قامت برافراشته ی اسمان خراش سلسال واستقامت شهمامه بردل وخاطره ی
مردم بافرهنگ وجهانیان برای همیش زنده وجاوید خواهدماند.ا
یکی ازبزرگترین جنایات فرهنگی وفرهنگ ستیزی درتأریخ بشریت وانهم درسده ی (21)م.درعصراوج رشد علم وفرهنگ وتکامل مدنیت به عالیترین معراج ان ؛فاجعه ی فرهنگ ستیزی ، در(25 فبروری/2001)درقلب بامیان بوقوع میپیوندد که باعث نابودی کامل عظمت وشکوه فرهنگی تاریخی کشورما تندیسهای بودا بدستورمستقیم پاکستان واستخبارات نظامی تروریستی ان-(ای-اس-ای-)این دشمن دیرینه واشتی ناپذیر تمدن وفرهنگ وپیشرفت واثار گرانبهای تاریخی مردم وجامعه ی فرهنگ پرورما؛بیش ازانکه ریشه ی تعصب مذهبی داشته باشد؛ریشه ی تعصب درموقعیت این اثاردرمناطقی داردکه؛ملیت بافرهنگ هزاره یکی ازشاخه های مهم تورک نشین سراغ میگردد.که قامت برافراشته ی اسمان خراش پیکره ی بزرگ بودا"سلسال"بطول(53 متر)و"شهمامه"پیکره ی خرد بودابطول(35متر)؛بدستورسیاه ترین وافراطی ترین لانه های شیطانی انگریزی درپاکستان باداشتن(2300 ساله)قدامت تاریخی ان توسط مشتی ازخائینین وحشی وجاهل بنام طالبان بی فرهنگ وفرهنگ ستیزبیگانه پرور؛بپاس ادای جیره ومزدوری به شبکه های جاسوسی وتروریستی متعصب وپرعقده ی ای-اس-ای-پاکستان اعراب وهابی وملاهای دیو بندی این اثارپربهای فرهنگی وثروت ملی وپردرامد ویگانه جایگاه توریستی وسیاح هان وجلب باستان شناسان جهانی ویکی ازنماد شهرت ونام کشورفرهنگی مادرجهان؛بطورخائینانه وبه کلی ازبین برده ومنفجرساخته شد.که دردرازنای تاریخ درطول این مدت؛هیچ زمامدارظالم وبی فرهنگ وحتا اشغال گران خارجی به چنین کارو وحشت دست نیازیده اند وبه حیث یک میراث فرهنگی به ان نگریسته اند.ازان روز سیاه وننگین وشوم به این سو همه ساله پیرامون ارزشهای تاریخی وفرهنگی این اثارناب وبی بدیل فرهنگی بمثابه ی بهترین نماد فرهنگی واثارباعظمت وبا شکوه وبا ارزش ملی وبمثابه ی مهترین بخش ثروت ملی وبیانگرهوئیت ملی وفرهنگی مادرجهان بودکه؛بیرحمانه ووحشیانه ازبین برده شد..ا-که بدین مناسبت شماری ازنویسنده گان وقلم بدستان،فرهنگیان وفرهنگ دوستان وطن ما؛دردی را که ازعمق این جنایات بزرگ فرهنگی مانند سائیرجنایات وفجاییع تحمیل شده ذریعه ی دشمنان سوگند خورده ی خلق ودشمنان هست وبود کشورما؛دراعماق قلوب دردمند ورنجدیده وزخمی خود شدیدن احساس مینمایند،اشعار،مضامین،مقالات ورساله ای پرارج ونابی رابر افشای بی امان این اعمال جنایتکارانه ی پاکستانی و-ای-اس-ای-نظامیگر تروریست ومتعصب ومزدوران زر و زور بی فرهنگ طالبی انگریزی تحت نام"لشکرخدا"این تجاران خون مردم مسلمان وبا فرهنگ ومهد عرفان وادب ودیارمدنیت پرور مابراه انداخته وبویژه این روزسیاه(کشتارفرهنگ)و روزاسف انگیز فرهنگی را درنبشتار،داستانها وسروده های خود همه ساله تقبیح نموده ومحکوم مینمایند.که ابدن از خاطره هافراموش نمیگردد.که منجمله ی قلم بدستان فرهنگی کشور اقای کامل انصاری یکی از جمله ی نویسندگان توانا وپژوهشگرمعروف وبااحساس مان درشماره ی(775-26/فبروری2007.م درهفته نامه ی امید)باچنان درد،داستان حماسی،عشقی توام باسروروفرحت فراوان این دوهمسنگ وهمبزم"بودا"رابا محتوای عالی ادبی ان برشته ی تحریر دراورده اندکه؛واقعن بالای احساس وعواطف انسان تاثیر خاص نموده وازان بهره مند میسازد.هرچند(صاحب این قلم)که باایشان هیچ معرفتی ندارم؛مگرازطریق کلام وزین ادبی شان که معرف شخصیت فرهنگی شان میباشد،بوده است.که هرخواننده ازمحتوای مطالعه ی خامه ی شان به قدرکافی لزت وبهره میبرد.وبخش دیگراین داستان که ازقتل وانفجارونابودی کامل این اثاربی نظیرتاریخی وفرهنگی درجهان توسط غلامان حلقه بگوش پاکستانی وانگلیسی که تاکنون ازمعاملات وطن فروشی وفرهنگ ستیزی میراثی اسلاف خود دست نکشیده ودرهرمرحله ی مهم ازتاریخ این دشمنان وطن ذریعۀ بیگانگان انگریزی به بسیار اسانی خریده شده وخریده میشوند؛باکرنیلهای نظامی وبا فوج عظیم لشکرکشی توسط پاکستانیها با استفاده ازتانک وتوپ وراکت وبا ثقیل ترین سلاح های پیشرفته براه اندخته شد که هرانسان بافرهنگ وبا درد وبااحساس وباعاطفه را به حیرت وافسوس فرومیبرد.ا!-وسومین بخش این داستان هماسی که بیان کننده ی شرایط سخت ودشوار"امیر""بند امیر"درچگونگی وصلت عشق این دو دلداده میبا شدکه ؛باظرافت ولطافت خاص ادبی وقلمی هنرمندانه ودلنشین رقم گردیده است.وبخش دیگر ازداستانرا محفل عروسی مجلل وباشکوه این دوشهزاده تشکیل میدهد که درقالب ادبیات زیباونغزویژه بگونه ی اورده شده که خواننده را واقعن به وجد می اورد وبه روح وعواطف ان تاثیر میگذارد.و(صاحب این قلم)که بدون اجازه ی قبلی اقای انصاری دانشمند افریده گاراین داستان نغزوناب که بااستفاده ازمحتوای نوشتار "نثری" این استوره ی فرهنگی شان برداشت نموده وانرا به "نظم" در اورده ام؛هرچند دروزن وقافیه وعروض شعری درجمله بندی وترکیب ان کمبودیها وکوتاهیهای فراوان فرهنگی دیده میشود؛اما نهایت توجه وسعی دران بوده کا تا درمحتوای مضمون ان لطمه وارد نگردد که بابرزگواریهای فرهنگی نارسائیهارا نادیده خواند گرفت.والبته خامه ی شان باهمان ارزش ادبی وفرهنگی ونغز خود درهفته نامه ی منتشره ی فوق الذکر برای مطالعه ی خوانندگان ان برجای خود مانده است.اما این نظم نثرمانند نیز انعکاس همان درد واحساس شدید قلبی است که ازفرو پاشی وانهدام وانفجارهای خایینانه ی قامت سربه فلک کشیده ی این دو همبزم وهم سنگ توسط دشمنان فرهنگی سرچشمه میگیردکه درقالب یک نظم دراورده شدکه، دراینجا به خوانش میگیریم:و
سلسال وشهمامه نمادی از عظمت فرهنگی افغانستان
کشورافغان ستا ن ای! سرزمین خراسان
مهد عرفان و ادب ای! پرور شگاه دلیران
اثار تو فرهنگ تو ، کلتور و ثقا فت تو
شهرت وشجاعت تو،افسانه گشت اندرجهان
فرهنگ من جلال من ،خورشید درخشان من
هوئیت وافتخار من ، ای! تو شکوه جاودان
قامت سلسال تو ، چو سرفراز فرهنگ تو
قد بر ا فراشت بالا بلند ، در قلب کوه بامیان
بنازم افتخاراتت ، هزاران ساله ا ثا رت
میهن فرهنگی ام ای ! خار چشم دشمنان
چنگیز"به سلسال قدر نمود،انگریز به او سجده نمود"
اعراب هم حرمت نمود ، حتا اسکندریان
با کسب استقلال هند"چکیده ی"مانده درجهان
نطفه ی "ناپاک تاریخ "در نقاب "پاکستان" !؟
این نام "پاکستان"نهاد، انگریز شیطان و شیاد
"کتله ی ناپاک"(1) خود پاک جلوه داد بر جهانیان
امتیاز "پاک و نا اکی " ورای حق او نیست
به ظاهرجلوه ی"پاکی!"به باطن لانه ی شیطان
پاکی در(گفتارودرکردار)،صداقت داشتن است
درجهان گریکی "ناپاک"21)است بدان ان پاکستان
مردمان هرجا شریف اند و برادر در جهان
این مشتی ابلیس اند،کند برباد هرجا ادمیان
از قدوس دین اسلام جامه برتن کرده اند
ملایان "دیوبندی" ، "ای-اس-ای" و فاسدان
خون انسان میخرند،ارزان فروشند ذهد خویش
شد ترور و قتل و غارت ، پیشه ی این جانیان
از فروش دین و"مخدر" میبرند سود بی شمار
زان شدند داهی ترور هر کجا اندر جهان
ازکدام جرم وجنایت، از کدام دهشت و بدعت
ازکدام اغازکنم ، زان سر زمین "عاصیان" (3) .ا
ار سخن اغاذ کنم ، زان لانه های شیطانی
از "طالبان" ، "القاعده" یاچو "جرنیل " قاتلان .ا
این همه جانی وقاتل،این همه بیرحم و جاهل
دست به تجاوز زده اند ضد همه فرهنگیان
طالب فرهنگ ستیز ، این نسل نا خلف خونریز
فر مانبر جر نیل انگریز ، این غلامان غلا مان
ان سیه روزی ونحسی،فرمان داد"شیطان"وحشی
شد مقابل توپ و راکت بر پیکر "تهمتنان" (4) .ا
دستور شیطانی یا فتند و ، و حشیانه بتاختند
همچو کوهی استوار ایستاده ، سلسال پهلوان
همچو جبهه صف اراستند تانک و راکتها بخواستند
روزها حمله پرداختند ،تانمودند پاشان پاشان.ا
این طالبان و جا هلان ، دزدان و بی فرهنگیان
سرقت نمودند بعد ازان،این پیکر بی جان وپاشان
دز دی و قاچاق کارشان ، به د ستور ارباب شان
رو نق گرفت از این اثار ، بازار های پاکستان
این فجاییع هرکس که دید،ازاهل فرهنگ،صاحب دل
زار زار بگریست به حال ، باتور "شیران" بامیان
حیفا که این وطن ما ، فرهنگ و ثقافت ما .ا
بشد اخرمعدوم بدست،فرهنگ ستیز چون طالبان
لعنت و نفرین شدند ، د ر همه عالم منفور شدند
این جانیان بی فرهنگ ، و حشی همچون طالبان
نام "سلسال بزرگ" از "می ناب" معنا گرفت
شهما مه" نام "ما در" زان "بت خرد" بامیان"
این دو دلداده ها باهم ، تاریخی دارند چو رستم
ا صل مال دیار من ، بشنوید این داستان : .ا
روزی بود از روز گاران ، دو فامیل از سر د مداران
در هندوکش و کوه بابا ، سر زمین ما خراسان
دو خا نوار کیانی ، صاحب رسوخ و فر ما ندار ی
یکی در "بند امیر " و ان دیگرش در بامیان
شاه ملک بامیان ، مردم که "شیراش" خوانده اند
پسر رزمنده ی داشت نامش " سلسال " پهلوان
نیرومند و اسپ سوار و ، شمشیر زن و تیر انداز
پسر : این شاه "شیرکش" یعنی جهان پهلوان
امیر نشینیی بود اینجا"قلمرو دربار این "شیرشاه" .ا
پاسدا ر "بند امیر" و "هفت بند" دیگر در بامیان
مادر ، رستم از کابل ، پدرش امد از زابل
همسرش بود ازسمنگان، سلسال بوده مال خراسان
دردلیری همچو رستم ، اژدها را سر برید هم: و
بسا گرگان وحشی و ، بسا نابود کرد ه ، پلنگان
پا یمرد و باشهامت ، شهزاده ی خوش معاشرت
ببند ان "بند" با عظمت ، جلو زد سیل خروشان
قامت ر سای سلسال ، صورت شاهی نمو دار
جا مه ی زری طلایی ، دامن کشال چون بلخیان
لباس پاک روحانی ، چو "راجای" (5) هندوستانی
در ر و اق بالا بلند ، در سخره ی کوه با میان
امیر "بند امیر" است ، نامدار و هم زور اور است
مالک هفتاد دره است ، و هفت اب مست خروشان:ر
بند "پنیر" بند "قمبر" ، بند "پودین" بند " هیبت" .ا
سرازیر میشود یکجا ، با "ذولفقار" و "غلامان (6) ر
این امیر مهار گر ، قلب کوه و دره از یکسر
سر چشمه ی انها ر را ، مهار نمود در بامیا ن
از ان ابهای زلالین ، زان چشمه ساران شفافین
ا حدی را نبود حقی ، بجز "امیر" با میا ن
شه مامه" دختر خوش روی ، و با چشمان شهلایی
بسا بسمل نمود مردان ، تهمتنان ، سلحشور ان
شهمامه د ختر ا میر ، اراسته با سهر ز یبا یی
کشید ه قامت طناز ، چو رو ستا یی سفیدارا ن.آ
ذلف مشکین خوش بویش ، و جود عنبرین بو یش
زیبا لباس ، حریر بنفش ، کباب کرد او جمله مردان
این شه دخت با و قار ، به زانو خرامید به در بار
صف زدند خادم کنیزان ، کمر زرینان و غلا ما ن
شاه دخت زیبا دلربا ، لبان او قندین نما
با خند ه ی نمکینش ، محوه نمود پیر و جوان .ا
دست دسته از هر کنار ، سیل خواستگار و طلبگار
بسا مردان و جوانان ، د لباخته گان و عاشقان
بسا تپیدند بهر خویش ، تا درارند بر وصل خویش
تهمتنی رستم تبار ، چشمش فتاد از این میان
صیاد کبک دره ها، چون دید، شاه دخت به یک نگاه
یادش برفت شکار گاهاش ،همسو گشت با دلداد گان
شه مامه، بر اب تنی ، در "ذلفقار" میرفت همی
چشم سلسال تا که فتاد، دل برد ، ز د لخانه ی ان
چشم غزال گلچهره ، دل ز سلسا لش ر بو ده
مفتون قد جمالش شد ، محوه گشت مرد پهلوان
عشق سوزان اتشینش ، مهر ان کبک ز ر ینش
جای گرفت بر عمق قلبش، تا بسوخت مغز استخوان
شه مامه مادینه ی است،پاکنهاد وقدسیه ی است
همچو دانه های بارانها ، وچون روستایی دختر ان
چشم کبود سمین بدن ، چون رفت به بند براب تن
عطر خوشبوی "پودینه" (7) پاشید سراسر همچنان
شعله ی عشقش فزون شد؛مست مدهوش وبیخودشد
چون شور وصلش اوج گرفت ، تافاش نمود راز نهان
چون عشق این دو درگرفت ، در همه عالم اوج گرفت
عا شقان سینه چاکش ، افسرد چون دیوانگا ن
عشق را پیامدش ، شکست و دل فسردن است
یاس و غمگین و سر خجل ، بسا مردان ،غیرتمندان.ا
یکی در صحرای سو زان ، دیگری در قعر در یا
در هولناک سیه چاه، بسا مرد و ، فسرد در زندان .ا
یکی برخون خود غلطد ، به داش "هیتلری" سوزد
بسا با عشق خود پوسد،که سلسال برگزید این سان
عشق سلسال و شه مامه ، تنین انداخت و همهمه:و
بلورستان ، بلوچستان ، ز تورکیستان تا هندوستان
پیک تیز گام ، خبر کشید ؛ برطبل عا شقان کو بید:.ا
هفت خوان رستم گذرد ؛ تا عشق ر باید از دیگران
سلسال دلداده شتافت ، درقعر دریا "بندی" ساخت
با عزم و با مر دا نگی ، مهار زد سیل خرو شان
اژ د های دو سره را ، اتشین دم نفسه را
بلعیده است چهل دختر را ، سربرید با تیغ بران
این جنگ دشوار قهرمان ، رسید در سه روز بر پایان
نا بود نمود در نده گا ن ، و بدرید و حشی پلنگا ن
سلسال این مرد قهرمان ، ادا نمود عهد و پیمان
بر نده ی شرط "امیر" ، عشقش ربود اندر میان
همهمه های پیروزی ، تا که بالا شد از با میا ن
از کر ان تا به کران ، از تور کیستان تا جها نیا ن
بسا پیام گسیل شدند ، پیچیده سو ی در ه ها
کزین شهکاری های ناب ، اگاه کردند مرد ما ن
غر یو این غلغله ها ، افتید به شهر "غلغله" .ا
ز فرط خوشی و سرور ، جمله گردیدند شاد ما ن
شهرضحاک" سازشی داشت ، زمانی با این اژد ها
ز فرط و حیرت بر افرا شت بیرق فتح ، پهلوان .ا
بزرگ سلسال مهربان ، مرد غیور و پهلوا ن
قد سیت اخلاق او ، شیفته نموده همگا ن
شه ما مه و "اناهیتا" (الاهه ی پاکی ها) .ا
چو ا بهای زلالین ، ان دره های با میا ن .ا
عالمان، دا نشمندان ، اشاره دادند عار فان
درگذر گه ی تاریخیی ، این د و بمانند در امان .ا
همه با هم دست بدست، هرجاکه هنرمندی هست
بر بنای "سریر گاه"ها(8)، دعوت شدند سنگ تراشان
صورت گران و نقاشان ، پیکر تراش ، نگار گران
همه به کار جهیده اند ، به یاد گار دلداده گان
یاد گار یی پایداری ، یاد گاریی استوا ری
سده ها هزاره ها ، تا که بمانند ، جاودان.ا
چنان تختگاه و رواقی؛ چنان"سریرگاه"شکوهی
چنان حک شد باشاه مقصود، به قلب ان کوهستانان
قامت کشیدند به متر ، پنجا وسه و ، سی وپنج
سرفراز گردن فراز ، ایستاد شدند "شهزاده گان".ا
فصل نسیم بهاری ، پا شید عطری دل ا ویزی
پیام خوشی مژده داد ، از این نامو ر "دودمان" ر
خو شی دو خا نو ا ری ، خا نوار "کینی " ها
از دو محبوب دلداده ، در ان ملک با ستا ن
دره ها ی سبزینه ی ، با گلهای رنگینه ی
چه ابهای زلالینه ، به عمق دره هاست روا ن
بهار سبزینه پوشی ، موج دریا در خرو شی
دامنه ها سبزه پوشی، کبکها مست وخرامان
فصل بهاروبیداریست،جنبش وکارو حیه جانیست
سبزه وگل شد شگوفان ، درهمه باغ و بوستان
ا غا زین حیات نو ، تاز گی ها و طرح نو
به این سرور وشادی ها ، افزوده بود دو چندان
با قامت اسمان خراش ، یکجا میان مردمان
سوی سریر گاه رهسپار،روان شدند شهزاده گان
خواستگاریها ی مکرر ، راضی نمود " امیر بند" ر
جشن عروسی برپاشد ، به شهر ایینه بندان
غریوو هلهله برخاست، از"غلغله شهر" تابه ضحاک
در این جشن عروسی شد ، شهر ها ایینه بندان
دو شیزه گان ماه رو ، با سرود " استا برو " ر
گلهای کوهی پا شیدند ، روی هردو دلدادگا ن
مردم سرازیر گشتند ، صف کشیدند که ببینند
د اخلیان ، خارجیان ، از همه قوم و تبارا ن
هنرمندان ، رامشگران ، دانشمندان و عالما ن
برعقد وصلت پذیری ، با سروده سوی با میا ن
زرین حمایل دختران ؛ سبزینه پوش و مهربا ن
با دسته گلهای وحشی ، بر قدوم شهزادگا ن
پیمان صلح و وصلتی ؛ جلال و شا ن و شوکتی
حضور خالق و خلقتی ،عقد نمودند شهزاده گا ن
حیاتبخش ، فصل بهاری ، طراوت و سبزه زار ی
با عطر گلهای وحشی، غنود در دره ی با میا ن
فصل شادی و خرمی ، مستی خالدار ما هیان
سخره به سخره میخوانند ، کبکهای مغرور خرامان
ا بر سپید نقره پام ، پرا گند ند به ا حتر ا م
تا پاشند اب رحمتی ، به شهر و کوه با میا ن
ز یبا گل کو هستانی "چوچو مامه ی"(9) دها تی
به رنگهای قشنگ قشنگ ،عطر دل اویز در پاشان
راهبه ها و "ایلچی"(10) ها ، گران بها تحایف ها
از چین و ماچینی ها ، افزود به این فر و شا ن
تخت زرینه ی سلسال ، تخت بنفش شه مامه
با پر ده ی ابریشیمین ، گلنار و سبز اویزا ن
حریر سبز و گلدوزی ، روی این دو پیوسته گا ن
برسم" ایینه مصحف" ،تداعی کرد به ذهن شان
همه در انتظار ماندند ، انتظار این دو جانا ن
به انتظار دو نوری ، شوند از پرده نما یا ن
همه در انتظار بودند ، مشتاق یک دیدار بودند
د ست ها بردعا بودند ، تا کنند نثار به انا ن
نا گاه بانکی شد بالا ، بسان چون نا اشنا
همه مسکوت ومبهوت ماند،دراین جشن دلدادگان
غلغله ها از سر گرفت ، سکوت وابهام بشکست
چو پرده ی زرین فتا د ، از چهره ی شهزاد گا ن
رامشگران و قاضیان ، پای کوبی مست مستا ن
بپا شد شور و شعب ها ، ز مهمانان منتظر ا ن
روحانیی ویژه برخاست ، پرده ی حریر برانداخت
جز این "هدیث" جیزی نبود ، "پیکر بت " بامیان .ا
این دو دلداده و دو دوست،قامت افراشت به قلب کوه
هردو عاشق سنگ شده بود، منتظرین بشد حیران .ا
این دو دلداده ی همراز،این دو همبزم و، دو همسنگ
فقط سنگ بوده اند وسنگ!،فقط دو معبد گاه زمان .ا
چه سود بردند "طالبان"؟ جز غرق تو فو جهانیان !؟
جز لعن و نفرین تاریخ ، چیزی نشد نصیب شان !؟
چه دلخوری داری "پیمان" ، صدها دیگر باتو روان
ده ها هزار غزل خوانان ، نفرین گویند برطالبان !!.ا
ختم کنم این غزلم ، با این شعار جا و دان : و
ز نده باد این مهد فرهنگ ، شأن دیارم ، فغانستان ..ا
حسن پیمان"و"
فبروری/23/12
پا ورقی
و*واژه های شماره(1و2)مراد از استعمال کلمه "ناپاک"،دراینجا،صرف به برگردانندگان سیاست محیلان ومزورانه
پاکستان،رهبران -ای-اس-ای-وبنیاد گرایان افراطی تروریستی ان اطلاق گردیده است.و
و*اژه ی شماره(3)-مراد از عاصیان وشرارت پیشه گان،کهنه پرستا،تروریستان،طالبان، القاعده،ای-اس-ای-وملا ها ومولانا های دیبندی وانگریزی درپاکستان است.و
و*واژه ی(4)پیکره ی باشکوه تندیسهاست
واژه ی(5)مراد از استعمال راجاها،نام پادشاهان هندوستان اس.و*
واژه ی(6)-مراد از بند "ذلفقار "و بند"غلامان" است.و*
شماره(7)نام یکی ازسبزیجات مفیده ی وحشی ازخاندان "نانا یا نعنا"است عطر خاص دارد وخوش مزه *
است.و
واژه ی(8)معنایش،تخت پادشاهی،اورنگ وقوس قزه است.و*
واژه ی(9)نام یک نوع گل زیبای طبعی دهاتی است که،به رنگ لاجوردین شبه برگهای گل شبو بوده *
که دردشتها ودامنه ها وبویژه دردشتهای لیلی وتپه زارهای سرسبز با گلهای سرخ لاله دربهار یکجا میرویند.و
واژه ی(10)کلمه ی تورکی بوده،بمعنای سفیر،پیامبر،فرستاده شد وسر دسته یارئیس ورهنما نیز معنا مید*
هد.و
February 24th, 2012
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
- علی رستمینقش پیش نهاده هایی تاریخی وسامان یابی های بعدی قدرت درتأسیس وافول حزب دموکراتیک خلق افغانستان(حزب وطن)
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادجهاد و جنگ در افغانستان قبل از آمدن قطعات شوری به حمایت پاکستان و رهبری امریکا آغاز شد
- سیداحسان واعظیبخش دوم نقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- سیداحسان واعظینقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- داکتر حمیدالله مفیدفرود دو ستاره درخشان از کهکشان اندیشه وخرد
- علی رستمی ببرک کارمل بااندیشه عدالت خواهانه به خاموشی رفت
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرآریایی ها یا تورک ها؟
- عبدالو کیل کوچی دسامبردر آیینهء تاریخ
- عبدالو کیل کوچیمحمود بریالی ابر مرد جنبش چپ وترقی خواه افغانستان
- محمد عوض نبی زادهنا یب سالارمحمد حسین خان پیکارجوی رزمگاه میوند وغزنیگک
- خلیل وداد چگونه س.د.ج.ا. به س.خ. ج.ا. تعویض شد
- مترجم: ا. م. شیریانقلاب اکتبر! استالین. نوسازی- کودتای لیبرالی
- نویسنده: نجیب سرغندوی نهضت خدایی خدمتگاری و نقش آن دربیداری پشتونها
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرتوران
- حسن پیمانامیرتیمورموئسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی قسمت-6
- حزب کارایران(توفان)انقلاب اکتبر ناقوس مرگ سرمایه داری بود
- ظهو رالدين دبرېالي انقلاب دکاليزې په وېاړ
- زمان هوتکبمناسبت هفدهمین سالشهادت داکترنجیب الله
- رحمت اله رواندشهید داکتر نجیب اله داوولسم تلین په یاد
- جلال بايانی کاوشگرشـــهيد داکتر نجيب الله
- جلال بايانی کاوشگرهفده سال قبل درقلب افغانستان کابل حماسه تاريخ رخ داد
- نصیراحمد – مهمند پیړی،پیړی زغم او پیچ دی وګالل شی
- داکتر حبیب منګل دافغانستان دخپلواکۍ غورزنګ ته لنډه کتنه
- نویسنده : مهرالدین مشیدروزی که زمامداران ناکاره در سایۀ آن صرف احساس فربهی کرده اند
- حسن پیمانامیرتیمور موئسس سبک اصیل هنر معماریوحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی5
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادحقایقِ تلخِ جنگِ 1979-1991 افغانستان از زبان نظامیان شوروی پیشین
- عبدالوکیل کوچی نگاه مختصری به تاریخ کوشانی ها
- انجنیر فضل احمد افغان شاه امان الله غازی و خط سیاه دیورند
- میر عنایت الله سادات معضلۀدیورند
- تتبع ونگارش؛تلخیص وترجمه: ازحسن پیمانامیر تیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آ سیای وسطی قسمت(4)
- امان معاشر؛ خبرنگار آزادهشت ثور آوردن مجاهدین رو بزوال از کوه ها به قدرت جنرال دستم
- ا. م. شیریزادروز لنین، روز شرمندگی ما
- عتیق الله مولویزادهاز دین پروری، تا دین فروشی!!
- حسن پیمان امیرتیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنک ومدنیت آسیای وسطی قسمت 3
- نوشته کریم پوپل تاریخ نوروز کهن
- نجم کاويانیيادی از نوروز در کابل قديم
- تتبع ونگارش-ترجمه وتلخیص: ازحسن پیمانامیرتیمور موسس سبک اصیل هنرمعماری وحامی فرهنگ ومدنیت اسیای وسطی-2-
- دوکتور امین برین زوریدوکتور امین برین زوری
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادیهودیت در افغانستان
- ارسالی صمیمیبازگشت «لنین» به «خجند»
- حسن پیمانشمۀ ازخدمات وکارنامه های امیرتیموردرأئینۀ تأریخ
- سلیمان راوشجشن سده
- حسن پیمانتأریخ وخدمات زنده ومشهود امپراتوری تیموریان محال است به فراموشی سپرده شود
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادمناسبات سابق دولت افغانستان و اتحاد شوروی آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی در ششم جدی به افغانستان
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- عتیق الله مولوی زادهزندگی از کاخ تا کا نتینر!
- سرلوڅ مرادزیبرتانوي هند او برتانوي پنجاب دواړه، د پښتنو د ویښتیا ضد !
- سرلوڅ مرادزیډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- نویسنده : مهرالدین مشیدبالاخره امریکایی ها سر به بالین بیمار نظامیان پاکستانی این بازوی زرهی تروریزم جهانی نهادند
- عبدالوکیل کوچید سامبر نقطه عطف درتاریخ جنبش داد خواهانه مردم افغانستان
- سرلوڅ مرادزی ډیورڼد کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون دوهمه برخه
- انجنیر فضل احمد افغانخط سیاۀ دیورند مولود دسایس انګلیس و روسیه
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- فرزاد رمضاني بونششناسايي يا عدم شناسايي ديورند؟
- انجینر محمود صافی دافغانستان دتاریخ ځلانده ستوری احمد خان « احمد شاه بابا » درانی کال
- سید ذا کر شاه ( ســــــــــادات) (( د ډیورند کرښې غندل یا د پاکستان ســـــــره دښمنی))
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او څرګند دریځونه
- بیداربمناسبت کنفرانس بین المللی لندن و عدم پذیرش دیورند خط فاصل
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- عزیز آریانفرنیاز تاریخی به بازگشت به توافقات ژنو
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- سرلوڅ مرادزید ډیورند کرښې پریکړه به، لروبر افغانان خپله کوي
- ارسالی صمیمیبرگی از تاریخ جنگ جهانی دوم/ چگونه مسکو تسلیم آلمان ها نشد
- میر عنایت الله سادات نگاهی به تاریخ آریانا
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بخش آخر
- جلال بايانیبزرگ مردان تاریخ
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش دوازدهم
- شبيراحمد طالب وزيران اوخاطرې
- رسول پويانجايگاه هرات در مدنيت خراسان
- محمدنبی عظیمیسفر دیگر به جلال آباد
- عزیزه عنایت خامۀ درفرا راه آزادی !
- نصیراحمد - مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو دشهیدانواوغازیانوپه یاد
- دوکتور جلال بايانی « روح شاه غازی امان الله شاد و پر نور باد »
- انجنیر ظهو رالدین اندیشپراو دا
- محمدنبی عظیمیتعرض متقابل قوای مسلح افغانستان
- نوشته کریم پوپل اشغال و تاراج کابل از زمان تاسیس الی امروز
- سلیمان راوششهروندان شهر (جندان)
- محمدنبی عظیمی درحاشیه تعرض متقابل
- رسول پویاننقش استعمار در تخریب تمدن خراسان
- رسول پویانخراسان بعد از فروپاشی امپراتوری تيموريان
- رسول پویان ریشه های خراسان کهن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش هشــــــــــــــــتم
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخـــش هفتـــــــــــــم
- ا. م. شیریپراودا در ۱۰۰ سالگی: زنده و رزمنده
- اسدالله جعفریمیلاد گل سرخ
- عبدالحی نزهت افزودن دشواری کارعاقلانه نیست
- فوادشاه امان الله خان غازى از نظر احمد شاه مسعود كى بود؟
- انجنېر ظهو رالدین اندېشپر فا شیزم د بري ورځ یعنی دامپرېا لیزم دنیمی تنی ښخول په شوري سوسېا لیستي هېواد کی
- نویسنده : مهرالدین مشید نباید بیش از این بهایی برای ویرانی این سرزمین پرداخت
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش ششم
- نوشته صوفی کریم فیضانی حملات اعراب در افغانستان
- انجنیر ظهورالدین اندیشد افغا نستان د خلک دمو کراتیک گوند داد شهیدا نو او اتلانو دسور گوند ټولو غړو ته له پو رته نه تر کښته پو رې
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بقیه بخش پنجم
- نبی حیدری معلم جنک یا صلح
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بقیه بخش چهارم
- تهیه وترتیب:میرمحمدشاه رفیعیچهره امروزی تپه مرنجان ورازهای تاریخی آن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد -- 4
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد - 3-
- سلیمان راوشتندیس های بامیان مجسمه های بودا نیستند
- حسن پیمانبیادبودسلسال وشهمامه تندیسهای بودا دو همبزم ودو همسنگ
- حسن پیمانافشارخونین وقتلهای زنجیره یی انگیزۀ اتحادخلقهای تحت استبداد
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد
- رحمت اله رواند روسانو يرغل او وتل دواړه تېروتني وې
- احمدولي بدخشياداي ديني به قربانيان فاجعة افشار
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- عتیق گلشمه ازجنایات بعضی گروه های ماوئیستها درافغانستان
- محمد نبی عظیمیچرا از مرگ می ترسید ؟
- جمعه خان صوفيلر وبر دوه افغان که يو افغان؟ (يوولسمه او آخري برخه)
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (اتمه برخه)
- عبدالو کیل کوچی فرخنده باد چهل وهفتمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- حمید محویتآتر بی نوایان
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادآمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- تهیه کننده : عبدالقدیر میرزاییسقوطِ یک امپراتوری!
- محمد عارف عرفان رازهای حقیقی دعوت ارتش شوروی
- حمید محویدر بارۀ [کشته شدن پلخانوف(؟)]
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- صدیق رهپو طرزیما و نو آوری، تجدد و مدرنیزم
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (پنځمه برخه)
- داکترآریننام ببرک کارمل جاویدانه است زیرا توده های مردم آنرا ستوده اند
- عبدالو کیل کوچیپنجمین سالگرد وفات محمود بریالی را گرامی میداریم
- صدیق رهپو طرزیدیورند: سر و صدا برای هیچ
- محمدنبی عظیمیسپیده ها این جا آرام انــد
- محمد عوضازمكتب مبارزهء رفيق ببرك كارمل بياموزيم
- علی رستمیببرک کارمل ستارهء درخشان مبارزِ عدالتخواهء کشور
- عبدالو کیل کوچیببرک کارمل بزرگ مرد تاریخ
- دوکتور نثار احمد صدیقینام ببرک کارمل جاودان و روانش شاد باد
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟(٢ مه برخه)
- عزیز آریانفرچگونه دهلیز واخان ایجاد و به زور به افغانستان داده شد
- جمعه خان صوفيلر و بر: دوه افغان که يو افغان؟
- انجنېر ظهورالدين اندېشبه افتخار سالګرد انقلاب پېروزمند و زنجير شکن سوسياليستی اکتبر
- گزارشگر از انگلیسی به پارسی: صدیق رهپو طرزیده اسطوره در مورد افغانستان
- انجنېر ظهورالدين انديشبمناسبت سالمرګ انقلابی دلير وانديشمند خلل ناپذير
- از کریم پوپل روش سیاسی دولتها وملیتهای افغانستان در طول تاریخ
- عدالتدشمن هرگز وارد شهر لنين نخواهد شد!
- عبدالو کیل کوچی ماندگاران تاریخ
- نصیراحمد – مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو
- سليمان راوش به پیشواز 28 ـ اسد
- انجنېر ظهورالدين اندېشدافغانستان دخلکو دملی_ازادی بخښونکي انقلاب دکاليزی په وياړ
- گزارنده: عزیز آریانفرمقاله دوم نقش دولت «کیرپاند» در با هم آمیزی فرهنگ های آسیای میانه
- عزیز آریانفرشاهنشاهی پنج صد ساله تاجیکی- ایرانی کیرپاند در مرزهای باختری چین
- حامدعلمیرساله روزشمار وقایع افغانستان از سال 1747 الی اخیر سال 2010
- نوشته کریم پوپلظهور وزوال اردوهای افغانستان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دوازدهم وپایانی
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش 11
- گزارشگر از زبان انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دهم
- سرلوڅ مرادزیلندن کې ډيورند جرګه د پنجاب پر سر کلک ګوزار
- تهیه کننده:امان معاشر نامه ی خواجه حافظ شیرازی برای امیر تیمور
- عبدالصمد ازهرخود کشی یا قتل بخش نهم
- محمدنبی عظیمی لحظاتی با ازهر بزرگوار
- محمدنبی عظیمی آیا روزی تاریخ حــــرب کشور ما نوشته خواهد شد؟
- عبدالصمد ازهر اسرار مرگ میوندوال بخش نهم
- ازهر عبدالصمداسرار مرگ میوندوال بخش هشتم
- محمد همایون سرخابی شهر غلغله در ماتم نبود بودای بزرگش هنوز میگرید
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوالبخش هفتم
- محمدنبی عظیمیتا لحظهء انــــتقال مسؤولیت
- گزارش از انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش ششم
- اسدالله جعفریآیاافشار باردیگر تکرار خواهد شد؟
- سید عبدالقدوس «سید»جنگ افشار
- خلیل الله سکندریواقعیت های پنهان در ماجرا های عیان افغانستان
- محمد همایون سرخابی نگاه مختصری پیرامون زندگی پرافتخار ظهیرالدین محمد بابر
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش پنجم
- محمد عالم افتخارسید جمال الدین افغانی ؛ اَبَر انسانی که از نو باید شناخت !
- سرلوڅ مرادزی پاچاخان د بهرنیو پوهانو په نظر کې
- صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دور تیموریان
- میرعنایت الله سادات نظری بر موافقتنامه ای دیورند
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا قتل؟ بخش چهارم
- نویسنده : مهرالدین مشیدامریکا و بازی بزرگ در کشوری که دشنۀ مقاومت گلوی هر مهاجمی را شگافته است
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ بخش های دوم و سوم
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزاد آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- ا. م. شیریبمناسبت زادروز استالین
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ
- نویسنده: ولادیمیر پلاستون ببرک کارمل تا آخرین نفس های خود به حقانیتِ راهی که خود انتخاب نموده بود باور داشت
- ع.رستمی ببرک کارمل نماد وحدت!
- ر. حسنهفته اول دسامبر یاد آور روز های فقدان دو شخصیت مبارز نستوه کشور
- نوشته از ع. بصیر دهزادبخاطر 14چهاردهمین سالگرد وفات شادروان ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی گرامی وجاویدان باد نام وخاطره تابناک زنده یاد ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی چهارمین سالروز وفات زنده یاد محمود بریالی را گرامی میداریم
- احمدشاه سرخابییادی از جاودان یاد ببرک کارمل و برادر و همرزم فقید ش محمود بریالی!
- سرورددیورند کرښه دتکړه پوهانو وځیړ نو ته ضرورت لري
- عزیز آریانفردرنگی بر سر نام کشور ما- افغانستان
- عزیز آریانفرراز نهانی نامه دوست محمد خان به نیکلای یکم- امپراتور روسیه
- عزیز آریانفرآیین نامه داخلی انقلابیون جوان افغان (جوانان افغان)
- شباهنگ راددر یادمان کمونیست رزمنده «ارنستو چه گوارا»
- دکتر بیژن بارانکوچ آریاییها از شمال خزر
- سرلوڅ مرادزی د تاریخ پاڼه : کوز پښتانه او د افغانستان خپلواکي
- سليمان راوش تجاوزانگليس ، روس و امريکا بر افغانستان يا يک دروغ بزرگ
- اکادمیسن دستگیر پنجشیریحملات بر نیروهای چپ و پیامد های آن
- عزیز آریانفرگستره «اروآسیای میانه بزرگ»
- احسان لمر یادی از خانوادهء ناظر صفر
- داکتر . و .ع . خاکسترفراز های از زند ه گی یهودان در افغانستان
- نوشته صدیق رهپو طرزیتمدن «سند ـ هلمند» آغاز گر تاریخ ما
- انجنیر زلمی نصرت مهمندافغانستان د«جواهر لعل نهرو»له نظره!
- لیکونکی : نجم الدین « سعیدی »دعلامه دوکتورمحمد سعید « سعید افغانی»د «۲۵» تلین په ویاړ !
- سيد احسان " واعظی"تمدن های آريانای کهن و خراسان باستان
- آصفه صبابه مناسبت سی امین سال شهادت شاد روان محمدطاهربدخشی
- عبدالوکیل کوچیفرخنده باد چهل و پنجمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- مرادزیستر پاچا خان : ملي هویت ، خپلواکي ، ملي ژبه او تعلیم
- علی رستمی چهل وپنجمین سالکرد حزب دموکراتیک خلق افغانستا ن را گرامی داشت !
- داود کرنزی بمناسبت سومین سالگرد وفات رفیق بریالی
- یعقوب هادینام و نیکوئی های رفیق ببرک کارمل جاودان باد
- سید احسان واعظی شخصیت نام اوری که باتاریخ زیست
- ترجمه و تحشیه از خلیل وداداز انقلاب اکتوبر تا انقلاب ثور
- سيد احسان " واعظی"تمدن هاي آرياناي كهن و خر اسان باستان
- احسان واعظی جايگاه والا و ارزشمند فيض محمد کاتب هزاره دربازتاب رويدادهای سياسی و تاريخ نگاری کشور
- رحمت اله رواند سنبلی نهمه نیټه د پښتنو اوبلوڅو د پیوستون د ورځی په یاد
- مرادزئ د وږي ۹ مه د پښتونستان ورځ
- نوشته : میرمحمد شاه "رفیعی"آرزوهای فراموش ناشده شهدای به خون خفته
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- پژوهش: ظاهردقیق ماسترعلوم سیاسیحکومت مجاهدین(!)وبرکناری نقابهای تقدس آنان
- محمد عوض نبی زا د ه سی ومین سالروز شهادت علامه محمد اسمعیل مبلغ فرخنده و گرامی باد
- دکتورخلیل وداد (بارش)خاطرات مهندس هُلندی فان لوتسنبورگ ماس
- محمد عوض نبی زا دهدرويش علي خان هزاره اولین نایب الحکومهءهرات دردولت درانیها
- میرعبدالواحد ساداتسخنی چند پیرامون شخصیت والای غبار
- محمد عوض نبی زا ده بنیادعلیخان هزاره مبارزهمیشه درسنگرو یکی ازمدافعین راستین استقلال کشور
- محمد عوض نبی زا دهشیرمحمدخان هزاره جنگاورقهرمان و یکی از فاتحین اصلی معرکهءمیوند
- ترجمه و تحشیهء دکتور خلیل وداد نخستین مداخلهء نظامی شوروی به افغانستان
- سیدحسن رشاددو یاد و دو خاطره
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرافغانستان در مراحل نخست توسعه مستقل (سال های دهه 1920)
- محمد عوض نبی زا ده میر یزدان بخش بهسودی نماد ازایمان و مقاومت ،قربانی توطیه و پیمان شکنی
- محمد عوض نبی زا د ه یکصد وپا نزدهمین سا لیا د شهادت میرمحمدعظیم بیگ سه پای
- نسیم جویا جویاــ پرچم شجاعت و نبرد مردم افغانستان به خاطر ازادی,عدالت وترقی
- محمد عوض نبی زا دهچهل و سومین سا لگرد وفات زنده یاد برات علی تا ج یکی ازپیشآهنگان ، نهضت مشروطه خواه و دموکرات گرامی باد
- محمد عوض نبی زا دهیکصدوپنجمین سال تولد فرقه مشرفتح محمد خان میر زاد یکی از پیش قراولان جنبش مشروطیت کشور فرخنده باد!
- محمد عوض نبی زا دهبیست و ششمین سا لیا د وفات محمد ابراهیم گا و سواریکی ازپیشگامان نهضت دهقا نی وضد استبداد گرامی با د!
- جنرال محمد یاسین امیریهشتاد سال از تولد ببرک کارمل شخصیت استثنایی تاریخ معاصرکشورمی گذرد
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبي زاده نقش و مقام مردم هزاره دردولت و جامعه طی دوونیم قرن اخیر
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟(قسمت ششم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- مشعلشخصيتي که با تاريخ عمر خواهد کرد
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت پنجم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت چهارم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبی زاده یادی ازمبارزقهرمان عبدالخالق شهید
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ )قسمت سوم (
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت دوم )
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- دپلوم انجنیر خلیل الله معروفی جوانمرد لک بخش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- نصرت شاد يادي از “ مولانا “ ملانصرالدين !
- محمدعوض نبی زاده معرفی مختصریکعده ازمبارزین شاخص مردم هزاره درجنبیشهای ضد استبدادی و استعماری
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ويرايش وگردآورنده جانبازنبردنخستين سلطنت يک زن ازسلاله غزنويان در جهان اسلام
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ظريفيبه بها نهء هشتا دهفتمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان
- آتوسا سلطان زاده فيلسوفاني كه پيامبر شدند !
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- دوکتور.م. پکتیا وا ل بمنا سبت هشتا دو هفت مین سا لګر د استر دا د استقلا ل ملی افغانستا ن
- محمدعوض نبی زاده هزاره جات یا هزارستان ازدیدگاه ونظر مورخین
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- نصرت شاد توماس هابس متفكر و فلسفه سياسي دولت
- عليشاد لربچه ژان ژاك روسو
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- عليشاد لربچه زنون ؛ اهل كيتون
- نوشتهء: زمری کاسی شناسنامهء يکتن ازمشروطه خواهان، يک مبارز گمنـــام و افشای يک ترورسياسی ديگر؛
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشوردرمورد هفت وهشت ثور
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پر شوردر مورد هفت وهشت ثور
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشور در مورد هفت و هشت ثور(بخش شـشم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشور در مورد هفت وهشت ثور بخش چهارم
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر مورد هفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- سراج الدین ادیبروز جهانی کارگر وتشکیل سازمان بینالمللی کار
- سراج الدین ادیب جهان در آیینه ء رویداد های تاریخ (اول تا 31 می )
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمدوليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- کريم حقوقابونصر فارابي ارسطوی شرق
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش نخست
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رضا شادابهویت قومی هزاره ها و سادات هزاره
- ارسالي آرش فروزی با مبارز آتشين راه نجات مردم داکتر محمودی آشنا شويم
- سراج .اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخ
- دوکتورمحمد شعيب مجددیمسابقه تير اندازی در زمان تيموريان هرات
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش نخست
- اسکاریحسن صباح وجنبش اسماعيليه
- دستگيرصادقيغارت ميراثهای فرهنگي و تاريخي
- صباحچگونه ابوریحان بیرونی قاره آمريکا را کشف کرد؟
- داکتر وفاهوشی مین مردی که تاريخ را رقم زد
- صباحاولين سفير زن درتاريخ کابل زمين
- صباحگوشه ي ا ززندگي جاودانه مرد خراسان
- استادصباحابوالفضل بيهقی مورخ امپراتوري غزنويان
- سراج الدين اديببمناسبت 86 مین سال استقلال افغانستان
- تهيه و تدوين از بصيرشررتاريخ ، آزادي ،صلح واستقلا ل
- عينيسيرتاريخي فاجعه ملي ومجرمين جنگي
- رسالتروزا زن بحث انگيزتاريخ
- استادصباحميمنه د راورا ق تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحچهل سال اسماعیلیه بعد از وفات حسن صباح
- استادصباحتاريخ عمومي اسماعیلیه هاواوضاع خراسا ن
- نبشهءايشرداسالاحمدالله هندوی افغانستانیم؟!
- تهيه و ترتيب از اشرف بهروزفشرده اي از تاريخ فرانسه
- انجنيرغلام سخي ارزگانيبه بهانه يي گرامي داشت از روز جهاني مادر
- ارسالي جواد نصريانزن در آنسوي تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحيعقوب ليث صفاري مرد خرد وپيکا ر
- ارسالي صيقلرويدادها ي تاريخي
- ارسالي بنفشه ميتراآخرين تغييرات سياسي جهان در دهه پسين سده دوهزار عيسايي
- ارسالي فرحت شکوهمندگفتار بزرگان
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- ارسالي بنفشه ميترامجموعه ای از دانستنی ها
- گردآورنده وتلخيص استادصباحسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحگسترش فرقه اسماعیلیه در قرن اخیر
- نسرین مفیدردپای زن افغان در تاریخ
- نسرين مفيدهشتم مارچ روز جهاني زن در پهنای تاريخ
- ارسالي محبوب شاملعقايد اسماعيليه
- ارسالي ميلاد بهزادتاریخچه کتاب و کتابخانه در عهد با ستا ن
- ارسالي نسترن نيلابمروري برآيين کا تو ليک
- ارسالي شامل سالارد رمورد زرتشت و زرتشتیا ن چه میدانیم؟
- ارسالي فريدون کيومرثمهاتما گاندی منجی صلح وپيام آورآزادي
- ارسالي بکتاش نهيردرباره اصطلاح شيعه
- استاد صباحکمي ازحقا يق ناگفته وتاريخي سرزمين خراسان
- ارسالي جواد نصريانتاريخ ظهور و مؤسس مذهب معتزله
- ارسالي اميد برهاناهل حديث و حنابله
- ارسالي جواد نصريانوهابيت چگونه بوجودآمد؟
- استاد صباحتاريخ مذ هب اسماعيليه
- ارسالي دانش آرزوتاریخ اروپا
- ارسالي اميد آهنگربابل درکجا واقع بود؟
- ارسالي جواد نصريانپنج دهه از تصویب اعلاميه جهاني حقوق بشر ميگذرد
- ارسالي اميد آهنگرامپراتوری اسکندر چه وسعت داشت ؟
- ارسالي عمران مهربانچه نيرويي ملتها را به حرکت در مي آورد؟
- ارسالي ميلاد دوستچه کسی می تواند تاریخ بنو یسد؟
- ارسالي مشهيد مهوشبِنِدِتو كروچه
- ارسالي اميد آزموننظرمن در باره تاريخ
- ارسالي مشهيد اميلسا ما نيان
- ارسالي داکتر بصيرجنگ نفت
- ارسالي احمد منصور آگاهنهروآزاده مرد آزادي
- ارسالي وليد نصرياندرتاريخ ا مريکا چه گذشته است؟
- استاد صباحلحظه يي دردهليزهاي تاريخ
- ارسالي سالار هوشمندبه بها نه، سالروز ترور مهاتما گاندی
- ارسالي داکتربصيرتاريخ و هويت ملي ما
- ارسالي شامل صباحلحظه يي با تاريخ
- دستگير صادقيگراميداشت از مبارزات قهرمانانهً مردم با شهامت افغانستان در حفظ استقلال کشور