بازگشت
دڅلورو پوښتنو دځواب په لټه
عبدالقیوم عبدالقیوم

دوستانودجهان په ښادیوښاد اوسۍ ما رأی وواهه دغه لاندي څلور پوښتني چي ټول افغانان په خاصه سیاسیون او ځوان نسل يې دجواب موندلو سره علاقه لری،د ورځي  تودې خبري دي ،نوضرورده چي  ګران  باخبره او پاک ضمیره صاحب نظره افغانان (چپ اوراست) بیله دې چي طرف وښئي یا تهمتونه وتړي،  يا کوم شخص ،ګروپ، ډلي اوحزب ته توهین پکښي  وکړي خپل سکه معلومات دواقیعتونوپر بنیاد ،په ښو ادبي الفاظو،ښایسته منطق اومستندو اسنادو سره  له افغا نانوسره شریک کړي. پرنظریاتوقضاوت وخلګوته پریږدو.

 زما مقصد اوهدف دټولني د ځوان نسل دذهنیتونو روښانتیا ده، چي هغوئ ستاسي دوستانودعلمي ،مستندو اومعقولوجوابوپه رڼا کي د وطن دآبادۍ په خیرخپله لاره پيدا کړی.

هغه وخت چي دلاندینیو څلورو پوښتنو ځوابونه  دوستانو ولوستل، که  نظريات زیات سره برابر، مشابه یا حداقل لږهم سره ورته وه، بیا به نوپه خیرسره  دمشابه نظروالو په مرسته، دعاقلانه انسانانو په څېر د ستونزو څخه د خلاصون پرلارو چارو بحث وکړو.اوکه دستونزو د را پيدا کيدو په لاملونوپه نظرونوکي تر ټاکلی حدزیات اختلاف ؤ،هغه دساړه او دګرم جنګ روحیه په قوت ژوندۍ وه، نو دامعنی به ولري چي نور وخت ته  اړتیا ده ، ځکه  دښمن دروڼ اندو په منځ کي غښتلۍ ځاي لري او پوهه کمزورې ده. 

اوسنۍ پیچلي او کړکيچنې وضعي  ته په کتوسره زه فکرکوم چي شايد لږ څوک به وي اوممکن هیڅوک به هم په ښکاره  ونه وايې چي  ددې وضعي دوام غواړو، غيرله دښمنه، دښمن به هروخت وي ،قوي او کمزورۍ کیداي ،مګرپر مخ ورک کیدای نسي.

هو ! زه به په سلو کي  سل پد ې قا د رنسم چي لاندې پوښتنو ته  د ټولوافغانانو د خوښې اوقنا عت وړځوا بونه پیداکړم. ځکه داوسنیو ګرمو ستونزو د را زیږیدوعاملین ترډیره حده ژوندي څه چي پرواک دي. پس دموجودي وضعي څخه ګټه اخيستونکی اوګټه پورته کونکي ډیرځانونه پرحق او متضررین یا مقابل لوری چي اکثریت دي پر ناحقه بولی.

هرلورئ  پیښي دخپل دیدلوري په اسا س تراوسه بیان کوي. په هر صورت شک نسته چي ولس دوسته ،صادق،پر هیواد مین افغانان په دواړواړخونو(چپ اوراست)کي یودبل څخه دشمیر په تفاوت موجود وه. ځکه را ته اُمید پیداکیږي چي دغه وطن دوسته افغانان به ترډیره بریده وکولای سي ، تر څو په انصاف سره ونوي او ځوان نسل ته دخدمت په نیت ستونزه څه ناڅه روښانه کړي .

 د پاکو زړونو لرونکی اوهدفمند انسانان سالم فکرکوي. دډیرو اوږدو ،پیچلوځوابونو څخه چي دهدف موندل پکښي مشکل وي بايد ډډه وشی . په روښا نه  توګه څه غواړو؟ دلته دملامت اوسلامت ، دقلمي برتریو خبره طرحه نه ده. نوترتاسوټولودتحصیل اوپوهي له مخې کشر به هم  په خپل وار دخپل فهم ،درک اومعلوماتوپه تکیه   داڅو جملې ستاسو په اجازه ولیکي .

 پوښتني

۱- ستونزې څه دي ؟

۲- ستونزې کله اوڅنګه رالوڅې سوې ؟

۳- چاه پکښي مزې وکړي اوڅوک پکښي خراب سول؟

۴- څوک دستونزو دوام غواړي؟

 

۱- ستونزي څه  د ي؟

زما په باورد یوې ټولني کلتور د تا ریخ په بهیر کي  د هغی ټولني  د ما د ي ا ومعنوي ا رزښتوا ود ا نسا نا نود عملي ا ونظري کا را و فعالیتونو د مجموعي محصول  دئ .چي  متاسفانه زموږ په ټولنه کي دعلم اوپوهي  دلږوالي په سبب دا مادي اومعنوي ارزښتونه چي دټول ملت سرمایه ده  له ډیرپخوا څخه  متضرر سویدي. په طبیعت ا وټولنه کي له وړی زری ،حجری، حیوا ن ،ا نسا ن،ټولني ا ونړی څخه نیولي تردرستو کا ئنا تو پو ري ، په هرڅه کي یوټا کلي ډول نظم شته والي لري،نو د هغي جملی څخه په ټولنه کي هم بایدنظم وي.

کله چي په ټولنه کي نظم ټینګ وي نوهلته فضیلت ا و ښیګنه وي ا و په فضیلت کي ښکلا  ا و زیبا  يې وي. که په یوه ټولنه کي  بې نظمي را منځته کیږي، نود فضیلت ځا  ی بې فضیلتي ا وویرا ني نیسي. ټولنه په بې فضیلتي کي خپله ښکلا د لا سه ورکوي ا وهرڅه بد رنګه کیږي. د رښتینوا لي ، میني ، وفأ ،عد الت، ا ومړا ني ځا ي ، درواغ ،کینه ،جفأ ،ظلم ا وسپیتانه نيسي نوپداسي حالاتو کي هرا نسا ن په تیره بیا ا حسا س ا وعا طیفه لرونکی انسا نان بې قرا ره کیږي ا ود فضیلت  د رامنځته کید وا وژوند د  بیا  ښکلي کولود پا  ره ا وا ز پورته کوي.

په هره ټولنه  په خاصه توګه  په شاته پاته ټولنوکي دنظم  دبرقراري اونه برقر ارئ مسؤلیت په اول قدم کي  دحکو متو نوپرغاړه وي،داچي زموږسلطنتونه میراثي  وه، میراثي سلطنتونه همیشه مردود اوناروا وي ،پس زموږ پرخاوره ډیرو نارواوو پاچهۍ کړیدي. سلطنتونه او په واک ورسره شریکوخپلي واکمنۍ نظم بللې ځکه ددوی ګټي پکښي خوندي وې، دنفوس پوره اکثر یت  د هغه نظم سره موافق نه وه. داچي اکثریت ولس ناتوان وه ،سلطنتو نه مستبد ، دیوه جبرله مخي چپ وه،په ظاهر ه  داسي معلومیدل چي نظم سته،مګرپه واقیعت کي ولسونوته دغه نظم قابل دقبول نه ؤ،یوه ږغ ته منظرناست وه.

پس دستونزي  دزیږیدني  اصلي ریښه زموږ په افغاني ټولنه کي د نن او نوې خبره نده اوحتی مبدأ يې هم دقیق تاریخ نه لري.کله ناکله توپانونه پیښ سویدي ،خوتوپان  دستونزو مبدأ نه ده.موږ بایدهرڅه دماضي سره په رابطه کي وڅیړو، جلأ له ماضي څخه اصلاً هیڅ شي نسته ، زموږ هدف دماضي له سپيړلو څخه دیوه دفاع اوبل تخریب نه دئ ،اوس ماضي زموږاوستاسي ټولو افغانانومشترک مال اوتاریخ وګر ځیدئ.

زموږ نه ور وسته راتلونکي نسلونه به دماضي دمفیدو تجربو څخه  ګټه پورته کوي،له اشتبا هاتوڅخه به يې ځان ساتي. پرون دنن اونن دسبا سره ټنيګه اړيکه لری . ځکه  پرون خوشحا  ل با با د خپلي زما  نی  د ظلم ا وبې عد ا  لتی  پرضد  بغا  وت کړۍ وو .ویلي يې دي:

ا طا عت  د  ا  وللأ مرځکه نه کړم

خلیفه  د  زما  نې په زړه کا  فر  د  ی

ګرا نووطنوا لو: دناپوهي له امله ځا ن خوښونه، حرص ،بې اعتما دي دمنورینو ترمنځ بې با وري وخپل ا وج ته رسیدلي  ده. راسئ  دیوې لحظې دپاره  سرونه  وخپل ګیروان ته ورکښته کړو،آیا لږ موسره ووژل؟ دښمنانو یودبل په وړاندي دخپلو اهدافو دپلاس راوړلوپه منظور یودبل په مقابل کي سره استعمال او ونه جنګولو؟.

آه داتمیز دچا سره دئ؟ عدالت اوانصاف چیرې دئ؟ چي لا تراوسه هم دهم هغي کمي پوهي له وجهي  ټول منورشخصیتونه دبل کس یا ګوند هره مثبته هڅه بې ا رزښته ،سپکه ،بې ګټي اوحتی دپردو په ګټه ا و اشا ره ښکاري. علاوه پرنورو عواملو ( بې باوري ) اویوبل ته دشک په سترکه کتل زموږ دروڼ اندوتر منځ لویه  اوا سا سي ستونزه د ه چي موږ ځوروي اویوشمیرله سیاسته څخه لیرې  بې تفاوته کوي.

 بې تفاوتي ددښمن سره مرسته ده. خوشحال بابا پرخپل وخت  د بې  دردو او بې تفاوتو خلګو په هکله وا يې:

زړه چي نه وي مبتلأ

پری  د ي سا  زه شي بلأ

د ادني چا ري ادنی وی

د  ا علأ چا ري ا علأ.

 

دلمړۍ برخي پاي

دوام لري


May 8th, 2013


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسايل اجتماعي