ای رهبر فرزانه و دانای وطن
اند یشهء تو امید فردای وطن
یاد تو گرامیست به پهنای زمان
در حافظهء خلق توانای وطن
تاریخ بشریت مشحون از مبارزات و قهرمانی هاست . نقش قهرمانان و مبارزان راه آزادی در صدر تاریخ جنبشهای مترقی وآزادی خواه جهان ثبت گردیده است . ماندگاران تاریخ وپیشوایان جنبش های ترقی خواه با ایجاد ورهبریت جنبش های فکری ومکتب های سیاسی ، بدفاع اززحمتکشان جهان ، پرچم مبارزه را علیه جباران و ستمگران برافراشته وتوده های عظیم مردم را بخاطر رسیدن به حقوق و آزادی هایشان سمت وسو داده اند .
بدین مناسبت نام آنها جاویدان ویاد آنها گرامیست . گرامیداشت از سالگرد ها و سالروز های مهم ملی وبین المللی ، بیانگر رویداد های عظیم تاریخی در حیات سیاسی و اجتماعی جوامع بشری بوده است. خاصتاْ ماه دسامبر در تاریخ معاصر کشورمایاد آور خاطرات فراموش ناشده نی حوادث سده بیستم در میهن ما، منطقه وجهان میباشد .
ماه دسامبر درتاریخ معاصر کشور ما یاد آور وفات دوشخصیت شناخته شده ملی وبین المللی وفقدان رهبریت جنبش ترقی خواهانه درمیهن ما بوده است .دسامبر ماه غمباروغم انگیز برای مبارزان آزادی خواه ، مترقی وعدالت پسند میباشد. ماه دسامبر ( ۱۹۹۶) زمان وداع با زنده یاد رفیق ببرک کارمل رهبر فرزانه حزب دموکراتیک خلق افغانستان ودسامبر ( ۲۰۰۶ ) میلادی وفات نا بهنگام مبارز انقلابی وفرهیخته کشورما شاد روان محمود بریالی .
بدین مناسبت هفدهمین وهفتمین سالروز وفات دو شخصیت بزرگ وفرهیختگان تاریخ معاصر کشور مان را گرامی میداریم .
ببرک کارمل فقید که در رابطه به شخصیت بزرگ آن ، این قلم از نوشتن عاجز است .ولی باید گفت که وصف ذاتی وخصایل عالیء این ابر مرد تاریخ وشخصیت گرامیء آن در لا بلای تفکر واندیشه های والایش بر سکوی سپیده دم زمان و افقهای تابناک آرزوها و آرمانهای والای مردم افغانستان قرار دارد . به این مناسبت زنده یاد ببرک کارمل را (تاریخ همسفرش وخورشید همنظرش ) می خواند. زنده یاد ببرک کارمل در بهترین ایام جوانی ونو جوانی ، سرنوشت عمر گرانبهای خود را با سر نوشت مردم افغانستان گره زده بود . زنده یاد کارمل فقید بهار پر بارزندگی خود را وقف مبارزه بخاطر نجات مردم از رنجهای بیکران شان نمود ه بود ودرین راه با قبول هر گونه قربانی وایثار گری شجاعانه رزمید وپیروز مندانه به پیش رفت .شخصیت والای ببرک کارمل از عشق وطنپرستی ،اصول واخلاق مترقی مایه میگرفت . چنانچه اندیشه وخردمندی ،توانایی فکری ،شجاعت وتوانمندی ،صداقت وایمانداری ،جسارت ومناعت کلام وفصاحت بیان ،پیشبینی ودیگر اندیشی ،لیاقت وکار دانی این انتر ناسیونالیست پرشور وانقلابی بیانگر شخصیت والای او در مقام رهبری ح د خ ا وپیشوایی جنبش روشنفکری در کشور ما بود . شخصیت زنده یاد ببرک کارمل از پیشوایی جنبش دانشگاهی پوهنتون کابل گرفته تا جنبش سرتاسری روشنفکری درکشور، ایستادگی ومبارزه درداخل زندان حکمرانان وقت درتاریخ مبارزه
ترقی خواهانه کشور ما ثبت گردیده است . زنده یاد ببرک کارمل درکمپاین انتخاباتی و
دوره هفتم شورا ی ملی ومبارزات پارالمانی ودر تاسیس ح د خ ا نقش اساسی ومحوری داشتند. اندیشه ها و آموزه های زنده یاد ببرک کارمل همچون درخت ریشه داردر قلوب زحمتکشان ترقی خواه کشور جا داشته و الهامبخش آرزو ها و آرمانهای والای مردم ستمدیده افغانستان میباشد که ترقی خواهان کشور با گوشت وپوست واستخوان خود آن را درک نموده ومشعل راه آیندهء شان خواهد بود .
شخصیت سیاسیء ببرک کارمل ملهم از عشق بوطن ، مبارزه اصولی ، پیگیری وخلاقیت ، خردمندی وخستگی ناپذیری ،ثبات کاری ، تحرک وفاداری وسعت نظر ،واقعبینی ، جهانبینی علمی واندیشه ترقیخواهانه وانقلابی بود . تواضع و خود گذری ، تقوا وفرو تنی ، دوستی ومهر ومحبت با خلقها ، رحم ومهربانی ،موضع گیری جانبدارانه وترقی خواهانه،از خصایل اجتماعی زنده یاد ببرک کارمل بود .کارمل فقید رفقا واعضای حزب را به مطالعه آثارعلمی، مترقی وفرهنگ انقلابی معاصر هدایت ورهنمایی می نمود .کارمل فقید میگفت (در میان مردم بروید ،از مردم بیاموزید وبرای مردم یاد بدهید ،به بزرگان ومویسفیدان احترام کنید وهمیشه در خدمت مستضعفان قرار داشته باشید ) رفیق ببرک کارمل فقید از رهبران ماندگار تاریخ کشور ماست .
کارمل فقید در راه نجات مردم از فقر وظلم وبی عدالتی در پیشا پیش مبارزین وطنپرست قرار داشت وپرچم افتخار زحمتکشان وترقی خواهان کشور را بدوش کشیده وافراشته نگهمیداشت .طلسم شکست ناپذیردشمنان افغانستان را همواره می کوبید. زنده یاد ببرک کارمل سمبول واقعی وحدت ملی ووحدت حزبی بود .آموزه های ببرک کارمل همچون تابش خورشید در دل کوهپا یه ها ودامان دور دست کشور راه می گشود. او بمثابه ترجمان خواسته های بر حق مردم افغانستان ، صدای مردم را از طریق تربیون پارالمان بگوش جهانیان می رسانید وصدای حق خواهانه ببرک کارمل در سطح جهان طنین می افگند .مبارزات پارالمانی ببرک کارمل در واقع بازتاب دهنده آرزو ها وآرمان های والای خلق ستمدیده افغانستان بود که ارتجاع داخلی ومنطقه را به لرزه درمی آورد .
زنده یاد ببرک کارمل اعضای حزب را بوحدت حزبی ویکپارچگی توصیه می نمود وحفظ وحدت حزبی را بمثابه مردمک چشم وضامن پیروزی میدانست . وحدت ملی ،وحدت حزبی وتحکیم آن از وصایای کارمل فقید این رهبر فرزانه ح د خ ا میباشد .کارمل فقید حزب را از گزند وامراض کوته نظری ،قبیله گرایی ،وتمایلات قومی وسمتی واز هر نوع آلودگی های مشخصه جامعه مریض فیودالی پاک ومنزه نگهمیداشت وبر علیه عوامل نفاق وشقاق درون حزبی مبارزه سرسختانه می نمود . زنده یاد ببرک کارمل موجودیت امین وخطرات بعدی او را در درون حزب بیش از دیگران درک میکرد ورهبری حزبی را همواره از گزند امین برحذر میداشت.وحفیظ اله امین را همواره مورد سرزنش قرار میداد . حفیظ اله امین از همان قبل از رویداد ثور انشعا ب را بر حزب تحمیل کرده بود ودر رویداد ثور۱۳۵۷ نیز پای حزب را به حادثه کشانیده وبا تلاش بخاطر متمرکز ساختن قدرت بدست خود به کشتن سردار محمد داود اصرار می ورزیدند ولی در همان روز اول رویداد ثور کارمل فقید نور محمد ترکی ودیگر رهبران حزبی را به عواقب نا گوار آن متوجه میساختند وبه زنده ماندن محمد داود وخاندانش اصرار می ورزیدند .
درین رابطه دستگیر پنجشیری عضو هیات رهبری حزب درصفحه ۹۴ فصل سوم کتاب ظهور وزوال خود می نویسد (رهبری سیاسی قیام ثور در یکی از اتاق های منزل اول تعمیر رادیو افغانستان کار میکرد داود که قبلا تقاضای ملاقات را با اسلم وطنجار و،قادر خان دگروال داده بود بنا به هوشدار دادن من یعنی پنجشیری از عواقب خطرناک ملاقات با داود ، آنها بنا به دستور ترکی از ملاقات با داود منصرف شدند ).موصوف در صفحه ۹۵ همین کتاب خود می نویسد (مسءله سرکوب خونین یا برخورد مسالمت آمیز با سردارداود مطرح بحث وگفتگوی رهبری قیام قرار گرفت .نور محمد ترکی وببرک کار مل در همان آغاز قیام دو بر خورد جدا گانه ومتضاد با مسءله سرکوب خونین یا مسالمت آمیز با سردار داود داشتند . ببرک کارمل طرفدار برخورد انعطاف با سردار داود وخاندانش بود . او اصرار میکرد که باید سردار محمد داود کشته نشود وزنده بدست آید) جناب پنجشیری برعلاوه می نویسد که (کارمل معتقد بود که هرگاه با سردار محمد داود وخاندانش بشیوه مسالمت آمیز وقانونی برخورد شود
اولا ماهیت هومانستی ودموکراتیک انقلاب آشکار میگردد .
ثانیا سنن اخلاقی ،ملی ودینی مردم احترام میشود .
ثالثا اسرار وپیوند های او با ارتجاع منطقه و آمپریالیزم افشا میگردد .
رابعا انقلاب از پشتیبانی بین المللی وتوده های مردم جهان بر خوردارخواهد بود )
محترم پنجشیری در ادامه می نویسد ( اما سلیمان لایق در پاسخ ترکی گفت دا فرعون ووژل شی ، ومن یعنی پنجشیری در پاسخ به ترکی گفتم نباید اصول مبارزه اجتماعی را خوار شمرد خلاصه اینکه برخورد قاطع با مقامات بلند پایه داود غلبه یافت )
از گفته های فوق چنین نتیجه گیری میتوان کرد که حقانیت تاریخ به دور اندیشی های خردمندانه زنده یاد ببرک کارمل صحه میگذارد .
واما حفیظ اله امین که بخاطر غصب قدرت کودتای دیگری را بر حزب ودولت نوظهور تحمیل کرده بود در نتیجه این کودتا که در ماهای نخست پس از رویداد ثور بوقوع پیوست
رهبران حزبی جناح پرچم ح د خ ا به ترک وطن مجبورگردیدند ومتباقی کادر های جناح پرچم حزب را به زندان انداختند وبه آن بسنده نکردند بلکه مبارزان هرگروه وسازمانی که مخالف آنها بود ویا لا اقل با آنها نبود را به جرم عقاید مختلف شان به زندان انداختند . امین که قدرت را در زیر نظر نورمحمد ترکی رهبر حزب در دستان خود متمرکز ساخته بود میگفت هرکسی که در تاریکیء شب علیه حکومت خلقی قرار گیرد در همان تاریکی شب نابود خواهد شد .
در نتیجه این گونه خیانت های تاریخیء امین برعلیه حزب دولت ومردم افغانستان بود که مردم بخاطر نجات شان از مرگ وبدبختی راه های دیگری را جستجو میکردند ونظامی گران پاکستانی که در انتظار چنین روزی بودند وضع رقت بار پیش آمده را به نفع خود دانسته به دسایس علیه دولت قانونی ودموکراتیک افغانستان پرداختند . مداخله گران از کشوری که در گذشته های نچندان دور توسط شاهان مقتدر خراسان زمین به دین اسلام مشرف گردیده بودند ، خود را ناجیءاسلام نامیدند ه زیر نام کمک به اسلام، مشغول توطیه چینی علیه نظام ودولت دموکراتیک افغانستان گردیدند.از طرفی هم دولت نور محمد
ترکی که خطر شورش داخلی ومداخله خارجی روح وروانش را می آزرد ، از اتحاد شوروی وقت طلب کمک های نظامی نمود که دیری نگذشت امین بار دیگر دست از آستین قدرت بیرون کرد ونور محمد ترکی رهبر اول حزب د خ ا را کشت وگناه کشته شده گان زمان قدرت مندی خود را به بدوش دولت ترکی انداخت . و به این ترتیب حزب را بار دیگر دچار مخمصه ساخت. با آمدن قوای شوروی در افغانستان بار دیگر بهانهء مهمی بدست نظامیگران پاکستانی داده شد وتعداد عظیمی از مردم افغانستان را که در اوایل از قیام ثور با دسته های گل استقبال کرده بودند برعلیه قیام کشانیدند.
و اما با آمدن ببرک کارمل در داخل کشور نخستین اقدامات زنده یاد ببرک کارمل رهایی زندانیان وعفو عمومی ودلجویی از باز ماندگان شهدا وکشته شدگان بود که با مراسم فاتحه خوانی در مساجد متبرکه وتکایا بجا آورده شد .
دومین کار ببرک کارمل فقید مطرح ساختن عودت قطعات نظامی اتحاد شوروی وقت بود . کارمل فقید میگفت هر زمانی که جنگ وتجاوز از بیرون کشوردر خاک ما قطع گردد ما حاضریم با دفاع مستقلانه از خاک مقدس افغانستان ، تمامیت ارضی واستقلال کشوروحاکمیت ملی خود به پای خود بایستیم . همچنان زنده یاد ببرک کارمل با ارایه تیزس های دهگانه ودولت بر پایه های وسیع ومشارکت مردم واقشار ولایه های اجتماعی واقتصادی وسیاسی مشی مصالحه ملی را برای نخستین بار مطرح ودر عمل تطبیق نمود که اجرای این سیاست درست واصولی پشت دشمنان افغانستان را به لرزه در آورد .
اقدامات مهم و انجام مذاکرات برای صلح در سطح بین المللی از دستاورد های سیاسی دولت در زمان ببرک کارمل فقید بود . بلند بردن فرهنگ دوستی خلقهای افغانستان اعم از اقوام وملیت های ساکن در کشور ،گسترش علم ودانش وتقویت زبان های ملی ومحلی شرکت دادن نماینده گان اقوام در مشاغل دولتی وگذشته از آن در سطوح رهبری حزبی ودولتی که در تاریخ افغانستان سابقه نداشت انجام پذیرفت . تشکل های فرهنگی واجتماعی وانتفاعی ،آزادی بیان ،قلم ومطبوعات ، آزادی قانونی زنان ،اسکان دادن کوچی ها ُخدمات دینی وگسترش اعمار مساجد وتکایا وطرح های عمرانی واقتصادی که چشم دشمنان افغانستان را خیره میکرد درتمام نقاط رویدست گرفته میشد و در عرصه بین المللی مبتنی بر پالیسی دوستی با حلقهای جهان اقدامات واجراات شان ، افغانستان را بمثابه یک کشور صلحدوست انقلابی ودموکراتیک در سطح جهان معرفی نموده وتوجه جهانیان را به داعیه برحق ملیت های برادر پشتون وبلوچ معطوف میداشت .همچنان سیاست خارجی کشور همچون سیاست بیطرفی فعال ومثبت وطرفدار صلح جهانی ، دفاع از حقوق وآزادی ملتها وسیاست صلح آمیز برای ختم جنگ وتامین ثبات در کشوردر صدر وظایف دولت قرار داشت .
قلب ببرک کارمل بخاطر مردمش می تپید ودر راه مردمش زندگانی خود را وقف نمود . بنا بر آن او را گفته میتوان که هنوز زنده هست ودر وجود آموزه ها واندیشه های والای انسانی اش همیشه زنده وماندگار خواهد بود. آموزه ها واندیشه های والای زنده یاد ببرک کارمل مشعل راه ترقی خواهان وداد خواهان وطن ما میباشد .
اکنون افغانستان در مقطع حساس زمانی خود قرار دارد اگر دیروز دسایس وتجاوز به بهانه های دینی از خاک پاکستان بر علیه نظام مردمی ودموکراتیک مردم افغانستان صورت میگرفت ولی دیده میشود که دوام اینگونه مداخلات پس از فروپاشی ح د خ ا نیز بطورکماکان ادامه دارد . از دوام مداخلات از سوی خارج وبخصوص پاکستانی ها از قبل معلوم است که نظامی گران پاکستانی و درتبانی با آنها تروریستان وخرابکاران اصلا دشمنی با مردم افغانستان دارند چنانچه با هر نظامیکه در افغانستان رویکار میشود طرف دشمنی قوت های خرابکار از خاک پاکستان قرار میگیرد. شاد روان
ببرک کارمل وشهید داکتر نجیب اله میگفتند که آنان نمیخواهند یک افغانستان با ثبات ،آرام ومرفه در همسایگی شان وجود داشته باشد حالا تاریخ بر حقانیت آموزه های شاد روان ببرک کارمل ودیگر رهروان این اندیشه را به اثبات میرساند . در چنین شرایط دشوار بر مردم افغانستان است که با دقت وتوجه کامل بر اوضاع جاری و با تصامیم سر نوشت ساز ، سرنوشت حال وآینده کشور را رقم زنند . به باور اینجانب رسالت عظیم نیرو های ترقی خواه کشور بخصوص اعضای ح د خ ا با هر اسم وتشکلی که قرار دارند بیش از پیش به این مبرمیت ورود کامل دارند که چگونه وحدت حزبی را تحکیم بخشیده وبا سایر نیروها ی ترقی خواه وطنپرست در یک جبهه وسیع وفراگیر وایتلاف های سیاسی داد خواهانه به اتحاد وهمبستگی فکری نایل آیند وازینطریق وحدت ملی را تحکیم بخشیده وبخاطر نجات وطن از هر گونه تجاوز ومداخلات بیگانگان بخصوص نظامی گران پاکستانی ، صفوف رفیقانه ومردمی خویش را فشرده تر ساخته تا در برابر چالش های خطر ناک ومعاملات در رابطه به هست وبود وداشته های این مرزوبوم وخطرات احتمالی روز افزون جنگ بیش از هر وقت وزمان دیگر عملا متحد گردیم .
رفقای عزیز دوستان همراه وهمسو ، حال که موضوع گرامیداشت از یاد وبود رهبر فر زانه ح د خ ا زنده یاد ببرک کارمل وهمرزم فولادینش ، شاد روان محمود بریالی هست باید گفت که گرامیداشت از بزرگان تاریخ کشور ما ، ملاک عمل قراردادن نصایح ، نظریات واندیشه های آنان است . تحکیم وحدت حزبی است . همراه شدن با کار وان ترقی و اتحاد سیاسی وطنپرستانه است بخاطر نجات وطن از بدبختی . مبارزه با ضعف ها ونارسایی هاییست که صفوف ترقی خوهان وطنپرستان را تضعیف میکند. باید گفت تحکیم صفوف حزبی وحدت حزبی ویک قدم بالاتر از آن رفتن به سوی ایتلاف ها و همبستگی های ترقی خواهانه بخاطر خدمت کردن به مردم افغانستان نتنها قابل ُتایید وپشتیبانی است بلکه هم مهم وهم ضروری دانسته میشود .
البته وصایای همیشگی رفیق کارمل فقید تقویت وحدت حزبی ، تحکیم وحدت ملی ،همراهی همسویی ،غمشریکی با مردم ورفقا ، نزدیکی با هموندان خیر اندیش بود . بنا بر آن رفیق کارمل فقید نمرده است او در وجود اندیشه ها و آموزه هایش ودر قلوب وطنپرستان واقعی مردم افغانستان ، همچون خورشید زنده خواهد بود ، برابر با تاریخ عمر خواهد کرد .
یادشان گرامی وروان شان شاد .
رستن زطلسم شب سحر میخواهد
پر واز به قله بال و پر میخواهد
در راه سفر بسوی پیروزی ها
تاریخ ترا بار دگر میخواهد
November 29th, 2013
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
- علی رستمینقش پیش نهاده هایی تاریخی وسامان یابی های بعدی قدرت درتأسیس وافول حزب دموکراتیک خلق افغانستان(حزب وطن)
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادجهاد و جنگ در افغانستان قبل از آمدن قطعات شوری به حمایت پاکستان و رهبری امریکا آغاز شد
- سیداحسان واعظیبخش دوم نقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- سیداحسان واعظینقش سازنده و ماندگارببرک کارمل در مسیر تاریخ
- داکتر حمیدالله مفیدفرود دو ستاره درخشان از کهکشان اندیشه وخرد
- علی رستمی ببرک کارمل بااندیشه عدالت خواهانه به خاموشی رفت
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرآریایی ها یا تورک ها؟
- عبدالو کیل کوچی دسامبردر آیینهء تاریخ
- عبدالو کیل کوچیمحمود بریالی ابر مرد جنبش چپ وترقی خواه افغانستان
- محمد عوض نبی زادهنا یب سالارمحمد حسین خان پیکارجوی رزمگاه میوند وغزنیگک
- خلیل وداد چگونه س.د.ج.ا. به س.خ. ج.ا. تعویض شد
- مترجم: ا. م. شیریانقلاب اکتبر! استالین. نوسازی- کودتای لیبرالی
- نویسنده: نجیب سرغندوی نهضت خدایی خدمتگاری و نقش آن دربیداری پشتونها
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرتوران
- حسن پیمانامیرتیمورموئسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی قسمت-6
- حزب کارایران(توفان)انقلاب اکتبر ناقوس مرگ سرمایه داری بود
- ظهو رالدين دبرېالي انقلاب دکاليزې په وېاړ
- زمان هوتکبمناسبت هفدهمین سالشهادت داکترنجیب الله
- رحمت اله رواندشهید داکتر نجیب اله داوولسم تلین په یاد
- جلال بايانی کاوشگرشـــهيد داکتر نجيب الله
- جلال بايانی کاوشگرهفده سال قبل درقلب افغانستان کابل حماسه تاريخ رخ داد
- نصیراحمد – مهمند پیړی،پیړی زغم او پیچ دی وګالل شی
- داکتر حبیب منګل دافغانستان دخپلواکۍ غورزنګ ته لنډه کتنه
- نویسنده : مهرالدین مشیدروزی که زمامداران ناکاره در سایۀ آن صرف احساس فربهی کرده اند
- حسن پیمانامیرتیمور موئسس سبک اصیل هنر معماریوحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی5
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادحقایقِ تلخِ جنگِ 1979-1991 افغانستان از زبان نظامیان شوروی پیشین
- عبدالوکیل کوچی نگاه مختصری به تاریخ کوشانی ها
- انجنیر فضل احمد افغان شاه امان الله غازی و خط سیاه دیورند
- میر عنایت الله سادات معضلۀدیورند
- تتبع ونگارش؛تلخیص وترجمه: ازحسن پیمانامیر تیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنگ ومدنیت آ سیای وسطی قسمت(4)
- امان معاشر؛ خبرنگار آزادهشت ثور آوردن مجاهدین رو بزوال از کوه ها به قدرت جنرال دستم
- ا. م. شیریزادروز لنین، روز شرمندگی ما
- عتیق الله مولویزادهاز دین پروری، تا دین فروشی!!
- حسن پیمان امیرتیمور موسس سبک اصیل هنر معماری وحامی فرهنک ومدنیت آسیای وسطی قسمت 3
- نوشته کریم پوپل تاریخ نوروز کهن
- نجم کاويانیيادی از نوروز در کابل قديم
- تتبع ونگارش-ترجمه وتلخیص: ازحسن پیمانامیرتیمور موسس سبک اصیل هنرمعماری وحامی فرهنگ ومدنیت اسیای وسطی-2-
- دوکتور امین برین زوریدوکتور امین برین زوری
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادیهودیت در افغانستان
- ارسالی صمیمیبازگشت «لنین» به «خجند»
- حسن پیمانشمۀ ازخدمات وکارنامه های امیرتیموردرأئینۀ تأریخ
- سلیمان راوشجشن سده
- حسن پیمانتأریخ وخدمات زنده ومشهود امپراتوری تیموریان محال است به فراموشی سپرده شود
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادمناسبات سابق دولت افغانستان و اتحاد شوروی آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی در ششم جدی به افغانستان
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- سرلوڅ مرادزی برتانوي هند او برتانوي پنجاب، د پښتنو د ویښتیا دښمنان !
- عتیق الله مولوی زادهزندگی از کاخ تا کا نتینر!
- سرلوڅ مرادزیبرتانوي هند او برتانوي پنجاب دواړه، د پښتنو د ویښتیا ضد !
- سرلوڅ مرادزیډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- نویسنده : مهرالدین مشیدبالاخره امریکایی ها سر به بالین بیمار نظامیان پاکستانی این بازوی زرهی تروریزم جهانی نهادند
- عبدالوکیل کوچید سامبر نقطه عطف درتاریخ جنبش داد خواهانه مردم افغانستان
- سرلوڅ مرادزی ډیورڼد کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون دوهمه برخه
- انجنیر فضل احمد افغانخط سیاۀ دیورند مولود دسایس انګلیس و روسیه
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه، څپڅپاند دریځونه او پنځم ستون
- فرزاد رمضاني بونششناسايي يا عدم شناسايي ديورند؟
- انجینر محمود صافی دافغانستان دتاریخ ځلانده ستوری احمد خان « احمد شاه بابا » درانی کال
- سید ذا کر شاه ( ســــــــــادات) (( د ډیورند کرښې غندل یا د پاکستان ســـــــره دښمنی))
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او څرګند دریځونه
- بیداربمناسبت کنفرانس بین المللی لندن و عدم پذیرش دیورند خط فاصل
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- عزیز آریانفرنیاز تاریخی به بازگشت به توافقات ژنو
- سرلوڅ مرادزی ډیورنډ کرښه او روستۍ پراختیاوې
- سرلوڅ مرادزید ډیورند کرښې پریکړه به، لروبر افغانان خپله کوي
- ارسالی صمیمیبرگی از تاریخ جنگ جهانی دوم/ چگونه مسکو تسلیم آلمان ها نشد
- میر عنایت الله سادات نگاهی به تاریخ آریانا
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بخش آخر
- جلال بايانیبزرگ مردان تاریخ
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش دوازدهم
- شبيراحمد طالب وزيران اوخاطرې
- رسول پويانجايگاه هرات در مدنيت خراسان
- محمدنبی عظیمیسفر دیگر به جلال آباد
- عزیزه عنایت خامۀ درفرا راه آزادی !
- نصیراحمد - مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو دشهیدانواوغازیانوپه یاد
- دوکتور جلال بايانی « روح شاه غازی امان الله شاد و پر نور باد »
- انجنیر ظهو رالدین اندیشپراو دا
- محمدنبی عظیمیتعرض متقابل قوای مسلح افغانستان
- نوشته کریم پوپل اشغال و تاراج کابل از زمان تاسیس الی امروز
- سلیمان راوششهروندان شهر (جندان)
- محمدنبی عظیمی درحاشیه تعرض متقابل
- رسول پویاننقش استعمار در تخریب تمدن خراسان
- رسول پویانخراسان بعد از فروپاشی امپراتوری تيموريان
- رسول پویان ریشه های خراسان کهن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش هشــــــــــــــــتم
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخـــش هفتـــــــــــــم
- ا. م. شیریپراودا در ۱۰۰ سالگی: زنده و رزمنده
- اسدالله جعفریمیلاد گل سرخ
- عبدالحی نزهت افزودن دشواری کارعاقلانه نیست
- فوادشاه امان الله خان غازى از نظر احمد شاه مسعود كى بود؟
- انجنېر ظهو رالدین اندېشپر فا شیزم د بري ورځ یعنی دامپرېا لیزم دنیمی تنی ښخول په شوري سوسېا لیستي هېواد کی
- نویسنده : مهرالدین مشید نباید بیش از این بهایی برای ویرانی این سرزمین پرداخت
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بخش ششم
- نوشته صوفی کریم فیضانی حملات اعراب در افغانستان
- انجنیر ظهورالدین اندیشد افغا نستان د خلک دمو کراتیک گوند داد شهیدا نو او اتلانو دسور گوند ټولو غړو ته له پو رته نه تر کښته پو رې
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد بقیه بخش پنجم
- نبی حیدری معلم جنک یا صلح
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد بقیه بخش چهارم
- تهیه وترتیب:میرمحمدشاه رفیعیچهره امروزی تپه مرنجان ورازهای تاریخی آن
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد -- 4
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد - 3-
- سلیمان راوشتندیس های بامیان مجسمه های بودا نیستند
- حسن پیمانبیادبودسلسال وشهمامه تندیسهای بودا دو همبزم ودو همسنگ
- حسن پیمانافشارخونین وقتلهای زنجیره یی انگیزۀ اتحادخلقهای تحت استبداد
- محمدنبی عظیمی جنگ جلال آباد
- رحمت اله رواند روسانو يرغل او وتل دواړه تېروتني وې
- احمدولي بدخشياداي ديني به قربانيان فاجعة افشار
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- عتیق گلشمه ازجنایات بعضی گروه های ماوئیستها درافغانستان
- محمد نبی عظیمیچرا از مرگ می ترسید ؟
- جمعه خان صوفيلر وبر دوه افغان که يو افغان؟ (يوولسمه او آخري برخه)
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (اتمه برخه)
- عبدالو کیل کوچی فرخنده باد چهل وهفتمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- حمید محویتآتر بی نوایان
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزادآمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- تهیه کننده : عبدالقدیر میرزاییسقوطِ یک امپراتوری!
- محمد عارف عرفان رازهای حقیقی دعوت ارتش شوروی
- حمید محویدر بارۀ [کشته شدن پلخانوف(؟)]
- محمدنبی عظیمیجنگ جلال آباد
- صدیق رهپو طرزیما و نو آوری، تجدد و مدرنیزم
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟ (پنځمه برخه)
- داکترآریننام ببرک کارمل جاویدانه است زیرا توده های مردم آنرا ستوده اند
- عبدالو کیل کوچیپنجمین سالگرد وفات محمود بریالی را گرامی میداریم
- صدیق رهپو طرزیدیورند: سر و صدا برای هیچ
- محمدنبی عظیمیسپیده ها این جا آرام انــد
- محمد عوضازمكتب مبارزهء رفيق ببرك كارمل بياموزيم
- علی رستمیببرک کارمل ستارهء درخشان مبارزِ عدالتخواهء کشور
- عبدالو کیل کوچیببرک کارمل بزرگ مرد تاریخ
- دوکتور نثار احمد صدیقینام ببرک کارمل جاودان و روانش شاد باد
- جمعه خان صوفيلر و بر دوه افغان که يو افغان؟(٢ مه برخه)
- عزیز آریانفرچگونه دهلیز واخان ایجاد و به زور به افغانستان داده شد
- جمعه خان صوفيلر و بر: دوه افغان که يو افغان؟
- انجنېر ظهورالدين اندېشبه افتخار سالګرد انقلاب پېروزمند و زنجير شکن سوسياليستی اکتبر
- گزارشگر از انگلیسی به پارسی: صدیق رهپو طرزیده اسطوره در مورد افغانستان
- انجنېر ظهورالدين انديشبمناسبت سالمرګ انقلابی دلير وانديشمند خلل ناپذير
- از کریم پوپل روش سیاسی دولتها وملیتهای افغانستان در طول تاریخ
- عدالتدشمن هرگز وارد شهر لنين نخواهد شد!
- عبدالو کیل کوچی ماندگاران تاریخ
- نصیراحمد – مهمنددافغانستان دخپلواکی دبیرته اخیستلو
- سليمان راوش به پیشواز 28 ـ اسد
- انجنېر ظهورالدين اندېشدافغانستان دخلکو دملی_ازادی بخښونکي انقلاب دکاليزی په وياړ
- گزارنده: عزیز آریانفرمقاله دوم نقش دولت «کیرپاند» در با هم آمیزی فرهنگ های آسیای میانه
- عزیز آریانفرشاهنشاهی پنج صد ساله تاجیکی- ایرانی کیرپاند در مرزهای باختری چین
- حامدعلمیرساله روزشمار وقایع افغانستان از سال 1747 الی اخیر سال 2010
- نوشته کریم پوپلظهور وزوال اردوهای افغانستان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دوازدهم وپایانی
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش 11
- گزارشگر از زبان انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش دهم
- سرلوڅ مرادزیلندن کې ډيورند جرګه د پنجاب پر سر کلک ګوزار
- تهیه کننده:امان معاشر نامه ی خواجه حافظ شیرازی برای امیر تیمور
- عبدالصمد ازهرخود کشی یا قتل بخش نهم
- محمدنبی عظیمی لحظاتی با ازهر بزرگوار
- محمدنبی عظیمی آیا روزی تاریخ حــــرب کشور ما نوشته خواهد شد؟
- عبدالصمد ازهر اسرار مرگ میوندوال بخش نهم
- ازهر عبدالصمداسرار مرگ میوندوال بخش هشتم
- محمد همایون سرخابی شهر غلغله در ماتم نبود بودای بزرگش هنوز میگرید
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوالبخش هفتم
- محمدنبی عظیمیتا لحظهء انــــتقال مسؤولیت
- گزارش از انگلیسی به پارسی صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دوران تیموریان
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش ششم
- اسدالله جعفریآیاافشار باردیگر تکرار خواهد شد؟
- سید عبدالقدوس «سید»جنگ افشار
- خلیل الله سکندریواقعیت های پنهان در ماجرا های عیان افغانستان
- محمد همایون سرخابی نگاه مختصری پیرامون زندگی پرافتخار ظهیرالدین محمد بابر
- عبدالصمد ازهراسرار مرگ میوندوال بخش پنجم
- محمد عالم افتخارسید جمال الدین افغانی ؛ اَبَر انسانی که از نو باید شناخت !
- سرلوڅ مرادزی پاچاخان د بهرنیو پوهانو په نظر کې
- صدیق رهپو طرزیباستانشناسی افغانستان از کهن ترین روزگار تا دور تیموریان
- میرعنایت الله سادات نظری بر موافقتنامه ای دیورند
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا قتل؟ بخش چهارم
- نویسنده : مهرالدین مشیدامریکا و بازی بزرگ در کشوری که دشنۀ مقاومت گلوی هر مهاجمی را شگافته است
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ بخش های دوم و سوم
- تتبع و نگارش امان معاشر، خبرنگار آزاد آمدن قوت های نظامی اتحاد شوروی به افغانستان
- ا. م. شیریبمناسبت زادروز استالین
- عبدالصمد ازهرخودکشی یا مرگ
- نویسنده: ولادیمیر پلاستون ببرک کارمل تا آخرین نفس های خود به حقانیتِ راهی که خود انتخاب نموده بود باور داشت
- ع.رستمی ببرک کارمل نماد وحدت!
- ر. حسنهفته اول دسامبر یاد آور روز های فقدان دو شخصیت مبارز نستوه کشور
- نوشته از ع. بصیر دهزادبخاطر 14چهاردهمین سالگرد وفات شادروان ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی گرامی وجاویدان باد نام وخاطره تابناک زنده یاد ببرک کارمل
- عبدالو کیل کوچی چهارمین سالروز وفات زنده یاد محمود بریالی را گرامی میداریم
- احمدشاه سرخابییادی از جاودان یاد ببرک کارمل و برادر و همرزم فقید ش محمود بریالی!
- سرورددیورند کرښه دتکړه پوهانو وځیړ نو ته ضرورت لري
- عزیز آریانفردرنگی بر سر نام کشور ما- افغانستان
- عزیز آریانفرراز نهانی نامه دوست محمد خان به نیکلای یکم- امپراتور روسیه
- عزیز آریانفرآیین نامه داخلی انقلابیون جوان افغان (جوانان افغان)
- شباهنگ راددر یادمان کمونیست رزمنده «ارنستو چه گوارا»
- دکتر بیژن بارانکوچ آریاییها از شمال خزر
- سرلوڅ مرادزی د تاریخ پاڼه : کوز پښتانه او د افغانستان خپلواکي
- سليمان راوش تجاوزانگليس ، روس و امريکا بر افغانستان يا يک دروغ بزرگ
- اکادمیسن دستگیر پنجشیریحملات بر نیروهای چپ و پیامد های آن
- عزیز آریانفرگستره «اروآسیای میانه بزرگ»
- احسان لمر یادی از خانوادهء ناظر صفر
- داکتر . و .ع . خاکسترفراز های از زند ه گی یهودان در افغانستان
- نوشته صدیق رهپو طرزیتمدن «سند ـ هلمند» آغاز گر تاریخ ما
- انجنیر زلمی نصرت مهمندافغانستان د«جواهر لعل نهرو»له نظره!
- لیکونکی : نجم الدین « سعیدی »دعلامه دوکتورمحمد سعید « سعید افغانی»د «۲۵» تلین په ویاړ !
- سيد احسان " واعظی"تمدن های آريانای کهن و خراسان باستان
- آصفه صبابه مناسبت سی امین سال شهادت شاد روان محمدطاهربدخشی
- عبدالوکیل کوچیفرخنده باد چهل و پنجمین سالگرد تاسیس حزب دموکراتیک خلق افغانستان ، حزب قهرمانان وشهیدان !
- مرادزیستر پاچا خان : ملي هویت ، خپلواکي ، ملي ژبه او تعلیم
- علی رستمی چهل وپنجمین سالکرد حزب دموکراتیک خلق افغانستا ن را گرامی داشت !
- داود کرنزی بمناسبت سومین سالگرد وفات رفیق بریالی
- یعقوب هادینام و نیکوئی های رفیق ببرک کارمل جاودان باد
- سید احسان واعظی شخصیت نام اوری که باتاریخ زیست
- ترجمه و تحشیه از خلیل وداداز انقلاب اکتوبر تا انقلاب ثور
- سيد احسان " واعظی"تمدن هاي آرياناي كهن و خر اسان باستان
- احسان واعظی جايگاه والا و ارزشمند فيض محمد کاتب هزاره دربازتاب رويدادهای سياسی و تاريخ نگاری کشور
- رحمت اله رواند سنبلی نهمه نیټه د پښتنو اوبلوڅو د پیوستون د ورځی په یاد
- مرادزئ د وږي ۹ مه د پښتونستان ورځ
- نوشته : میرمحمد شاه "رفیعی"آرزوهای فراموش ناشده شهدای به خون خفته
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- پژوهش: ظاهردقیق ماسترعلوم سیاسیحکومت مجاهدین(!)وبرکناری نقابهای تقدس آنان
- محمد عوض نبی زا د ه سی ومین سالروز شهادت علامه محمد اسمعیل مبلغ فرخنده و گرامی باد
- دکتورخلیل وداد (بارش)خاطرات مهندس هُلندی فان لوتسنبورگ ماس
- محمد عوض نبی زا دهدرويش علي خان هزاره اولین نایب الحکومهءهرات دردولت درانیها
- میرعبدالواحد ساداتسخنی چند پیرامون شخصیت والای غبار
- محمد عوض نبی زا ده بنیادعلیخان هزاره مبارزهمیشه درسنگرو یکی ازمدافعین راستین استقلال کشور
- محمد عوض نبی زا دهشیرمحمدخان هزاره جنگاورقهرمان و یکی از فاتحین اصلی معرکهءمیوند
- ترجمه و تحشیهء دکتور خلیل وداد نخستین مداخلهء نظامی شوروی به افغانستان
- سیدحسن رشاددو یاد و دو خاطره
- گزارنده به دری: عزیز آریانفرافغانستان در مراحل نخست توسعه مستقل (سال های دهه 1920)
- محمد عوض نبی زا ده میر یزدان بخش بهسودی نماد ازایمان و مقاومت ،قربانی توطیه و پیمان شکنی
- محمد عوض نبی زا د ه یکصد وپا نزدهمین سا لیا د شهادت میرمحمدعظیم بیگ سه پای
- نسیم جویا جویاــ پرچم شجاعت و نبرد مردم افغانستان به خاطر ازادی,عدالت وترقی
- محمد عوض نبی زا دهچهل و سومین سا لگرد وفات زنده یاد برات علی تا ج یکی ازپیشآهنگان ، نهضت مشروطه خواه و دموکرات گرامی باد
- محمد عوض نبی زا دهیکصدوپنجمین سال تولد فرقه مشرفتح محمد خان میر زاد یکی از پیش قراولان جنبش مشروطیت کشور فرخنده باد!
- محمد عوض نبی زا دهبیست و ششمین سا لیا د وفات محمد ابراهیم گا و سواریکی ازپیشگامان نهضت دهقا نی وضد استبداد گرامی با د!
- جنرال محمد یاسین امیریهشتاد سال از تولد ببرک کارمل شخصیت استثنایی تاریخ معاصرکشورمی گذرد
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبي زاده نقش و مقام مردم هزاره دردولت و جامعه طی دوونیم قرن اخیر
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟(قسمت ششم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- مشعلشخصيتي که با تاريخ عمر خواهد کرد
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت پنجم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت چهارم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- محمدعوض نبی زاده یادی ازمبارزقهرمان عبدالخالق شهید
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ )قسمت سوم (
- تهيه ، تدوين وپژوهش (راد مرد)چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟ (قسمت دوم )
- تهيه ، تدوين وپژوهش )راد مرد)تاريخ سخن ميگويد: چگونه آمريکا شکارافراطيون شد؟
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- دپلوم انجنیر خلیل الله معروفی جوانمرد لک بخش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در كوچه هاى خون و اّتش (جلد دوم)
- نصرت شاد يادي از “ مولانا “ ملانصرالدين !
- محمدعوض نبی زاده معرفی مختصریکعده ازمبارزین شاخص مردم هزاره درجنبیشهای ضد استبدادی و استعماری
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ويرايش وگردآورنده جانبازنبردنخستين سلطنت يک زن ازسلاله غزنويان در جهان اسلام
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- ظريفيبه بها نهء هشتا دهفتمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان
- آتوسا سلطان زاده فيلسوفاني كه پيامبر شدند !
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- دوکتور.م. پکتیا وا ل بمنا سبت هشتا دو هفت مین سا لګر د استر دا د استقلا ل ملی افغانستا ن
- محمدعوض نبی زاده هزاره جات یا هزارستان ازدیدگاه ونظر مورخین
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- نصرت شاد توماس هابس متفكر و فلسفه سياسي دولت
- عليشاد لربچه ژان ژاك روسو
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- عليشاد لربچه زنون ؛ اهل كيتون
- نوشتهء: زمری کاسی شناسنامهء يکتن ازمشروطه خواهان، يک مبارز گمنـــام و افشای يک ترورسياسی ديگر؛
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشوردرمورد هفت وهشت ثور
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پر شوردر مورد هفت وهشت ثور
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رستاخيزمروري برواژه تاريخ
- جليل پرشور در مورد هفت و هشت ثور(بخش شـشم)
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشور در مورد هفت وهشت ثور بخش چهارم
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر مورد هفتم وهشتم ثور
- جليل پرشوردر موردهفتم وهشتم ثور
- سراج الدین ادیبروز جهانی کارگر وتشکیل سازمان بینالمللی کار
- سراج الدین ادیب جهان در آیینه ء رویداد های تاریخ (اول تا 31 می )
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمد وليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- محمدوليبرگ های از تاريخ روابط خارجي افغانستـــــــــــــــــــان
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- سراج الدين اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخي
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- کريم حقوقابونصر فارابي ارسطوی شرق
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آيينهء رويدادهای تاريخ بخش نخست
- گرد اّورنده و مترجم: غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- غفار عريفگذر در کوچه هاي خون و آتش
- رضا شادابهویت قومی هزاره ها و سادات هزاره
- ارسالي آرش فروزی با مبارز آتشين راه نجات مردم داکتر محمودی آشنا شويم
- سراج .اديبجهان در آئينهء رويدادهای تاريخ
- دوکتورمحمد شعيب مجددیمسابقه تير اندازی در زمان تيموريان هرات
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش سوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش دوم
- سراج الدين اديبجهان در آیینه ء رویداد های تاریخ بخش نخست
- اسکاریحسن صباح وجنبش اسماعيليه
- دستگيرصادقيغارت ميراثهای فرهنگي و تاريخي
- صباحچگونه ابوریحان بیرونی قاره آمريکا را کشف کرد؟
- داکتر وفاهوشی مین مردی که تاريخ را رقم زد
- صباحاولين سفير زن درتاريخ کابل زمين
- صباحگوشه ي ا ززندگي جاودانه مرد خراسان
- استادصباحابوالفضل بيهقی مورخ امپراتوري غزنويان
- سراج الدين اديببمناسبت 86 مین سال استقلال افغانستان
- تهيه و تدوين از بصيرشررتاريخ ، آزادي ،صلح واستقلا ل
- عينيسيرتاريخي فاجعه ملي ومجرمين جنگي
- رسالتروزا زن بحث انگيزتاريخ
- استادصباحميمنه د راورا ق تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحچهل سال اسماعیلیه بعد از وفات حسن صباح
- استادصباحتاريخ عمومي اسماعیلیه هاواوضاع خراسا ن
- نبشهءايشرداسالاحمدالله هندوی افغانستانیم؟!
- تهيه و ترتيب از اشرف بهروزفشرده اي از تاريخ فرانسه
- انجنيرغلام سخي ارزگانيبه بهانه يي گرامي داشت از روز جهاني مادر
- ارسالي جواد نصريانزن در آنسوي تاريخ
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحيعقوب ليث صفاري مرد خرد وپيکا ر
- ارسالي صيقلرويدادها ي تاريخي
- ارسالي بنفشه ميتراآخرين تغييرات سياسي جهان در دهه پسين سده دوهزار عيسايي
- ارسالي فرحت شکوهمندگفتار بزرگان
- ارسالي بنفشه ميتراسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- ارسالي بنفشه ميترامجموعه ای از دانستنی ها
- گردآورنده وتلخيص استادصباحسفر تاريخي وهنري د ردنياي باستا ن
- استادصباحگسترش فرقه اسماعیلیه در قرن اخیر
- نسرین مفیدردپای زن افغان در تاریخ
- نسرين مفيدهشتم مارچ روز جهاني زن در پهنای تاريخ
- ارسالي محبوب شاملعقايد اسماعيليه
- ارسالي ميلاد بهزادتاریخچه کتاب و کتابخانه در عهد با ستا ن
- ارسالي نسترن نيلابمروري برآيين کا تو ليک
- ارسالي شامل سالارد رمورد زرتشت و زرتشتیا ن چه میدانیم؟
- ارسالي فريدون کيومرثمهاتما گاندی منجی صلح وپيام آورآزادي
- ارسالي بکتاش نهيردرباره اصطلاح شيعه
- استاد صباحکمي ازحقا يق ناگفته وتاريخي سرزمين خراسان
- ارسالي جواد نصريانتاريخ ظهور و مؤسس مذهب معتزله
- ارسالي اميد برهاناهل حديث و حنابله
- ارسالي جواد نصريانوهابيت چگونه بوجودآمد؟
- استاد صباحتاريخ مذ هب اسماعيليه
- ارسالي دانش آرزوتاریخ اروپا
- ارسالي اميد آهنگربابل درکجا واقع بود؟
- ارسالي جواد نصريانپنج دهه از تصویب اعلاميه جهاني حقوق بشر ميگذرد
- ارسالي اميد آهنگرامپراتوری اسکندر چه وسعت داشت ؟
- ارسالي عمران مهربانچه نيرويي ملتها را به حرکت در مي آورد؟
- ارسالي ميلاد دوستچه کسی می تواند تاریخ بنو یسد؟
- ارسالي مشهيد مهوشبِنِدِتو كروچه
- ارسالي اميد آزموننظرمن در باره تاريخ
- ارسالي مشهيد اميلسا ما نيان
- ارسالي داکتر بصيرجنگ نفت
- ارسالي احمد منصور آگاهنهروآزاده مرد آزادي
- ارسالي وليد نصرياندرتاريخ ا مريکا چه گذشته است؟
- استاد صباحلحظه يي دردهليزهاي تاريخ
- ارسالي سالار هوشمندبه بها نه، سالروز ترور مهاتما گاندی
- ارسالي داکتربصيرتاريخ و هويت ملي ما
- ارسالي شامل صباحلحظه يي با تاريخ
- دستگير صادقيگراميداشت از مبارزات قهرمانانهً مردم با شهامت افغانستان در حفظ استقلال کشور