پراودا در ۱۰۰ سالگی: زنده و رزمنده

تارنگاشت عدالت

http://www.edalat.org/sys/content/view/7156/1/

توضیح ضروری

رفقا و دوستان گرامی! شرح کار چند روز از مدت قریب یک ماهی را که غایب بودم، در گزارشی زیر ملاحظه می کنید. این گزارش را راجندرا شارما از حزب کمونیست (مارکسیست) هند تهیه و تنظیم نموده و تارنگاشت «عدالت» زحمت ترجمه و نشر آن را تقبل کرده است. البته در این گزارش حداقل دو اشتباه، هر چند نچندان مهم، در رابط با من روی داده است: اولی- یک حرف «ن» به آخر نام خانوادگی ام اضافه نموده و دومی- در حالیکه، در این نشست من خود را یک کمونیست ایرانی معرفی کردم، مرا «منسوب به حزب کمونیست ایران» دانسته. با این وجود، ار راجندرا شارما و مترجم محترم این مطلب سپاسگزارم.

منبع: دمکراسی مردم÷

۱۳ مه ۲۰۱۲

نویسنده: راجندرا شارما

پروادا صد ساله شد. روزنامه کمونیستی نیرومندی، که طی بخش اعظم قرن بیستم یکی از قدرتمندترین صداهای طبقه کارگر جهان بود و به عنوان ارگان مرکزی حزب کمونیست فدراسیون روسیه به حیات خود ادامه می‌دهد، این مناسبت را با یک جشن دو روزه در مسکو برگزار کرد.

به دعوت پراودا و حزب کمونیست فدراسیون روسیه، نمایندگان انتشارات کمونیستی احزاب برادر از کشورهای مختلف نیز در این جشن‌ شرکت کردند. روی هم ۲۴ هیأت نمایندگی از احزاب برادر، از آن‌جمله از کشورهای سوسیالیستی چین، ویتنام، کوبا و جمهوری دمکراتیک خلق کره شرکت داشتند. راجندرا شارما، معاون سردبیر «لوکلاهار»، ارگان‌های مرکزی حزب کمونیست هند (مارکسیست)- «دمکراسی مردم» و «لوکلاهار»- را نمایندگی کرد.

پراودا (حقیقت) در ۵ مه (۲۲ آوریل طبق تقویم قدیم روسیه) ۱۹۱۲ در سن پترزبورگ به دست و. ای. لنین آغاز به فعالیت کرد. پراودا که در ابتدا به عنوان نخستین روزنامه قانونی طبقه کارگر در روسیه، طبق بیانیه تحریریه خود برای «پیش بردن تقاضاهای پرولتاریای روسیه» شروع به کار کرد، مجبور بود مستمراً با پیگرد از طرف رژیم تزاری مواجه شود. طی دو سال نخست انتشار آن، پراودا هشت بار تعطیل شد، اما هر بار تحت نام متفاوتی ادامه یافت تا آخرین تعطیلی در ۲۱ ژوئیه ۱۹۱۴. پراودا در ۱۸ مارس ۱۹۱۷انتشار خود را از سر گرفت و مجدداً مجبور شد با پیگرد از طرف دولت موقت آن زمان مواجه شود، اما یک بار دیگر تحت نام‌های گوناگون به فعالیت خود ادامه د اد، تا این‌که به ارگان مرکزی انقلاب پیروزمند سوسیالیستی روسیه مبدل گردید.

با پیروزی ضدانقلاب در اتحاد شوروی آن‌زمان، پراودا مجدداً از آغاز دهه ۱۹۹۰ تا آوریل ۱۹۹۷- که ارگان حزب کمونیست فدراسیون روسیه شد و فرمان ویژه کنگره چهارم حزب آن را تأیید کرد- مجبور شد با پیگرد و عدم انتشار مکرر مواجه شود.

طبیعتاً بر این بستر، جشن‌های صدمین سالگرد پراودا بیش‌تر تجدید پیمان بود تا دلتنگی برای گذشته و جشن گرفتن. جای تعجب نبود که جشن‌های دو روزه در صبح ۵ مه با برنامه‌ای پرشکوه شروع شد، که در آن نمایندگان مطبوعات کمونیستی برادر از آرامگاه سرباز گمنام دیدن کرده و ادای احترام نمودند. در اینجا صدها نفر که پرچم‌های سرخ در دست داشتند، جوان و سالمند، که در پیشاپیش آن‌ها گنادی زیوگانف، رهبر حزب کمونیست فدراسیون روسیه حرکت می کرد، به هیأت‌های نمایندگی ملحق شدند. ده‌ها عضو کمونیست دوما نیز حضور داشتند. گنادی زیوگانف ادای احترام به بنای یادبود مارشال ژوکوف را که معمار نظامی اصلی پیروزی اتحاد شوروی آن زمان بر گله‌های فاشیست در جنگ بزرگ میهنی محسوب می‌شود، هدایت نمود. متعاقباً، نمایندگان مطبوعات کمونیستی بر آرامگاه سرباز گمنام ادای احترام نمودند. این بناهای یادبود در قلب مسکو، بسیار نزدیک به میدان سرخ و آرامگاه لنین قرار دارند. آرامگاه سرباز گمنام به فداکاری‌های آن سربازان جنگ بزرگ میهنی درود می‌فرستد، که نام آن‌ها ممکن است معلوم نباشد.

قبل از برنامه اصلی نخستین روز جشن‌ها، یک نشست گفت‌و‌گو با هیأت تحریریه پراودا در خانه اتحاد‌ها (که خانه ستون‌ها نیز نامیده می‌شود) برگزار شد و جوانب مهم وضعیت در روسیه امروز و نقشی که پراودا به عنوان یک ابزار جنبش کمونیستی، برای چالش و تغییر شرایط کنونی در فدراسیون روسیه ایفاء می‌نماید، بررسی شد. بوریس اُ. کوموتسکی، سردبیر پراودا، ضمن خیرمقدم به نمایندگان و ابراز قدردانی به خاطر این نمایش همبستگی بین‌المللی گفت: «به نظر می‌رسد که روزهای ۲۰ سال پیش دوباره بازگشته اند.» یک رفیق بسیار ارشد نیز که بیش از پنجاه سال است در پراودا کار می‌کند، در بارۀ مقاومت فیزیکی گفت که رفقا مجبور بودند برای دفاع از دفتر پراودا در مقابل اوباش خرابکاری که از طرف حاکمان کنونی در اوایل و اواسط دهه ۱۹۹۰ سازماندهی و حمایت می‌شدند، نشان دهند. او هم‌چنین از این واقعیت که دفتر تحریریه اکنون به یک بخش بسیار کوچک از ساختمان خود آن کاهش یافته، از این‌که حزب و رفقا آن را با پول و کار فیزیکی خود ساخته اند، انتقاد کرد. بدتر از همه پراودا مجبورست اجاره سنگینی برای استفاده از این فضا به دولت بپردازد، زیرا ساختمان پراودا اکنون یک دارایی متعلق به رییس حکومت اعلام شده است. تنها گذشت (آن‌ها) این است که ساختمان پراودا هنوز در خیابانی که پراودا نام دارد، واقع است.

پژوهشگر و نویسنده معروف یوری یملیانف نیز در این گفت‌و‌گو که دو ساعت‌و‌نیم طول کشید، شرکت کرد. او مشروحاً پیرامون پژوهش پیرامون رویدادهای ۱۹۳۶-۱۹۳۷ که نور تازه‌ای بر به اصطلاح کشتارهای دوره استالین می‌افکند، صحبت کرد. رفقای مطبوعات برادر هم‌چنین از دفتر کوچک شده تحریریه پراودا، از آن‌جمله، از کتابخانه معروف آن که برخی یادگارهای ارزشمند، مانند میزکار و ماشین تحریر لنین را نگه می‌دارد، دیدن کردند. این برنامه با بریدن کیک ویژه‌ای که «صد سالگی پراودا» بر آن نوشته شده بود، پایان یافت.

اوج مراسم روز اول، برنامه باشکوهی بود که در خانه اتحادها سازمان یافته بود. بیش‌تر از تعداد زیاد حضار که تالار بزرگ را پُر کرده بودند و نمایش خارق‌العاده هنرمندان گوناگون و به ویژه برنامه مسحور کننده گروه آواز و رقص وزارت کشور، مشارکت شمار زیادی از هنرمندان معروف بود که حمایت علنی خود را از پراودا اعلام کردند. مهری بر تأیید این واقعیت که پراودا هنوز جای ویژه‌ای در قلوب و اذهان نسل‌های بسیاری از روس‌ها دارد. این واقعیت هم‌چنین با شمار عظیم پیام‌های همبستگی و درود به پراودا از گوشه‌های گوناگون جهان و به ویژه از جمهوری‌های سابق شوروی تأیید شد. این هم‌چنین با این واقعیت که تمام تالار نسبت به شش خبرنگار شهید پراودا که جان خود را در سنگرها در حال پوشش دادن به جنگ بزرگ میهنی نثار کردند ادای احترام نمود، تأیید شد. گنادی زیوگانف رهبر حزب کمونیست فدراسیون روسیه با نصب مدال‌های ویژه صدسالگی بر سینه تعدادی از ارشدترین اعضای تیم تحریریه، از آن‌ها قدردانی نمود. این عملی بود که به نوعی این واقعیت را تأیید کرد که پراودا در ۱۰۰ سالگی مسؤولیت‌های حتا سنگین‌تری بر دوش خود دارد.

بوریس ا.ُ کوموتسکی سردبیر پراودا در سخنرانی کوتاه خود گفت چگونه روزنامه در صف مقدم تمام تظاهرات اپوزیسیون قرار دارد. او وعده یک «پروادای نیرومندتر» را داد. در ادامه برنامه با شکوهی که دو ساعت‌و‌نیم طول کشید شامل یک فیلم مستند کوتاه پیرامون تاریخ مبارزات پراودا، برگزار شد.

دومین روز جشن‌ها بر نقش مطبوعات کمونیستی و چالش‌های رویاروی آن تمرکز نمود. این موضوع اصلی بحث تمام روز بود. این بحث در دو بخش سازماندهی شده بود. بخش نخست، در صبح ۶ مه علاوه بر نمایندگان مطبوعاتی کمونیست برادر، با شرکت نمایندگان حدود ۲۰۰ نشریه گوناگون و ۱۰۰ تارنگاشت برگزار شد. این، در حالی‌که به بحث پیرامون نقش مطبوعات کمونیستی ماهیت توده‌ای می‌داد، نقش رهبری را که پراودا ممکن است در میان مطبوعات چپ‌گرای روسیه ایفاء نماید، برجسته کرد. گنادی زیوگانف، به عنوان سخنران اصلی این نشست، سخنان کوتاهی از شناخت جهان و موقعیت روسیه در آن ارایه نمود و نقشی را که مطبوعات حزبی می‌توانند در نجات روسیه و بشریت ایفاء نمایند برجسته کرد. در این نشست کازیمیر پ. یوروت از بلاروس، آلفرد روبیکس از لاتویا و نگوین دین تام از ویتنام نیز سخنرانی کردند. در همین نشست، ابراهیم شیرین، منسوب به حزب کمونیست ایران، یک نسخه از برگردان فارسی کتاب گنادی زیوگانف پیرامون بازنگری استالین را به او (زیوگانف) تقدیم کرد. نشست با تجلیل رهبر حزب کمونیست فدراسیون روسیه از نمایندگان خارجی با اعطای مدال‌های یادبود به آن‌ها پایان یافت.

موضوع نشست بعدی بحث جداگانه مطبوعات کمونیستی روسیه و رسانه‌ها بود، در حالی که ۲۴ نماینده مطبوعات کمونیست برادر جداگانه در میزگردی پیرامون «مطبوعات حزبی و مبارزه کمونیست‌ها در شرایط کنونی» شرکت کردند. ریاست بحث میزگرد را کالاشنیکف ایوانویچ به عهده داشت، که در اظهارات افتتاحیه خود خلاصه‌ای از تجربه مطبوعات کمونیستی در روسیه امروز را مطرح کرد. در مباحثات که تمام روز طول کشید، ۱۷ نماینده دیگر از مطبوعات کمونیستی در سخنان خود از تجربیات خود و استنتاحات کلی گفتند. اکثریت قریب به اتفاق سخنرانان بر فوریت و ضرورت گفت‌و‌گو و تبادل اخبار و نظرات میان مطبوعات کمونیستی تأکید نمودند.

جشن‌های دو روزه صدسالگی پراودا بدون تردید بر این واقعیت تأکید نمود که روزنامه‌ای که با لنین شروع به کار کرد نقش ماقبل ۱۹۱۷ خود را از سر می‌گیرد. جشن‌ها هم‌چنین ایمان و اعتماد را برجسته کردند که پراودا نقشی را ایفاء می‌کند که در روسیه قبل از ۱۹۱۷ تحت رهنمود مستقیم و. ای. لنین ایفاء می‌نمود: حقیقت را به توده‌های زحمتکش پیرامون شرایط آن‌ها بگویید و ایده‌های سوسیالیسم را در جست‌وجوی آن‌ها برای گزینه وارد کنید.

_____________________________

منبع تصاویر مندرج در وبلاگ «اب۱۳۸۴» و بقیه تصاویر مربوط به سمینار بین المللی بمناسبت یکصدمین سال تأسیس روزنامه پراودا در روز ششم ماه مه:

http://www.politpros.com/photo/1304/

نشانی گزارش ویدئوئی از روز پنجم ماه مه:

http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=e6ctgRSnFhs

نشانی گزارش راجندرا بزبان انگلیسی:

http://pd.cpim.org/2012/0513_pd/05132012_21.html