما میگردیدند وممکن چنین تغیرات به دیگرارگانهای قوای مسلح نیز رونما میگردیدند چون جلسات مشترک بخاطر تبادل تجارب با مشاورین وانجینران وزارت محترم داخله نیز داشتیم .اینک بطور مثال پلان کاری دومین کنفرانس درماه می 2006 را ارایه میدارم :
اماباتاسف که چنین تدبیرو اقدام بطور مستقیم ازجانب ریاست محترم تنظیم واداره تاسیسات درراس جنرال حبیب الله بشکل بسیارمرموز اخلال و تعلل صورت گرفته وبالاخره قطع گردید,کارات ساختمان ازجانب کنترکتوران بشکل خودسرانه صرف باسفارش مشاورین وبصورت پنهانی پیشبرده میشدند نه پرسانی بود , نه کنترولی ونه مقامات محترم وزارت درجریان کمی وکیفی کارقرارداشت بلاکها بسته میشد وبه بهره برداری سپرده میشدند ومن خودم رابدون کدام مشوره قبلی وآگاهی بصورت پنهانی امر محترم وزیر صاحب دفاع رابخاطر کنترول ساختمان 12 دوازده پوسته امنیتی شاهراه کابل –میدان وردک را که اصلا کار یک انجینر بریدمن ویاتورن بود نه کار دگرمن ومعاون یک مدیریت عمومی تسهیلات انجینری توظیف نمود تادرریاست تاسیسات حتی حضور فزیکی هم نداشته باشم بکلی شب وروز باید درهمانجا باقی بمانم به آنهم اکتفا نکرد بتاریخ 16ماه عقرب 1389 بحیث آمرتسهیلات انجینری گارنیزیون لوای چهارم لوگرازریاست ساختمانی بکلی تبدیلم نمود وچنین زمینه های کاری بکلی قطع گردید وازهمان تاریخ ببعد کنفرانسهای تحلیل وارزیابی ساختمانها وترمیم تاسیسات وزارت محترم دفاع ملی بکلی بباد فراموشی سپرده شد.
نوت : گرچه درکار طرح ودیزاین وهم چنان درکارساختمان عملی تاسیسات که ازطرف دوستان امریکائی ما صورت میگیرد نواقص بسیار عمده واساسی وجود داشت ودارد اما دراین رابط بصورت قطع نمیتوان بدنامی وبارملامتی را بدوش مردم امریکا یامقام رهبری ودولتی ودرکل نظام امریکا انداخت این کارگروپ مشخص ومعلوم الحال مافیهای هردوجانب است از آفتاب روشن تر است که همین تاسیسات با این احجام بزرگ راچه کسانی قرار داد کرده وکار آنرا پیش میبرد وچرا اجازه کنترول وبررسی رابرای دیگران نمیدادند ویاکاربررسی وتفتیش رامحدود مینمودندچنانچه قبلا ازده ها موارد صرف حدود ده فیصد مسایل اشاره شد بیشترین محدودیت بخاطرکنترول وتفتیش ویا داشتن نقش انجنیران داخلی درطرح ودیزاین وکنترول ساختمانها درصحنه عمل ازجانب منابع رسمی داخلی ما اخلال واز نظر انداخته شد. همچنان در رابط به بعض بی تفاوتی وبی اعتنائی های خارجیها هم من مثا ل بارز دیگری دارم: در ماه سنبله سال 1387 بخاطر بازدید از تاسیسات قول اردوی 209شاهین بمزارشریف رفتم جنرال صاحب مراد علی مراد جدیدا بحیث قوماندان قول اردو تقرر حاصل کرده بود شب را باایشان سپری نموده فردا با اجازه شان کار بازدید را ازتاسیسات آغاز نمودم محترم قوماندان صاحب این خواهش را ازمن هم کردند که ماه مبارک رمضان نزدیک است کار مسجد که ریاست تاسیسات میسازد تمامنشده ازمشاورتسهیلات انجینری خواهش نمایم که بطورموقت درماه رمضان به مسجد برق بدهد. خلاصه من با تورن محمد داود که بامن همراه بودکاربررسی را با میتود خود دوستان امریکائی با عکس برداری آغاز کردیم هنوز چند ماهی از استفاده بلاکها سپری نشده بودند ولی نواقص بسیارعمده ,بارز واساسی درتاسیسات نوساخته شده بمشاهده رسیدند بطورمثال- دیوار تعمیر تشناب وحمام درزهای بسیار کلان عمودی وافقی برداشته بود دیوار بلاک نمبر 400 درحدود10سانتی متر بزمین نشست کرده بود که در وازه بیرونی بلاک مذکورهیچ باز نمیشد وبلاک نمبر 500بگونه دیگری خساره برداشته بودو...
تصادف درهمان روز جلسه مشترک امریت تسهیلات انجینری بامشاورین تسهیلات تدویر یافت ازمن نیز دعوت شد تا بحیث مهمان شرکت نمایم,درجلسه مسایل که ایشان داشت گفته شد ونوبت صحبت را بمن دادند. من با اظهار تشکر وادای احترام دوباره درابتدا خواهش محترم قوماندان صاحب قول اردورا مطرح کردم با اینکه خواست بسیار ساده بود نه تنها پذیرفته نشد بلکه به دیالوک کشانیده شد به استدلال اینکه کیفیت ویرنگ کاری مسجد شما بسیارپائین است اگربا جین بکس بلاک های ساخت شرکت های متعلق به امریکائیها وصل شود ممکن شارت نماید که پذیرفته نشد ودرقدمه دوم من صرف دوربین عکس برداری را باخود داشتیم که تورن داود عکس برداری کرده بود دراختیار مشاوربنام ( هینپر Henper ) قرار دادم با تماشای آن وضعیت عجیب وغیر قابل انتظاردرقیافه سرمشاورتسهیلات بمشاهده رسیدند که ضرورت به توضیح چنین وضعیت نمیباشد و بدون مقدمه روبطرف ترجمان خود نموده گفت برای انجینر صاحب (من )بگو من چرا خنده میکنم ؟ ترجمان خطاب بمن گفت صاحب فهمیدید؟ من خواهش کردم ترجمه کنید تا دیگران هم بدانند وگفتم علت خنده شما را ندانستم بهتر است توضیح بدهید مشاور ادامه داد من بخاطر خنده میکنم که مقام بالای شما درچوکیها تکیه زده ازهیچ کارخودخبری ندارد ما که تمام کارات را برای شما انجام میدهیم بازهم مورد اعتراض شما قرارمیگیرم با ابراز چنین جملا ت نه تنها وضعــیت داخلیها دگرگون شد بلکه بعض مشا ورین هم نا راضی بمـــلاحظ رسید ند. من ازترجمان خواهش کردم تا برای ( Henper ) گفته شود که انجینر میگوید شما میدانید من چرا خنده میکنم ؟بعد ازترجمه جملات من مشاور مذکور بالهجه تند گفت: نفهمیدم بگو چه گفتنی داری! من بالحن بسیارنرم و دوستانه سوال دادم که شما قبل از یازدهم ماه سپتمبر سال 2001 درکجا بودید ؟وچرا درخاک مانیامدید ومارا کمک نکردید زمانیکه مرکز دوقولوی تجارتی جهانی فروریخت وسه هزار نفربکام مرگ فرورفت وچند هزار زخمی دادید وجهان درکل بشمول امریکا مورد تهدید قرارگرفت بسراغ ما برامدید؟ پس ازآن خسارات وتهدیدات ما مستحق کمک شما شناخته شدیم ؟ بناء شما اول بخاطر امنیت خود براساس فیصله ملل متحد ازطریق تصاوب کنفرانس بن به سراغ کشورما ومردم ما آمده اید نه بااحساس یتیم نوازی خود وباید با معیارهای بین المللی بما کار نما ئید درغیر آن مخیرید اگرنتیجه ای نگرفتید بخاک خود برگردید.جلسه بدون خداحافظی خاتمه یافت .
نتیجه : بااینکه تبادله چنین الفاظ وجملات ازسطح ما هردو بسیار بالا بود زیراکه نه من ونه اوبهیچ صورت نمایندگی ازمردم ,دولت هاوحتی نمایندگی ازسیاست های اقتصادی –نظامی وسیاسی کشورخودراکرده نمیتوانیم ولی بار بسیاری کمیها وکاستیها و مسئولیتهارا تنها بدوش هیئت رهبری دولت ومردم امریکا ویا افغانستان هم نمیتوان گذاشت این مسئولیت بصورت معلوم الحال بدوش یک مشت کوچک ما فیهای هردوجانب میباشد که به همگان بخصوص منسوبان قوای مسلح ازجمله به اردوی ملی ما چون آفتاب روشن است و راه های بسیاربخاطراصلاح پذیری و رفع کمیها وکاستی ها هم باز بود وهست اگرزود نتیجه نمیدا د به درازمدت ممکن میباشد.
ب- تاسیسات رهایشی برای منسوبان قوای مسلح
همانطوریکه کشور ما عقب نگهداشته شده است به تناسب آن مردم ما هم خوارو غریب وپریشان وقوای مسلح که حافظ امنیت وتمامیت ارضی میهن ما میباشد نیز درسطح بسیار نازل زندگی قرار دارند نودفیصد منسوبان قوای مسلح افغانستان خانه بدوش وبدون سرپناه بسر میبرند انچه که درمدت زمان یک دهه (2001الی 2012) بمشاهده رسید بی مورد نخواهد بود اگرگفته شود که برخورد مسئولین بلند پایه ای دولتی بخصوص هیئت رهبری هرسه ارگان قوای مسلح نسبت به منسوبان شان دلسوزانه ومادون نوازانه نبوده زیراکه تمام املاک وزارت های محترم دفاع ,وزارت داخله وسایر ملکیتهای دولتی مورد تاراج زورگویان وحتی مردمان عادی کشور قرار گرفتند اما هیچ دلسوزی درمدت همین ده سال دیده نشد که یک مقدار آنرا به منسوبان قوای مسلح اختصاص داده و بشکل نمره ویا بطوری اپارتمانها ساخته برای منسوبان که خون شان بکف ازوطن ومردم خویش دفاع مینمایند توزیع بدارند . برهمگان روشن است که مواظبت ازمنسوبان قوای مسلح وخانواده های شان درکشورهای پیشرفته سرجایش که درکشورهای همسایه ای مانظیر ایران وپاکستان چگونه دلسوزانه صورت میگیرند : محل زیست فامیلها یشان ,مکاتب اطفال واولادهای شان ,محلات وپارکهای تفریحی شان امتیازات معاشات شان وغیره بیانگر آن است که قوای مسلح درپیشگاه دولت ومردم شان واقعا دارای چگونه بها وارزشی میباشند. جای تعجب اینست که ریاست تنظیم واداره تاسیسات وقت درسال 1385 باتوافق هیئت رهبری وزارت دفاع بسیارمحرمانه درپروژه قرغه به کسان زمین توزیع نمودند که بیش ازهشتاد فیصد آن درشهر کابل خانه داشتند ضرورنخواهد بود که حتی نام گرفته شوند اگرکسی باورندارند همان نمرات وصاحبان شان معلوم الحال در اسناد ریاست تنظیم واداره تاسیسات موجود است که بعداز بالا شدن سروصدای بسیار بهمان بهانه بکلی توزیع دوباره زمین موقتاء معطل قرارداده شد وبسیاری شان ازشرم اینکه مورد اعتراز قرار نگرفته باشند نمره زمین خودرا فروخت چونکه نیازی بخانه نداشت اگرنادرست است اسناد توزیع ابتدائی زمین با باشنده موجود همان زمین سرداده شوند وممکن بازهم بسیارمحرمانه برای عده ازمقامات بلند پایه توزیع شده باشند ویا توزیع خواهند گردید.
ممکن وضعیت دروزارت محترم داخله وریاست محترم دولتی نیزبهمین گونه ویا حتی بدتر ازآن بوده باشند. بهترین پیشنهاد آنست که هنوز فرصت ازدست نرفته کشمکش های کشور بمراتب دشوارتر ازقبل ادامه دارند اگرمقامات بلند پایه ای دولت وهیئت رهبری قوای مسلح واقعاء می خواهند که قوای مسلح بمراتب قوی ,بامورال وشکست ناپذیر داشته باشند باید به وضعیت زندگی ایشان دلسوزانه توجه مبذول بدارند همه مواظبتها ونیکی ها برای هرکس ممکن بعد ازسپری نمودن مدت زمانی فراموش گردد ولی اگریک فامیل ازبی سرپناهی ومحتاجی به خانه های دیگران بقسم کرایه ویا گروی نجات میآبد وصاحب خانه وسرپناه شخصی میگردد تا پایان عمر اولاد اولاد شان ممنون ,مسرور ,منت دار وشکرگذار ازکسانیکه چنین نیکی را نسبت به ایشان روا داشته باقی خواهند ماند بااینکه موفقیت بسیار بزرگ وظیفوی را نیز باخود همراه دارند ,منسوب قوای مسلح که خاطر شان ازخانه ومشکلات زندگی آسوده باشند هیج جای تردیدی نیست که بخاطر دفاع ازوطن وناموس کشور جانهای شیرین خودرا قربان ننمایند چنانچه که تاکنون بدون کدام چنین مواظبت هزاران فرزند این خطه قربانی داده اند .
May 2nd, 2013
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
- مترجم: پیامفصلهایی از کتاب «نقابزدایی از چهرهٔ اقتصاد: از قدرت و آز تا همدردی و منفعت عامه»
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصل دهم)
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصل نهم) ــ ۲
- مترجم: پیامفصلهایی از کتاب: «نقابزدایی از چهرهٔ اقتصاد: از قدرت و آز تا همدردی و منفعت عامه»
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست سرمایه اثر کارل مارکس (فصل نهم) ــ ۱
- انتشارات تهران ترجمه سومین رمان خالد حسینی با عنوان «و کوهها طنین انداختند» منتشر شد
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصل هشتم)
- خسرو باقریپیر پرنیاناندیش
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصل هفتم)
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصل ششم)
- بر گردان از انور میرستاریکتاب بلژیک و بمب
- عزیزه عنایت مروری براثرگرانبهای نمک درشعر فارسی !
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصل پنجم)
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصلهای سوم و چهارم)
- برگردان از متن فرانسه: م. پیگیرچکیدهٔ جلد نخست «سرمایه»، اثر کارل مارکس (فصلهای اول و دوم)
- ناصر اصغریدر سالگرد قتل تروتسكی، معرفی یك شاهكار
- برگردان، تلخیص و تحلیل از داکتر خلیل ودادخوشحالخان ختک آغازگر ادبیات ملی شعری ( پشتو)
- جميله پلوشهحقوق زن در گذرتاريخ
- ناصر اصغریلنین: معرفی یك كتاب
- Sumaia Frotan افغانی
- اسدالله شفاییماموریت سقوط
- پوهندوی شیما«غفوری»رنگها و برداشت های من
- لنیندربارۀ مبارزۀ مسلحانۀ جدا از توده
- امیر کشفیبرتراند راسل در مقام فیلسوف
- ترجمه محسن فریدنی و ا. صادقینشریات و تشکیلات کارگری
- نگارش از: نذیر ظفرپرستو های شاعرانه
- لنیننامه به کمونیستهای : آلمان ، اتریش و لهستان
- مجموعه آثار لنینبه جمهوریهای شوروی قفقاز
- مجموعه آثار لنین، جلد ۲۴، ص ۵۴-۴۲نامههایی دربارۀ تاکتیکها [1]
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)امنیت ملی
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)پلیسان نواحی مطمئین ترین حافظان جان ومال مردم (محافظت عامه)
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)قوای مسلح پلیس:همکار شاروال درتنظیم شهرها(نظم عامه)
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت) قوای مسلح- فصل دوم - پلیس ترافیک
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت) قوای مسلح- بخش دوم (پلیس وسارندوی)
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)فصل هجده همقوای مسلح
- گزیدۀ مقالات از ولادیمیر ایلیچ لنیندر برخورد به خرده بورژوازی
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)فصل چهاردهم قوای مسلح
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت) فصل سیزدهم قوای مسلح
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت) فصل نهم قوای مسلح
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)قوای مسلح فصل هشتم
- کمونیستهای انقلابیقهرمانان فریب و اشتباهات بلشویکها [1]
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)فصل ششم و فصل هفتمقوای مسلح
- اثر جان پرکینزاعترافات جنايتكار اقتصادي
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)فصل چهارم و فصل پنجم قوای مسلح
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)فصل سوم (قوای مسلح)
- برگردان: شيرين روشارمارکس و قرن بيست و يکم
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)فصل دوم قوای مسلح
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)قوای مسلح
- پراودای. ج. تسره تلی و مبارزۀ طبقاتی
- کمیتۀ از زندان تا تبعیدمدخلی بر جلد یک سرمایه
- ک. کائوتسکی نیروهای محرکه و چشم اندازهای انقلاب روسیه
- شاپور احمديبادهپيمايي با اژدها در تموز
- دگر وال انجینر نصرالله( نصرت)قوای مسلح
- شاپور احمديشعر بيقهرمان
- محمدنبی عظیمی نگاهی به برگردان دوباره کتاب تلک خرس
- شاپور احمديگزيدهي هفتگانه
- پيام پرتوىفلسطين و اسراييل- تجزيه و تحليل از نگاه چپ
- برگردان از عارف عرفانکتاب افغانستان درعقب پرده دود
- شاپور احمديدر حاشیهی متن الف
- امان معاشرروحنامه
- شاپور احمدياندامهاي نقرهاي ما چند نفر
- برگردان- محمدعارف عرفانافغانستان درعقب پردۀ دوُد)بخش ششم)
- شاپور احمديبندهاي پيشكشي فرشتهها
- برگردان- محمدعارف عرفان افغانستان درعقب پردۀ دوُد
- برگردان از عارف عرفانافغا نستان درعقب پرده دود-پی دی اف چهارم
- برگردان از عارف عرفانافغانستان درعقب پرده دود
- شاپور احمديدر پوكههاي زمهرير
- برگردان از عارف عرفانافغانستان درعقب پردۀ دود-دوم
- برگردان از عارف عرفانافغانستان عقب پردۀ دود-اول
- برگردان شاپور احمدیروبن داريو
- پوهندوی شیما غفوریمن و «لبخند شیطان»
- سید محمد اشرف فروغ سگ ها می جنگند
- شاپور احمديگاهي خاطرهي عشقي اندوهناك از زمانهاي اكنون
- امان معاشرافغانستان تخته خیز استعمار
- امان معاشر«ابرها بر شانه»
- امان معاشرسرزمین دسایس
- اسدالله جعفری امام صادق،برهان عرفان- عرفان برهان
- شیرین نظیری فعال حقوق زندخت غروب مجموعه شعر ازبانوعزیزه عنایت
- محمد عالم افتخارموفقیت بزرگ تازه برای کتاب و تئوری گوهر اصیل آدمی
- سلیمان راوشسکوت فرهنگیان { بخش 5}
- امان معاشراندمه ها اثر خلیل حیفی از چاپ برآمد
- شاپور احمديديوها و دلبندگونيپوشم
- داکتر عزیز فاریابینیمی نگاه به ( گلزمین وفا )- مجموعۀ اشعار شادروان استاد سید محمد ( دروگر )
- سلیمان راوشسکوت فرهنگیان
- محمد عوض نبی زادهجلداول کتاب مجموعه ی مقالات
- گزارنده: عزیز آریانفرخاستگاه و پرورشگاه تاجیک ها
- برگردان: ا. م. شیریدوره استالین بگواهی آمار و ارقام بخش چهارم (آخر)
- بقلم دکتر محمود صفریانسفر نامه ی دنیای ارواح پرتوی دیگری از فانوس خرد
- نگاه گر: صدیق رهپو طرزینگاهی به خاطرات محمود طرزی
- نوشته گنادی زیوگانوفدوره استالین بگواهی آمار و ارقام(بخش سوّم)
- نوشته گنادی زیوگانوفدوره استالین بگواهی آمار و ارقام
- ماریا دارومجموعه ء از اشعار دلنشین شاعر جوان محترم « نذیر ظفر » تحت عنوان « شب یلدا » تازه از طبع برآمد
- اثراستثنائی عبیدالله «حبیب»
- سلیمان راوشخُراسان (خوراسان)فصل سوم کتاب نام و ننگ
- عزیز آریانفرنگاهی به کتاب «میراث ایران»ِ ریچارد نلسون فرای
- امان معاشرمعرفی کتاب
- سلیمان راوشخُراسان (خوراسان)بخش دوم
- مصلح سلجوقینگاهی کوتاه به مجموعۀ شعر حسین وفا سلجوقی
- رضا اغنمیسفرنامه دنیای ارواح
- سلیمان راوشخُراسان (خوراسان) فصل سوم کتاب نام و ننگ
- گزارنده عزيز آريانفركتاب تذكر الانقلاب
- صدیق رهپو طرزیآخرین اثر محمود طرزی
- کوچی مسافردروغهای شاخدار
- دوکتور سید احمد جهشدر بارهء کتاب گوهر اصیل آدمی و نظریات محترمه ماریا دارو
- از قلم : ماریا دارونگاهی بر کتاب «گوهر اصیل آدمی» و فهم و هضم آن
- تهیه و نگارش: میر عبدالواحد سادات افغانستان در چنبره یی جيو اکونومی امريکا قسمت پنجم
- لیلا فرجامیرودخانه ای که از ماه می گذرد
- محمود فاضلی بیرجندیآشنایی با برگردانی تازه از یک کتاب
- سلیمان کبیر نوریجایزه ای بالاتر از « نوبل» و « اسکار»... برای کتاب گوهر اصیل آدمی
- میرعبدالواحد ساداتافغانستان در چنبره یی جيو اکونومی امريکابخش چهارم
- تهیه و نگارش: میرعبدالواحد ساداتافغانستان در چنبرۀ جیو اکونومی امریکا
- پروفیسر عبدالواسع لطیفیپا برهنه باز کشت
- فهیمی تجدید تعریف و شناخت انسان در اثر« گوهر اصیل آدمی »
- Translated from Dari by Mir Hekmatuallah SadatAfghanistan: The Land of Epics and Tragedy
- نویسنده اسپندکوهیمشوره های دوستانه
- داکتر سرگی کورگینیان بعد از سرمایه داری مانیفستِ جُنبشِ «ماهیتِ زمان»
- امان معاشرافغانستان اؤزبیکلري خلق قؤشیقلري
- گلن ال. کارلسازمان سیا به روایت بازجوی سیا-11
- میرعنایت الله ساداتآشنایی با سایه روشن
- غلام نبی اوسپرین ــ یورشدافغانستان د ادبیاتو ځلانده« غمي »
- برتراند راسلشناخت ما از جهان بیرونی
- جين هيرشفيلدلابهلاي تيغههاي زمردين
- نوشتۀ ر.رخشانیسرچشمه های مدرنیته
- قیوم بشیرقزلباش و هزاره در لابلای تاریخ افغانستان
- بنیاد عبدالرحمان برومندکشتار زندانیان سیاسی ایران در سال ۱۳۶۷
- برگردان شاپور احمديروبن داريو
- اثر جان پرکینزاعترافات جنایتکار اقتصادی
- امیلیا اسپارتکمکثی کوتاه در مورد کتاب «گردنبند مروارید»
- برگردان: ا. م. شیریفصلی از کتاب «پیراهن سیاهان و سرخها: فاشیزم عقلانی و سقوط کمونیسم»قسمت پایانی
- برگردان: ا. م. شیریفصلی از کتاب «پیراهن سیاهان و سرخها: فاشیزم عقلانی و سقوط کمونیسم»قسمت سوّم
- ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محوینقد مارکسیسم دربارۀ نظریۀ روانکاوی
- برگردان: ا. م. شیریفصلی از کتاب «پیراهن سیاهان و سرخها: فاشیزم عقلانی و سقوط کمونیسم»قسمت دوم
- برگردان: ا. م. شیریفصلی از کتاب «پیراهن سیاهان و سرخها: فاشیسم عقلانی و سقوط کمونیسم»
- سید نبیل شمیمناله های پناهجویان
- نوشتۀ ایو میشو سنجه های زیبایی شناسی و داوری سلیقه
- نجیبه آرش عجایب هفتگانهء جهان در سده های میانه
- فريدون گيلانیدر باره سه کتاب آخرم
- رضا اغنمیوصیت نامه خدا
- نگارش: ش. بامدادکودکان درجنگ
- مشعل حریردر شگفتی یک گمنام
- گزینۀ نبشته های نیلاب موج سلامگردنبند مروارید
- عبدالحسیب شریفیچاپ و انتشار دو مجموعهي شعر و يك مجموعهي داستان در تخار
- محمداسحاق فیاضیاد گل سرخ
- بزرگترین چالش در مقابل بشریتآینده طلایی
- دکتر عبدالحسین زرین کوبدوقرن سکوت
- سراج الدین ادیب«کتابخانه سیار با صدها آثار کلیدی ماندگار »
- محمود صفریانکتاب وصیت نامه خدا
- حمید محوینقدی دربارۀ : «بادام های زمینی» اثر رضا بی شتاب
- محمد اسحاق ثنا رومان پا برهنه باز گشت
- سلیمان کبیر نورییک پیغام ملی و وطنی و یک دعوت تاریخی و انسانی
- عزیز آریانفرپیرامون کتاب دولت و اپوزیسیون در افغانستان از 1919 تا 1953
- مترجم : حمید محویسومین جنگ جهانی آماده می شود: هدف، ایران
- مترجم : حمید محویسومین جنگ جهانی آماده می شود : هدف ایران
- نوشته هوشنگ معین زادهوصیت نامه خدا
- مترجم : حمید محویتأملاتی در باره ی تاریخ مسیحیت نخستین
- گزارنده به دری: عزیز آریانفردولت و اپوزیسیون در افغانستان
- عبدالو کیل کوچی کتاب ، یادی ازسر زمین شمالی قدیم
- نیلاب موج سلام« پرندگان بیبال » در آبهای سیال
- محمد یعقوب هادییادداشت های «تصویری ازگوانتانامو» تبرئه جنایات مشابه
- شباهنگ رادجنگ و اوضاع افغانستان
- آشیل بخاراییکتابی ؛ همسنگ آثار رهبران کبیر تحولات تاریخ
- سلیمان راوشسه واکنش - تکاوران تیزپوی خرد در خراسان
- نویسنده:عبدالسلام ضعیفعبور از خط سرخ [در گوانتامامو ]
- مـتـرجـــم: ابراهیم شیریاستالین و تجدد بخش پایانی
- ایرینا کورشونوفنیلوفر و آتش
- مـتـرجـــم: ابراهیم شیریاستالین و تجدد بخش پنجم
- مـتـرجـــم: ابراهیم شیریاستالین و تجدد بخش چهارم
- نوشته: گوالیم رابرتس قوهء فکری کودک تانرا بلند ببرید
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرنبرد افغانی استالین
- گزارنده : عزیز آریانفراسناد محرم تازه افشا شده بایگانی های شوروی پیشین در باره افغانستان بخش دوم
- گزارنده : عزیز آریانفراسناد محرم بایگانی های شوروی در باره افغانستان
- ی.بیدار سر نوشت خانواده در جوامع غربی
- امان معاشرراز هستی
- میر عبدالواحد ساداتآشنایی با «مکاتیب افغانی»
- مـتـرجـــم: ابراهیم شیریاستالین و تجدد بخش سوم
- شمس حیدریاردو وسیاست در سه دهه اخیر به زبان انگلیسی
- دکتر بیژن باراننقد کتاب: آنتالوژی صدای اعتراض قلم- تابستان 2009 ایران
- مسعود حنیفخانه وخانواده ،کانون خوشبختی وسعادت
- گنادی زیوگانفاستالین و تجدّد بخش دوّم
- ژرژ پولیتزرفلسفۀ عصر روشنایی و تفکر مدرن
- گنادی زیوگانف استالین و تجدّد
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرمهمان ناخوانده در کابل
- گزارنده به دری: عزیز آریانفربحران اعتماد سال های 1940-1941 در آسیای میانه
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرعملیات «امان الله» و «تبت»
- گزارنده: عزیز آریانفرماجرای پیر شامی [گیلانی]
- گزارنده: عزیز آریانفرواپسین پیروزی نادر خان
- گزارنده: عزیز آریانفرخون های تازه بر زمین نوار قبایل «آزاد»
- نویسنده : مهرالدین مشید "گذرگاۀ بسته" * فریادی در دل سنگین تاریخ
- گزارنده: عزیز آریانفراشغال کابل از سوی قبایل مرزی [هند بریتانیایی] و به پادشاهی رسیدن نادر
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرسرنگونی امان الله خان
- گزارنده: عزیز آریانفرانتقام نافرجام کمینترن در «دهلیز افغانستان»و سرنگونی امان الله خان
- میم -میهن فدا(( جنگ های کابل (( زرافهء قشنگ
- میم -میهن فداجنگ های کابل (( زرافهء قشنگ((
- عزیز آریانفربر گرفته از کتاب نبرد افغانی استالین: سیاست قدرت های بزرگ در افغانستان و قبایل پشتون
- خلیل الله عالم جنگ قصابان نبرد نابرابر
- نویسنده : دکتورغلام حیدریقینسخنی چندپیرامون کتاب « لیلی ومجنون »اثرابوبکریقین (قسمت سوم)
- دوکتورغلام حیدریقینسخنی چندپیرامون کتاب « لیلی ومجنون » اثرابوبکریقین ) قسمت دوم(
- نویسنده : دکتورغلام حیدریقینسخنی چندپیرامون کتاب « لیلی ومجنون » اثرابوبکریقین
- گزارنده: عزیز آریانفرنبرد افغانی استالین(سیاست قدرت های بزرگ در افغانستان وقبایل پشتون)
- نویسنده : پیکارجونکاتی چند پیرامون کتاب « تولدی دیگر»
- میرزا آقا عسگری (مانی)«ظهور»، کتابی برای برونرفت از خرافات
- دوکتور خلیل الله وداد بارشزمامداری امیر حبیب الله کلکانی
- نویسنده : سید عبدالقدوس سیدکتاب جنگ های کابل ۱۳۷۱ – ۱۳۷۵ خورشیدی زیر چاپ رفت
- امان معاشر اعیادمغان
- شریفیچند کوچه دورتر
- ابراهیم سهارکتاب سرنوشت غم انگیز درافغانستان
- امان معاشر بیدلستان و گلدسته
- از دکتر شعاع الدین شفا *ظهور، حکایت من و امام زمان
- رضا اغنمیبشارت
- امان معاشرشگوفه های احساس
- صدیق رهپو طرزینگاهی به کتاب آینده افغانستان
- محمد نبی عظیمیسگ شریر همسایه
- گزارنده به دری: عزیز آریانفر امير امان الله و آسياي ميانه شوروي
- ص.وفانگاهی کوتاه بر يکی دو اثر وکار کردهايی احمد فريد طهماس
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرتاریخ در سیما ها:هنگامه انور پاشا درآسیای میانه و بازتاب آن در افغانستان
- بهرام معصومى كشور ايران، كشور كوروش و داراست
- فضل الرحیم رحیمنام عتیق رحیمی ، در فهرست برنده گان صدوپنچ سال فعالیت جایزه ادبی گنکور فرانسه
- فاطمه سعيدی (مادر شايگان)برای فرزندان من اشک تمساح نريزيد!
- صبورالله ســياه سـنگ"آوای مــاندگار زنان"
- فضل الرحیم رحیم جادوگران و مداریان
- هوشنگ معین زادهظهور
- امان معاشر خاطرات یک کارتونیست
- گزارنده به دری: آریانفر «جمهوری هراتٍ» عبدالرحیم خان [نایب سالار]
- گزارنده به دری: عزیز آریانفر«کابلستانٍ» بچه سقاء (جنوری– اکتبر سال 1929)مشی سیاست داخلی و خارجی
- ديپلوم انجنير عبدالقادر مسعودمژده به علاقه مندان کتاب
- صدیق رهپو طرزیکتابشناسی«محمود طرزی»
- نو شته نذ یر ظفرتاریخ مطبو عات افغانستان یا ضرورت ژور نا لیستان
- محمدنبي عظيمي واهمه های زميني (بخش فرجامین)
- گزارنده به دری: عزیز آریانفر نخستین نبرد سپاهیان شوروی در افغانستان در سال 1929
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش 24)
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرمبارزه دیپلماتیک قدرت ها در افغانستان در سال های 1919- 1921
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش 23)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش 22)
- صدیق رهپو طرزی«طرزی و سراج الاخبار»
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش بيست ويکم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش بيستم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش نزدهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش هژدهم)
- نوشته: محمد اسحاق فياض پشتونستان چالش سياسي افغانستان و پاكستان
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش هفدهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش شانزدهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش پانزدهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش چهاردهم)
- مشعلازســـُـکر تا صَـــــحو
- م.نبی.عظیمی نام وننگ
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش سيزدهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش دوازدهم)
- محمدنبي عظيمي واهمه های زميني (بخش يازدهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش دهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش نهم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش هشتم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش هفتم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش ششم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش پنجم)
- محمدنبي عظيمي واهمه های زميني (بخش چهارم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش سوم)
- محمدنبي عظيميواهمه های زميني (بخش دوم)
- خالد اشککم بود والی شوم
- محمدنبي عظيميواهمه های زمینی
- مشعلازسايه های هول تا واهمه های زميني
- بیرنگ کوهدامنی سایه ناظمی ، حافظ ، شاملو وفروغ درسایه های هول
- نوآم چامسکیاندر بایستنی های امپراتوری قدرت و اعتبار
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- دکتر محمد هاشم فقیریتاریخ در ادبیات
- سليمان راوشنام و ننگ
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- داکترغلام حيدر« يقين »سخنی چندپیرامون کتاب « تخمیس غزلیات حافظ » اثرالحاج ابوبکریقین
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمد عوض نبی زا دهرمان گودی پران باز, بازگوئی گوشهء ازظلم وستم بر مردم هزاره
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميســــــــــایه های هــَـــــــول
- محمدنبي عظيميسايه های هول
- محمدنبي عظيميکنزالمهملات والاکاذيب ( بخش هفتم و پاياني)
- محمدنبي عظيميازســـُـکر تا صَـــــحو
- سیامک زینلیخاک حاصلخیز برای کشت انواع تروریسم
- محمدنبي عظيميازســـُـکر تا صَـــــحو
- مترجم: غفار عريفجنگ هاى خاندان بوش؟!
- مترجم: غفار عريفجنگ هاى خاندان بوش؟!
- مترجم: غفار عريفجنگ هاى خاندان بوش؟!
- ويرايش، تهيه وبرگردان (ناهيد) نگاهي به کتاب جنگ بدون مرز، استعمار جدید جهان
- مشعـلتاجـيکـان در قـرن بـيستـم
- ارسالي فريدون يماسرنوشت غم انگيز در افغانستان
- مترجم: غفار عريفجنگ هاى خاندان بوش؟!
- مترجم: غفار عريفجنگ هاى خاندان بوش؟!
- مترجم: غفار عريفجنگ هاى خاندان بوش؟!
- نويسنده: غفار عريفبه آّن به چه عنوانى بايد قضاوت كرد!؟
- فرزاد بهنامدر تاريكي راه مي رويم
- عبدالولي منگلد افغانستان په ادبي کتابتون کې يوه بله شعري ټولګه ورزياته شوه
- احمد وحید صادقی نگرشی کوتاهی بر گوشه های از زنده گی و اندیشه های فلسفی – عرفانی مولانا جلال الدین محمدبلخی
- محمدنبي عظيمينگاهی به مجموعه ؛ داستانی : رازهای قلعهء قرمز
- سلیم سلیمیچند حرفی در باره پايان رمان « سايه های هول
- فرزاد کنزالمهملات والکاذیب
- محمدنبي عظيمي"نیم نگاهی بر ائتلاف های تنظیمی در افغانستان"
- محمدنبي عظيميواهمه های زمیني
- اکرام کمالدر اشراق نيلوفر
- چند کتاب تازه از میرزاآقا عسگری (مانی)
- کمانگيربخشی از خاطرات جنرال تامی فرانکس : فرمانده پيشين نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان
- جواد نصرياندو قرن با مطبوعات فارسي زبان خارج از كشور در قاره آسيا