بخش سوم
از 21 اپريل تا 30 اپريل
روز شمار، بیست و یکم اپریل
1ـ در گذشت« مارك تواين» نويسنده و منتقد امريكايي:ـ بتاریخ 21 اپریل 1744ميلادي: « مارك تواين» نويسنده و منتقدامريكايي در75سالگي درگذشت، او برخلاف ميل پدرش كه وكيل دعاوي بود به مشاغلي غيرازوكالت پرداخت، وي مدتي هم به کشتی راني برروي رودخانه( مي سي سي پي) پرداخت، مارك تواين درآثارخود اوضاع اجتماعي آن زمان امريكا را درنظرخوانندگان مجسّم مي كرد و ازنابسامانيها انتقاد مي كرد، « تام ساير و شاهزاده و گدا» ازآثارمارك تواين بشمارمي روند.
2- در گذشت اقبال لاهوری :ـ بتاریخ 21 اپریل 1938ميلادي: علّامه محمد اقبال لاهوري مسلمان آگاه، متفكرو شاعرپارسي گوي پاكستان دارفاني را وداع گفت،اقبال لاهوري تحصيلات عالي را درالمان و انگلستان به پايان رساند، اقبال لاهوري ازدوران نوجواني سرودن شعررا آغازكرد و نخستين قطعه شعراو ناله يتيم نام داشت، علّامه اقبال شاعري متعهد بود و دروطنش براي آگاه كردن هموطنان خويش و متحد ساختن آنان و ديگرمسلمانان جهان تلاش بسياركرد ازاين رو ازپيشروان و اصلاح طلبان بزرگ ديني درهند، و ازبانيان استقلال پاكستان محسوب مي شود « سيرفلسفه درايران، اسرارخودي و ارمغان حجاز» ازجمله آثارتأليفي علّامه محمد اقبال لاهوري بشمارمي روند.
3 ـ آغاز تصویب کنوانسیون ژنو :ـ بتاریخ 21 اپریل سال 1949 میلادی: کار تصویب کنوانسیون ژنو آغاز شد، کار تصویب این کنوانسیون که تا بیست و یکم اگست همان سال به طول انجامید، کنوانسیون مزبور تا حدود زیادی وضعیت حقوقی جنگ و همچنین اسرای متخاصیمین را مشخص می کرد .
4 ـ انتشارجریدهء " پراودا " در مسکو:ـ بتاریخ 21 اپریل سال 1917 میلادی: کار انتشار نشریه « پراودا » در اتحاد جماهیر شوروی سابق آغاز شد،این روز نامه ارگان حزب كمونیست بود و مدت هفتاد سال اندیشه های حزب را در کشور اتحاد جماهیر شوروی منتشر می کرد .
5 ـ در گذشت جنرال ایوب خان :ـ بتاریخ 21 اپریل سال 1974 میلادی: جنرال محمد ایوب خان رئیس جمهور پاكستان درگذشت، وی با انجام یک كودتای نظامی در این کشور بر اریکه قدرت در پاکستان تکیه زد .
6 ـ اولین پادشاه انگلستان :ـ بتاریخ 21 اپریل سال 827 میلادی : سلطنت« اگبرت » اولين پادشاه انگلستان آغاز شد، تا قبل از اين كه اگبرت بعد از جنگهاي طولاني موفق به تاسيس سلطنت در آن سرزمين شود "رژيم ملوك الطوايفي در انگلستان برقرار بود، « اگبرت » از روئساي قبيله" ئساكسون "بود و پس از مبارزات متعددي كه با روئساي ساير قبايل نمود همه آنها را مطيع خود كرد و سلطنت انگلستان را تاسيس نمود.
7 ـ قرار داد مساعدت هفت ميليون دالرى جاپان به افغانستان :ـ بتاریخ21 اپريل 2005 ميلادی مطابق پنجشنبه اول ثور 1384 خورشيدی : دفتر همکارى هاى بين المللى جاپان هفت ميليون دالر امريکايى را جهت پيشبرد تحقيقات زراعتى و بلند بردن ظرفيتهاى کارى در اين بخش به دولت افغانستان کمک مينمايد، قرارداد اين کمک ، بين عبيدالله رامين وزير زراعت ، مالدارى و مواد غذايى و رئيس دفتر همکارى هاى بين المللى جاپان (جايکا) بتاریخ 31 حمل به امضاء رسيد، انجينير محمد شريف ، معين اول اين وزارت هدف اين قرارداد را، به منظور تاسيس لابراتوارها جهت تحقيقات بر روى نوعيت مناسب نهال ها ، تخمهاى بذرى و داير نمودن ورکشاپ ها جهت بلند بردن سطح آگاهى کارمندان و دهاقين ، مفيد خواند، وزير زراعت به آژانس خبرى پژواک گفت : (( ما بايد کوشش کنيم تا زراعت عنعنوى را به زراعت مدرن تبديل نماييم . )) به گفته شريف اين قرارداد براى پنج سال مى باشد، وى افزود که پول اين قرارداد در دو سال اول براى هر سال دو ميليون دالر امريکايى و براى سه سال دوم براى هر سال آن يک ميليون دالر امريکايى از سوى جاپان پرداخت مى گردد، افغانستان کشورى است که تقريبا 80 فيصدمردم آن زراعت پيشه بوده ودر سه دهه اخير از اثر جنگ و خشک سالى ها خسارات زيادى در عرصه زراعت متحمل شده اند
8 ـ درخشانترين چهره طبيعي فرانسه:ـ بتاریخ 21 اپریل سال 1744 میلادی : « لامارك » يكي از درخشان ترين چهره هاي طبيعي فرانسه در قرون هجدهم و نوزدهم ميلادي به" بازنتين " در ايالت" پيكاردي "قدم به عرصه وجود گذاشت، وي از خانوادههاي اشرافي و محترم فرانسه بود و نام كامل او« ژان باپتيست دومونه شواليه دو لامارك » بود او ،مولف دائرةالمعارف گياهي است كه ارزش علمي فراوان دارد« لامارك» روز30 اگست سال 1829میلادی وفات يافت .
= = = = = = = = = = =
روز شمار، بیست و دوم اپریل
1ـ اولين بار استفاده از گاز سمی :ـ بتاریخ 22 ، اپریل1915ميلادي: اولين باردرتاريخ پيكارهاي كشورهاي جهان ازگازسمّي استفاده شد،اين گازرا كه به گازخفه كننده مشهوربود نخستين بارالماني ها درجنگ ايپِربه كاربردند، گفتني است كه پس ازاختراع ماسك ضد گازازاثراين گاز كاسته شد و كمي بعد به كلي بي اثرگرديد.
2- به آتش كشيدن الجزيره پايتخت الجزاير:ـ بتاریخ 22 ، اپریل 1961ميلادي: قوای نظامی سرّي فرانسه الجزيره پايتخت الجزايررا به آتش كشيد، قوای نظامی سري فرانسه را عدّه ای ازافسران فرانسه كه درالجزايرمستقربودند تشكيل دادند و هدفشان مبارزه با استقلال الجزايرو مخالفت با سياستهاي جنرال دوگل بود، قوای نظامی سرّي فرانسه مدتي بعد ازدستگيري برخي ازرهبران اين سازمان ازجمله جنرال سالان منحل شد.
3- تولد« اِمانوئل كانت» فيلسوف الماني:ـ بتاریخ 22، اپریل 1724ميلادي: « اِمانوئل كانت» فيلسوف الماني متولد شد، وي دراكثررشته هاي علمي به تحقيق و مطالعه پرداخته بود، كانت درعلوم رياضي، طبيعي، زمين شناسي و جغرافياي طبيعي، منطق و مسائل ديني كتابها و رساله هاي متعدد دارد، كانت معتقد بود كه عقل نظري ازدرك حقيقت اشيا عاجزاست.
4 ـ تصرف جزایر " خالدات " :ـ بتاریخ 22 اپریل سال 1402 میلادی : براي اولين بار در تاريخ تلاش دول اروپايي براي تصرف سرزمينهاي جديد ،جزاير معروف" خالدات " يا( كاناري ) كه به آن" قناري " هم ميگويند ،به تصرف يك دريانورد، اهل نورماندي به نام« ژان دوبتان - كورت » درآمد، اين جزاير كه در شمال غربي افريقا در اقيانوس اطلس واقع شده اند بعدها ،ضميمه كشور نيرومند هسپانيا شدند و هنوز هم متعلق به همان كشورند.
5 ـ انقلاب بزرگ کیوبا :ـ بتاریخ 22 اپریل سال 1895 میلادی : انقلاب بزرگ" کیوبا "براي آزاد كردن اين جزيره از قيد استعمار هسپانيا آغاز شد و اين "سومين انقلابي بود كه در دومين نيمهء قرن نوزدهم "توسط آزاديخواهان و استقلال طلبان آن سرزمين اتفاق افتاد، قيام اول در سال 1868 و قيام دوم 10 سال بعد درسال 1878 ميلادي هر دو به شدت سركوب شده بودند،انقلاب سال 1895 ميلادي کیوبا با واگذاري جزيرهء کیوبا از طرف هسپانيا به امريكا پايان يافت.
6 ـ تولد لنین :ـ بتاریخ 22 اپریل سال 1870 میلادی : «اوليانووسك ولاديمير - اوليانوويچ - لنين » يكي از بزرگترين رهبران سياسي جهان در قرن بيستم ميلادي ،در شهري به نام" سيمبرسك "كه امروزه ناميده ميشود متولد شد بعد از اتمام تحصيلات ،به وكالت قضایی پرداخت و سپس به ماجراهاي سياسي كشيده شد و در انقلاب اكتبرسال 1917میلادی رهبر انقلاب و سپس رهبر روسيهء شوروي گرديد، « ولاديمير ايليچ » ( لنين) بتاریخ 22 اپریل سال 1917 شش روز پس از بازگشت از تبعيد به وطن ــ در زادروز خود ــ بيانيه اي منتشر ساخت كه جامعترين تعريف از اختلاف طبقاتي به شمار آمده است، درمقدمه اين بيانيه آمده است : جدا سازي مردم از هم در يك جامعه كه از دير زمان « كلاس » خوانده شده است عامل اقتصادي دارد و ثروت است كه اين كلاسها را به وجود مي آورد ، بشر ذاتا جمع ثروت در دست يك يا چند فرد و چند خانواده را به حق نمي داند و تحمل نمي كند و سرچشمه دشمني و مبارزه پنهان و آشگار از همين جاست، همين اختلاف طبقاتي و جداسازي انسانها كه يكسان و برابر زاده مي شوند در طول تاريخ باعث جنگها و طغيانها بوده است و تا مسئله ثروت و خروج آن از دست شماري كم حل نشود اين جنگ و جدالها ادامه خواهد داشت .
طبقه ثروتمند استثماركننده سايرين است و استثمارگر همه تلاش و نيرنگها را بكار مي گيرد تا اين امتياز خود را از دست ندهد و در درجه اول مي كوشد كه طبقه تحت استثمار و ستم آگاه و روشن نشود، طبقه استثمارگر مساعي خود را بكار مي برد كه نه تنها دولت را دركنترل داشته باشد بلكه ابزارهاي روشنگري ( رسانه ها ) هم مستقيم و غير مستقيم از دستش خارج نشود..... ما بپا خاسته ايم تا به اين وضعيت چند هزار ساله پايان بدهيم ، زيرا خواست نهائي بشر است، شوق به جمع كردن پول كه يك عادت ، و به زيان توده ها است بايد تبديل به اشتياقهاي ديگر شود ــ شوق خدمت به همنوع ، صلح ، بشريت ، تحقق جامعه بدون طبقه، تامين سعادت مردم و....« لنين » در بيانيه 16 اپریل سال 1917 خود كه بلافاصله پس از بازگشت از تبعيد 11 ساله صادر كرده بود كاپيتاليسم و آزمندي دولتهاي توانمند را عامل جنگ جهاني اول خوانده بود كه نتوانسته بودند بر سرچاپيدن كشورهاي ديگر و بلعيدن مواد خام و كارگر ارزان در آن سرزمين ها به سازش برسند، وي جنگ بر سر استثمار و گسترش منطقه نفوذ را يك بيشرمي گستاخانه و جنايت نسبت به بشريت خوانده بود، لنين 22 اپریل سال 1870میلادی به دنيا آمد و 54 سال عمر كرد.
7 ـ وفات اولین خبرنگار زن در جهان :ـ بتاریخ 22 اپریل سال 1912 میلادی:« اليزابت كوچرين» اولين خبرنگار زن جهان بعد از 44 سال زندگي چشم از دنيا پوشيد،« اليزابت» كه روز11 نومبر سال 1868 ميلادي متولد شده بود در 19 سالگي وارد مطبوعات شد و بعدها اخباري كه وي به دست ميآورد به قدري مورد توجه بود كه مردان قادر به گرفتن آن نبودند، وي يك سفر به دور دنيا نيز كرد كه هفتاد و دو روز به طول انجاميد .
= = = = = = = = = = =
روز شمار، بیست و سوم اپریل
1ـ درگذشت بنيانگذارسينماي هنري هند :ـ بتاریخ 23، اپریل 1992ميلادي: « سايتا چيتراي » كارگردان و سناريونويس هندي درگذشت،او بنيانگذارسينماي هنري هند بود و همواره تلاش مي كرد كه فيلمهايش به واقعيات اجتماعي نزديك باشند، ازاين رو بيشترين توجه را به زندگي ساده و روزمرّه مردم هند معطوف مي داشت، آوازجادو نخستين فيلم چيت راي ازآثاربهتراوست.
2ـ تولد« مالكس پلانك» فزیکدان المانی : ـ بتاریخ 23، اپریل 1858ميلادي: « مالكس پلانك» فيزيكدان و رياضيدان الماني دراين كشورمتولد شد، پلانك واضع نظريه كوآنتوم درفيزيك است و بواسطه ارائه اين نظريه بسيارمهم درسال1918ميلادي جايزه نوبل فيزيك را ازآن خود كرد، پلانك ازمخالفان سرسخت هيتلربود، اين دانشمند برجسته الماني تحقيقات خود ارزشمندي درزمينه فيزيك نظري، حرارت، نورو ترموديناميك انجام داده است.
3- تولد« ويليام شكسپير» نمايشنامه نويس انگليسي:ـ بتاریخ 23، اپریل 1564ميلادي: « ويليام شكسپير» نمايشنامه نويس پرآوازه و اديب بزرگ انگليسي بدنيا آمد، شكسپيردرجواني درتماشاخانه ها نگهبان اسپان بود اما دراندك مدتي به گروه بازيگران پيوست و سرانجام دربازيگري و نمايشنامه نويسي به شهرت رسيد، سبك شكسپيربه مكتب كلاسيك تعلق دارد و آثارش تركيبي ازتراژدي و كمدي است، ازمشهورترين آثارشكسپيراتلو، ژوليوس سزار، هَمِلت، شاه ليرو رومئووژوليت را مي توان نام برد.
4 ـ بلجیم داراي پارلمان شد :ـ بتاریخ23 اپریل سال 1893میلادی: مردان بالغ بلجیم اجازه يافتند نماينده انتخاب كنند و اين نمايندگان تشكيل پارلمان و شوراي شهر دهند و از جانب آنان حكومت كنند، تعيين نخست وزير و تاييد انتصاب وزيران در اختيار پارلمان قرار گرفت، در همان زمان به راي دهندگان بلجیمی تاكيد شد كه با چشم باز آراء خود را به صندوقها بيندازند و در انتخاب نماينده تحت تاثير تبليغات و تلقين ديگران قرار نگيرند و گرنه منظور از دمكراسي و راي مخفي تحقق نخواهد يافت، به راي دهندگان همچنين گفته شد كه مهمترين كار پارلمان و شوراي شهر وضع ماليات است كه از جيب آنان خارج مي شود و اگر ماليات اخذ نشود چرخهاي عمومي نخواهد چرخيد و....
5 ـ كشور پهناور برازيل متعلق به پرتگال شد:ـ بتاریخ 23 اپریل سال1500 میلادی: « پدرو آلوارز كابرال» دريانورد پرتگالی كه آرزويش ثروتمند شدن خود و توانمند ساختن وطنش پرتگال بود به سرزميني در قاره امريكا رسيد كه چون داراي جنگلهاي درخت برازيل ( چوب سرخ )بود نامش را برازيل گذارد و پس از يك توقف هشت روزه ، اول ماه می آنجا را ملك شخصي پادشاه پرتگال اعلام داشت و با نصب يك پرچم پرتگالی و يك صليب چوبي كه همانجا ساخته شده بود آن سرزمين پهناور و مسكون را به همين آساني متصاحب شد، « كابرال» و همراهانش هنگام ورود به برازيل با انبوه بوميان رو به رو شدند كه در كلبه هاي بزرگ زندگي مي كردند و در گهواره ( هموك ) مي خوابيدند و براي شكار از تير و كمان استفاده مي كردند و مردماني صلح طلب بودند و در صدد وارد ساختن آزار به تازه واردين برنيامدند، « كابرال» چند مجرم را كه از زندان پرتگال با خود آورده بود و نگران مرگ آنان نبود در برازيل باقي گذارد و يكي از كشتي هايش را روانه پرتگال ساخت تا خبر اين كشف را به پادشاه برسانند و از انجا عازم هند شد.
وي ازجانب پادشاه پرتگال ماموريت داشت كه به هند برود و در سر راه خود به هند كه قبلا« وسكو دوگاما» و همراهان پرتگالی او رفته بودند مرکزی ميان راه تاسيس كند، به همين دليل با خود 1200 مرد مسلح و 13 كشتي برده بود، پادشاه پرتگال با اين كه « دياز » را با كابرال همراه كرده بود با توجه به تجربه« وسكو دوگاما» به او توصيه كرده بود بيش از دريا نوردان قبلي در جهت جنوب در اقيانوس اطلس پيش برود و سپس از آنجا به سوي اقيانوس هند حركت كند تا گرفتار توفانهاي مجاور دماغه اميد نيك نشود، « دياز » 12 سال پيش از آن به عنوان نخستين اروپايي به دماغه اميد نيك در منتهي اليه قاره افريقا رسيده بود و راه ورود به اقيانوس هند را پيدا كرده بود و« وسكو دوگاما» در23 ماه می سال 1498پس از طي همين مسير به هند رسيده بود، « كابرال» قصد سفر به قاره امريكا را كه« كريستف كلمب» از جانب هسپانيا هشت سال پيش از آن در سال (1492 ) رسيده بود نداشت اما در ميان اقيانوس اطلس جنوبي راه را گم كرد و به برزايل رسيد و پس اعلام تملك آن به نام پادشاه پرتگال !! عازم ماموريت اصلي شد كه رسيدن به هند و جزاير ادويه ( اندونزي ) بود.
ميان راه كشتي هاي« كابرال » دچار توفان و قطعه يخهاي سرگردان شدند و چهار كشتي و بسياري از مردان او از جمله « دياز » از دست رفتند با وجود اين « كابرال » به ماموريت خود ادامه داد و از مناطق مورد نظر ديدن كرد، اين سفر ها مقدمه برتري اروپا( غرب ) بر ساير نقاط شده است كه هنوز ادامه دارد، عامل اين برتري از همان زمان اسلحه پيشرفته بود كه هنوز هم به قوت خود باقي است، اروپاييان با استفاده از سفر نامه« ماركوپولو» از چگونگي ساخت" باروت" و" قطب نما" كه در چين معمول بود آگاه شدند ؛ توپ و تفنگ ساختند و قادر به عبور از دريا هاي عميق و دور دست شدند و ... و از آن زمان تا به امروز كوششان بر اين است كه هر كشوري داراي اسلحه پيشرفته كه كليد آقايي كردن و يا خارج شدن از مرحله آقا داشتن است نشوند.
= = = = = = = = = = =
روزشمار، بیست وچارم اپریل
1- سفر« مارکو پولو» به قاره آسیا :ـ بتاریخ 24، اپریل 1271ميلادي: « ماركوپولو» جهانگرد سفرتاريخي خود را به قارّه آسيا آغازكرد، پدرو کاکای ماركو قبل ازاو زماني كه چين شمالي و جنوبي، مغولستان، تركستان شرقي و ايران درتصرف چنگيزخان بود ازراه آسياي صغيرو ايران به چين سفركرده بودند، ماركو پس ازبازگشت آنان به اتفاق پدر به چين رفت و مدتها دراين سرزمين و جزايرجنوب شرقي آسيا سياحت كرد، ماركوپولو بعد از 20 سال به ونيز، بازگشت و خاطرات سفرطولاني خود را دركتابي بنام «عجايِب» گرد آورد.
2 ـ مهاجرت ارمنیان :ـ بتاریخ 24، اپریل 1915ميلادي: سياست براندازي ارمنی درتركيه قتل عام بيش ازيك ميليون و پانصد هزارتن از ارمنی اين كشوررا درپي داشت، ازآن زمان بسياري از ارمنی تركيه همچون آوارگان به زندگي ادامه مي دهند و شمارزيادي ازآنان مجبور به ترك وطن خود شده اند و به كشورهاي ديگرمهاجرت كرده اند.
3 ـ قتل عام خونين مردم ايرلندبرای آزادی :ـ بتاریخ 24، اپریل 1916ميلادي: قتل عام خونين مردم ايرلند درراه كسب آزادي و استقلال ازدولت انگلستان آغازشد، اين قيام را نهضت استقلال طلب شين فِين شروع كرد و با طرح پيشنهادي انگليس مبني برتشكيل دو پارلمان درايرلند شمالي و ايرلند جنوبي مخالفت كرد سرانجام درسال1922ميلادي كشورآزاد ايرلند اعلام موجوديت كرد.
= = = = = = = = = = =
روز شمار، بیست وپنجم اپریل
1ـ « پالاتي نا» از ايالات المان ويران شد:ـ بتاریح 25، اپریل 1688ميلادي : « پالاتي نا» از ايالات المان در قرن هفدهم ميلادي ويران شد اين ايالت كه امروزه « پنالز» ناميده مي شود در اثناي جنگهاي 9 ساله ميان كشورهاي عضو اتحاد اوگسبورگ و فرانسه در زمان سلطنت لويي 14 به دست فرانسويان ويران شد، در اين نبرد اكثر دهكده ها، شهرها و كليساها با خاك يكسان شد و مزارع در آتش سوخت اين ويراني از عوامل اصلي كينه الماني ها به فرانسو يان شد .
2 ـ حفرکانال سویس :ـ بتاریخ 25، اپریل 1859ميلادي: «عمليات حفر كانال سویس» به منظور اتصال آب درياي مديترانه به درياي سرخ آغاز شد عامل اجراي اين طرح « فردينالد دوله سِپس» اجنیر فرانسوي بود، اما طرح اوليه احداث چنين كانالي را به داريوش هخامنشي نسبت مي دهند، عمليات نهايي حفر كانال سویس نيز بدست امريكايي ها انجام گرفت .
3 ـ رهایی مردم ازمصیبت فاشیزم ایتا لیا:ـ بتاریخ 25، اپریل 1945 ميلادي : كشور ايتاليا از دست فاشيست رهايي يافت، اين كشور در سال 1940متحد المان نازي در جنگ دوم جهاني شد، اما شكست فاشيستهاي ايتاليا در يونان و شمال افريقا به تسخير بخشي از خاك ايتاليا به دست متفقين منجر شد، د ر پي اين حادثه وپس از بركناري موسوليني دولت ايتاليا با متفقين پيماني منقعد ساخت و اين بار متحد باآنها در جنگ باالمان شد، عاقبت در سال 1945ميلادي با شكست المان نازي و اعدام موسوليني به دست نيروهاي ضد فاشيسم اين كشوراز سلطه فاشيستها نجات پيدا كرد .
= = = = = = = = = = =
روز شمار، بیست ششم اپریل
1ـ نخستین روز نامه چاپ المان :ـ بتاریخ 26، اپریل 1630 ميلادي : نخستين روزنامه جهان در المان بنام « لوز» چاپ و منتشر شد، در حال حاضر تنها چند نسخه از اين روزنامه باقي است كه در موزه ها ي بزرگ دنيا نگهداري مي شود .
2- ایجاد سازمان گتاپو در المان :ـ بتاریخ 26 ، اپریل 1933 ميلادي: سازمان مخوف گشتاپو در المان بوجود آمد مؤسس اين سازمان هولناك، «هرمان گورينگ» مارشال المان نازي از افسران بلند رتبه هيتلر بود، گشتاپو به مفهوم پليس مخفي است وهدف از ايجاد اين سازمان شناسايي، دستگير و اعدام افرادي بود كه به هرعنوان با نازيسم وهيتلر مخالف بودند، هاينريش هيملر از معروفترين رؤساي گشتاپو بود كه از سال 1934ميلادي تا پايان عمرش در اين سمت بود .
3 ـ حادثه اتمی چرونوبیل دراوکراین :ـ بتاریخ 26، اپریل 1968 ميلادي: بزرگترين و شديدترين حادثه اتمي در نيروگاه اتمي چرنوبيل اوكراين بوقوع پيوست، در پي اين انفجار اين راكتور اتمي در 130 كيلو متري شمال كي اف اين منطقه به جهنم مبدل شد و امواج راديو اكتيو در فضاي اطراف پراكنده شد و با وزش باد در همه جا گسترش يافت، در اين حادثه عدهاي زيادي جان خود را از دست دادند و بيش از200 تن مجروح شدند.
= = = = = = = = = = =
روز شمار، بیست هفتم اپریل
1 ـ لغو قانون بردگي درجمهوري فرانسه :ـ بتاریخ27، اپریل 1848 ميلادي حكومت جمهوري فرانسه قانون لغو فوري بردگي در مستعمرات فرانسه را تصويب كرد، در دوران انقلاب فرانسه ، نمايندگان كنوانسيون قانون لغو بردگي را تصويب كرده بودند، اما پس از به قدرت رسيدن ناپلئون بناپارت به عنوان كنسور اول فرانسه ، وي در20 می سال 1802 ميلادي اين قانون راملغا اعلام كرد و دوباره برده داري در مستعمرات فرانسه رايج گرديد، درسال1833ميلادي دولت انگلستان به طور قطعي برده داري را در تمام مستعمراتش ملغا كرد، در فرانسه به لطف تلاش هاي ويكتور شوئلشر يك جمهوري خواه ليبرال پانزده سال بعد و در دوران جمهوري دوم فرانسه بار ديگر اما براي هميشه قانون لغو بردگي در مستعمرات فرانسه به تصويب رسيد، پس از سرنگوني سلطنت لويي فيليپ اول و استقرار جمهوري دوم فرانسه ويكتور شوئلشر از موقعيت خود به عنوان معاون وزير بحری استفاده كرد و دست به تلاش گسترده اي براي آزادي بردگان زد، چند ماه بعد مجلس فرانسه قانون لغو بردگي را براي هميشه تصويب كرد، به اين ترتيب در روز 27، اپریل1848 ميلادي حكومت جمهوري فرانسه قانون لغو فوري بردگي در مستعرات فرانسه را تصويب كرد به لطف تلاش هاي ويكتورشوئلشر انسان دوست 250 هزار برده سياهپوست يا دورگه كه در مستعمرات فرانسه به استثمار كشيده شده بودند براي هميشه از رنج بردگي نجات يافتند.
2 ـ تغییر رژیم درافغانستان :ـ صبحگاه 27 ، اپریل 1978 میلادی مطابق 7 ثور 1357 خورشیدی قیام نظامی علیه دولت محمد داود آغاز شد، در حالیکه بعضی ازنیروهای نظامی تحت رهبری جگرن اسلم وطنجار بسوی مرکز شهر در حرکت بود، رهبر دیگر کودتاه دگروال عبدالقادر را اراکین دولت محمد داود، در مقر فرماندهی اش باز داشت کردند، پس از حمله به مقر فرماندهی نیروهای هوائی جنرال قادر که در آنجا تحت نظارت بود از ساختمان فرار کرد و با هلیکوپتر به میدان هوائی بگرام رفت ، او از آنجا حملات هوائی را علیه کاخ ریاست جمهوری آغاز کرد، این حملات نهایتأ پیروزی کودتا گران علیه دولت رئیس جمهور داود خان را تضمین کرد، کودتا گران از ضعف فرماندهی قوای نظامی بخوبی سود بردند، اشتباهات حیدر رسولی وزیر دفاع داودعامل پیروزی کودتا بود، در این کودتا نقش های فعالی را اشخاصی چون : حفطظ الله امین، عبدالقادر، اسلم وطنجار، سید محمد کلاب زوی، رفیع و ... بازی مینمودند، ساعت 5 عصر بود کودتا گران رادیو افغانستان را گرفتند، نشرات عادی رادیو قطع شد و پخش آهنگهای ملی ادامه یافت ساعت 7 شام حفیظ الله امین اعلام کرد که اینک محمد اسلم و طنجار، اعلامیه شورای انقلابی و نظامی را به اطلاع مردم می رساند و وطنجار به زبان پشتو اعلامیه را قرائت کرد که متن دری آن چنین بود : { برای اولین بار در تاریخ افغانستان، آخرین بقایای سلطنت، ظلم و استبداد و قدرت خاندان نادری پایان داده شد و تمام قدرت دولتی به مردم انتقال یافت، قدرت دولتی اکنون در دست شورای نظامی انقلابی است } و خلاصه قدرت سیاسی از رژیم داود خان به شورای انقلابی جمهوری دموکراتیک افغانستان انتقال کرد که بعدأ بر اساس فیصله کمیته مرکزی، نور محمد تره کی بحیث رئیس جمهور قدرت را بدست گرفت ، بسیاری از نخبه گان علل دگرتغیر رژیم را درافغانستان اینطور بر میشمارند :
ـ درقوای نظام شاهی وبعدأ رژیم جمهوری داود خان رتبهء جنرالی ومقامات بالای دولتی به وابستگان و آشنایان در بار و کسانی که به محافل حاکم نزدیک بودند، تحویل داده شده، و استعداد و تخصص کمتر در نظر گرفته میشد، بناأ نا رضایتی از پائین ( پائین رتبه ها وخورد ضابطان ) یکی از آن عواملی بود که قیام را بارور نمود و به ثمرش رساند.
ـ بسیاری از کرسی های کلیدی در دولت و قوای نظامی را نمایندگان قبایل پشتون در دست داشتند و سایر ملت ها( هزاره ها، ازبکها، ترکمنها، قزاقها و چارآیماقها و.... ) که اینان در دشوار ترین و آشوبزده ترین مناطق خدمت میکردند را متأثر می نمود.
ـ خشونت رژیم داود خان و حملات بی وقفه آن به احزاب راست و چپ و همچنان ترورمیراگبر خیبر و بعدأ زندانی نمودن هفت تن ازرهبران دست اول حزب دموکراتیک باعث شد تا قیام بالای حزب تحمیل گردد .
ـ اقتصاد فرو رفته دولت و بیکاری جوانان که رو بطرف کشورهای همسایه و بخصوص ایران نموده بودند ، گرانی و دست مزد کم مامورین پائین رتبه و غیره باعث شده بود تا به یاری و مساعدت قیام کنندگان بشتابند، استقبال وگل پاشی روی تانکهای قیام کنندگان بر خواسته از همین روحیه در جامعه بود زیرا تمام زحمتکشان و کارگران و حقوق از دست دادگان خود را در پهلوی حزب دموکراتیک خلق افغانستان « حزب پیش آهنک طبقه کارگران و زحمتکشان » هم آهنک می دیدند.
3ـ شورش سرداران ایرانی :ـ بتاریخ 27، اپریل سال 628 : شورش سرداران ايراني ضد خودكامگي خسروپرويزشاه ساساني آغازشد، دردوران حكومت خسروپرويز جنگ ميان ايرانيان و هراكليوس امپراتورروم شرقي روي داد كه با پيروزي ايرانيان پايان يافت، اما هراكليوس يا هِرقِل براي جبران اين شكست بعد ازعبورازتنگه داردانل و فتح همه سرزمينهاي منطقه به ايران حمله كرد، او سرانجام دردستگرد با خسروپرويزروبروشد و او را شكست داد، خسرو پرويزبعد ازاين شكست فراركرد همين امرموجب شورش مردم تيسفون شد كه درنتيجه اين شورش حكومت خسروپرويزبه پايان رسيد و متعاقب آن وي را زنداني كردند و كشتند.
4 ـ استقلال کشور سیرالئون :ـ بتاریخ 27، اپریل 1961ميلادي: كشورسيرالئون ازقديم ترين مستعمرات انگلستان به استقلال رسيد، درسال1971ميلادي حكومت اين كشورازفرمانداري كل به جمهوري تغييريافت، سيرالئون بيش از71000 كيلومترمربع مساحت و بيش ازچهارميليون نفرجمعيت دارد كه 25 درصد آن را مسلمانان تشكيل مي دهند، غرب قارّه اِفريقا و درهمسايگي گينه واقع شده است و زبانهاي مردم آن انگليسي است.
= = = = = = = = = = =
روز شمار، بیست هشتم اپریل
1 ـ شورش در كشتي بونتي : ـ بتاریخ 28، اپریل 1789 ميلادي : كشتي بونتي با 44 خدمه بندرانگليسي سپيدهد راترك مي كند تا به سوي جزيره تاهيتي در اقيانوس آرام و سپس جزاير آنتيل روان شود، کشتی بان اين كشتي « ويليام بليگ » 30 ساله بود، وي به دليل ضروريات اين سفر دريانوردان داوطلب را استخدام مي كند، كشتي ابتدا به سوي قاره امريكا حركت مي كند تا با دور زدن اين قاره از طريق دماغه هورن به اقيانوس آرام برسد، اما چندين هفته طوفان شديد، گپتان را ناگزير مي كند جهت اوليه را رها كند و مسير دماغه اميدواري در جنوب قاره افريقا را در پيش مي گيرد اما بار ديگر بدبياري دامان كشتي بونتي را مي گيرد، به دليل فقدان وزش بادکشتی بان مجبور مي شوند با کشتی هاي پارويي كشتي را به جلو برانند، دراين شرايط دشوار کپتان " بليگ " سختگيري زيادي نسبت به خدمه كشتي روا مي دارد سرانجام بعد از 10 ماه آنها به هاييتي مي رسند، کشتی بان چند هفته را در اين جزيره مي مانند و نهال هايي كه قرار بود به جاماييكا ببرند را جمع آوري مي كنند، بار ديگر وقتي كشتي بونتي راه دريا را در پيش مي گيرد ، کشتی بان" بليگ " دوباره سختگيري در مورد كاركنان كه سنت دريانوردي انگلستان بود را آغاز مي كنند اما اين بار دريانوردان داوطلب طاقت خود را از دست مي دهند، آنها دست به شورش زده و کپتان" بليگ" و 18 نفر از خدمه وفادار به وي را در کشتی 5 متري جا داده و آنها را در ميان اقيانوس آرام رها مي كنند، بليگ و يارانش با خوش شانسي موفق مي شوند پس از پيمودن 5 هزار كيلومتر خود را به جزيره تيمور برسانند، بليگ در آنجا يك كشتي اجاره مي كند و به سوي انگلستان حركت مي كند تا هر چه زودتر تقاضاي يك مجازات عبرت انگيز را براي کشتی سواران شورشي درخواست كند، شورشيان بونتي بار ديگر به تاهيتي بازمي گردند ، اما تعدادي از آنها از جمله فلچر كريستيان رهبر شورشيان براي فرار، از تعقيب انگليسي ها دوباره با كشتي بونتي جزيره تاهيتي را ترك مي كنند، آنها به يك جزيره غيرمسكوني به نام پتكرن مي روند تا در آنجا بقيه ايام زندگي خود را سپري كنند، فلچر پس از رسيدن به جزيره كشتي بونتي را آتش مي زند تا انگليسي ها ردش را نيابند، اما پس از مدتي شورشيان بونتي در اين جزيره به جان يكديگر افتاده و به كشتار يكديگر مي پردازند، هنگامي كه امريكايي ها در سال 1808 ميلادي اين جزيره را كشف مي كنند ، تنها يك نفر ازآنها به نام جان آدامز زنده مانده بود، به اين ترتيب در روز 28، اپریل 1789 ميلادي به دليل سختگيري هاي بي اندازه کپتان كشتي بونتي ، کشتی سواران دست به شورش مي زنند، آنها كشتي را تصرف مي كنند و با اميد به يك زندگي جديد راه اقيانوس را در پيش مي گيرند ، غافل از اين كه سرنوشت شومي در انتظارشان است.
2 ـ تشکیل کنگره مذهبی او گسبورگ:ـ بتاریخ 28، اپریل 1555 ميلادي : كنگره مذهبي معروف به اوگسبورگ به همين نام درالمان تشكيل شد، اين گنكره براي پايان دادن به كشمكش هاي مذهبي امپراتوري مقدس روم بر پا شد، زيرا در نتيجه اصلاح ديني ، اختلافاتي در اين امپراتوري بوجود آمده بود، از نتايج كنگره اوگسبورگ اعطاي آزادي پيروان مذهب پروتستان بود،همچنين املاك غضب شده پروتستانها رابه آنان باز پس دادند .
3 ـ حمله امریکا به کشور دو مینیکن :ـ بتاریح 28، اپریل 1965 ميلادي : دولت امريكا به بهانه حفظ جان اتباع خود به كشور دومينيكن در امريكاي مركزي حمله كرد، در پي حملات امريكاييان مردم دومينيكن بر ضد نظامي كه بر اريكه قدرت نشسته بودند، قيام كردند و درنهايت با پيوستن گروهي از نظاميان به انقلابيون، مردم اين كشور شكست سختي برقوای نظامی و رهبران وارد آوردند، امريكا نيز نيروهاي خود را افزايش داد اما سران روز شمار، بیست نهم اپریل 1ـ تولد زینه من، کارگردان اتریشی :ـ بتاریخ 29، اپریل1907ميلادي: فرد زينه من كارگردان مشهوراتريشي متولد شد، او پس ازتحصيل دررشته طب و مدتي فعاليت درعرصه موسيقي عاقبت جايگاه خود را درسينما يافت و استعدادش را دراين عرصه آشكاركرد، زينه من اعتقاد داشت كه فيلم مثل موسيقي راه مستقيمي به احساسات انسانهاست و بدين سبب به ساختن فيلم علاقه فراوان داشت، زينه من درمدت 48 سال فعاليت سينمايي 20 فيلم كوتاه و 20 فيلم بلند را كارگرداني كرد و فيلمهاي او با اقبال عمومي مردم و منتقدان و كارشناسان سينمايي روبرو شد. 2 ـ بندر، ونيز به تصرف نيروهاي متفق درآمد:ـ بتاریخ 29، اپریل1945ميلادي: بندرزيبا و تاريخي ونيزدرجنگ جهاني دوم به تصرف نيروهاي متفق درآمد« ونيز» درساحل شمال شرقي ايتاليا واقع است و درآخرين ماههاي جنگ جهاني دوم مقاومت خود را دربرابرقواي متفق ازدست داد، اين بندرديدني خود ازممالك مستقل ايتاليا بشمارمي رفت و با نظام مستقل جمهوري اداره مي شد، گفتني است كه ونيزپس ازتصرف بدست قواي متفق بدستور جنرال الكساندرفرمانده عالي متفقين درايتاليا ازغارت و خرابي نجات يافت و همه آثارتاريخي و هنري آن همچون فلورانس محفوظ ماند. 3 ـ سلطنت پطرکبیر در روسیه :- بتاریخ 29، اپریل 1682ميلادي: پطركبيردر10سالگي درروسيه به سلطنت رسيد و سوفي خواهرش درمقام نايبُ السّلطنه اداره اموررا بدست گرفت، سوفي چندي بعد پطررا ازقصركرملين اخراج و او را به قريه اي نزديك مسكو تبعيد كرد، اما پطركبيرسرانجام با سپاهي برخواهرش سوفي شوريد و پيروزشد، پطربعد ازدستيابي به قدرت اقدامات اصلاحي بسيارانجام داد و درامورفرهنگي، اقتصادي و اجتماعي روسيه تحولات عظيمي پديد آورد. = = = = = = = = = روز شمار، سی ام اپریل 1 ـ فروپاشی ويتنام جنوبی :ـ بتاریخ 30، اپریل 1975 ميلادی : شهر سايگون پايتخت ويتنام جنوبی به اشغال نيروهای ويتنام شمالی و چريک های ويت کنگ درآمد و رژيم ويتنام جنوبی فروپاشيد، يک هفته قبل از سقوط سايگون، نيروی هوايی و دريايی قوای نظامی امريکا عجولانه و به شکل فاجعه باری آخرين امريکايی ها حاضر در ويتنام جنوبی و 70 هزار ويتنامی را از سايگون خارج کردند و به بيش از 10 سال حضور نظامی امريکا در خاک ويتنام خاتمه دادند، در پی اشغال سايگون توسط نيروهای ويتنام شمالی و چريک های ويت کنگ نام پايتخت ويتنام جنوبی به يادبود رهبر فقيد کمونيست ويتنام به هوشی مين ويل تغيير يافت، پِيروزی رژيم کمونيست هانوی به جنگ ميان 2 ويتنام پايان داد و آثار و تبعات استعماری را به خاک سپرد، کشور ويتنام در دوران استعمار فرانسه و در جريان جنگ نخست هندوچين عليه فرانسه به دو کشور ويتنام شمالی و جنوبی تقسيم شده بود و با اشغال سايگون ، اين کشور 2 پاره شده برای هميشه وحدت خود را بازِِِيافت، پيروزی هانوی به سالهای بسيار طولانی استعمار و 30 سال جنگ در اين کشور کوچک پايان داد و کشور ويتنام بارديگر وحدت خود را بازيافت. 2 ـ استقلال کشور نیکاراگوا :ـ بتاریخ 30، اپریل 1838ميلادي: كشور نيكاراگوآ به استقلال رسيد، زبان رايج اين كشورهسپانيايي و انگليسي است و مردم آن مذهب كاتوليك دارند، نيكاراگوآ درامريكاي مركزي واقع است و با كشورهاي هندوراس و كاستاريكا مرزمشترك دارد، همچنين مرز شرقي اين كشورساحل درياي كاراييب و مرز غربي آن اقيانوس آرام است، مهمترين محصولات اين سرزمين موز، قهوه، ذرت، كاكائو، شكرو توتون است، همچنين اين كشورمعادن طلا و نقره و مس غني دارد. 3 ـ تولد بر تولت برشت :ـ بتاریخ 30، اپریل 1898ميلادي: برتولت بِرشت نويسنده، شاعرو مشهورترين نمايشنامه نويس معاصرالمان درگذشت، او دردوران جنگ جهاني اول درشفاخانه های نظامی خدمت و پرستاري مي كرد و مشاهده وضع تأثيرانگيز شفاخانه ها و بيماران هرگونه حسن ميهن پرستي را دراو ازبين برد، اشعاربرشت نيزلحن تند و تلخي دارد كه ازهمان اوضاع نابسامان دوران جنگ سرچشمه مي گيرد، ازآثار« برتولت برشت زندگي گاليله، طبل درشب و پونتيلا» و خدمتكارش را مي توان نام برد./ ختم رویداد مهم جهانی در ماه اپریل سالهای مختلف
April 2nd, 2006
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
- علی رستمینقش پیش نهاده هایی تاریخی وسامان یابی های بعدی قدرت درتأسیس وافول حزب دموکراتیک خلق افغانستان(حزب وطن)
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادجهاد و جنگ در افغانستان قبل از آمدن قطعات شوری به حمایت پاکستان و رهبری امریکا آغاز شد
- سیداحسان واعظیبخش دوم نقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- سیداحسان واعظینقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- داکتر حمیدالله مفیدفرود دو ستاره درخشان از کهکشان اندیشه وخرد
- علی رستمی ببرک کارمل بااندیشه عدالت خواهانه به خاموشی رفت
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرآریایی ها یا تورک ها؟
- عبدالو کیل کوچی دسامبردر آیینهء تاریخ
- عبدالو کیل کوچیمحمود بریالی ابر مرد جنبش چپ وترقی خواه افغانستان
- محمد عوض نبی زادهنا یب سالارمحمد حسین خان پیکارجوی رزمگاه میوند وغزنیگک
- خلیل وداد چگونه س.د.ج.ا. به س.خ. ج.ا. تعویض شد
- مترجم: ا. م. شیریانقلاب اکتبر! استالین. نوسازی- کودتای لیبرالی
- نویسنده: نجیب سرغندوی نهضت خدایی خدمتگاری و نقش آن دربیداری پشتونها
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرتوران
- حسن پیمانامیرتیمورموئسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی قسمت-6
- حزب کارایران(توفان)انقلاب اکتبر ناقوس مرگ سرمایه داری بود
- ظهو رالدين دبرېالي انقلاب دکاليزې په وېاړ
- زمان هوتکبمناسبت هفدهمین سالشهادت داکترنجیب الله
- رحمت اله رواندشهید داکتر نجیب اله داوولسم تلین په یاد
- جلال بايانی کاوشگرشـــهيد داکتر نجيب الله
- جلال بايانی کاوشگرهفده سال قبل درقلب افغانستان کابل حماسه تاريخ رخ داد
- نصیراحمد – مهمند پیړی،پیړی زغم او پیچ دی وګالل شی
- داکتر حبیب منګل دافغانستان دخپلواکۍ غورزنګ ته لنډه کتنه
- نویسنده : مهرالدین مشیدروزی که زمامداران ناکاره در سایۀ آن صرف احساس فربهی کرده اند
- حسن پیمانامیرتیمور موئسس سبک اصیل هنر معماریوحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی5
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادحقایقِ تلخِ جنگِ 1979-1991 افغانستان از زبان نظامیان شوروی پیشین
- عبدالوکیل کوچی نگاه مختصری به تاریخ کوشانی ها
- انجنیر فضل احمد افغان شاه امان الله غازی و خط سیاه دیورند
- میر عنایت الله سادات معضلۀدیورند
- تتبع ونگارش؛تلخیص وترجمه: ازحسن پیمانامیر تیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آ سیای وسطی قسمت(4)
- امان معاشر؛ خبرنگار آزادهشت ثور آوردن مجاهدین رو بزوال از کوه ها به قدرت جنرال دستم
- ا. م. شیریزادروز لنین، روز شرمندگی ما
- عتیق الله مولویزادهاز دین پروری، تا دین فروشی!!
- حسن پیمان امیرتیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنک ومدنیت آسیای وسطی قسمت 3
- نوشته کریم پوپل تاریخ نوروز کهن
- نجم کاويانیيادی از نوروز در کابل قديم
- تتبع ونگارش-ترجمه وتلخیص: ازحسن پیمانامیرتیمور موسس سبک اصیل هنرمعماری وحامی فرهنگ ومدنیت اسیای وسطی-2-
- دوکتور امین برین زوریدوکتور امین برین زوری
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادیهودیت در افغانستان
- ارسالی صمیمیبازگشت «لنین» به «خجند»
- حسن پیمانشمۀ ازخدمات وکارنامه های امیرتیموردرأئینۀ تأریخ
- سلیمان راوشجشن سده
- حسن پیمانتأریخ وخدمات زنده ومشهود امپراتوری تیموریان محال است به فراموشی سپرده شود
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادمناسبات سابق دولت افغانستان و اتحاد شوروی آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی در ششم جدی به افغانستان
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- عتیق الله مولوی زادهزندگی از کاخ تا کا نتینر!
- سرلوڅ مرادزیبرتانوي هند او برتانوي پنجاب دواړه، د پښتنو د ویښتیا ضد !
- سرلوڅ مرادزیډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- نویسنده : مهرالدین مشیدبالاخره امریکایی ها سر به بالین بیمار نظامیان پاکستانی این بازوی زرهی تروریزم جهانی نهادند
- عبدالوکیل کوچید سامبر نقطه عطف درتاریخ جنبش داد خواهانه مردم افغانستان
- سرلوڅ مرادزی ډیورڼد کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون دوهمه برخه
- انجنیر فضل احمد افغانخط سیاۀ دیورند مولود دسایس انګلیس و روسیه
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- فرزاد رمضاني بونششناسايي يا عدم شناسايي ديورند؟
- انجینر محمود صافی دافغانستان دتاریخ ځلانده ستوری احمد خان « احمد شاه بابا » درانی کال
- سید ذا کر شاه ( ســــــــــادات) (( د ډیورند کرښې غندل یا د پاکستان ســـــــره دښمنی))
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او څرګند دریځونه
- بیداربمناسبت کنفرانس بین المللی لندن و عدم پذیرش دیورند خط فاصل
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- عزیز آریانفرنیاز تاریخی به بازگشت به توافقات ژنو
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- سرلوڅ مرادزید ډیورند کرښې پریکړه به، لروبر افغانان خپله کوي
- ارسالی صمیمیبرگی از تاریخ جنگ جهانی دوم/ چگونه مسکو تسلیم آلمان ها نشد
- میر عنایت الله سادات نگاهی به تاریخ آریانا
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بخش آخر
- جلال بايانیبزرگ مردان تاریخ
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش دوازدهم
- شبيراحمد طالب وزيران اوخاطرې
- رسول پويانجايگاه هرات در مدنيت خراسان
- محمدنبی عظیمیسفر دیگر به جلال آباد
- عزیزه عنایت خامۀ درفرا راه آزادی !
- نصیراحمد - مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو دشهیدانواوغازیانوپه یاد
- دوکتور جلال بايانی « روح شاه غازی امان الله شاد و پر نور باد »
- انجنیر ظهو رالدین اندیشپراو دا
- محمدنبی عظیمیتعرض متقابل قوای مسلح افغانستان
- نوشته کریم پوپل اشغال و تاراج کابل از زمان تاسیس الی امروز
- سلیمان راوششهروندان شهر (جندان)
- محمدنبی عظیمی درحاشیه تعرض متقابل
- رسول پویاننقش استعمار در تخریب تمدن خراسان
- رسول پویانخراسان بعد از فروپاشی امپراتوری تيموريان
- رسول پویان ریشه های خراسان کهن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش هشــــــــــــــــتم
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخـــش هفتـــــــــــــم
- ا. م. شیریپراودا در ۱۰۰ سالگی: زنده و رزمنده
- اسدالله جعفریمیلاد گل سرخ
- عبدالحی نزهت افزودن دشواری کارعاقلانه نیست
- فوادشاه امان الله خان غازى از نظر احمد شاه مسعود كى بود؟
- انجنېر ظهو رالدین اندېشپر فا شیزم د بري ورځ یعنی دامپرېا لیزم دنیمی تنی ښخول په شوري سوسېا لیستي هېواد کی
- نویسنده : مهرالدین مشید نباید بیش از این بهایی برای ویرانی این سرزمین پرداخت
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش ششم
- نوشته صوفی کریم فیضانی حملات اعراب در افغانستان
- انجنیر ظهورالدین اندیشد افغا نستان د خلک دمو کراتیک گوند داد شهیدا نو او اتلانو دسور گوند ټولو غړو ته له پو رته نه تر کښته پو رې
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بقیه بخش پنجم
- نبی حیدری معلم جنک یا صلح
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بقیه بخش چهارم
- تهیه وترتیب:میرمحمدشاه رفیعیچهره امروزی تپه مرنجان ورازهای تاریخی آن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد -- 4
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد - 3-
- سلیمان راوشتندیس های بامیان مجسمه های بودا نیستند
- حسن پیمانبیادبودسلسال وشهمامه تندیسهای بودا دو همبزم ودو همسنگ
- حسن پیمانافشارخونین وقتلهای زنجیره یی انگیزۀ اتحادخلقهای تحت استبداد
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد
- رحمت اله رواند روسانو يرغل او وتل دواړه تېروتني وې
- احمدولي بدخشياداي ديني به قربانيان فاجعة افشار
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- عتیق گلشمه ازجنایات بعضی گروه های ماوئیستها درافغانستان
- محمد نبی عظیمیچرا از مرگ می ترسید ؟
- جمعه خان صوفيلر وبر دوه افغان که يو افغان؟ (يوولسمه او آخري برخه)
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (اتمه برخه)
- عبدالو کیل کوچی فرخنده باد چهل وهفتمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- حمید محویتآتر بی نوایان
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادآمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- تهیه کننده : عبدالقدیر میرزاییسقوطِ یک امپراتوری!
- محمد عارف عرفان رازهای حقیقی دعوت ارتش شوروی
- حمید محویدر بارۀ [کشته شدن پلخانوف(؟)]
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- صدیق رهپو طرزیما و نو آوری، تجدد و مدرنیزم
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (پنځمه برخه)
- داکترآریننام ببرک کارمل جاویدانه است زیرا توده های مردم آنرا ستوده اند
- عبدالو کیل کوچیپنجمین سالگرد وفات محمود بریالی را گرامی میداریم
- صدیق رهپو طرزیدیورند: سر و صدا برای هیچ
- محمدنبی عظیمیسپیده ها این جا آرام انــد
- محمد عوضازمكتب مبارزهء رفيق ببرك كارمل بياموزيم
- علی رستمیببرک کارمل ستارهء درخشان مبارزِ عدالتخواهء کشور
- عبدالو کیل کوچیببرک کارمل بزرگ مرد تاریخ
- دوکتور نثار احمد صدیقینام ببرک کارمل جاودان و روانش شاد باد
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟(٢ مه برخه)
- عزیز آریانفرچگونه دهلیز واخان ایجاد و به زور به افغانستان داده شد
- جمعه خان صوفيلر و بر: دوه افغان که يو افغان؟
- انجنېر ظهورالدين اندېشبه افتخار سالګرد انقلاب پېروزمند و زنجير شکن سوسياليستی اکتبر
- گزارشگر از انگلیسی به پارسی: صدیق رهپو طرزیده اسطوره در مورد افغانستان
- انجنېر ظهورالدين انديشبمناسبت سالمرګ انقلابی دلير وانديشمند خلل ناپذير
- از کریم پوپل روش سیاسی دولتها وملیتهای افغانستان در طول تاریخ
- عدالتدشمن هرگز وارد شهر لنين نخواهد شد!
- عبدالو کیل کوچی ماندگاران تاریخ
- نصیراحمد – مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو
- سليمان راوش به پیشواز 28 ـ اسد
- انجنېر ظهورالدين اندېشدافغانستان دخلکو دملی_ازادی بخښونکي انقلاب دکاليزی په وياړ
- گزارنده: عزیز آریانفرمقاله دوم نقش دولت «کیرپاند» در با هم آمیزی فرهنگ های آسیای میانه
- عزیز آریانفرشاهنشاهی پنج صد ساله تاجیکی- ایرانی کیرپاند در مرزهای باختری چین
- حامدعلمیرساله روزشمار وقایع افغانستان از سال 1747 الی اخیر سال 2010
- نوشته کریم پوپلظهور وزوال اردوهای افغانستان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دوازدهم وپایانی
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش 11
- گزارشگر از زبان انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دهم
- سرلوڅ مرادزیلندن کې ډيورند جرګه د پنجاب پر سر کلک ګوزار
- تهیه کننده:امان معاشر نامه ی خواجه حافظ شیرازی برای امیر تیمور
- عبدالصمد ازهرخود کشی یا قتل بخش نهم
- محمدنبی عظیمی لحظاتی با ازهر بزرگوار
- محمدنبی عظیمی آیا روزی تاریخ حــــرب کشور ما نوشته خواهد شد؟
- عبدالصمد ازهر اسرار مرگ میوندوال بخش نهم
- ازهر عبدالصمداسرار مرگ میوندوال بخش هشتم
- محمد همایون سرخابی شهر غلغله در ماتم نبود بودای بزرگش هنوز میگرید
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوالبخش هفتم
- محمدنبی عظیمیتا لحظهء انــــتقال مسؤولیت
- گزارش از انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش ششم
- اسدالله جعفریآیاافشار باردیگر تکرار خواهد شد؟
- سید عبدالقدوس «سید»جنگ افشار
- خلیل الله سکندریواقعیت های پنهان در ماجرا های عیان افغانستان
- محمد همایون سرخابی نگاه مختصری پیرامون زندگی پرافتخار ظهیرالدین محمد بابر
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش پنجم
- محمد عالم افتخارسید جمال الدین افغانی ؛ اَبَر انسانی که از نو باید شناخت !
- سرلوڅ مرادزی پاچاخان د بهرنیو پوهانو په نظر کې
- صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دور تیموریان
- میرعنایت الله سادات نظری بر موافقتنامه ای دیورند
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا قتل؟ بخش چهارم
- نویسنده : مهرالدین مشیدامریکا و بازی بزرگ در کشوری که دشنۀ مقاومت گلوی هر مهاجمی را شگافته است
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ بخش های دوم و سوم
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزاد آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- ا. م. شیریبمناسبت زادروز استالین
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ
- نویسنده: ولادیمیر پلاستون ببرک کارمل تا آخرین نفس های خود به حقانیتِ راهی که خود انتخاب نموده بود باور داشت
- ع.رستمی ببرک کارمل نماد وحدت!
- ر. حسنهفته اول دسامبر یاد آور روز های فقدان دو شخصیت مبارز نستوه کشور
- نوشته از ع. بصیر دهزادبخاطر 14چهاردهمین سالگرد وفات شادروان ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی گرامی وجاویدان باد نام وخاطره تابناک زنده یاد ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی چهارمین سالروز وفات زنده یاد محمود بریالی را گرامی میداریم
- احمدشاه سرخابییادی از جاودان یاد ببرک کارمل و برادر و همرزم فقید ش محمود بریالی!
- سرورددیورند کرښه دتکړه پوهانو وځیړ نو ته ضرورت لري
- عزیز آریانفردرنگی بر سر نام کشور ما- افغانستان
- عزیز آریانفرراز نهانی نامه دوست محمد خان به نیکلای یکم- امپراتور روسیه
- عزیز آریانفرآیین نامه داخلی انقلابیون جوان افغان (جوانان افغان)
- شباهنگ راددر یادمان کمونیست رزمنده «ارنستو چه گوارا»
- دکتر بیژن بارانکوچ آریاییها از شمال خزر
- سرلوڅ مرادزی د تاریخ پاڼه : کوز پښتانه او د افغانستان خپلواکي
- سليمان راوش تجاوزانگليس ، روس و امريکا بر افغانستان يا يک دروغ بزرگ
- اکادمیسن دستگیر پنجشیریحملات بر نیروهای چپ و پیامد های آن
- عزیز آریانفرگستره «اروآسیای میانه بزرگ»
- احسان لمر یادی از خانوادهء ناظر صفر
- داکتر . و .ع . خاکسترفراز های از زند ه گی یهودان در افغانستان
- نوشته صدیق رهپو طرزیتمدن «سند ـ هلمند» آغاز گر تاریخ ما
- انجنیر زلمی نصرت مهمندافغانستان د«جواهر لعل نهرو»له نظره!
- لیکونکی : نجم الدین « سعیدی »دعلامه دوکتورمحمد سعید « سعید افغانی»د «۲۵» تلین په ویاړ !
- سيد احسان " واعظی"تمدن های آريانای کهن و خراسان باستان
- آصفه صبابه مناسبت سی امین سال شهادت شاد روان محمدطاهربدخشی
- عبدالوکیل کوچیفرخنده باد چهل و پنجمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- مرادزیستر پاچا خان : ملي هویت ، خپلواکي ، ملي ژبه او تعلیم
- علی رستمی چهل وپنجمین سالکرد حزب دموکراتیک خلق افغانستا ن را گرامی داشت !
- داود کرنزی بمناسبت سومین سالگرد وفات رفیق بریالی
- یعقوب هادینام و نیکوئی های رفیق ببرک کارمل جاودان باد
- سید احسان واعظی شخصیت نام اوری که باتاریخ زیست
- ترجمه و تحشیه از خلیل وداداز انقلاب اکتوبر تا انقلاب ثور
- سيد احسان " واعظی"تمدن هاي آرياناي كهن و خر اسان باستان
- احسان واعظی جايگاه والا و ارزشمند فيض محمد کاتب هزاره دربازتاب رويدادهای سياسی و تاريخ نگاری کشور
- رحمت اله رواند سنبلی نهمه نیټه د پښتنو اوبلوڅو د پیوستون د ورځی په یاد
- مرادزئ د وږي ۹ مه د پښتونستان ورځ
- نوشته : میرمحمد شاه "رفیعی"آرزوهای فراموش ناشده شهدای به خون خفته
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- پژوهش: ظاهردقیق ماسترعلوم سیاسیحکومت مجاهدین(!)وبرکناری نقابهای تقدس آنان
- محمد عوض نبی زا د ه سی ومین سالروز شهادت علامه محمد اسمعیل مبلغ فرخنده و گرامی باد
- دکتورخلیل وداد (بارش)خاطرات مهندس هُلندی فان لوتسنبورگ ماس
- محمد عوض نبی زا دهدرويش علي خان هزاره اولین نایب الحکومهءهرات دردولت درانیها
- میرعبدالواحد ساداتسخنی چند پیرامون شخصیت والای غبار
- محمد عوض نبی زا ده بنیادعلیخان هزاره مبارزهمیشه درسنگرو یکی ازمدافعین راستین استقلال کشور
- محمد عوض نبی زا دهشیرمحمدخان هزاره جنگاورقهرمان و یکی از فاتحین اصلی معرکهءمیوند
- ترجمه و تحشیهء دکتور خلیل وداد نخستین مداخلهء نظامی شوروی به افغانستان
- سیدحسن رشاددو یاد و دو خاطره
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرافغانستان در مراحل نخست توسعه مستقل (سال های دهه 1920)
- محمد عوض نبی زا ده میر یزدان بخش بهسودی نماد ازایمان و مقاومت ،قربانی توطیه و پیمان شکنی
- محمد عوض نبی زا د ه یکصد وپا نزدهمین سا لیا د شهادت میرمحمدعظیم بیگ سه پای
- نسیم جویا جویاــ پرچم شجاعت و نبرد مردم افغانستان به خاطر ازادی,عدالت وترقی
- محمد عوض نبی زا دهچهل و سومین سا لگرد وفات زنده یاد برات علی تا ج یکی ازپیشآهنگان ، نهضت مشروطه خواه و دموکرات گرامی باد
- محمد عوض نبی زا دهیکصدوپنجمین سال تولد فرقه مشرفتح محمد خان میر زاد یکی از پیش قراولان جنبش مشروطیت کشور فرخنده باد!
- محمد عوض نبی زا دهبیست و ششمین سا لیا د وفات محمد ابراهیم گا و سواریکی ازپیشگامان نهضت دهقا نی وضد استبداد گرامی با د!
- جنرال محمد یاسین امیریهشتاد سال از تولد ببرک کارمل شخصیت استثنایی تاریخ معاصرکشورمی گذرد
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبي زاده نقش و مقام مردم هزاره دردولت و جامعه طی دوونیم قرن اخیر
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟(قسمت ششم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- مشعلشخصيتي که با تاريخ عمر خواهد کرد
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت پنجم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت چهارم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبی زاده یادی ازمبارزقهرمان عبدالخالق شهید
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ )قسمت سوم (
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت دوم )
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- دپلوم انجنیر خلیل الله معروفی جوانمرد لک بخش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- نصرت شاد يادي از “ مولانا “ ملانصرالدين !
- محمدعوض نبی زاده معرفی مختصریکعده ازمبارزین شاخص مردم هزاره درجنبیشهای ضد استبدادی و استعماری
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ويرايش وگردآورنده جانبازنبردنخستين سلطنت يک زن ازسلاله غزنويان در جهان اسلام
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ظريفيبه بها نهء هشتا دهفتمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان
- آتوسا سلطان زاده فيلسوفاني كه پيامبر شدند !
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- دوکتور.م. پکتیا وا ل بمنا سبت هشتا دو هفت مین سا لګر د استر دا د استقلا ل ملی افغانستا ن
- محمدعوض نبی زاده هزاره جات یا هزارستان ازدیدگاه ونظر مورخین
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- نصرت شاد توماس هابس متفكر و فلسفه سياسي دولت
- عليشاد لربچه ژان ژاك روسو
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- عليشاد لربچه زنون ؛ اهل كيتون
- نوشتهء: زمری کاسی شناسنامهء يکتن ازمشروطه خواهان، يک مبارز گمنـــام و افشای يک ترورسياسی ديگر؛
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشوردرمورد هفت وهشت ثور
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پر شوردر مورد هفت وهشت ثور
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشور در مورد هفت و هشت ثور(بخش شـشم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشور در مورد هفت وهشت ثور بخش چهارم
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر مورد هفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- سراج الدین ادیبروز جهانی کارگر وتشکیل سازمان بینالمللی کار
- سراج الدین ادیب جهان در آیینه ء رویداد های تاریخ (اول تا 31 می )
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمدوليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- کريم حقوقابونصر فارابي ارسطوی شرق
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش نخست
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رضا شادابهویت قومی هزاره ها و سادات هزاره
- ارسالي آرش فروزی با مبارز آتشين راه نجات مردم داکتر محمودی آشنا شويم
- سراج .اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخ
- دوکتورمحمد شعيب مجددیمسابقه تير اندازی در زمان تيموريان هرات
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش نخست
- اسکاریحسن صباح وجنبش اسماعيليه
- دستگيرصادقيغارت ميراثهای فرهنگي و تاريخي
- صباحچگونه ابوریحان بیرونی قاره آمريکا را کشف کرد؟
- داکتر وفاهوشی مین مردی که تاريخ را رقم زد
- صباحاولين سفير زن درتاريخ کابل زمين
- صباحگوشه ي ا ززندگي جاودانه مرد خراسان
- استادصباحابوالفضل بيهقی مورخ امپراتوري غزنويان
- سراج الدين اديببمناسبت 86 مین سال استقلال افغانستان
- تهيه و تدوين از بصيرشررتاريخ ، آزادي ،صلح واستقلا ل
- عينيسيرتاريخي فاجعه ملي ومجرمين جنگي
- رسالتروزا زن بحث انگيزتاريخ
- استادصباحميمنه د راورا ق تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحچهل سال اسماعیلیه بعد از وفات حسن صباح
- استادصباحتاريخ عمومي اسماعیلیه هاواوضاع خراسا ن
- نبشهءايشرداسالاحمدالله هندوی افغانستانیم؟!
- تهيه و ترتيب از اشرف بهروزفشرده اي از تاريخ فرانسه
- انجنيرغلام سخي ارزگانيبه بهانه يي گرامي داشت از روز جهاني مادر
- ارسالي جواد نصريانزن در آنسوي تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحيعقوب ليث صفاري مرد خرد وپيکا ر
- ارسالي صيقلرويدادها ي تاريخي
- ارسالي بنفشه ميتراآخرين تغييرات سياسي جهان در دهه پسين سده دوهزار عيسايي
- ارسالي فرحت شکوهمندگفتار بزرگان
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- ارسالي بنفشه ميترامجموعه ای از دانستنی ها
- گردآورنده وتلخيص استادصباحسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحگسترش فرقه اسماعیلیه در قرن اخیر
- نسرین مفیدردپای زن افغان در تاریخ
- نسرين مفيدهشتم مارچ روز جهاني زن در پهنای تاريخ
- ارسالي محبوب شاملعقايد اسماعيليه
- ارسالي ميلاد بهزادتاریخچه کتاب و کتابخانه در عهد با ستا ن
- ارسالي نسترن نيلابمروري برآيين کا تو ليک
- ارسالي شامل سالارد رمورد زرتشت و زرتشتیا ن چه میدانیم؟
- ارسالي فريدون کيومرثمهاتما گاندی منجی صلح وپيام آورآزادي
- ارسالي بکتاش نهيردرباره اصطلاح شيعه
- استاد صباحکمي ازحقا يق ناگفته وتاريخي سرزمين خراسان
- ارسالي جواد نصريانتاريخ ظهور و مؤسس مذهب معتزله
- ارسالي اميد برهاناهل حديث و حنابله
- ارسالي جواد نصريانوهابيت چگونه بوجودآمد؟
- استاد صباحتاريخ مذ هب اسماعيليه
- ارسالي دانش آرزوتاریخ اروپا
- ارسالي اميد آهنگربابل درکجا واقع بود؟
- ارسالي جواد نصريانپنج دهه از تصویب اعلاميه جهاني حقوق بشر ميگذرد
- ارسالي اميد آهنگرامپراتوری اسکندر چه وسعت داشت ؟
- ارسالي عمران مهربانچه نيرويي ملتها را به حرکت در مي آورد؟
- ارسالي ميلاد دوستچه کسی می تواند تاریخ بنو یسد؟
- ارسالي مشهيد مهوشبِنِدِتو كروچه
- ارسالي اميد آزموننظرمن در باره تاريخ
- ارسالي مشهيد اميلسا ما نيان
- ارسالي داکتر بصيرجنگ نفت
- ارسالي احمد منصور آگاهنهروآزاده مرد آزادي
- ارسالي وليد نصرياندرتاريخ ا مريکا چه گذشته است؟
- استاد صباحلحظه يي دردهليزهاي تاريخ
- ارسالي سالار هوشمندبه بها نه، سالروز ترور مهاتما گاندی
- ارسالي داکتربصيرتاريخ و هويت ملي ما
- ارسالي شامل صباحلحظه يي با تاريخ
- دستگير صادقيگراميداشت از مبارزات قهرمانانهً مردم با شهامت افغانستان در حفظ استقلال کشور