پيوست به گذشته
روزنامهْ: NeuesDeutschland
مورخ: 21/11/1998
نويسنده: Thomas Ruttig
ملاها كلاس تجارت پيشگان
موقف واشنگتن نسبت به طالبان ميتواند بخشى از انتخابات كانگرس امريكا را زير پوشش خود بگيرد
دو كمپنى در رقابت اند تا امتياز احداث لولهْ انتقال نفت و گاز را از نزد طالبان بدست اّورند: يونيكال از كلفورنيا و بريداس از ارجنتاين. اتخاذ تصميم نزديك است.
يك چيز را بگوئيد، طالبان دشمن تمدن و سختگير هستند، از روى اين مطلب چند روز پيشتر "Washington Post"، پرده برداشت، عدهْ از هيات اعزامى اسلاميست هاى بنيادگراى افغانى در بدرقه (مهماندار) خويش ذريعه هليكوپتر بر فراز يك پلتفورم نفتى در خليج مكسيكو پرواز كردند. از زمان ديدار نخستين خود در زمستان گذشته، ملا ها درين رابطه اّموختند. اّنها ديگر لباس هاى نازك نخى (پيراهن و تنبان) را به تن نه كرده اند و چبلى را در پاهاى (بدون جراب) نه پوشيدند، بلكه همچنان يك گشت و گذار در شهر نيز شامل پلان بود كه در اّن "اشيا لوكس" تجسم دارد (احيا شده است). مهماندار هيات كمپنى يونيكال United Oil Company of California" بود. اين شركت از چندين سال بدين سو ميخواهد پايپ لاين (انتقال نفت و گاز) را از تركمنستان با عبور از خاك افغانستان احداث نمايد. مهمانان را اّخرين تخنيك برمه كارى زير اّب از جانب شركت به تعجب اّورد، كاريكه به پروژه هاى زيان اّور شان تا حدى در پروژهْ Myanmar در برما واضح است. پيش از همه هيات اعزامى با رئيس كمپنى ملاقات نمودند، زيرا ملياردها دالر تا هنوز نهائى نشده است. طالبان به همكارى (كمپنى يونيكال) خود اين (اميدوارى را دادند) كه بهترين امتياز ممكنه را به اّنها قايل ميشوند. يونيكال از قبل مصارف پروگرام اّموزش 137 نفر افغان (افراد مربوط به گروه طالبان) را كه در دانشگاه (Nebraska) صورت ميپذيرد، پرداخته است.
بخاطر اينكه كمپنى خود را پيشقدم نشان داده باشد، پيش از پيش در افغانستان مساله مدرنيزه ساختن را به طالبان اّماده نمود. در پهلوى "كمك هاى انسانى" در ايران از كمك دوصد هزار دالرى ديگر نيز سخن زده ميشود. علت اين افواهات دامنه دار در اين است كه واشنگتن به طالبان پول خريد دستگاه فكس و تليفون ها را تاديه كرده و طبعاً ميخواهد با اين كار ارتباطات مخابراتى و تجارتى خويش را بهتر سازد. (موترهاى) لند كروز كولر دار نوع ساخت جاپان كه طالبان با سوار شدن بالاى اّن بااشتياق تمام خود را به نمايش ميگذارند، مساعدت كشور هاى حوزهْ خليج فارس بوده كه در مقابل (اين سخاوت به شيخ نشينان) اجازهْ شكار باز (شاهين) از طرف طالبان صادر ميگردد و اين پرنده در شمار حيوانات تحت خطر نابودى بحساب مياّيد. و پوليس مذهبى طالبان را كه زنان افغان را (به بهانه جوئى) پوشيدن لباس مغاير اخلاق جزا ميدهند، عربستان سعودى تامين مالى ميكند.
كمپنى يونيكال يگانه شركت نيست كه ميخواهد پروژهْ پايپ لاين اّسياى مركزى "(CAOP) Central Asian Oil Pipeline Project" را احداث نمايد. اساساً پلان اين پروژه از جانب كمپنى ارجنتاينى بريداس طرحريزى شده بود. بمثابهْ نخستين موْسسهْ غربى در تركمنستان فعاليت را اّغاز نمود، در اّنجا در ابتدا مبلغ 200 مليون دالر در ميدان گازى Yaschlar بزرگترين ذخيرهْ جهان، سرمايه گذارى كرد و در سال 1994 پلان اّن كه تقريباً صاف و پاك به دماغ اّتش زد، ترتيب يافت تا مواد خام محاسبه شده را از قلمرو افغانستان مخروبه ناشى از جنگ به (خارج) صادر بدارد. رئيس كمپنى بريداس اّقاى كارلوس بولگارونى (Carlos Bulgheroni) از مقامات گروه هاى جنگى درين زمينه امضاء گرفت.
او (رئيس كمپنى) صورت حساب را بدون اشتراك يونيكال تهيه داشت. هنگاميكه شمال (باد) كلفورنيا از پلان بهره برد (اّگاهى پيدا كرد) در برابر هردو حكومت (تركمنستان و پاكستان) و همچنان طالبان پروژهْ متشابه را ارائه نمود و در نظر گرفت تا حد اقل يك لولهْ انتقال نفت موازى به لولهْ كــــــــــــــه در افغانستان احداث ميشود الى سواحل پاكستانى (بندر كراچى) تمديد يابد. اينكه تركمنستان و پاكستان قرارداد را شكستند و به پروژه (جديد مطروحه شركت يونيكال) پيوستند (مصمم شدند) كه بايست اّنرا مديون اثر گذارى شديد حكومت ايالات متحدهْ امريكا دانست. رئيس جمهور تركمنستان اّقاى سفر مراد نيازوف، بمثابه يگانه رئيس دولت كشور هاى مستقل مشترك المنافع روابط خدشه ناپذير با طالبان دارد، از يك نزاع با كمپنى بريداس استفاده برد تا سهمگيرى در استخراج گاز طبيعى را بخود كمائى كند و تمام قرارداد ها را با ارجنتاينى ها فسخ كرد. ارجنتاينى ها شكايتنامهء را به اتاق تجارت بين المللى سپردند، پروسهْ بررسى به اين اعتراض تا به امروز پا در هوا مانده است. حالا رئيس جمهور كلينتن ميخواهد وزنهْ خود را بسوى كمپنى يونيكال به كفهْ ترازو بگذارد. تا كنون پايپ لاين بسوى پاكستان يك خواب مذهبى است. وليك اينكه به چه زودى اين امر براّورده شده ميتواند، اّنرا در ماه دسمبر رئيس جمهور نيازوف نشان داد، وقتيكه او با رئيس جمهور ايران محمد خاتمى در يك رژهْ كوچك دولتى (رسمى) وال يك لولهْ 287 كيلو مترى را باز نمود و بايست گاز طبيعى تركمنستان را از مسير ايران به ماركيت جهانى سرازير سازد. اين در ذات خود از دو ديدگاه يك گام تاريخى بود: در قدم اول بدين وسيله اين نخستين بار است كه گاز يكى از جمهورى هاى شوروى سابق از راههاى كاملاً جدا از روسيه صادر ميگردد و دوم اينكه ايالات متحدهْ امريكا از اين مطلب دورى جست تا بالاى تركمنستان منحيث يك كشور فشار وارد اّورد كه روى تحريم هاى وضع شده بر ضد ايران پا نهاده است.
همين گونه به مانند اين لوله، پروژهْ پايپ لاين اّسياى مركزى (CAOP) خود را در مرحلهْ فيصله كن در رقابت به منظور سود بردن از ذخاير طبيعى جمهورى هاى سابق شوروى در اّسياى ميانه، تنظيم مينمايد، كارشناسان اين عرصه، مواد خام اين منطقه را بمثابه اّخرين منابع استخراج ناشده جهانى داراى اهميت دانستند. در اّنجا حد اقل مقدار 10/1 حصهْ نفت ذخيره ميباشد كه در خليج فارس تثبيت گرديده است. تنها تركمنستان سومين ذخيره گاه بزرگ دنيا را در اختيار دارد. بخاطر تضمين امنيت پايپ لاين كه از يك منطقهْ خيلى استراتژيك عبور مييابد، ايالات متحدهْ امريكا اّگاهانه اّمادگى نشان ميدهد تا حاكميت ضد انسانى قبل از همه در ضديت با زنان طالبان را تحمل نمايد و حتى با در نظرداشت علاقمندى كنسرن نفتى خويش (يونيكال) در مرحلهْ قرار گرفته كه تحريم هاى (وضع شده اقتصادى) عليه ايران را رفع بدارد.
يك چيز ديگر نيز است كه ميتواند در محاسبهْ اّنها خط تيره بكشد. جنبش زنان ايالات متحدهْ امريكا در ارتباط به قضيهْ افغانستان تا اين دم يكى از بزرگترين كمپاين تبليغاتى خويش را در سطح بين المللى راه اندازى كرده است. هرگاه واشنگتن خود را دوست طالبان وانمود سازد امكان اّن ميرود كه مليون ها نفر از طرفدارانش را از دست بدهد، كسانى را كه ميتوانند بالاى انتخابات ميان دوره ئى كانگرس در اخير سال 1998 تاثير چشمگيرى بياندازد و همچنان چانس انتخاب جانيشن كلينتن يعنى ال گور را زير شعاع بگيرد.
نشريهْ: Pogrom
مورخ: دسمبر 1997 و فبرورى 1998
نويسنده: Andreas Selmeci
طالبان اّنها را گرسنه نگهميدارند
قتل عام مردم بالاى اقليت اهل تشيع به پيش مياّيد؟
ولايت باميان افغانستان كه مردم هزاره در اّنجا زندگى ميدارند، از ماه اگست سال 1998 در محاصرهْ مواد اوليه (جلوگيرى از انتقال مواد اوليه) بنيادگرايان اسلامى طالبان قرار گرفته است. بعد از اّنكه در اين منطقه محاط به كوه ها و تنها بوسيله تعداد اندك كوتل ها قابل دسترسى، در تابستان حاصلات خراب و نامساعد شد، ذخاير (مواد غذائى جهت تامين) دوصد هزار نفر خيلى ناكافى گرديده است. با اّمدن زمستان كه درين مناطق مدت شش ماه دوام ميكند مردم محل مواجه به خطر فاجعهْ گرسنگى ميباشند. بمنظور ايجاد مزاحمت به پل هوائى ملل متحد، طالبان ميدان هوائى باميان را در جريان تبديل سال بمبارد كردند.
طالبان اجراى اين عمل (ننگين) خويش را بدين ارتباط دليل اّوردند كه مليشه هاى هزارهْ حزب وحدت از تسليمدهى كمك هاى ملل متحد بهره ميگيرند. منحيث سازمان رهبرى كنندهْ اهل تشيع حزب وحدت قبل از همه از سوى ايران مجهز ميگردد و محلاتى را در شمال غرب در يك ساحهْ وسيع هم سرحد با كابل كنترول مينمايد. اينكه از مردم ولايت باميان در فصل خزان تقاضا بعمل اّمد تا به فرار دسته جمعى دست بزنند، تصور به اّن ميرود كه طالبان زير بناى ملكى مخالفين خود را ميخواهند تخريب سازند.
در صورت اشغال باميان توسط طالبان وقوع حوادث دلخراش متصور است. بتاريخ 2/1/1998 بنابر گزارش يك ژورناليست مربوط به سازمان دفاع از مردمان تحت تهديد، طالبان در قسمت جنوب شهر (باميان) در قريهْ (Kuera - Za) به تعداد 20 نفر از اهالى ملكى مردم هزاره را معلول و معيوب ساختند. طوريكه از مجموع گزارش ها برمياّيد، طالبان اّلهْ تناسلى مردان را بريدند، به زنان تجاوز جنسى كردند واطفال را سر زدند. بتاريخ 14/9/1997 طالبان در منطقهْ قزل اّباد مزار شريف حدود 70 نفر غير مسلح را شامل زنان و كودكان بطرز وحشيانه به قتل رسانيدند. بر اساس گفته هاى شاهدان عينى، طالبان دست و پاى اكثريت قربانيان را شكستانده و بعداً بر اّنها شليك نمودند و متباقى را از فرق سر پوست كشيدند. عاملين (قاتلين و جنايتكاران طالب) اين بى رحمى ها بالاى قربانيان خود چيغ ميزدند: "شما ملحدين شيعه هستيد" پس ازين انتخاب با شماست كه بزبان فارسى صحبت ميداريد و (ياخير؟).
طالبان در جنگ شهروندى افغانى يا مخترع قساوت هستند و يا نخستين كسانى ميباشند كه خود را بر اهالى ملكى انتخاب بدى جا زده اند. در ماه دسمبر ملل متحد گور دسته جمعى تخميناً حدود دوهزار اسير جنگى طالبان را گشود كه در ماه مى سال 1997 از طرف قطعات جنرال ملك ازبك بشكل بيرحمانه قتل عام شده بودند. از وقتيكه طالبان هشتاد فيصد خاك كشور را كنترول ميكنند و حملات خود را بر ضد شمال اّغاز نمودند (مقايسه با 97-1996/192 Pogrom شود) جنگ بخاطر قدرت به جنگ ميان پشتون ها و ديگر مليت هاى افغانستان تغير شكل يافته است. هنگاميكه طالبان در ماه جنورى 1997 در تلاش خود برا ىتسخير تونل سالنگ به ولايات پروان و كاپيسا هجوم بردند، بر مبناى گزارش هاى منابع خبرى، صدها هزار اهالى (ملكى از مليت) تاجك را از مناطق بودو باش (تاريخى و عنعنوى) شان (جبراً و بيرحمانه) اخراج ساختند. اّخرين رئيس جمهور انتخابى (؟) افغانستان ربانى تاجك تبار اّنها را (طالبان را) در ماه جنورى سال 1998 متهم به جارى ساختن حمام خون جديد نمود.
هميشه و اّشكارا قوماندان هاى طالبان خواب تاسيس يك "پشتونستان بزرگ" را مى بينند، حتى اگر در زير نفوذ و تاثير اقوام پشتون در پاكستان هم صورت گيرد. درجو يك چنين شرايط ناسيوناليستى طالبان پيوستن تعداد زياد افسران رژيم كمونيستى سابقه (خلقى هاى پشتون بخصوص مربوط گروپ شهنواز تنى - م) را كمائى كردند. در نقاط تحت تسلط طالبان تكلم به زبان هاى غير پشتو ممنوع اعلام شده است. منحرفين از مسير اعتقاد تسنن مخصوصاً از "پايه عقايد پاك" ملاى شان (ملا عمر) زير پيگرد و ظلم قرار ميگيرند. هزارها نفر از مردمان اهل تشيع بايست با كاربرد زور زندانى گرديده باشند.
غرور ملى افغان ها كه بعد از خروج قواى شوروى در بين فركسيون هاى مجاهدين با هم مخالف محفوظ باقيمانده بود در روى پارچه هاى شيشه خوابيده است (قرار دارد). بمنظور اينكه جلو تخريب كشور را بگيرند، شوراى امنيت ملل متحد مجبوراً يك تحريم كامل تسليمدهى سلاح را (به طرفين متخاصم) تطبيق نمايد. قدرت هاى كه جنگ جانبى (فرعى) را در هندوكش ادامه ميدهند - ايالات متحدهْ امريكا، روسيه و دولت هاى اسلامى همسايه ميتوانند راه را به سمت تدوير يك كنفرانس صلح باز كنند. هرچه زودتر كه امكان دارد، لاكن بايد در شمال كشور اّتش بس نافذ گردد و محاصرهْ (انتقال مواد غذائى) بر عليه هزاره ها از بين برود.
نشريهْ: Frankfurter Rundsdau
مورخ: 23/2/1998
نويسنده: Karl Grobe
نمايندگان صلح
بمنظور حل صلح اّميز اختلافات در افغانستان، نمايندگان كشورهاى همسايه در حاشيهْ اجلاس مجمع عمومى ملل متحد در شهر نيويارك مساعى لازمه را در پيش گرفته اند. تصور اين حرف كه اجلاس عمومى بخودى خود ميتواند مرجع حصول يك توافق باشد، بنابر دلايل متعدد قابل درك است :
حاكمان در كابل و ساير نقاط مملكت (طالبان) در ملل متحد نماينده ندارند. در كشور هاى همسايه صرف با قبول يك استثناء(پاكستان) اّنها (طالبان) در منطقه عامل بى ثباتى پنداشته ميشوند. حكومت رسمى (قانونى) افغانستان در شرايط كنونى تنها يك موجود تخيلى است كه بنام "اتحاد شمال" مسمى بوده و قادر نيست مطابق قواعد ملل متحد شركاى خويش (همسايگان) را (در رابطه به موجوديت قابل لمس خود - م) به توافق برساند. همچنان اّنها در لحظهْ حاضر و در اّينده در كشور تحقق پيدا نميكنند. مساعى موجوده روى همين محور چرخ ميخورد. محاسبات حسب دلخواه بوده نميتواند، ولى متاسفانه ميخواهند از درون اّن مطلب با ارزشى را استخراج نمايند.
رژيم ترور طالبان محصول ديكته علاقمندى هاى شناخته شده ميباشد، وليك با تخمين هاى غلط و بيرحمانه، دول همسايه و قدرت هاى بزرگ مسير سياست در اين كشور را تعين ميدارند. اين نيروى در حال رشد (طالبان) هرگز نزد جمهورى هاى اّسياى ميانهْ شوروى سابق بخاطر مبالغه در اسلام، تمثيل غير واقعى اصول اسلامى و استفادهْ سوء از اسلام مورد پسند نيست. به حكومت هاى اّسياى ميانه يعنى بازيگران قدرت درين منطقه، انكشافات اخير (در افغانستان) ازين رهگذر موضوع داغ تلقى ميگردد كه قدرتمندان خود ميخواهند در ضديت با تمايلات اسلامى (بنيادگرائى و تعصب اسلامى - م) پايه هاى محكمى را در داخل مملكت اعمار نمايند. در اين ميان به روسيه دليل و زمينه سازى اّن فراهم مياّيد كه نشان دهد نيروهايش در سرحدات از علاقمندى هاى حاكمان (جمهوريت ها) در اّسياى ميانه فهرست وار پشتيبانى بعمل مياّورد و با اين عملكرد نفوذ خود را بالاى اّنها قايم سازد. بهاى اين عملكرد سياسى است : تصور ميشود اساسات اّن به كشورهاى مستقل مشترك المنافع كم ارزش باشد، زيرا از ناحيهْ ايجاد بنيادگرائى اسلامى در هندوكش تهديدى متوجه اّنها بوده نميتواند. سياست علاقمندى روسيه در "خارج نزديك" و علاقمندى رهبران در تاشكند - بشكيك (قرغزستان) - دوشنبه همه روى يك حرف واحد دور ميخورند. با وجود اين همه مسايل، باّنهم اّنها به روس ها نياز دارند. ارزش اقتصادى قضيه كه در فرجام بايست بهاى اّنرا مردم افغانستان بپردازد، نفت است كه در دشت هاى وسيع اّسياى ميانه بقدر كافى پيدا ميگردد و بايست (از دل زمين) استخراج و(به دوردست هاى دور) انتقال داده شود. اين موضوع قبل از همه با علاقمندى هاى ايران مطابقت ميكند. حكومت تهران چانس خوبى خواهد داشت هرگاه حزب وحدت اهل تشيع فشار را بالاى طالبان حفظ كرده بتواند (تا مسير انتقال نفت و گاز) از راه هزاره جات از قلمرو تحت كنترول حزب وحدت صورت گيرد.
مساله احداث پروژهْ پايپ لاين (انتقال نفت و گاز) حرف خيلى بدى بود. ايران يك بديل مطمئنى را پيشكش نمود. اين امكان در عين حال كنسرن امريكائى را بخاطر اّورد.
پيشروى طالبان در هزاره جات هرج و مرج را ببار مياّورد، همانطوريكه موفقيت اّنها در مناطق ازبك نشين شمال درمزار شريف حادثه خلق كرد. اّنها نه تنها پلان تسليمدهى نفت را دارند، بلكه ميخواهند ولايت به ولايت (دشمنان خود را) به عقب بزنند. اّنها (طالبان) معتقد اند كه وحدت دولتى را ميتوانند در تحت شرايط مربوط به خود ايجاد نمايند و با اين طرز تفكر خود را نمايندهْ تحقق علاقمندى هاى نيروهاى بيگانه نمى يابند. (طالبان) تخمين (محاسبه) غلط را به كسانى ميگذارند كه از طرف اّنها تامين مالىميگردند وبا وسايل جنگى تجهيز ميشوند.اين حلقه هاى معين در پاكستان و عربستان سعودى مسكن گزين اند.
اين موضوع را قسماً مارش نظامى ايران در سرحدات با افغانستان نشان داد. رژيم تهران كه تا كنون بطور اخص درمطابقت با تبارز علاقمندى مشترك با مسكو، از اتحاد شمال پشتيبانى كرد بدين طريق با شكست نا اّگاهانهْ (سياست) خود بر خورد نمود. اين مطلب بر علاوهْ نظريهْ جنگ با اسلام اّباد را نيز شرح ميدهد و بالاخره تماس روى قضيهْ نزديكى با امريكا را ميرساند يعنى چيزيكه ملاقات رئيس جمهور ايران محمد خاتمى با وزير خارجه امريكا خانم مادلين البرايت در نويارك اّنرا برجسته ساخت. اين ها جزئيات پس منظرى بودند كه پيش از اّغاز گفتگوهاى صلح ميان همسايگان (افغانستان) و امريكا وجود داشتند. اينرا هم نميتوان ناديده گرفت كه اّنها به توافقى برسند، زيرا تصور اينست كه در نقطهْ اّغاز طرح قاعده براى يك افغانستان صلح اّميز قرار ميگيرند. طبعاً اّنهابه تنهائى از خودها نمايندگى ميكنند. مخصوصاً اعمال نفوذ بر اّنچه كه فعلاً در كابل ميگذرد، در لحظهْ كنونى هرگز وارد نمي اّورند.
بايدبار ديگر يك بهاى سنگين را پرداخت. اّشتى و نزديكى بين ايران وامريكا به رژيم در تهران كمك مينمايد تا يك چنان ثبات را كمائى بدارد كه (ريشهْ اّن) در دهه پيش در جريان جنگ بر ضد رژيم صدام حسين در عراق گذشته شده و از اّن مشتق ميشود.
از ريفورمهاى احتياط كارانه در ايران و از نظريات اّزاد غربى حرف زياد در ميان است و مطمئناً تمام چيزها در اين باره غلط نيست. ليكن جنگ قدرت بين فركسيون هاى محافظه كار اسلامى و (اصلاح طلبان) ادامه دارد وقبل ازهمه محافظه كاران اسلامى را در تهران خواب نبرده است. توقيف روزنامه ها درين روزهاى اخيرموضوع را بخوبى اّشكار ميسازد.
مزيد بر اّن اينكه يك دولت تروريستى بسود يك دوست نزديك (امريكا) در مقابل مناسبات دموكراتيك بغاوت ميدارد (اساسات دموكراتيك را زير پا ميگذارد وحقوق بشر و حق خود اراديت ملت ها را نقض ميكند - م) وليك ذخاير سرشار و قيمت بها در اختيارش است، بطور مثال امريكائى ها پنجاه سال تمام در سعودى چنين روشى را به پيش بردند، اين ديگر خبر (دل بد كننده و اّزار دهنده) نمى باشد. ديگر حرف صهيونيزم (سر زبان ها) نيست. اين ديگر خالص يك وظيفهْ اقتصادى است.
ادامه دارد
April 10th, 2006
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
- علی رستمینقش پیش نهاده هایی تاریخی وسامان یابی های بعدی قدرت درتأسیس وافول حزب دموکراتیک خلق افغانستان(حزب وطن)
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادجهاد و جنگ در افغانستان قبل از آمدن قطعات شوری به حمایت پاکستان و رهبری امریکا آغاز شد
- سیداحسان واعظیبخش دوم نقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- سیداحسان واعظینقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- داکتر حمیدالله مفیدفرود دو ستاره درخشان از کهکشان اندیشه وخرد
- علی رستمی ببرک کارمل بااندیشه عدالت خواهانه به خاموشی رفت
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرآریایی ها یا تورک ها؟
- عبدالو کیل کوچی دسامبردر آیینهء تاریخ
- عبدالو کیل کوچیمحمود بریالی ابر مرد جنبش چپ وترقی خواه افغانستان
- محمد عوض نبی زادهنا یب سالارمحمد حسین خان پیکارجوی رزمگاه میوند وغزنیگک
- خلیل وداد چگونه س.د.ج.ا. به س.خ. ج.ا. تعویض شد
- مترجم: ا. م. شیریانقلاب اکتبر! استالین. نوسازی- کودتای لیبرالی
- نویسنده: نجیب سرغندوی نهضت خدایی خدمتگاری و نقش آن دربیداری پشتونها
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرتوران
- حسن پیمانامیرتیمورموئسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی قسمت-6
- حزب کارایران(توفان)انقلاب اکتبر ناقوس مرگ سرمایه داری بود
- ظهو رالدين دبرېالي انقلاب دکاليزې په وېاړ
- زمان هوتکبمناسبت هفدهمین سالشهادت داکترنجیب الله
- رحمت اله رواندشهید داکتر نجیب اله داوولسم تلین په یاد
- جلال بايانی کاوشگرشـــهيد داکتر نجيب الله
- جلال بايانی کاوشگرهفده سال قبل درقلب افغانستان کابل حماسه تاريخ رخ داد
- نصیراحمد – مهمند پیړی،پیړی زغم او پیچ دی وګالل شی
- داکتر حبیب منګل دافغانستان دخپلواکۍ غورزنګ ته لنډه کتنه
- نویسنده : مهرالدین مشیدروزی که زمامداران ناکاره در سایۀ آن صرف احساس فربهی کرده اند
- حسن پیمانامیرتیمور موئسس سبک اصیل هنر معماریوحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی5
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادحقایقِ تلخِ جنگِ 1979-1991 افغانستان از زبان نظامیان شوروی پیشین
- عبدالوکیل کوچی نگاه مختصری به تاریخ کوشانی ها
- انجنیر فضل احمد افغان شاه امان الله غازی و خط سیاه دیورند
- میر عنایت الله سادات معضلۀدیورند
- تتبع ونگارش؛تلخیص وترجمه: ازحسن پیمانامیر تیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آ سیای وسطی قسمت(4)
- امان معاشر؛ خبرنگار آزادهشت ثور آوردن مجاهدین رو بزوال از کوه ها به قدرت جنرال دستم
- ا. م. شیریزادروز لنین، روز شرمندگی ما
- عتیق الله مولویزادهاز دین پروری، تا دین فروشی!!
- حسن پیمان امیرتیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنک ومدنیت آسیای وسطی قسمت 3
- نوشته کریم پوپل تاریخ نوروز کهن
- نجم کاويانیيادی از نوروز در کابل قديم
- تتبع ونگارش-ترجمه وتلخیص: ازحسن پیمانامیرتیمور موسس سبک اصیل هنرمعماری وحامی فرهنگ ومدنیت اسیای وسطی-2-
- دوکتور امین برین زوریدوکتور امین برین زوری
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادیهودیت در افغانستان
- ارسالی صمیمیبازگشت «لنین» به «خجند»
- حسن پیمانشمۀ ازخدمات وکارنامه های امیرتیموردرأئینۀ تأریخ
- سلیمان راوشجشن سده
- حسن پیمانتأریخ وخدمات زنده ومشهود امپراتوری تیموریان محال است به فراموشی سپرده شود
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادمناسبات سابق دولت افغانستان و اتحاد شوروی آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی در ششم جدی به افغانستان
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- عتیق الله مولوی زادهزندگی از کاخ تا کا نتینر!
- سرلوڅ مرادزیبرتانوي هند او برتانوي پنجاب دواړه، د پښتنو د ویښتیا ضد !
- سرلوڅ مرادزیډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- نویسنده : مهرالدین مشیدبالاخره امریکایی ها سر به بالین بیمار نظامیان پاکستانی این بازوی زرهی تروریزم جهانی نهادند
- عبدالوکیل کوچید سامبر نقطه عطف درتاریخ جنبش داد خواهانه مردم افغانستان
- سرلوڅ مرادزی ډیورڼد کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون دوهمه برخه
- انجنیر فضل احمد افغانخط سیاۀ دیورند مولود دسایس انګلیس و روسیه
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- فرزاد رمضاني بونششناسايي يا عدم شناسايي ديورند؟
- انجینر محمود صافی دافغانستان دتاریخ ځلانده ستوری احمد خان « احمد شاه بابا » درانی کال
- سید ذا کر شاه ( ســــــــــادات) (( د ډیورند کرښې غندل یا د پاکستان ســـــــره دښمنی))
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او څرګند دریځونه
- بیداربمناسبت کنفرانس بین المللی لندن و عدم پذیرش دیورند خط فاصل
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- عزیز آریانفرنیاز تاریخی به بازگشت به توافقات ژنو
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- سرلوڅ مرادزید ډیورند کرښې پریکړه به، لروبر افغانان خپله کوي
- ارسالی صمیمیبرگی از تاریخ جنگ جهانی دوم/ چگونه مسکو تسلیم آلمان ها نشد
- میر عنایت الله سادات نگاهی به تاریخ آریانا
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بخش آخر
- جلال بايانیبزرگ مردان تاریخ
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش دوازدهم
- شبيراحمد طالب وزيران اوخاطرې
- رسول پويانجايگاه هرات در مدنيت خراسان
- محمدنبی عظیمیسفر دیگر به جلال آباد
- عزیزه عنایت خامۀ درفرا راه آزادی !
- نصیراحمد - مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو دشهیدانواوغازیانوپه یاد
- دوکتور جلال بايانی « روح شاه غازی امان الله شاد و پر نور باد »
- انجنیر ظهو رالدین اندیشپراو دا
- محمدنبی عظیمیتعرض متقابل قوای مسلح افغانستان
- نوشته کریم پوپل اشغال و تاراج کابل از زمان تاسیس الی امروز
- سلیمان راوششهروندان شهر (جندان)
- محمدنبی عظیمی درحاشیه تعرض متقابل
- رسول پویاننقش استعمار در تخریب تمدن خراسان
- رسول پویانخراسان بعد از فروپاشی امپراتوری تيموريان
- رسول پویان ریشه های خراسان کهن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش هشــــــــــــــــتم
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخـــش هفتـــــــــــــم
- ا. م. شیریپراودا در ۱۰۰ سالگی: زنده و رزمنده
- اسدالله جعفریمیلاد گل سرخ
- عبدالحی نزهت افزودن دشواری کارعاقلانه نیست
- فوادشاه امان الله خان غازى از نظر احمد شاه مسعود كى بود؟
- انجنېر ظهو رالدین اندېشپر فا شیزم د بري ورځ یعنی دامپرېا لیزم دنیمی تنی ښخول په شوري سوسېا لیستي هېواد کی
- نویسنده : مهرالدین مشید نباید بیش از این بهایی برای ویرانی این سرزمین پرداخت
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش ششم
- نوشته صوفی کریم فیضانی حملات اعراب در افغانستان
- انجنیر ظهورالدین اندیشد افغا نستان د خلک دمو کراتیک گوند داد شهیدا نو او اتلانو دسور گوند ټولو غړو ته له پو رته نه تر کښته پو رې
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بقیه بخش پنجم
- نبی حیدری معلم جنک یا صلح
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بقیه بخش چهارم
- تهیه وترتیب:میرمحمدشاه رفیعیچهره امروزی تپه مرنجان ورازهای تاریخی آن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد -- 4
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد - 3-
- سلیمان راوشتندیس های بامیان مجسمه های بودا نیستند
- حسن پیمانبیادبودسلسال وشهمامه تندیسهای بودا دو همبزم ودو همسنگ
- حسن پیمانافشارخونین وقتلهای زنجیره یی انگیزۀ اتحادخلقهای تحت استبداد
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد
- رحمت اله رواند روسانو يرغل او وتل دواړه تېروتني وې
- احمدولي بدخشياداي ديني به قربانيان فاجعة افشار
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- عتیق گلشمه ازجنایات بعضی گروه های ماوئیستها درافغانستان
- محمد نبی عظیمیچرا از مرگ می ترسید ؟
- جمعه خان صوفيلر وبر دوه افغان که يو افغان؟ (يوولسمه او آخري برخه)
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (اتمه برخه)
- عبدالو کیل کوچی فرخنده باد چهل وهفتمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- حمید محویتآتر بی نوایان
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادآمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- تهیه کننده : عبدالقدیر میرزاییسقوطِ یک امپراتوری!
- محمد عارف عرفان رازهای حقیقی دعوت ارتش شوروی
- حمید محویدر بارۀ [کشته شدن پلخانوف(؟)]
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- صدیق رهپو طرزیما و نو آوری، تجدد و مدرنیزم
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (پنځمه برخه)
- داکترآریننام ببرک کارمل جاویدانه است زیرا توده های مردم آنرا ستوده اند
- عبدالو کیل کوچیپنجمین سالگرد وفات محمود بریالی را گرامی میداریم
- صدیق رهپو طرزیدیورند: سر و صدا برای هیچ
- محمدنبی عظیمیسپیده ها این جا آرام انــد
- محمد عوضازمكتب مبارزهء رفيق ببرك كارمل بياموزيم
- علی رستمیببرک کارمل ستارهء درخشان مبارزِ عدالتخواهء کشور
- عبدالو کیل کوچیببرک کارمل بزرگ مرد تاریخ
- دوکتور نثار احمد صدیقینام ببرک کارمل جاودان و روانش شاد باد
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟(٢ مه برخه)
- عزیز آریانفرچگونه دهلیز واخان ایجاد و به زور به افغانستان داده شد
- جمعه خان صوفيلر و بر: دوه افغان که يو افغان؟
- انجنېر ظهورالدين اندېشبه افتخار سالګرد انقلاب پېروزمند و زنجير شکن سوسياليستی اکتبر
- گزارشگر از انگلیسی به پارسی: صدیق رهپو طرزیده اسطوره در مورد افغانستان
- انجنېر ظهورالدين انديشبمناسبت سالمرګ انقلابی دلير وانديشمند خلل ناپذير
- از کریم پوپل روش سیاسی دولتها وملیتهای افغانستان در طول تاریخ
- عدالتدشمن هرگز وارد شهر لنين نخواهد شد!
- عبدالو کیل کوچی ماندگاران تاریخ
- نصیراحمد – مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو
- سليمان راوش به پیشواز 28 ـ اسد
- انجنېر ظهورالدين اندېشدافغانستان دخلکو دملی_ازادی بخښونکي انقلاب دکاليزی په وياړ
- گزارنده: عزیز آریانفرمقاله دوم نقش دولت «کیرپاند» در با هم آمیزی فرهنگ های آسیای میانه
- عزیز آریانفرشاهنشاهی پنج صد ساله تاجیکی- ایرانی کیرپاند در مرزهای باختری چین
- حامدعلمیرساله روزشمار وقایع افغانستان از سال 1747 الی اخیر سال 2010
- نوشته کریم پوپلظهور وزوال اردوهای افغانستان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دوازدهم وپایانی
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش 11
- گزارشگر از زبان انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دهم
- سرلوڅ مرادزیلندن کې ډيورند جرګه د پنجاب پر سر کلک ګوزار
- تهیه کننده:امان معاشر نامه ی خواجه حافظ شیرازی برای امیر تیمور
- عبدالصمد ازهرخود کشی یا قتل بخش نهم
- محمدنبی عظیمی لحظاتی با ازهر بزرگوار
- محمدنبی عظیمی آیا روزی تاریخ حــــرب کشور ما نوشته خواهد شد؟
- عبدالصمد ازهر اسرار مرگ میوندوال بخش نهم
- ازهر عبدالصمداسرار مرگ میوندوال بخش هشتم
- محمد همایون سرخابی شهر غلغله در ماتم نبود بودای بزرگش هنوز میگرید
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوالبخش هفتم
- محمدنبی عظیمیتا لحظهء انــــتقال مسؤولیت
- گزارش از انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش ششم
- اسدالله جعفریآیاافشار باردیگر تکرار خواهد شد؟
- سید عبدالقدوس «سید»جنگ افشار
- خلیل الله سکندریواقعیت های پنهان در ماجرا های عیان افغانستان
- محمد همایون سرخابی نگاه مختصری پیرامون زندگی پرافتخار ظهیرالدین محمد بابر
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش پنجم
- محمد عالم افتخارسید جمال الدین افغانی ؛ اَبَر انسانی که از نو باید شناخت !
- سرلوڅ مرادزی پاچاخان د بهرنیو پوهانو په نظر کې
- صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دور تیموریان
- میرعنایت الله سادات نظری بر موافقتنامه ای دیورند
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا قتل؟ بخش چهارم
- نویسنده : مهرالدین مشیدامریکا و بازی بزرگ در کشوری که دشنۀ مقاومت گلوی هر مهاجمی را شگافته است
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ بخش های دوم و سوم
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزاد آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- ا. م. شیریبمناسبت زادروز استالین
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ
- نویسنده: ولادیمیر پلاستون ببرک کارمل تا آخرین نفس های خود به حقانیتِ راهی که خود انتخاب نموده بود باور داشت
- ع.رستمی ببرک کارمل نماد وحدت!
- ر. حسنهفته اول دسامبر یاد آور روز های فقدان دو شخصیت مبارز نستوه کشور
- نوشته از ع. بصیر دهزادبخاطر 14چهاردهمین سالگرد وفات شادروان ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی گرامی وجاویدان باد نام وخاطره تابناک زنده یاد ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی چهارمین سالروز وفات زنده یاد محمود بریالی را گرامی میداریم
- احمدشاه سرخابییادی از جاودان یاد ببرک کارمل و برادر و همرزم فقید ش محمود بریالی!
- سرورددیورند کرښه دتکړه پوهانو وځیړ نو ته ضرورت لري
- عزیز آریانفردرنگی بر سر نام کشور ما- افغانستان
- عزیز آریانفرراز نهانی نامه دوست محمد خان به نیکلای یکم- امپراتور روسیه
- عزیز آریانفرآیین نامه داخلی انقلابیون جوان افغان (جوانان افغان)
- شباهنگ راددر یادمان کمونیست رزمنده «ارنستو چه گوارا»
- دکتر بیژن بارانکوچ آریاییها از شمال خزر
- سرلوڅ مرادزی د تاریخ پاڼه : کوز پښتانه او د افغانستان خپلواکي
- سليمان راوش تجاوزانگليس ، روس و امريکا بر افغانستان يا يک دروغ بزرگ
- اکادمیسن دستگیر پنجشیریحملات بر نیروهای چپ و پیامد های آن
- عزیز آریانفرگستره «اروآسیای میانه بزرگ»
- احسان لمر یادی از خانوادهء ناظر صفر
- داکتر . و .ع . خاکسترفراز های از زند ه گی یهودان در افغانستان
- نوشته صدیق رهپو طرزیتمدن «سند ـ هلمند» آغاز گر تاریخ ما
- انجنیر زلمی نصرت مهمندافغانستان د«جواهر لعل نهرو»له نظره!
- لیکونکی : نجم الدین « سعیدی »دعلامه دوکتورمحمد سعید « سعید افغانی»د «۲۵» تلین په ویاړ !
- سيد احسان " واعظی"تمدن های آريانای کهن و خراسان باستان
- آصفه صبابه مناسبت سی امین سال شهادت شاد روان محمدطاهربدخشی
- عبدالوکیل کوچیفرخنده باد چهل و پنجمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- مرادزیستر پاچا خان : ملي هویت ، خپلواکي ، ملي ژبه او تعلیم
- علی رستمی چهل وپنجمین سالکرد حزب دموکراتیک خلق افغانستا ن را گرامی داشت !
- داود کرنزی بمناسبت سومین سالگرد وفات رفیق بریالی
- یعقوب هادینام و نیکوئی های رفیق ببرک کارمل جاودان باد
- سید احسان واعظی شخصیت نام اوری که باتاریخ زیست
- ترجمه و تحشیه از خلیل وداداز انقلاب اکتوبر تا انقلاب ثور
- سيد احسان " واعظی"تمدن هاي آرياناي كهن و خر اسان باستان
- احسان واعظی جايگاه والا و ارزشمند فيض محمد کاتب هزاره دربازتاب رويدادهای سياسی و تاريخ نگاری کشور
- رحمت اله رواند سنبلی نهمه نیټه د پښتنو اوبلوڅو د پیوستون د ورځی په یاد
- مرادزئ د وږي ۹ مه د پښتونستان ورځ
- نوشته : میرمحمد شاه "رفیعی"آرزوهای فراموش ناشده شهدای به خون خفته
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- پژوهش: ظاهردقیق ماسترعلوم سیاسیحکومت مجاهدین(!)وبرکناری نقابهای تقدس آنان
- محمد عوض نبی زا د ه سی ومین سالروز شهادت علامه محمد اسمعیل مبلغ فرخنده و گرامی باد
- دکتورخلیل وداد (بارش)خاطرات مهندس هُلندی فان لوتسنبورگ ماس
- محمد عوض نبی زا دهدرويش علي خان هزاره اولین نایب الحکومهءهرات دردولت درانیها
- میرعبدالواحد ساداتسخنی چند پیرامون شخصیت والای غبار
- محمد عوض نبی زا ده بنیادعلیخان هزاره مبارزهمیشه درسنگرو یکی ازمدافعین راستین استقلال کشور
- محمد عوض نبی زا دهشیرمحمدخان هزاره جنگاورقهرمان و یکی از فاتحین اصلی معرکهءمیوند
- ترجمه و تحشیهء دکتور خلیل وداد نخستین مداخلهء نظامی شوروی به افغانستان
- سیدحسن رشاددو یاد و دو خاطره
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرافغانستان در مراحل نخست توسعه مستقل (سال های دهه 1920)
- محمد عوض نبی زا ده میر یزدان بخش بهسودی نماد ازایمان و مقاومت ،قربانی توطیه و پیمان شکنی
- محمد عوض نبی زا د ه یکصد وپا نزدهمین سا لیا د شهادت میرمحمدعظیم بیگ سه پای
- نسیم جویا جویاــ پرچم شجاعت و نبرد مردم افغانستان به خاطر ازادی,عدالت وترقی
- محمد عوض نبی زا دهچهل و سومین سا لگرد وفات زنده یاد برات علی تا ج یکی ازپیشآهنگان ، نهضت مشروطه خواه و دموکرات گرامی باد
- محمد عوض نبی زا دهیکصدوپنجمین سال تولد فرقه مشرفتح محمد خان میر زاد یکی از پیش قراولان جنبش مشروطیت کشور فرخنده باد!
- محمد عوض نبی زا دهبیست و ششمین سا لیا د وفات محمد ابراهیم گا و سواریکی ازپیشگامان نهضت دهقا نی وضد استبداد گرامی با د!
- جنرال محمد یاسین امیریهشتاد سال از تولد ببرک کارمل شخصیت استثنایی تاریخ معاصرکشورمی گذرد
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبي زاده نقش و مقام مردم هزاره دردولت و جامعه طی دوونیم قرن اخیر
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟(قسمت ششم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- مشعلشخصيتي که با تاريخ عمر خواهد کرد
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت پنجم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت چهارم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبی زاده یادی ازمبارزقهرمان عبدالخالق شهید
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ )قسمت سوم (
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت دوم )
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- دپلوم انجنیر خلیل الله معروفی جوانمرد لک بخش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- نصرت شاد يادي از “ مولانا “ ملانصرالدين !
- محمدعوض نبی زاده معرفی مختصریکعده ازمبارزین شاخص مردم هزاره درجنبیشهای ضد استبدادی و استعماری
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ويرايش وگردآورنده جانبازنبردنخستين سلطنت يک زن ازسلاله غزنويان در جهان اسلام
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ظريفيبه بها نهء هشتا دهفتمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان
- آتوسا سلطان زاده فيلسوفاني كه پيامبر شدند !
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- دوکتور.م. پکتیا وا ل بمنا سبت هشتا دو هفت مین سا لګر د استر دا د استقلا ل ملی افغانستا ن
- محمدعوض نبی زاده هزاره جات یا هزارستان ازدیدگاه ونظر مورخین
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- نصرت شاد توماس هابس متفكر و فلسفه سياسي دولت
- عليشاد لربچه ژان ژاك روسو
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- عليشاد لربچه زنون ؛ اهل كيتون
- نوشتهء: زمری کاسی شناسنامهء يکتن ازمشروطه خواهان، يک مبارز گمنـــام و افشای يک ترورسياسی ديگر؛
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشوردرمورد هفت وهشت ثور
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پر شوردر مورد هفت وهشت ثور
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشور در مورد هفت و هشت ثور(بخش شـشم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشور در مورد هفت وهشت ثور بخش چهارم
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر مورد هفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- سراج الدین ادیبروز جهانی کارگر وتشکیل سازمان بینالمللی کار
- سراج الدین ادیب جهان در آیینه ء رویداد های تاریخ (اول تا 31 می )
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمدوليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- کريم حقوقابونصر فارابي ارسطوی شرق
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش نخست
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رضا شادابهویت قومی هزاره ها و سادات هزاره
- ارسالي آرش فروزی با مبارز آتشين راه نجات مردم داکتر محمودی آشنا شويم
- سراج .اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخ
- دوکتورمحمد شعيب مجددیمسابقه تير اندازی در زمان تيموريان هرات
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش نخست
- اسکاریحسن صباح وجنبش اسماعيليه
- دستگيرصادقيغارت ميراثهای فرهنگي و تاريخي
- صباحچگونه ابوریحان بیرونی قاره آمريکا را کشف کرد؟
- داکتر وفاهوشی مین مردی که تاريخ را رقم زد
- صباحاولين سفير زن درتاريخ کابل زمين
- صباحگوشه ي ا ززندگي جاودانه مرد خراسان
- استادصباحابوالفضل بيهقی مورخ امپراتوري غزنويان
- سراج الدين اديببمناسبت 86 مین سال استقلال افغانستان
- تهيه و تدوين از بصيرشررتاريخ ، آزادي ،صلح واستقلا ل
- عينيسيرتاريخي فاجعه ملي ومجرمين جنگي
- رسالتروزا زن بحث انگيزتاريخ
- استادصباحميمنه د راورا ق تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحچهل سال اسماعیلیه بعد از وفات حسن صباح
- استادصباحتاريخ عمومي اسماعیلیه هاواوضاع خراسا ن
- نبشهءايشرداسالاحمدالله هندوی افغانستانیم؟!
- تهيه و ترتيب از اشرف بهروزفشرده اي از تاريخ فرانسه
- انجنيرغلام سخي ارزگانيبه بهانه يي گرامي داشت از روز جهاني مادر
- ارسالي جواد نصريانزن در آنسوي تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحيعقوب ليث صفاري مرد خرد وپيکا ر
- ارسالي صيقلرويدادها ي تاريخي
- ارسالي بنفشه ميتراآخرين تغييرات سياسي جهان در دهه پسين سده دوهزار عيسايي
- ارسالي فرحت شکوهمندگفتار بزرگان
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- ارسالي بنفشه ميترامجموعه ای از دانستنی ها
- گردآورنده وتلخيص استادصباحسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحگسترش فرقه اسماعیلیه در قرن اخیر
- نسرین مفیدردپای زن افغان در تاریخ
- نسرين مفيدهشتم مارچ روز جهاني زن در پهنای تاريخ
- ارسالي محبوب شاملعقايد اسماعيليه
- ارسالي ميلاد بهزادتاریخچه کتاب و کتابخانه در عهد با ستا ن
- ارسالي نسترن نيلابمروري برآيين کا تو ليک
- ارسالي شامل سالارد رمورد زرتشت و زرتشتیا ن چه میدانیم؟
- ارسالي فريدون کيومرثمهاتما گاندی منجی صلح وپيام آورآزادي
- ارسالي بکتاش نهيردرباره اصطلاح شيعه
- استاد صباحکمي ازحقا يق ناگفته وتاريخي سرزمين خراسان
- ارسالي جواد نصريانتاريخ ظهور و مؤسس مذهب معتزله
- ارسالي اميد برهاناهل حديث و حنابله
- ارسالي جواد نصريانوهابيت چگونه بوجودآمد؟
- استاد صباحتاريخ مذ هب اسماعيليه
- ارسالي دانش آرزوتاریخ اروپا
- ارسالي اميد آهنگربابل درکجا واقع بود؟
- ارسالي جواد نصريانپنج دهه از تصویب اعلاميه جهاني حقوق بشر ميگذرد
- ارسالي اميد آهنگرامپراتوری اسکندر چه وسعت داشت ؟
- ارسالي عمران مهربانچه نيرويي ملتها را به حرکت در مي آورد؟
- ارسالي ميلاد دوستچه کسی می تواند تاریخ بنو یسد؟
- ارسالي مشهيد مهوشبِنِدِتو كروچه
- ارسالي اميد آزموننظرمن در باره تاريخ
- ارسالي مشهيد اميلسا ما نيان
- ارسالي داکتر بصيرجنگ نفت
- ارسالي احمد منصور آگاهنهروآزاده مرد آزادي
- ارسالي وليد نصرياندرتاريخ ا مريکا چه گذشته است؟
- استاد صباحلحظه يي دردهليزهاي تاريخ
- ارسالي سالار هوشمندبه بها نه، سالروز ترور مهاتما گاندی
- ارسالي داکتربصيرتاريخ و هويت ملي ما
- ارسالي شامل صباحلحظه يي با تاريخ
- دستگير صادقيگراميداشت از مبارزات قهرمانانهً مردم با شهامت افغانستان در حفظ استقلال کشور