پر فا شیزم د بري ورځ یعنی دامپرېا لیزم دنیمی تنی ښخول په شوري سوسېا لیستي هېواد کی
انجنېر ظهو رالدین اندېش انجنېر ظهو رالدین اندېش


دا یو منل شوی حقیقت دی کوم وخت چی امپرېالیزم په نظامي ډ گر کی بر لا سې شي د خپلو ښکیلاکگرو اعمالو دسرته رسولو په اړوند دنورو هېوادو په شتمنېو او ثرو تونوبا ندی د خپل ژوند د بقا او شېرازۍ په خا طر چا پې اچوي نو په همدی بنسټ هیتلري فا شیزم په شوروي اتحاد تېری وکړ چی په دی بر خه کی ددوی بر لا سي په لاندی تو گه وه ٠

- د المان اقتصا د او ټول ژوند نظا مي وه
-د استیلا گرا نه جگړی لپاره ئی ډیر د مخه تېا رې در لود او په ارو پا کی ئی د جگړو ځنی تجربه لا سته راوړی وه
- دفوځ او تسلیحا تو په لحا ظ تېاری درلود ٠
- خپل فوځ ئی دمخه په سر حدا تو کی ځا ی پر ځای کړۍ وه ٠
- د ارو پا ټو ل اقتصا دي و نظا مي زېر می په اختېا ر کی وی ٠
- هیتلري الما ن د تما می اروپا د اسلحو زراد خا نی ، د فلزا تو غټی زېرمی، ټو ل استرا تیژیک خا م موا د، د او سپنی او فلزاتو دذوب ټولی کا ر خا نی د اسلحې جوړولو ټو لی فا بریکی په خپل اختېا ر کی نیو لی وی ٠شو روي اتحاد مجبو ر شو چی ددی غټ قدرت په مقا بل کی په تنها ئی سره و جنگېږی په دی اړه هغه اشتبا ها ت چی د شوروي رهبري له خوا منځته را غلي وه لکه دا چی دولت د جگړی لپا ره مخکی تېا ری نه در لود،ستا لین په دی فکر وه چی دجگړی په پلمه دېپلو ما تیک لېا ره غوره کړي ،ددفا عي چا رو مسو لینو تیمو شنکو او ژو کوف د امپر ېا لیستي نړۍ ددی سترو غلیما نو په مقا بل کی د سری اردو کمي او کېفي حا لت ته تو جه نه در لو ده ،او دټو لو نه ډېره مهمه خبره چی د گو ند مر کزي کمېټی په جدي ډو ل د ستا لین ځنی دا غوښتنه کوله چی غلیم امپر ېا لیزم دی با ېد مخکینی تېا ری چی دسری اردو تقویه او د سر حدا تو پو ښل دي د حملی نه د مخه سر ته ورسوي مگر چا دا کار و نه کړه ٠
د هیتلري فا شیزم با سقینه چا په چی په دریو استقا متو سر ته و رسېده د کیف لېننگراد او مسکو ښا رونه وه چی دمځکی او هوا ځنی د ستر هجو م لاندی را غلل چی د شو روي اتحا د نیما ئی خا وره ئی لاندی کړه،په دی وخت کی د متقا بلی حملی لپا ره تېا ری پېل شو ٠
گو ند په فو ري تو گه د غلیم ددی ېر غل په مقا بل کی ددو لتي دفا ع کمیټه تشکیل کړه چی ددو لت دټو لو اقتصا دي او نظا مي مسا ېلو ر هبری په خپل لاس کی وا خلي ټول مسلح قو تو نه ،گو ندي کمیټی ،کمسمو ل ،کا ر گري کمیټی ،کلخو زی کمیټی، درو شنفکرا نو ټو لنی سره ېو ځا ی کړی او په راس کی ستا لین و ټا کل شو ٠
او دا شعا ر ئی و ر کړ إ
هر څه د جبهی لپا ره -هر څه د بر ېا لیتو ب لپا ره
گو ند د لینن په دی رهنمو د عمل پېل کړه إ
د جگړی په شر ا یطو کی ټو ل کمو نیستا ن مخکی له ټو لو او زیا دله ټو لو ،او تما م هوا دارا ن،کا ر گران، بز گرا ن ،او د شو روی اتحا د ټو ل کا ر کوو نکي با ید د سر تیرو په ډو ل دنده سر ته ور سوی ،او خپل ټو ل کار او فعا لیت د جگړی د مستقیمو وظا یفو په شا ن پر مخ بو زي ٠
په دی جگړه کی چی د غلیم 236 لښکره د سری اردو 103 لښکرو سره چی تقر یبأله دو چند نه زیا د وه په جگړه کیو تل ، هیتلر اټکل کړۍ وه چی د شپږو میا شتو په در شل کی به شو روي اتحاد لا ندی کوي او له هغه وروسته د نړۍ په نیولو کی کو مه ستو نځه نه وینی دا جگړه چی د 1941 کال را پېل شوی وه دشوروي اتحاد د 30 میلو نو اتبا عو په شها دت ددښمنو هیوا دو په شمول 50 میلو نو تلفا تو ته رسیږي په 9 د می د1945 کا ل د اتلی سری اردو او د شوروی اتحاد د ټو لو ولسو نوپه گډه مر سته سره دفا شیزم په ځپلو پای ته ورسیده ٠
په دی لیا ره کی د شو روی او لسو نو ،سری اردو او هغوی په راس کی آتل بلشویک گوند د خپلو سرو وینو په قیمت دتا ریخ صفحی رنگینی کړی ٠
آ تلو مبا رزینو دفا شیزم دما تولو په منظو ر پا رتیزانی بی حسا به ډلې د جبهی شا ته او د غلیم په منا طقو کی ځا ی پر ځا ی کړی چی دخپلو وینو په تو یولو سره په زړور تیا او متا نت و شو کو لای دغلیم رزمي قد رت ته قوی ضر بی ور کړي چی د بېلگی په تو گه د سری اردو د پنځه ځا نمر گو چی د تو ری بحیری ، بحري کا ر کو نکي بلشویکا ن وه د فیلچنکو ف د سیا سی رهبری لاندی هر ېو کرا سنو سلکی ، پا ر شین ، او اود ینتسو ف وه دټا نکو نو سره تن په تن د جگړی ډ گر ته ور ودانگل د مهما تو او مر مېو د تمامیدو وروسته پنځه واړو دخپل ځان پو ری بمو نه وتړل او دټا نکو لاندی ئی ځا نو نه منفجر کړل چی په نتیجه کی 18 ټا نکه د مر بو طه پر سو نله سره له منځه ېو ړل ٠
په ژا نو یه د کال 1944 کی آ تلی سری اردو د عمل ابتکار په لا س کی وا خیست دفا شیستا نو ټو ل نظا می مراکز محا صره او ېو د بل پسی له منځه ېو ړل د شر قي ارو پا د خلکو د ازا د ولو په خا طر ئی خپلو ېر غلو نو ته ادا مه ور کړه او د سو سېا لیز م سو ر بېرق ئی د بر لین په را یشتا گ ما ڼی او د ارو پا ئی هیوا دو نو په مرا کزو کی په ر پېدو را او ست ٠
په 9 د می د 1945 کال شوروی سر تېرو پرا گ چی د فا شیستی قوااو په محا صره کی وه ، خلکو ئی قېا م کړۍ وه ازاد کړ ، دا اخرین جگړه ایز عملېا ت وه چی په همدی سره پای ته ور سېدل ٠

زه د سرو وینو لا مبو زن ېم 
دلته می ستا د وجود ښخ کړه نیم هډو نه
د بري شرط له و را ېه ښکا ري
با قيما نده تنه دی هلته ښخو مه

ویا نا
9٠5٠2012


May 14th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسایل تاریخی