
در این جستار(مضمون) بر هستی هیچ دینی تاخته نشده مگر تلاش شده تا کجروی های پتیاره یی(بلاها) انسانی
پی ورزگرا(متعصب) از پیکر دین ها با بکار گماری خرد وفردانش(علوم) بر ملا گردد.
دیباچه: دیدگذرا به راز آفرینش وپیدایش:
فزیک پژوهان چنین میپندارند ، که جهان هستی نزدیک به 11وشاید 15 ملیارد سال پیش بر بنیاد یک تّرکش نخستین( انفجار اولیه) یا( بیگ بن) طی چند ثانیه با تیزش ( سرعت) غیر قابل تصور پدیدار گردید . این بستاخش (انبساط) وگسترش هنوز هم برپایی دارد .
بر بنیاد پیشداوری (فرضیه) نیروی کشش (جاذبه) انشتاین این گسترش پیدایش(خلقت)در سه راه( مسیر)
میتواند به جنبش(حرکت) افتد:
1- این بستاخی (انبساط) همواره ( تا ابد) پایدار است .
2- در یک زمان بی پایان ایستایی ( توقف) خواهد کرد .
3- در یک زمانی دو باره به حالت بستاخی ( انبساط) نخستین بر خواهد گشت و هستی با یک ترکش
درونی نابود خواهد شد .این پندار تا اکنون مورد پذیرش همه فزیک دانان قرار دارد ،ولی گپ( حرف) پایانی ( آخری ) نیست وتا هنگامی پا بر جاست که دیدگاه دیگری جانشین آن نگردد.
پس از ترکش نخستین( انفجار اولیه) ملیارد ها سال به درازا کشید تا کره ی زمین پدیدار گردید.
زمان پیدایش کره ی زمین را نزدیک به پنج ملیارد سال پیش پیشبینی می کنند .و پیدایش انسان خردورز نزدیک به 130 هزار سال را دربر گرفت . از پیدایش باورهای دینی نزدیک به چهار هزار سال می گذرد و دانشمندان به این باور اند،که انسان 126 هزارسال رابدون انگیزه های دینی بسر میبرده است .
از دیدگاه دینی جهان را ایزد یکتا در هفت روز آفرید (تورات سفر پیدایش) ودر قران عظیم الشان خداوند(ج) جهان را در شش روز آفرید ( سوره بقره) در اندیشه ی برهمنیزم برهما به جهان هستی وپایداری داد .
پژوهنده گان دینی به این باور اند که نخستین انگیزه های دینی که بر برتری فرا انسانی بنیاد نهاده شد، ده قانون (هامورابی) بود که در آنها هامورابی خویش را بر تر از انسانها پنداشته ویک رده(سلسله) دساتیر کاری (اجرایی) را پی افگند.کسانیکه از این ده دستور سر پیچی می کردند به خشن ترین سزاها روبرو میشدند . واین آغاز خشونت در تاریخ انسانیست.
پس از آنکه هسته های دین باوری پا گرفت ، پهلو به پهلوی آن سزا های گوناگونی نیز به زایش نشست ، بریدن دست وپا مثله کردن ، در آوردن چشمها ، ریختن سرب گداخته در گلو، شکستن استخوانهای دست وپا با چکش ، سوزاندن بدن ، فروبردن میخ در دست وپا وسینه( نمونه ی آن پیکر عیسای مسیح(ع) در کلیسا های رومن کاتولیک ها) ، بریدن پی ها ، اره کردن ، چهار شقه کردن ، به میخ کشیدن ، به دار آویختن ، زنده ، زنده کباب کردن ، زیر پای فیل یا پیش سگ های درنده وگرسنه انداختن نیز رونما گردید .(رویه 554 کتاب مشرق زمین، گهواره تمدن).
باستانی ترین دینی که در آسیا وبویژه در کناره های هند وآیرانویچه ( سرزمین اریایه) بودش وهستی داشت ریگویده پنداری است، که پسانها از آن انگیزه های برهمنیزم ، هندویزم ، زردیشتیزم ، میترایزم ، مانییزم ، مزدکیزم، بودیزم ونزدیک به هزار مذهب ، دین وفرقه پدیدار گردید .
در این جستار به گونه فشرده تآملی کوتاهی بر هریک از این ادیان انداخته میشود و خشونتهای که در آنها هستی دارد برجسته می گردد.
خشونت در ادیان هندویزم، برهمنیزم، بودیزم وسایر ادیان پیکر پرستی:
بنیاد اندیشه مذهبی در هند به تثلیث یا سه گانگی گذاشته شده است برهما ، ویشنو وشیوا ، برهما خدای دارای چهار دست در راس دوخدای دیگر قرار دارد ، ویشنو خدای عشق است که بار ها به هیات انسانی درآمده است ، ودر وجود کرشنا نمایان میشود ( کرشنا یک انسان است که در کودکی از ظلم مادر اندر (مادر ناتنی اش) فرار میکند ودر جنگلات پناه می برد ، در جوانی بر میگردد ، پدرش مرده است واو به کمک ویشنو مادرش را خلع میکند ، وبه جایگاه پدر مینشیند سپس مادر اندرش را میبخشاید به عدالت میپردازد وبالای شاه ظالمی که د ختران را میرباید می تازدو او را نابود میسازد آنگاه در هیات خدا درمی آید .) شیوا خدای سومی است که خدای باران ، باد وطوفان میباشد . ( پاروتی ، اوما ، ودورگا ) همسران شیوا اند ، این خدایان سه نیرومند وبا پارووتی ودورگا پنج خدا در راس سی ملیون خدای دیگر قرار دارند نام مجموع خدایان هند اگر نوشته شوند به صد جلد کتاب خواهد رسید
در سرزمین پهناور هندوستان از سالیان دور ودرازی که شاید به 1200 سال پیش از پیدایش عیسا یعنی در دوره ای ویدایی برسد، امور زندگی مردم توسط «درمه شاستره ها» یا «قانون نامه مانو» سر وسامان داده میشد .
این ایین نامه (قانون نامه )در اصل به منظور رهنمایی طبقه براهمه مانوه پیریزی شده بود اما بتدریج یا پیاپی به گونه قانون سراسر جامعه هندوستان در آمد ، بر بنیاد این آیین نامه اگر شخصی از طبقه ( سودره) طبقه عادی جامعه به خوانش کتاب مقدس ومتون وداهای وحی شده گوش فرا دهد ، میبایست گوشش را با سرب گداخته شده پُر کرد . اگر آنرا زمزمه کند باید زبانش را برید ،اگر آن را بیاد بسپارد باید او را دو پاره کرد .بر عکس بر بنیاد همین قانون نامه :«هر چی در این گیتی هست ملک برهمن است » برهمنان را میبایست با پیشکش های ویژه شاد گردانید واین پیشکش ها نمیبایست جنبه صدقه ویا کمک را داشته باشد بل این خدمتگذاری یک تعهد مقدس است ، حتا این خدمتگذاری در برخی از گروپ های دینی هندویزم بویژه میان برهمنان« نمبودری » برهمنان حق شب نخست همه عروسان خطه ی خود را بدست میاوردند . برهمنان «پشتی مارگه» در بمبیی تا همین سالیان نیز ازاین حق برخوردار بودند به گفتاورد(نقل قول) پروفیسور دوبوا، برهمنان معبد «تیروویتی» در جنوبشرقی هند به این باور بودند که نازایی زنانی که شب اول عروسی را در معبد نزد پندت بگذراند، در مان خواهد شد .(شاید افزایش سرسام آور باشندگان هنداز همین علت باشد (شوخی است).)
پذیرایی از یک برهمنی از والاترین تکالیف دینی بشمار میرفت . برهمنی که از صاحب خانه میهمان نوازی نمی دید ، می توانست تمام اندوخته ها وثواب های دینی او را بردارد وبا خود ببرد ، هیچ برهمنی را ولو مرتکب هر گونه جنایتی شده باشد ، نمی توان کُشت ، شاه میتوانست برهمنی گنهکار را تبعید کند با آنهم او اجازه داشت تا دارایی اش را با خودش ببرد . اگر کسی برهمنی را بزند به هزار سال عذاب دوزخ دچار میگردد . اگر کسی از طبقه «سودره» سودره ی دیگر را بکُشد باید صد گاو به برهمنان بدهد واگر کسی، شخصی از طبقه ی «ویسیه» را بکًشد باید هزار گاو به برهمنان بدهد . واگر برهمنی را کسی بکشد باید کشته شود .
مردم هند به چهار طبقه بخش بندی شده بودند :1- سودره (طبقه پایینی) 2- ویسیه طبقه میانه 3- کشتریه طبقه اشرافی و4- برهمنیه طبقه بالاترین ( وتنها طبقه ی که از مجازات بری پنداشته میشد، طبقه برهمنه بود ).
برهمنان حق داشتند تا گردنکشان ، بی دینان و گنهکاران را در دنیا مجازات کنند این مجازات ظالمانه وعبارت بود از قطع دست وپا ، مثله کردن، درآوردن چشم ، ریختن سرب گداخته در حلق ، شکستن استخوانهای دست وپا با چکش ، سوزاندن تن ، کوبیدن میخ در دست ، پا وسینه ، بریدن پی ها ، اره کردن ، چهار شقه کردن ، زنده ،زنده کباب کردن ،وزیر پای فیل انداختن . افزون بر اینها گنهکار به مجازات های دیگری نیز محکوم می گردید . از آن میان به گفتاورد دوبوا( مشرق زمین گهواره تمدن رویه های 554و 659) آزمایشی بنام( اوردالی) یا (ور) وجود داشت :
1- «ور» روغن : که گنهکار باید دستش را تا ارنج داخل روغن جوشان نماید 2- «ور مار» که سکه ی راد اخل سبدی که در آن مار زهری را گذاشته بودند میندازندو گنهکار باید چشم بسته دستش را داخل سبد می کرد از درون آن انگشتری را بیرون می آورد اگر در «ور» نخست دستش نمی سوخت ودر ور دوم مار او را نمی گزید، بیگناه پنداشته میشود . این بود مجازات در ادیان هندویزم باید خاطر نشان نمود که اکنون در کشور هندوستان از برکت قوانین انسانی همه ی این سزا ها( مجازات) وبهتر وری ها (امتیازات )از بین رفته وهمه هندوستانی ها بدون امتیاز وتبعیض از حقوق برابر در برابر قانون برخوردارند .وادیان هم همه بازتاب دهنده ی نیکو کاری ومحبت وعشق شده اند .
خشونت در ادیان زردشتی ، میترایزم ، مانییزم ومزدکیزم : بر بنیاد بن مایه های( منابع) پژوهشی در اوستا چنین برایند(نتیجه) بدست می آید که :
ایزد( فر )خود را از سپهر ششم به زمین فرود میآورد وآنرا در وجود فراهیم پدر بزرگ (جد) زردشت
می دمد. این (فر) از پیکر فراهیم در پیکر( دغدوا) دختر فراهیم ، مادر زردشت می دمد و از وجود مادر در وجود پسرش زردشت سپنتما حلول می کند ،
نخستین خشونت :
فراهیم، دختر ش دغدوا را از خانه بیرون میکند واو در خانه سپنتما پناه میبرد ، زردشت در خانه سپنتما به گیتیپیدا می شود ودر همانجا به پیامبری میرسد بخش گاتهای اوستا را با الهام از سروش میسراید وآنرا به گشتاسب پادشاه توانمند پیشکش میکند، زردشت در سن 77 سالگی در جریان جنگی با لهراسپ کشته میشود ، اگر بپذیریم که دین زردشتی 1800 سال پیش از پیدایش عیسا پدیدار بود پس نخستین پیامبری که کشته می شود زردشت است ، واین خشونت دامن دین زردشتی را خون آلود میسازد ، برخی ها چنین می پندارند که پیکر زردشت را در مزار شریف بخاک سپاریده اند ، اما نا آگه از اینکه زردشتیان مرده هایشان را به خاک نمی سپارند ، بلکه مرده های شانرا در جایگاه های ویژه میگذارند تا در خور خوراک پرندگان گوشتخوار قرار بگیرند .
خشن ترین رسمی که در دین زردشتی پدیدار است هما نا ازدواج خواهر با برادر است ، که در هیچ دینی دیگری به رسمیت شناخته نشده است . کشتار دشمن پیمانه ندارد ، مهربانی وترحم بر دشمن پذیرفتنی نیست ، کسی که با تو میجنگد او را بِکُش ، در قطعه 20 بند 18 گاتها چنین آمده است :
« هیچ یک از شما نباید که بسخنان وحکم دروغ پرست گوش دهید زیرا که در بخش جان ومان وشهر وده را دچار احتیاج وفساد سازد پس با سلاح او را از خود تان دور برانید »( گات ها کهن ترین بخش اوستا از ابراهیم پور داود چاپ انتشارات اساطیر)
ویا در بخش 163 قطعه 71 گات ها چنین آمده است :
« هیچ یک از این جرم ها نباید از مرد دانایی سر زند زیرا چنانکه معلوم است بعد از ازمایشی که با فلز گداخته مقرر است بنتیجه وسود خواهند رسید.» (همان کتاب) .
چنانیکه بدیده می آید راندن دگر اندیشان با سلاح ومجازات با فلز گداخته در این دین نیز مانند ادیان پیکر پرستی هندی هستی دارد .
بر خی ها باین باوراند که دین زردشتی نخستین دین یکتا پرستی است ، که در روی زمین پدیدار گردید . اما اگر به دیده ای بینا نگریسته شود همگونی های متعددی در دین های پیکر پرستی هندویزم ودین زردشتی پدیدار است :
1- هم در اوستا وهم در ریگویدا نخستین انسان یا شاه( یم )نام دارد و. در ریگویدا( یم) نخستین انسان مرد وخواهرش(یمی) نحستین بانو(زن)است که افریده شده اند . در اندیشه ایرانویچه باستان کیومرث نخستین انسان است که اهورا مزدا او را آفرید واهریمن او را کشت وخورد واز پیکرش دو قطره خون بر درختی پرید واز آن دوانسان افریده شد. که انسانها همه زاده ی این دوانسان اند .
2- قدسیت گاو : در دین برهمنیزم گاو(مادر) موجود مقدسی است . که کشتن آن ممنوع است وکسی که گاوی را بکشت گویا خدا را کشته است مجازاتش هزار سال در آتش میسوزد . در دین زردشتی نیز (گاو) موجود مقدسی است به گفتاورد( بندهشن ) اول که چنین است :
« چیزی که اهوره مزدا در میان مخلوقات جاندار بیافرید گاو (ورزاو) بوده است اهریمن از برای تباه نمودن این جانور سود مند ، دیو های آز ونیاز وآزار وناخوشی وگرسنگی را بر آن گماشت که گاو را نابود کند وقتیکه گاو جان سپرد از هریک از اعضایش 55 قسم از حبوبات و12 قسم از گیاها در مان بخش بوجود آمد(ند) نطفه گاو جان سپار بکره ماه نقل شد ه در آنجا پاک وتصفیه گردید واز آن یک جفت گاو نر وماده پدید گشت که سبب بوجود آمدن 272 قسم چارپایان(چهارپایان) سودمند شدند . اما روان گاو جانسپار (گوشورون) از کالبد گاو بدر آمد ه در مقابل او ایستاد وبا یک آواز بلند ی که گویا از هزار مرد برخاسته است بدرگاه هرمزد شکوه کنان خروش برآورده گفت « کشور مخلوقات را بکه(به کی) سپردی زمین روی به ویرانی نهاد وگیاه ها خشکید ه آبها زهر آلود شد کجاست آن کسی که تو وعده آفریدن دادی ...» .
3- همگونی در تعدد خدایان : در بالا نگاشتیم که تعداد خدایان هندویزم به سی ملیون میرسد اگر نوشته شوند به صد جلد کتاب خواهد رسید در دین اوستای نیز تعداد ایزدان نا محدود است بدین گونه: (رویه 84 کتاب گات ها کهن ترین بخش اوستا اثر استاد بزرگوار ابراهیم پورداود انتشارات اساطیر)
« ایزادان جمع ایزد میباشد یعنی کسیکه سزاوار ستایش است یسنا ویشت نیز از همین ماده میباشد یشت ششم فقره اول از صدها وهزار ها ایزد صحبت می دارد .» .سپس به ادامه آمده است :
« در عالم روحانی خود اهوره مزدا در سر ایزدان جای دارد وبزرگترین ایزد خوانده می شود در جهان خاکی زردشت افسر ایزدان است بحسب ترتیب سی روزه پس از تفریق هفت امشاسپند ان ایزدان مهم از این قرار اند : آذر ایزد ، ابان ایزد ، خورشید ایزد ، ماه ایزد ، تیر ایزد ، گوش ایزد ، مهر ایزد ، سروش ایزد ، رشن ایزد، فروردین ایزد ،بهرام ایزد ،رام ایزد ، باد ایزد ، دین ایزد، ازد ایزد ، اشتاد ایزد ، آسمان ایزد ، زمیادایزد وائیران ایزد .
4- قدسیت آتش: هم در ادیان پیکر پرستی هندویزم وهم در دین یکتا پرستی زردشتی آتش پدیده ای مقدسی است که قدسیت ایزدی دارد . در هردو دین پنج گونه آتش هستی دارد بدین گونه:
1- برزی سوه یا آتش بزرگ یعنی آتش بهرام 2- وه هوه فریان یا آتش بدن انسان که همانا آتش غریزه ی انسان است.3- اُرووا زیشته یا آتشی که در چوب است .4- وازیشته یا آتش رعد وبرق 5- سپنیشته آتشی که جاودان در برابر اهوره مزدا فروزان است که در فر فروغ ویژه شاهان است.
.نباید پنداشت که دین زردشتی یک دین خشن است این دین در کلیت آرام ترین وپر خرد ترین دین در جهان است بنیاد این دین بر سه اصل عمده که ( هومت (پندار نیک)، هوخت(گفتار نیک) وهوورشت( کردار نیک)است) استوار میباشد. دین بهی یا زردشتی یگانه دینی است که بر بنیاد خرد ودانش استوار است ، ویکی از ادیانی است که در برابر ستمگری وستمپنداری می رزمد واین پندار در قطعه 16 گات ها چنین می درخشد :« از تو می پرسم ای اهورا چه چیز است سزای آن کسی که از برای سلطنت بدکنشی ودروغ پرستی در کار وکوشش است آن بدکنشی که جز ازار کردن بستوران وکارگران دهقان کار دیگری آزاوساخته نمی شود هرچند که از دهقان آزاری باو نمی رسد .» .
خشونت در ادیان ابراهیمی یکتا پرستی :
دید کوتاه در مورد حضرت ابراهیم ودین یکتا پرستی :
از دیدگاه دین پژوهی اسلامی حضرت ابراهیم پسر آذر است که با الهام از ذات یکتا به اندیشیدن می پردازد ودر آفرینش جهان میندیشد ، از خود می پرسد که جهان را کی آفریده است خدایانی که تندیسه اند واز سنگ وچوب بدست انسانها ساخته شده اند ؟ می پندارد که خدایان چوبی وسنگی نمیتوانند این همه جهان را بیافرینند خود آنها آفریده دست انسان ها اند. با خود میندیشد که آفریدگار جهان کیست؟ شاید آفتاب باشد ؟ ولی هنگامیکه آفتاب فرو می نشیند ، می گوید هر اینه من از غروب شوندگان بی زارم ، شب هنگام میپوید شاید مهتاب ویا ستارگان خدای این زمین وکهکشان هاست ولی فرداروز می بیند که همه زایل شده اند می گوید که من از زایل شدگان بیزارم ، پس میندیشد که راز آفرین این جهان به اراده ی ذاتی است که خدای یکتا ونیرومند است . ویگانه است ودر کارزار آفرینش وهستی شریکی ندارد .آنگاه دین ابراهیمی را پیریزی میکند .دین یکتا پرستی ابراهیمی توسط سه پیامبر بزرگ موسا ، عیسا ، وپیامبر اسلام (ص)ادامه داده میشود ، هرسه پیامبر دارای کتاب های آسمانی اند که از آن میان کتاب مقدس طورات موسا درمدت زیادتر از چهل روز به سنگ های نوشته شده به خط عبری نزول میشود . کتاب انجیل توسط حواریون عیسا 70 سال پس از به صلیب کشیدن او به نگارش می آید وقران توسط جبریل به پیامبر اسلام(ص) فرود میاید ،
1- خشونت در دین یهودی موسایی : در این شکی نیست که دین یهودی یک دین باستانیست وبا ویژه گی های نیکی که داشته توانسته در بهبود زندگی اجتماعی انسانها کار های ارزشمندی را بانجام رساند ولی در این جستار چنانیکه پیداست تنها به مسایل خشونت در ادیان پرداخته میشود، مسایل مربوط به نیکویی های دینی توسط پژوهشگران دین موسایی نگاشته شده اند که به هزار ها من کاغذ میرسند که من با احترام زیاد به همه ی آنها از دوستان دین پندار تقاضا میکنم تا به خواندن آنها ارضای خاطر سازند .
پیش از همه لازم میفتد تا در مورد حضرت موسا جسته وگریحته روشنایی انداخته شود :
بر بنیاد داستانهای طورات وآنچه که در سوره (بقره) قران در مورد موسا یاد آوری شده :از آیه های شماره 91 تا123 سوره بقره وبر بنیاد قصص القران چنین میتوان نوشت :
پیش از پیدایش موسا کاهنان در بار فرعون پیشبینی کرده بودند که در میان قوم بنی اسراییل پسری به دنیا می آید که مایه تباهی فرعون می گردد . ( قوم بنی اسراییل یا موسا توسط یعقوب پسر ابراهیم وبه کمک حضرت یوسف به کشور مصر پناهنده می شوند وتا بازگشت بزرگی که رود نیل برای موسا راه باز میکند در مصر بسر می برند. ) فرعون دستور میدهد تا تمام پسرانی را که در خانواده های بنی اسرایل بدنیا می آیند بکُشند ودختران آنها را زنده بگذارند، مادر موسا که درقصر فرعون کارگر است هنگامیکه موسا را بدنیا می آورد از ترس کُشته شدنش او را در سبدی می گذارد ودر آب رها می کند . آب موسا را در قصر خانم فرعون می آورد واو(فرعون) موسا را به فرزندی می پذیرد وبزرگ می کند دایه موسا مادرش است. زمانیکه موسا بزرگ میشود ،به پیغامبری می پردازد وبا فرعون می جنگ ودر پایان با قومش از طریق صحرای سینا به کنعان جایگاه پدریش بر میگردد . ودر راه سینا در وادی کوه طور، کتاب مقدس طورات نوشته در سنگ های خورد وبزرگ برایش فرود می آید .
در کتاب مقدس تورات به مسایل گوناگونی پرداخته شده است که در این جستار تنها به مسایل خشونت بار دینی بسنده میشود :
سزای سنگسار در کتاب مقدس:
در کتاب مقدس برای موارد زیادی سزا های سنگینی پیشبنی شده است که بخش از آنها از این قرار اند:
انکار خدای واحد وتوهین به ذات او :
«وخداوند موسی را خطاب کرده گفت : آنکس را که لعنت کرده است (خدا را) بیرون لشکر گاه ببر ... وتمامی جماعت او را سنگسار کنند.» (لاویان باب 24 ، ایات 13 ببعد.) سنگسار درکتاب مقدس چندین بار آمده است بویژه سنگسار آنانیکه خدایان دیگری را میپرستند در باب 13 ، ایات 6 تا 10 وهمچنان در بخش اعداد باب 15 ایه 30 دستور جدی میدهد .
گاهی این خشونت به سرنوشت تمام باشندگان یک شهر میرسد چنانیکه در تثنیه باب 13 ، ایات 12 تا 16 چنین آمده است :« البته ساکنان آن شهر را به دم شمشیر بُِکش آن را با هر آنچه در آن است وبهایمش را به دم شمشیر هلاک نما ... وشهر را به آتش کامل بسوزان وآن تا به ابد تلی خواهد بود وبار دیگر بنا نخواهد شد .»
ودر باره خورشید پرستان نیز دستور جداگانه داده شده است :
«اگر در میان تو ... مرد یا زنی پیدا شود ... که عبادت سجده نماید خواه آفتاب یا ماه را آن مرد یا زن را با سنگها سنگسار کن تا بمیرد». ( تثنیه باب 13 ، ایات 12تا 16)
سزا های اطاعت نکردن از روحانیون:
در تثنیه باب17 ایات 2تا 6 چنین آمده است:« مطابق مضمون شریعتی که بتو تعلیم میدهند... عمل نما وشخصی که از روی تکبر رفتار نماید وکاهنی را ... گوش نگیرد ، آن شخص کشته شود».
سزا های انحرافات جنسی :
در سفر لاویان باب 20 ایات 10 تا 16 چنین آمده است :
« کسی که با زنی دیگری زنا کند ... زانی وزانیه البته کشته شوند وکسی که با زن پدر خود بخوابد ، وعورت پدر خود را کشف نماید هردو البته کشته شوند ،... واگر کسی با عروس خود بخوابد هردوی ایشان البته کشته شوند ... واگر مردی با مردی مثل با زن بخوابد ( لواط کند) هردوی ایشان البته کشته شوند ...واگر کسی مادرش را به زنی بگیرد این قباحت است هردوی شان بآتش سوختانده شوند . ومردی که با بهیمه ای ( چهارپایان) جماع کند ، البته کشته شود ، این بهیمه را نیز بکُشید، وزنی که با بهیمه ای نزدیک شود تا بآن جماع کند ، آن زن وبهیمه را بکُش »
جالبترین بخش مجازات در مورد دختران باکره در تثنیه باب 22 ایات 20 و21 آمده است :
« مردی در شب زفاف زن را باکره نیابد ، در صورتیکه پدر ومادر دختر «علامت بکارت» دختر (پارچه خونین) را نزد مشایخ شهر نشان دهد ، باید مرد بخاطر تهمت ناروا به پرداخت 100 مثقال نقره به پدر دختر متهم شود وتمام عمر اجازه طلاق دادن زن را ندارد « لیکن اگر این سخن راست باشد وعلامت بکارت آن دختر پیدا نشود آنگاه دختر را از خانه پدرش بیرون آورند واهل شهر او را با سنگ سنگسار نمایند تا بمیرد چونکه در خانه پدر خود زنا کرده است . »
در ایات 23تا25 همان باب در مورد تجاوز بر دختران چنین آمده است :
« اگر دختر باکره ای با مردی نامزد شود ودیگری او را در شهر یافته ، با او همبستر شود پس هر دوی ایشانرا نزد دروازه شهر برده با سنگها سنگسار کنند تا بمیرد ، اما دختر را چونکه در شهر بوده وفریادنکرده ومرد را چونکه زن همسایه خودرا ذلیل ساخت ... اما اگر آن مرد، دختر نامزد را در صحرا یابد وآن مرد به او زور آورد ، باو بخوابد ، پس باید آن مرد که باو خوابیده تنها کشته شود . » (همانجا ایات 23تا 25 ) و البته این تخفیف برای آنست که در بیابان اگر هم دختر فریا د بزند صدایش شنیده نمیشود .»
افزون بر این ها حکم اعدام در موارد زیرین نیز بدیده نگریسته شده است:
آدم ربایی : « وهر که آدمی را بدزدد واو را بفروشد یا در دستش یافت شود ، هر آینه کشته شود.» (خروج باب 21 آیه 16)
نفرین ویا لت وکوب پدر ومادر: وهر کسی که پدر ومادر خود را لعنت کند البته کشته شود.» خروج باب 21 آیه 16
بی احترامی در برابر روز شنبه: « پس سبت(روزشنبه) را نگهدارید زیرا که برای شما مقدس است ، هر که آنرا بی حرمت کند ، هر آینه کشته شود.» (خروج باب 31 آیه 14 وباب 35 آیه 2 ).
سزای جادو گران: «زن جادو گر را زنده مگذار.» (خروج باب 22 آیه 18) وهمچنان در بخش (لاویان) باب 20 آیه 27 به صراحت آمده است :« مرد وزنی که صاحب اجنه یا جادو گر باشند ، البته کشته شوند ، ایشانرا با سنگ سنگسار کنید» افزون بر سزا های خشن بالایی درمواردی دیگری نیز مجازات پیشبینی شده است .
خدای تورات هر کس را بنده خود نمیداند :« شخصی که کوبیده بیضه( خواجه است) وآلتش بریده شده باشد داخل جماعت خداوند نشود ، حرام زاده ای داخل جماعت خداوند نشود حتا تا پشت دهم ، عمونی وموابی داخل جماعت خداوند نشود حتا تا پشت دهم ... زیرا وقتی که شما از مصر بیرون آمدید شما را در راه به نان وآب استقبال نکردند »(تثنیه باب 23 آیات 1تا 4).
خدای تورات خدای خشمگین وجبار است ( مانند چهره از خدا که طالبان در دین اسلام داده اند )که ویژه گی ها وکرکتر انسانی دارد . خشمگین میشود ، حسادت میورزد ، از کباب سوخته وقربانی خشنود می شود وحتا از پیدایش انسان پشیمان می گردد . در تورات آمده است :«وخداوند پشیمان شد که انسان را بر زمین ساخته بود ودر دل خود محزون گشت وخداوند گفت: انسانرا که آفریده ام از روی زمین نابود می سازم انسان بهایم وحشرات وپرندگان هوا را چونکه متآسف شدم از ساختن ایشان» (سفر پیدایش باب 6 ایات 5تا 8). خشونت در تورات تا اندازه ای است که سزا های پدران به فرزندان آنها تا چندین پشت میرسد وحتا گناه وسزا به همه ی یک قوم میرسد یکی از این اقوان قوم «مدیان» بود خدا به موسا دستور داد تا انتقام قوم بنی اسرایل را از مدیان بگیرد در اینجا دشمنی ویژه گی های دستجمعی خود را نشان میدهد :« خداوند موسا را امر فرمود تا با مدیان بجنگد وهمه ذکوران را بکشند وزنان واطفال آنها را به اسیری بگیرند وتمامی شهر ها ومساکن وقلعه های ایشانرا به آتش سوزانند ، وموسا به ایشان(سرداران سپاه) گفت : آیا همه زنان را زنده نگهداشتید ؟ ... هر اطفال از ذکور را بکشُیدوهر زنی را که مرد را شناخته با او همبستر شده باشد ، بکُشیدواز زنان هر دختری را که مرد را نشناخته وبا او همبستر نشده برای خود نگهدارید »(اعدادباب 31 آیات 7تا 9).
خشونت در دین یهودیت تنها به حضرت موسا پایان نمی پذیرد یوشیع نبی که جانشین حضرت موسا است نیز پیامبر جنگجو است در کتاب مقدس درباره تازش یوشیع به شهر (عای) آمده است : «وواقع شد که چون اسرایلیان از کشتن همه ساکنان عای در صحرا ودر بیابانی که ایشان را در آن تعاقب می نمود ند فارغ شدند وهمه ی آنها از دم شمشیر افتاده هلاک گشتند . .. وهمه ی آنانی که در آنروز از مرد وزن افتاده دوازده هزار نفر بودند یعنی تمام مردمان عای، زیرا یوشیع دست خود را که با مزراق(شمشیر داس مانند)دراز کرده بود ، پس نکشید تا تمام ساکنان عای را هلاک کرد ، پس یوشیع عای را سوزانید وآنرا توده ابدی وخرابه ساخت که تا امروز باقی است.»( یوشیع باب 8 آیات 24تا 29). سزا های سنگینی برای کسی که روزه نگیرد ، گوشت قربانی را که برای یهوه ( خدا) بوده است بخورد ، وغیره که ازحوصله این جستار بیرون است ، نیز مجازات پیشبینی شده است .
خشونت دردین مسیحیت یا ترسایی : زندگی حضرت عیسا (ع)در میان پیامبران یکتا پرستی از پیچیدگی ویژه ای برخوردار است . پیدایشش ، زندگیش، آموزش هایش ومرگش همه پیچیده ونا پیدا اند ، از آثار دینی مسحیت واسلامی چنین بر می آید که عیسا یک انسان استثنایی است اندیشه وافکارش درست در نقطه مقابل اندیشه وافکار خشن دین یهودیت قرار دارد ، رهگذری است در تاریخ که مدت کوتاهی شاید سه سال در میان شاگردانش زندگی میکند ، آنچه بنام مسیحیت در هاله ی یک مذهب مستقل جدا از یهودیت پی افگنده شد ،در سده ی نخست ترسایی است ، انجیل های چهار گانه( که میان آنها تفاوت های برجسته ی پدیدار است) نزدیک به هفتاد سال پس از مرگ او گردآوری گردیده اند.همچنانیکه در دین مقدس اسلام قران در زمان حضرت عثمان جمع آوری گردید واحادیث حضرت پیامبر(ص)هم در زمان خلیفه سوم گردآوری گردید :
عثمان ابن عفان کو جمع کرد قران
میخواند از دل وجان ، سبحان من یرانی .
در این انجیل های چهار گانه در باره زندگی حضرت عیسا وسخنان او بسیار کوتاه یاد آوری شده است .حتا دوره رسالت او که چه مدتی را در بر گرفت بیان نشده است .مذهب شناس آلمانی رودلف بولتمن مینویسد:
«ما از دیدگاه تاریخی در باره حضرت عیسا چندان آگاهی نداریم ، وآنچه در باره زندگی نامه او میدانیم میتواند روی یک پستکارت هم نوشته شود .».(داکتر هادی رضازاده برگ سبز شماره 13 سیپتمبر 2006 شهر هامبورگ)
حضرت عیسا خود را تنها همان ناجی میداند که در تورات به او بشارت داده شده است ، تا انسانها را از انتقامجویی خشونت وخود خواهی رهایی دهد .او خود را بنیانگذار یک دین جدید نمیدانست ، او خود را یک یهودی می شناساند که تورات را پذیرفته است او در یک موعظه ی بالای کوه می گوید :« گمان مبرید که آمده ام تا تورات وصحف انبیا را باطل سازم و نیامده ام تا باطل نمایم ، بلکه تا تمام کنم.»( متی باب5 آیه 17) ودر جای دیگری میفرماید:
«آسانتر است که آسمان وزمین زایل شوند ، از آنکه یک نقطه از تورات ساقط گردد.» (لوقا باب 16 آیه 17) .
فلسفه بودش حضرت عیسا زیر نام رها یی بخش بشر از ظلم و آورنده آرامش در روی زمین نمیتواند با جنگ اتمی وریزش هزار ها تن بمب در روی زمین وکشتار سی ملیون انسان توسط دولت های مسیحی سازش داشته باشد . او مردم را به ایستایی در برابر ظلم فرانمی خواند ، بلکه درست بر خلاف آن میگوید: « با شریر مقاومت مکنید ، بلکه هر که بر رخسار ه راست توبا تپانچه(سیلی) زند ، دیگری را نیز بسوی او بر گردان واگر کسی... قبای تو را بگیرد ، عبای خود را نیز بدو واگذار ... من بشما میگویم که دشمنان خود را محبت کنید ... وبه هرکه به شما فحش دهد وجفا رساند ، دعای خیر کنید .»( موعظه بالای کوه در انجیل متی باب 5 آیات 39 تا 45 وبسیاری از آیات دیگر .) حضرت عیسا بطور قطع طرفدار نظام سیاسی مذهبی نبود ، پیش از مصلوب شدن در دادگاهش در برابر پیلاطیس حاکم روم میگوید:« پادشاهی من از این جهان نیست اگر پادشاهی من از این جهان میبود ، خدام من جنگ می کردند تا به یهود تسلیم نشوم ، لیکن اکنون پادشاهی من از این جهان نیست »( یوحنا باب 18 آیه 36) . بر بنیاد همین آیه وآیات دیگر ایجاد دولت واحزاب کرستش(مسیحی) ودولت های دارای نظام جنگی تخطی از هدایات روشن عیسای مسیح(ع) است.
اکنون این پرسش پیش می آید که چگونه در سده های پسین کلیسا ها وپاپ ها توانستند از شخصیت انساندوستی که حتا در جایگاه صلیب برای قاتلینش طلب مغفرت می کند ، سوء استفاده کرده وبه خشونت های شرمباری در طول سده های تاریخ مانند: تفتیش عقاید، کشتار دشمنان ، راه اندازی جنگ های صلیبی سوزاندن دانشمندان، یهود ستیزی ، راه اندازی جنگ های اول ودوم جهانی ، کشتار مسلمانان در بوزنیا، عراق وافغانستان مشروعیت بخشند .
اما در انجیل های بعدی این شخصیت واین اندیشه مسخ میشود پاپ وکلیسا بنام عیسا دیدگاه جدیدی را در دوران اسکولاستیزم در اروپا پیگیری میکنند .
در انجیل در چندین مورد سخنانی از گفتاورد عیسا پدیدار است که درست بودنشان مایه تردید اند : به گونه نمونه : عیسا در انجیل خطاب به شاگردانش سفارش میکند که به روستا ها وشهر ها رفته وراه او را تبلیغ کنند :
«در تمام عالم بروید وجمع خلایق را به انجیل موعظه کنید ، هرکه ایمان آورده ، تعمید کنید و اما هر که ایمان نیاورد برای او حکم خواهد شد » ( مرقص باب 16 ایه 16) ویا در یوحنای ایه 16 آمده است :« نیست پیرو من کسی که از پدر ومادرش ، برادرش ، خواهرش واولادش تنفر نداشته باشد .» .اینجاست که چهره خشنی در دین مسیحیت برانداز میشود وطی سده های ملیون ها انسان را بخاک وخون میکشاند .
خشونت در دین اسلام : پیش از آنکه بپردازیم به مسایل مربوط به خشونت در اسلام لازم پنداشته میشود تا به یک سلسله پرسش ها پاسخ ارایه گردد. نخستین پرسشی که بایست بآن پرداخت اینست ، که چی تفاوتی میان ادیان یهودی، مسیحی واسلام پدیدار است ؟1- ایاهرسه دین باورمند به خدای یگانه اند؟2- آیا هرسه دین فراقومی ، فراملیتی و فرا دینی می اندیشند؟ 3-ایا هر سه دین در زمینه مجازات انسانها یکسان میندیشند ؟4-آیا هرسه دین انسانها را بسوی خوشبختی می کشانند؟
1-ذات خدا در ادیان سه گانه (یهودی ، مسیحی واسلام):
خدای ابراهیم ، خدایست که اورا از اتش نمرود رهانید ، آتش را برایش گلستان وسرد ساخت واو رابه قله های شامخ پیروزی رسانید ، در دین ابراهیمی بهشت ودوزخی وجود ندارد ، باورمندی به خدای یگانه که آفریدگار زمین وآسمانهاست همه بود ونبود دین اورا میساخت .نیایش به خدا در هنگام ضرورت لازم بود وبس .خدای موسا خدایست مانند یک پدر مانند یک پادشاه که همه ویژه گی های انسانی در او پدیدار است ، خشمگین میشود ، شاد می گردد. پشیمان میشود میندیشد ، با حضرت عُزیر کشتی می گیرد ، از بوی گوشت کباب خوشنود میشود ،به نیایش انسانها نیاز دارد ، هرکه او را عبادت کند مسرور میشود ، کینه توز است مانند یک انسان ، از دشمنانش سخت انتقام می گیرد ، حتا هفت پشت دشمنان خود را نمی بخشاید ونابودمیکند .
خدای عیسا مانند خدای موسا یک پدر است ، که عیسا نیز پسر اوست ومریم هم گویا ماری مقدس از او بار دار شده است . اما مهربان وصمیمی از نیایش وعبادت خشنود می شود وانسانها را در دنیا به بهشت موعود میر ساند .
اما خدای که در قران بازتاب شده ، خدای بزرگ وپر شکوه وجلال است ، یگانه است وهیچ شریکی ندارد، عامل اساسی قدرت است نیروی او در همه چیز وهمه جا پدیدار است . در همه جاست ، انسان ها برایش یکسان اند، با کسی دشمنی ندارد ، انسان خلیفه خدا در روی زمین است . انسان موجود والای است . انسان ذاتی ازخدا است هنگامیکه انسان را آفرید ، در پیکر او روح خود را دمید سوره ((ص)آیات71تا73)«هنگامیکه پیکر انسان را آفریدم در درون او روح خود را دمیدم وگفتم به آنها( به ملایک)به او( به آدم) سجده کنید ،پس سجده کردند همه ملایک » از این آیات چنین بر می آید که جایگاه انسان بالاتر از جایگاه ملایک است ، همین دیدگاه در ایه 9 سوره سجده نیز چنین آمده است:« پس (پیکر ) او را درست کردم ودر درون او(انسان) از روح خود دمیدم وبرای او توانایی شنیدن ، نیروی دیدن ومهرورزیدن را با آفرینش دل در وجودش دادم .»محمد ابن عربی دانشمند بزرگ اسلامی با به دیده داشتن همین آیات در فصوص الحکم خود (فص یونیسی) چنین میپندارد : چون در پیکر انسان روح خدا است هیچ کس حق ندارد تا انسانی را به سیلی بزند ، زیرا در آنصورت او بر روی خدا سیلی میزند . » در قران بار ، بار از انسان (نه اروپایی ، یا عرب ویا افریقایی) برای همه خلیفه خدا در زمین خطاب شده است .(الاسراء آیه 69 )« یه تحقیق کرامت (توانایی) دادیم بنی آدم را واو را توانایی باربری در خشکه ودریا( دانش کشتی رانی در دریا ودانش حمل ونقل در خشکه)وروزی دادیم (آنها) انسانها را از پدیده ها وخوراکه های پاکیزه وبرتری دادیم او را بر همه آفریده های دیگر ( ملایک ، اجنه ، وهمه حیوانات)با برتری ویژه».
پاسخ 2-: جایگاه دین در جامعه:
از آیات ورهنمود های (کتاب مقدس) چنین بر می آید که خدا موسا را بخاطر رهایی قوم بنی اسرائیل فرستاد وهدف حضرت موسا نیز این بود تا قوم بنی اسرائیل را از شر قبطی های مصر رهایی بخشد وآنها را بسوی سرزمین موعود بکشاند.خدا ی یهود خدای یک قوم وآنهم بنی اسرائیل است . همه نعمات خدا وهمه رهنمود ها تنها برای بنی اسرائیل فرود آمده است .
حضرت عیسا این تعلق قومی را شکستاند واصل را بر تعلق دینی استوار ساخت ، خدای عیسا خدای مسیحیون است .عیسا وابستگی های قومی یهودی را شکستاند ووابستگی های دینی مسیحی را بنیاد نهاد ، او قوم مداری را به دین مداری دگرگون ساخت ، او انحصار قومی را به انحصار دینی پی افگند .بر همین بنا مسیحیت نه تنها در انجیل بلکه در تمام دوره ای رشد وگسترش خود هرگز نخواست تا دین دیگری را در کنار خود بر حق بداند .
اسلام یک گام از مسیحیت ودوگام از یهودیت فراتر نهاد وبودش دو دین دیگر یعنی یهودیت ومسیحیت را نیز پذیرفت وآنها را برسمیت شناحت.بنا برآن از انحصار قومی ودینی به انحصار عقیدتی (باور به خدای یگانه) گام نهاد .قران از سوره فاتحه که چنین است :« سپاس به خدای که پروردگار جهانیان است» آغاز میشود وبه( سوره الناس) که چنین است:« بگو( ای محمد) پناه میبرم به خدای انسان» پایان میپذیرد . این خدا تنها خدای یهود یا خدای مسیحیون یا خدای عرب یا خدای اسلام نیست بلکه خدای همه انسانهاست خدای بخشاینده ومهربانی که در جهان وتاریخ پیدایش نفوذ کرده است .یهود ونصارا هر کدام با خود خدای خود را آوردند ونام های خدا نیز قومی ودینی است (یهوه) نام خدای یهود است وخدای نصارا خدای دین مسیحیت است که در هیات پدر وپسر نصارنی بازتاب یافته است . همین جهانشمول بودن اسلام موجب شد تا این دین بزودترین فرصت در میان تمام اقوام وملیت ها نفوذ کند وهیچ قوم وملیتی خود را در آن بیگانه نیابد . هیچ یک از کشور های مفتوحه احساس این را نداشتند که مجبور به پرستش خدای عرب گردند . بلکه آنها خدای را پذیرفتند که به همه ی انسانها مربوط است . در قران آمده است « وخلقناکم شعوبآ وقبایلآ لتعارفو» وآفریدیم شما را به اقوام وقبایل تا با یکدیگر تان معارفت ومحبت کنید ، نه دشمنی وکینه توزی . حتا در مورد اعراب که قران به زبان آنها فرود آمده وپیغمبر اسلام از همان قوم است( در سوره توبه آیه 96 )چنین ارشاد شده است :« الا عراب اشداُ کفرآ ونفاقآ» «اعراب در ناسپاسی ، کفر وجدای یا نفاق شدید ترین مردم استند» .
همین موضوع اسلام با وجود باورمند بودن به کامل بودن خود به رستگار شدن اهل کتاب نیز باور مند است در تاریخ ادیان امری جدید ونقطه ی عطفی است در تکامل انسان ودر ک او از خدا ومذهب . دین زردشتی چنانیکه در بالا یاد آوری شده با آنکه از سرود های ریگویدا وحتا خدایانش متآثر است ولی نه سرود های ریگویدا ونه خداهای او را به رسمیت نشناخته است . در قران همیشه از یهود ونصارا بنام اهل کتاب نامیبرده شده واژه کافر هیچگاهی برای یهودیان ونصارانیان بکار نرفته است وحتا به صراحت مسلمانان به خوردن غذا، دادومعامله وحتا ازدواج با اهل کتاب ازاد گذاشته شده اند .
مجازات انسان وگناه های دستجمعی: چنانیکه در بخش های پیشین یادآوری شد دین یهودیت یک دین محلی ومربوط به یک قوم است ، در این دین اقوام دیگر به مجازات های سنگین روبرو شدند اقوام مدیان وعای بخاطر گناه های پدران شان همه به عذاب سخت نابودی روبرو شدند . واین مساله در دین مسیحیت که کتاب مقدس را برسمیت شناخته نیز بدیده نگریسته شده است . ولی در دین اسلام این مساله به گونه ی دیگری است .
دومین تحولی که قران از دیدگاه حقوقی بدیده نگریست حذف سنت گناه ها وسزا های دستجمعی وتکیه بر مسوولیت فردی انسانهاست . هر انسان از کار کرد ها وکردارش خود خودش پاسخگو است.(در ایه 19 سوره الانفطار) چنین آمده است :« روزی که مالکیت ندارد هیچ نفسی به نفس دیگر هیچ چیزی را واراده در این روز تنها به خدای یگانه تعلق دارد .»
در هیچ جای قران بر خلاف تورات وانجیل به مجازات افراد بیگناه ، زنان وکودکان وحیوانات به خاطر گناه گروهی دیگر تذکاری بعمل نیامده است . اگر جنگ وخشونت است بین سربازان دو لشکر است .
واما خشونت در اسلام :
انواع مجازات :
1- مجازات اعدام : نخست اینکه ایا اعدام نوعی از مجازات است ؟ پاسخ پیداست : اعدام نوعی از مجازات نیست بلکه نابودی زندگی انسان است ، فیلسوف وریاضی دان اطریشی (وفات 1951) بر این باور است که مرگ بخشی از رویداد های زندگی نیست ، چون مرگ را نمیتوان احساس کرد ، اگر آن را احساس کنیم ، پس زنده هستیم واگر بمیریم دیگر احساسی نداریم . انسان باید در قرن 21 از خود بپرسد ، که ایا لازم است تا یک گنهکار را نابود کرد ؟(داکتر هادی رضا زاده برگ سبز شماره 14 سال 2007) .
دین اسلام تاریخ بشریت را با پیدایش انسان در بهشت میآغازد وسپس با نافرمانی که ناشی از اراده خو او است نه تصویری از پیش برکشیده با فریب اهریمن یا شیطان از بهشت آرامش برای امتحان بسوی زمین پر از دشواری هافرستاده میشود ، خشونت انسان علیه انسان از همان فرودآیی پدیدار می گردد ، بین فرزندان آدم(هابیل وقابیل) بالای گزینش خواهر بهتر کشمکش رخ میدهد ،هنگامیکه هابیل از قصد قابیل برای کشتن او اگاه میشود ، می گوید:«اگر تو دست خود را برای کشتن من دراز کنی من دست خود را برای کشتن تو پیش نخواهم آورد ، زیرا من از خدای یگانه که خدای جهان است میترسم». ( قران سوره المائده آیه 27 ) وقران از این قتل چنین نتیجه گیری می کند
«به همین منظور نوشتم...اگر انسانی انسانی را بکُشد بدون عوامل قصاص ویا کشته شده فسادی بر پا کرده باشد ، چنین است که گویا همه انسانها را کشته است واگر کسی انسانی را زندگی بخشد چنین است که به همه انسانها زندگی بخشیده است .» (سوره المائده آیه 32).همین دو مورد یعنی قتل عمد وفساد در زمین در قران تا به آخر به عنوان تنها موارد اعدام باقی می ماند وچیزی به آن افزود نمی شود در آیه های پسین به تفصیل سزای کسانیکه با خدا وپیامبر جنگیده وفساد برپا کرده اند نام برده میشود ولی در پایان ایه آمده است :« اگر قبل از آنکه شما بر آنها پیروز شوید وآنها براه راست بازگردند ، بدانید که خدا مهربان وبخشاینده است .»( ایه 34 سوره المائده).
مجازات اعدام در اسلام نسبت به دین های یهودی ومسیحی به کمترین حد خود رسیده است .در قران سزای اعدام تنها در دومورد بدیده نگریسته میشود .1- کشتن انسان بیگناه 2- شرارت مسلحانه (مفسد فی الارض). در سایر موارد کشتن انسان واعدام او بدعت است وناپسند زیرادر قران بطور قطعی مجازات ملحدین در آخرت بدوش خداوند است نه در دنیا. وآنچه در دین اسلام آمده حدیث است نه ایت .در مورد قصاص نیز از خانواده مقتول خواسته شده که اگر سزای قصاص را ببخشاید وبه گرفتن دیه اکتفا شود بهتر خواهد بود ، وسپس ذکرشده که هر آینه خداوند بخشاینده ومهربان است یعنی خانواده مقتول اگرقاتل را ببخشایند وبه دیه بسنده شود ، در جایگاه صفت ایزدی بخشاینده ومهربان قرار میگیرد .
2- سزای سنگسار: نام سزای سنگسار بکلی در قران نیامده است برخی از صاحب نظران بر این باور اند که یهودان تازه به اسلام گرایده سزا های سخت ،نا پسند اجتماعی وغیر انسانی سنگسار رااز طورات زیر نام حدیث داخل دین اسلام نموده اند ، حتا از( آیه25 سوره النسآ) که یک بخش آن چنین است :« اگر یک کنیز شوهر دار مرتکب زنا شود در آنصورت نصف مجازات زن آزاد شوهر دار باو تعلق می گیرد » پیداست که اگر پذیرفته شود که سزای زن زنا کار آزاد، اعدام ویا سنگسار باشد نصف اعدام ویا نصف سنگسارنمی تواند اجرآ شود، پس پیدا است ، که هدف خداوند از مجازات زنا اعدام ویا سنگسار نیست بلکه همان مجازات اخروی است که خداوند برای تمام گنهکاران در روز مجازات آخرت در قران پیشبینی کرده است .. وهر حدیثی که در این مورد روایت شده نیز جدآ خلاف هدایت صریح قران میباشد .
مجازات زنا که در ادیان یهودی ومسیحی سنگسار وکشتن بود در دین اسلام تخفیف پذیرفته به صد دره شلاق در ملای عام مبدل شده است(سوره نور آیه شماره 2) ، که بادرد ودریغ این سزا نیز در همراهی با حقوق بشر وآزادی های انسانی نمیباشد .
آیا اسلام دین خونریزی وجنگ است؟ با ید پذیرفت که قران مانند سایر برگه ها وکتاب های آسمانی دارای آیات در باره جنگ، کشتار وبر خورد شدید با مخالفان ومشرکان است ، وهمین آیات امروز مایه درد سر برای مسلمانان شده وایاتی را که حاوی بخشایش رحمت ومهربانی است تحت الشعاع خود قرار داده است ،اما ایا این آیات جنگی وکشتار در همه امور زندگی ودر همه دوران ها قابل اجرآ وپیگیری اند ؟
لازم است قران را همانگونه که هست دید. این کتاب تاریخی بازتاب تمام رویداد ها ، دشواری ها ورهنمود های است که طی 23 سال پیامبری حضرت پیامبر اسلام (ص) رخ داده است ، نزدیک به یک بر سوم این مدت در جنگ وستیز میان مسلمانان ومخالفان آنها سپری شده است .و آنچه در این جنگها روی داده به گونه ی در قران بازتاب گردیده است .پیگیری مخالفان ودشمنان ، تلافی وانتقام، بخشایش وستیز همه وهمه به گونه ی بدیده نگریسته شده اند .
در هیچ جای قران سخنی از کشتن وکشته شدن نیست مگر اینکه آیه ی مربوط به یک نبرد مشخص در یک زمان مشخص ودرجای مشخص مربوط نباشد . پس آیا لازم است همان آیات در زمان کنونی نیز بکار گماشته شود ؟
به گونه نمونه: در قران آیاتی درمورد برده ها وبرده داری ورفتار با آنها وجود دارد، اکنون که برده داری در جهان از بین رفته پس با این ایات چی باید کرد ؟ آیادوباره برده داری را از اینکه در قران تذکار شده پیریزی کرد؟ ویا این آیات را به مثابه آیات قرانی فقط قرائت کرد وخواند .ولی از جنبه های تطبیقی آنها گذشت وبس .
پیامبر اسلام ومسلمانان در مکه مدت 13 سال را در توهین، تحقیر وپیگرد سپری کردند ، در این دهه آنچه در قران بازتاب شده آیات شکیبایی ، مدارا وصلح است ، اما هنگامیکه به مدینه هجرت کردند ، وتوانایی ستیز ونبرد را بدست آوردند ، به جنگ ونبرد پرداختند ، در همین هنگام آیات قرانی نیز بازتاب همین رویداد های جنگ ونبرد اند .
یکی از این آیات پردرد سر که پیهم به مثابه ناخون افگار به رخ مسلمانان کشیده میشود( آیه191 سوره بقره )میباشد که چنین است :« وهر کجا که آنها را (کفار را) پیدا کردید ، بکُشید ، آنها را بیرون کنید ، از همانجا های که شما را بیرون کردند ، چون ایجاد فتنه وآشوب زشت تر از کشتن است ، تا هنگامیکه در مسجد الحرام به شما نتاخته اند بر آنها نتازید ، ولی اگر در آنجا به شما تاختند ، با آنان بجنگید ، این پاسخ شما به کفار است ، ولی اگر از کار های خود دست کشیدند ، بدانند که خداوند بخشاینده ومهربان است». اکنون به شان نزول این ایت می پردازیم وسپس به جنبه های تطبیقی آن :
زمینه نزول این ایت از این قرار است:« در سال ششم هجری میان پیامبر اسلام وکفار مکه (نه مسیحیان ویهودیان)
(کفار مکه دیگر وجود ندارد )صلح حدیبیه دستینه گردید ، بر بنیاد همین صلح قرار بران شد تا مسلمانان یکسال بعد از مدینه جهت ادای زیارت کعبه به مکه مسافرت نمایند .بر بنیاد این پیمان نامه ، لازم بود تا مشرکان (کفارمکه) سه روز مسجد الحرام را در اختیار مسلمانان بگذارند ، طرفین تعهد کرده بودند ، که هیچگونه اعمال خشونت صورت نگیرد ، ولی به مسلمانا خبر رسید ، که مشرکان تصمیم دارند مسلمانان را که فاقد سلاح اند بر خلاف پیمان نامه در مسجد الحرام غافلگیر کنند ، چون این جریان در ماه حرام(که ماه ممنوع جنگ است همزمان بود) وهم اینکه برای مسلمانان در مسجد الحرام جنگ ممنوع بود، بر این بنا مشرکان مکه با دست باز میتوانستند تا جریان سیاسی اسلام رایکباره خاموش کنند ، از اینرو این ایه نازل شد ومسلمانان صلاحیت یافتند تا در صورت حمله از خود دفاع کنند .
اکنون این پرسش به میان می آید اگر بجای مسلمانان کدام سازمان سیاسی دموکراتیک صلح طلب امروزی میبود چی میکرد ؟ شاهد قتل عام خود میبود ویا اینکه صلاحیت دفاع از خود را اشکار می کرد ؟
در همان زمان این آیت فرود آمد ومسلمانان صلاحیت دفاع از خود را بدست آوردند وهمین آیت موچب شد تا کفار از این موضوع پی ببرند ونبردی روی ندهد ومسلمانان به ادای حج پرداختند.
جنبه های تطبیقی این آیت :
1- نخست اینکه دیگر کفار مکه وجود ندارد .
2- این آیت بطور قطع برضد یهودیان ونصرانیان نبود ونیست زیرا در قران در همه جا برای یهودیان ونصرانیان نام های آنها گرفته شده واهل کتاب گفته شده اند .نه کفار .
3- اینکه دیگر کفاری در نزدیک مسجد الحرام نیست تا بالای مسلمانان حمله کنند .
4- آنچه از این آیت جنبه ی تطبیقی یا عملی دارد بخش پایانی ایت یعنی بخشاینده گی ومهربانی خدا است که همواره باید به دیده داشت واین صفت را تمام انسانها در امور زندگی خود بکار ببرند وهمیشه بالای یکدیگر بخشایشگر ومهربان باقی بمانند .واکنون که طالب ها والقاعده از این ایت سوء استفاده کرده وبه کشتار مسیحسان می پردازند هیچ ربطی به این ایت ندارد . بلکه در اسلام به گونه بسیار روشن قتل نفس وکشتار انسان ممنوع شده است .
آیا اسلام انتحاری را اجازه داده واین خشونت وحشتناک مجوز اسلامی دارد ؟ وآیا گردانندگان وانجام دهنده گان آن به جنت میروند ؟ بادرد ودریغ در جهان امروزی یک بخش بسیار خشن دین اسلام را کشتن انسانهای دیگر توسط خود کشی یا انتحاری می سازد . سقوط برج های دوگانه نیویارک وکشته شدن نزدیک به سه هزار انسان ، رویداد های خشن کشتار انسانها در کنیا ،بالی ، در بغلان افغانستان ، در مناطق مختلف پاکستان ، در شهر های گوناگون هندوستان، ودر این اواخر کشتن 13 نفر سرباز وافسر امریکایی توسط یک افسر مسلمان امریکایی فلسطینی الاصل وکشتار هزار ها انسان بیگناه توسط مسلمانان طی یک دهه ی اخیر از اعمال وحشتناکی اند که مو بر بدن انسان راست می کنند.آیا این کشتار های گروهی با انتحاری اسلامی اند ؟
در اسلام کشتن انسان ممنوع است «ولا تقتل النفس التی حرم اللهُ علیک» برگردانی:« ونکشید هیچ انسانی را که کشتن او حرام است» . وهمچنان خود کشی بطور قطع حرام است در( ایه 195 سوره بقره) چنین آمده است :« ولا تُلقو بایدیّکم الی التهلُکه واحسینو إنّ الله یُحِبُ المُحسنین»«ونیندازید با دستان خود ، خود را به هلاکت ونیکو کاری کنید ، هر اینه خدا نیکو کاران را دوست دارد .». از این ایه به چنین برآیند باید رسید که خود کشی ودیگران را باخود کشتن حرام وممنوع است .کسانیکه آنرا انجام میدهند نه به بهشت بلکه به دوزخ میروند . واین عمل زشت لکه ی بدنامی در تاریخ تمدن بشری پس از جنگ های جهانی ،کشتار مسلمانان در سرونیتسای بوزنیا ،عراق وفلسطین وافغانستان بشمار می آید .مسایل مربوط به قطع دست وحجاب زنان نیز به باز نگری وبررسی جدی نیاز مند است که در آینده به آنها پرداخته خواهد شد .
برپایی دولت های اسلامی وسیا سی شدن دین وپیوند دین با سیاست ایا یک حرکت دینی است ویا تقلیدی از مسیحیت ویهودیت میباشد :(این جستار را برای بعد میگذارم در باره مسایل مطروحه طالب دیدگاه های شما هستم .)
November 10th, 2009
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
- برگردان: ا. م. شیرینظریه استالینی انقلاب جهانی
- ناصر اصغرینكاتی درباره افزایش حداقل دستمزد
- داکترسخی اشرف زی سیدکاغذفرقه وهابی در کشور های عقب مانده,دستنگروبی سواد
- سید احمد ضیا نوریحضرت عیسی مسیح علیه السلام
- نویسنده : مهرالدین مشیدچگونه می توان ملت شد و هویت مقتدر ملی پیدا کرد
- امان ریاضتآدم مرده است بگذار بنی آدمان همین باشند
- جاویدفرهادسه مقوله دریک گفتمان
- امیر هوشنگ اطیابیدر بزرگداشت نلسون ماندلا چه حقایق تاریخیای پنهان میشود؟
- محمد عوض نبی زادهمرحوم فرقه مشرفتح محمد خان میرزاد یکی ازمنادیان آزادی وعدالت
- نویسنده : مهرالدین مشیدهیچ تهاجمی مقدس نیست و هر اشغالی توجیه ناپذیر است
- نویسنده : دکتور طاوس وردک از خود بګویید و راجع به خود بنویسید
- نگارنده : زلمی رزمیاعلامیه جهانی حقوق بشر
- گزارنده به دری: عزیز آریانفر(کوشانی ها، کانگیویی ها، ، سابری ها، کروات ها و...)
- برونو دروسکیمارکس، لنین، بلشویک ها و اسلام
- نویسنده : دکتور طاوس وردک فساد اداري ، مسموم کننده مردم افغانستان
- زمان ( مراد )«قرار و فرار شاهِ ما»(1)
- سیامک ستوده آیا ماندلا در مبارزه بر علیه آپارتاید به توده ها تکیه کرد؟
- علی صدارت ابهام در لائیسیته و مذهب شیعه
- دهم دسامبر روز جهانی حقوق بشر نوشته از ع. بصیر دهزاد
- تُخارهاگزارنده: عزیز آریانفر
- محمد عوض نبی زادهنجف بیگ شیرویکی ازقربانیان عهد شکنی کوچیهای مهاجم
- سلیمان کبیر نورینماد جاویدان و پیروزمندانه ی آزادی و برابری انسانی
- محمد ضیا ضیاجمهوری دموکراتیک سخن
- نظر برهاندر جاودانگی تاریخ ومردی از افریقای جنوبی نلسون ماندیلا
- نویسنده : مهرالدین مشیدمبارزۀ عدم تشدد از گاندی هند تا گاندی سرحد و سرنوشت پشتون ها
- زمان هوتکدهم دسمبرروز جهانی حقوق بشر
- علی رستمینلسون رولیهلاها ماندلا پدرمعنوی مردم افریقای جنوبی درگذشت
- عزیز آریانفرکشاکش در آسیای میانه
- ناصر اصغریدرباره آنارشیسم پرودون و باكونین
- نویسنده : مهرالدین مشیدمبارزۀ عدم تشدد از گاندی هند تا گاندی سرحد و سرنوشت پشتون های آنسوی خط
- حسن پیمانپهبادهای بدون سرنشین امریکائی
- وصیت امام احمد ابن حنبل برای پسر خود در روزی عروسی اش !الحاج امــیـن الـدیــن » سعـیـدی – سعید افـغــانی«
- گزارنده به پارسی دری: عزیز آریانفرمیهن نخستین و ریشه های هندواروپایی ها، فینی ها و اگورها 1و تورک ها
- داکتر سخی اشرف زی سید کاغذ خط مش سیاسی ,اقتصادی واداری حکومت کرزی به ناکامی گراید
- حسن پیمانپهبادهای بدون سرنشین امریکائی
- نویسنده : مهرالدین مشیدحماسۀ استثنایی تاریخ
- فرامرز دادورجایگاه جنبش چپ در اپوزیسیون دمکراتیک
- لیکونکي : دکتور طاوس وردک دافغانستان د سرتاسري بحران دنجات لاره
- بګرامیوال ـ از المانتبلیغات ریاکاران خود فروخته ماویست
- حسن پیمانپهبادهای بدون سرنشین امریکائی
- نویسنده : مهرالدین مشیدمبارزۀ عدم تشدد از گاندی هند تا گاندی سرحد و سرنوشت باشنده گان آن
- ترجمه توسط حمید محویاسلام ترسائی : مذهب از دیدگاه واقعی مارکسیسم
- جلال بايانی کاوشگرتروريســــــــــــت شــــــناخته شــــده حسن اميری
- دکتور طاوس وردک د اقتصادی اوسیاسي ونډې دوام
- داکتر سخی اشر ف زی سیدکاغذچراعیسویت درتضاد با جهان اسلام قرارگرفت؟
- افاده حقوقی از جلال بايانیدفاع از حق مشروع حقوقی خود هم قطاران خود
- لیکونکۍ : دکتور طاوس وردکولې امریکا د افغاني طالبانو یو لیډر مړ نه کړو
- محمد عوض نبی زادهابراهیم خان گاوسوارنمادی ازمبارزات داد خواهانه برضد استبداد
- مهرالدین مشیدمبارزۀ عدم تشدد از گاندی هند تا گاندی سرحد و سرنوشت باشنده گان آن
- دکتور طاوس وردک د اقتصاد او سیاست ونډه په جنګ کې
- لیکونکۍ : دکتورطاوس وردک کرکه ( نفرت )
- ناصر اصغرینگاهی به كنگره فدراسیون كار آمریكا
- دکتور طاوس وردک په اطلاعاتی مواردو کې د سوق او اداری اصول
- ترجمه: محمد پورهرمزاندربارهٔ کئوپراسیون
- دکتور طاوس وردک د محوري سازمان ستراتیژي
- الحاج امــیـن الـدیــن سعـیـدی – سعید افـغــانیمصافحه زن با مرد نامحرم !
- دکتور طاوس وردک د ستراتیژۍ بل ډول درهبر او مدیر کړه وړه دي
- الحاج امــیـن الـدیــن » سعـیـدی – سعید افـغــانی«جنتری عبادتی سال
- نظرمحمد مطمئنامريکايې پوهنتون او برتانوي پوځي اکاډمي
- خلیل ودادمصئو نیت قضایی نظامیان شوروی و ضمانتهایی که افغانستان میخواست
- نوشته کریم پوپل صحت و سلامتی درافغانستان
- دکتور طاوس وردک بیړنۍ ، د ډار او مجبوریت ستراتیژي
- محمد عوض نبی زاده ملا خداداد لورانی یکی ازرهبران جنبش دهقانی درکشور
- مهرالدین مشیدمبارزۀ عدم تشدد از گاندی هند تا گاندی سرحد و سرنوشت باشنده گان آن
- نوشته از ع. بصیر دهزادپاسخ و توضیح بر سوالات محترم داکتر سید عبد الله کاظم
- نوشته کریم پوپلادیان ابراهیمی یا یکتا پرستی
- دکتور طاوس وردک د جنګو علتونه کوم شیان دی
- دکتور طاوس وردک جنګ څه ته وايي
- نیش ِ بی بی سی ، نه از ره کین است !
- سید احمد ضیا نوریعید سعید قربان بر مسلمین جهان مبارک باد
- نویسنده : مهرالدین مشیدحج تجسم عینی توحید و قربانی نماد ایثار و توجه به اصل اقتصاد است
- ستراتیژی څه ته وایی او ولې سیاسیون دغه اصطلاح ډیره استعمالويلیکونکۍ : پوهندوی جنرال ارکانحرب دکتور طاوس وردک
- شباهنگ راددر چهل وششمین سالگرد جانباختن چه گوارا
- اسماعیل هوشیارنوبل و شیخ حسن روحانی !
- نویسنده : مهرالدین مشیدرابطۀ طالبان و القاعده ناشکستنی است
- صبا راهیگوسفند های مشنگ
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«حج نیابتی
- ارسالی صمیمیاز تقسیم به دست متفقین تا آلمان متحد
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«حج بعد از مرگ
- الماس فرضیپیرامون اقلیت مذهبی یارسان (اهل حق)
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«حــج رفـــتـن تکراری!
- نویسنده : مهرالدین مشیدنیایش کانون عبادت و عصیانی خودجوش و آگاهانه
- فرزاد رمضانی بونشنگاه ترکمنستان به افغانستان، از تلاش برای اجرای تاپی تا میانجیگری در مذاکرات صلح
- خلیل ودادفراز و فرود مناسبات هالند افغانستان
- الحاج امـیـن الـدیــن» سعـیـدی ــ سعید افـغــانی«در جنت عبادتی وجود ندارد!
- شباهنگ رادانساندوستی سرمایه ریاکارانه است
- نصرت شادلیبرال ها و بن بست کاپیتالیسم – دمکراسی
- علی رستمیخردستیزان قرن بیست ویکم
- سلیمان راوشجشن مهرگان
- ارسالی صمیمیمقبره 2600 ساله در ايتاليا كشف شد
- نظرمحمد مطمئنزموږ له پاره وياړ! د ټوپکوالو له پاره کباړ!؟؟؟
- رسول پويانجايگاه حقوق تعاملی در نظام حقوقي و قضايي افغانستان
- فرزاد رمضاني بونشدستاوردها وچالش هاي شورای کشورهای ترکزبان و نقش برادر بزرگتر تركيه
- نویسنده : مهرالدین مشیدسنت گرایی طالبان به مثابۀ انحطاط فرهنگی ضربه یی بر پیکر اسلام
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«اهل تسویف
- تتبع ونگارش : الحاج امین الدین « سعـیـدی »آیا جایز است بگوئیم فلان شخص شهید است؟
- خلیل الله عالم پیش نویس تولید نیروی برق در افغانستان است
- پروفیسر عبدالصبور فروزان نگاهی به کنفرانس مس عینک
- دوکتور صلاح الدین سعیدي – سعید افغانينمونه های ازمنابع آزادی، حاکمیت قانون ودیموکراسی واقعی!
- نویسنده : مهرالدین مشیدروشنفکران راستین نسل سوگوار در هر برهه یی از تاریخ
- عتیق الله مولویزادهجمعیت اسلامی و فقدان رهبری
- مترجم: ا. م. شیریمبادله وامهای معوقه، یا تسلیحات مالی کشتار جمعی
- دکتر بیژن بارانشکنجه و استبداد
- نصرت شادفلسفه انقلابی ، حرافی ، سفسطه و شارلاتانیسم روشنفکری نیست
- الحاج امـیـن الدین « سـعـیـدی- سعید افغانی »ادرار بصورت ایستاده
- ادیب معصومی آزادي عقيده ، اندیشه وبیان حق طبیعی هر انسان است
- مترجم: ا. م. شیریبازیهای پشت صحنه با طلا: در انتظار شکست بزرگ(۲)
- مترجم: ا. م. شیریبازیهای پشت صحنه با طلا: در انتظار تحول بزرگ(۱)
- نویسنده : مهرالدین مشیددرد های استخوان سوز بیگانگی با سنت و ناآشنایی با تجدد
- نصرت شاداقتصاد سیاسی چپ ؛- محتوا ، شعار و امید
- نویسنده : مهرالدین مشیدمدرسه های دینی خاستگاۀ اصلی طالبان، ابزاری در دست آی اسی آی
- شباهنگ رادمفهوم انقلاب از نگاهِ اپوزیسیون چپ
- الحاج امین الدین « سعـیـدی- سعید افغانی »صـدقـه فطر روزه
- نویسنده : مهرالدین مشیدفرهنگ سنتی و قبیله یی ( درسرحد) سکویی برای پرش استعماردرمنطقه
- عبدالواسع غفاریسیرانکشاف فوندامیتالیزم اسلامی دربسترآرام اروپا وامریکا
- تهیه و پژوهش از ظاهر دقیقشکل گیری فرهنگ قسمت 5
- مترجم: ا. م. شیریجهاد گزینشی
- نویسنده: مهرالدین مشیدنماز نماد یگانگی، عدالت و آزادی تفکر و بیکرانگی اندیشه در اسلام
- الحاج امــیـن الـدیــن سعـیـدی – سعید افـغــانیفدیه غرباء در رمضان
- تهیه و پژوهش از ظاهر دقیق شکل گیری فرهنگ قسمت 4
- فرامرز دادورجنبش کارگری و چشم انداز سوسیالیسم در ایران
- نصرت شادزنان و کالا در فلسفه ساختارگرا یی
- شیرین نظیری فعال حقوق زنانماری کوری مخترع عناصر شیمائی رادیوم و پلوتونیوم
- یونس شاملیآقای علیرضا اصغرزاده در نقد سیدجواد طباطبایی پای لنگی دارد
- سرلوڅ مرادزی د جولای ۱۲ مه، د ملالې یوسفزۍ نړیواله ورځ
- تهیه و پژوهش از ظاهر دقیقشکل گیری فرهنگ قسمت ۳
- الحاج امین الدین « سعـیـدی- سعید افغانی »حکم روزه در کشور های اسکندنوی
- الحاجامین الدین « سعـیـدی- سعید افغانی »دندان کشی در رمضان
- رسول پویاننقش هرات در اقتصاد افغانستان
- نصیراحمد -- مهمندماه صیام یا ماه تصفیه وتزکیه
- ارسالی صمیمیگذري بر شهرموزه سن پترزبورگ – از شليك توپ لنين تا شب هاي نقره اي
- نویسنده :مهرالدین مشیدفرهنگ سنتی و قبیله یی در دو طرف دیورند سکویی برای پرش های استعماری
- تهیه و پژوهش از ظاهر دقیقشکل گیری فرهنگ قسمت ۲
- تهیه و پژوهش از ظاهر دقیق شکل گیری فرهنگ
- شیرین نظیری فعال حقوق زنسیمون دوبووار
- ترجمۀ امیر کشفی«آزاد اندیشی و تبلیغات رسمی
- حمید محوی«ایران، تخریب ضروری» یا جنگ تحمیلی
- اسماعیل هوشیاردو روایت متفاوت با یک نتیجه مشابه !
- فرزاد رمضاني بونشبنيان سازمان فرهنگی هنری فارسي زبانان و همگرايي بيشتر ايران افغانستان و تاجيكستان
- فرزاد رمضاني بونشچالش هاي ساخت طرح كاسا 1000 و آينده همكاري انرژي آسياي مركزي با جنوبي
- نصرت شاد چپ ها و روشنفکران نیچه گرا
- ارسالی صمیمی50 سالگي چايكاي روسي در فضا - پرونده محرمانه اي كه پس از نيم قرن جهاني شد
- ارسالی صمیمیطلاق پوتین تابوی سیاستمداران روس را شکست
- ارسالی صمیمینلسون ماندلا از مبارزه با آپارتاید تا دست و پنجه نرم کردن با بیماری
- عبدالو کیل کوچی روشنگران
- بهروز عارفیاستفان هسل، اندیشمند مقاومت
- طیار یزدان پناه لموکیوضع کنونی و نقش احزاب و اتحادیه های طبقه گارگر و متوسط در جنبش های اجتماعی
- دوکتور بشير افضليبخش دوم مقاله نجات انسان-نمايشنامه
- امین الدین سعیدیخواندن نمازدر محل که تصاویر باشد!
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«داستان عبرت انگیز
- علی صدارتابهام در لائیسیته و سربازان گمنام امام زمان
- مصلح سلجوقیدیموکراسیی کم بند (!)
- اسدالله جعفريامام علي در چشم ودل يار غار رسول الله ابوبكر
- میرعنایت الله ساداتاعتراف یک نویسندۀ ایرانی
- شيرين روشارمیشل فوکو، دولت و فقرای نیکسیرت
- شهباز نخعينابرابري، دموکراسي، حاکميت
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل وداد با اینهمه منابع غنی آب کشوری کم آب و با آنهمه وقار و آبروهنوز هم سرزمین «بی آب» هستیم
- دوکتور بشير افضلي راه نجات انسان
- صبا راهیجنبش عدم خشونت و خشونت تولید انبوه سلاح های مرگزا !
- عزیز آریانفرآریا، آریانا و آریایی
- نظرمحمد مطمئند اسامه بن لادن ړنګ کور دخالص بابا فامیلۍ
- شیرین نظیریپیدایش نظام مادر تباری در جامعه بدوی
- نوشته الهه افتخاربشر؛ چرا مرتجع و پسگرا و تاریک فکر میشود؟
- عبدالو کیل کوچیغزنی مرکز فرهنگی جهان اسلام
- الحاج امین الدین « سعـیـدی- سعید افغانی » یادداشتی : به خطاطي قــرآن کریم به خـــون صدام حسیـن
- سید احمد ضیا نوریعفو یا بخشش
- نوشته کریم پوپلزلمی خلیل زاد
- علی رستمی پرولتاریاومبارزه طبقاتی درجامعه مدرن
- گزارنده: عزیز آریانفراز «پهنه های اریایی» تا افسانه های آذربایجانی
- عبدالو کیل کوچیگناه بیکاری به گردن کیست ؟
- برگردان: شهباز نخعيخط سير يک انقلابی
- برگردان: باقر جهانبانيشکست جنگ برای نفت
- شباهنگ رادکارگران و کودکان کار در اوّل ماه مه!
- شیرین نظیریزن نخستین نگهبان کودک ووسیله تولید نسل بشر:
- نصرت شادفلسفه مارکسیسم و مکاتب بورژوایی
- برگردان و تبصره از دکتر خلیل ودادنگاهی به گذشتهء ترانسپورت در افغانستان
- نویسنده : مهرالدین مشیدگسست های بیرون فرهنگی و درون فرهنگی جاده صافکن مداخله و تجاوزقسمت سوم
- به قلم الهه افتخار روشنفکری : روشنفکری دینی است و یا دینی و غیر دینی ندارد!
- ترجمه: ا. م. شیریُردار طلائی سیاست چینی (۲)
- داکترسخی اشرف زی سیدکاغذنشر ارقام واهی توسط دایرهً المعارف افغانستان
- لیکوال : ننګیالی بڅرکیغزنی په اسني وخت کي داسلامي تمدن دپایتخت په توګه
- نویسنده : مهرالدین مشیدگسست های بیرون فرهنگی و درون فرهنگی جاده صافکن مداخله و تجاوزقسمت دوم
- ترجمه: ا. م. شیریبُردار طلائی سیاست چینی (۱)
- نصرت شاد قرن بیست ؛ از فروید تا لوکاچ
- ترجمه: ا. م. شیریطلا: بازگشت به دنیای پول(۲)
- میر عنایت الله ساداتتحقق مشی ملی
- سید احمد ضیا نوریفشرده ی از زندگینامه خداوندگار عشق و عرفان حضرت مولانا (رح) وگذری بر آیین رقص سماع
- نویسنده : مهرالدین مشیدگسست های فرهنگی در سطح ملی زمینه ساز عمیق تر ساختن فرهنگ های محلی
- لیکونکۍ : دکتور طاوس وردک دعسکری مکلفیت دوه کلنه دوره
- ترجمه: ا. م. شیریطلا: بازگشت به دنیای پول(۱)
- مترجم: ا. م. شیریجنگ اقتصادی: بهترین دفاع، حمله است(۲)
- اسماعیل هوشیاردروغ سیزده به انتخاب خودتان !
- نصرت شاد ما و جامعه شناسان لیبرال غرب
- مترجم: ا. م. شیریجنگ اقتصادی: بهترین دفاع، حمله است(۱)
- شیرین نظیرینقش زن درپروسه تولید دردوره پیش از تاریخ:
- ترجمه توسط حمید محویبازگشت مبارزۀ طبقاتی
- نویسنده : مهرالدین مشیداز قبض و بسط تیوریک شریعت تا قبض و بسط اسلام گرایی
- نویسنده : مهرالدین مشیدزبان، ادبیات و فرهنگ را نباید بیشتر سیاسی کرد
- مترجم: پيام پرتوى تاريخ تجارت برده از آفريقا به اروپااز دهه هاى ۱٤٤۱ تا ۱٩٥۰
- اسماعیل هوشیارزوایای حسی و لمسی نوروز !
- دوکتورصلاح الدین سعیدي - سعید افغانی بحث بوزینه بودن آدمی!
- نصرت شاددو جامعه شناس
- ارسالی صمیمیمیزبان امسال جشن جهانی نوروز کجاست؟
- عنایت الله پویان ژور خپګان
- علی رستمی جشنهای باستانی نمایانکر همبستگی اقوام وملیتهای تمدن اریایی
- نویسنده: مهرالدین مشیداز قبض و بسط تیوریک شریعت تا قبض و بسط اسلام گرایی
- نوشته از : ع. بصیر دهزادحقوق بشر و جرائم حذف فزیکی ( قتل های سیاسی) بدون پروسه عدلی و قضائی
- مترجم: پيام پرتوى تاريخ تجارت برده از آفريقا به اروپا
- آصف بره کیبوداها فرو ریختند، نه آسمان تکان خورد نه زمین
- پيام پرتوىبردهداری در عصر مدرن؛ ارزش یک انسان چقدر است؟
- پیشگفتار و ترجمه: ا. م. شیرینمایشی تحت عنوان «بازرسی ذخیره طلای آمریکا»
- شباهنگ رادراهاندازی جنگ و تنش، سیاست کنونی امپریالیستها
- سید احمد ضیا نوری روز سیاه و فراموش ناشدنی در تاریخ افغانستان فروپاشی تندیس های بودا
- اسماعیل هوشیارمشکلات چپ ازدرون و دربیرون !
- ترجمه توسط حمید محویامپریالیسم : مبارزه علیه آن و یا در تبانی با آن
- نوشته کریم پوپل تعداد تلفات جنگهای سال 2001-2013 در افغانستان
- فرامرز دادور جایگاه جنبش زنان در ایران
- مترجم: پيام پرتوى تاريخ تجارت برده از آفريقا به اروپا
- نویسنده : مهرالدین مشیدحکومت دینی از تجربۀ اسلام گرایی تا آزمون های تازۀ پسا اسلام گرایی
- مترجم: ا. م. شیریچاله های سیاه اقتصاد جهانی (بخش دوم)
- نویسنده : مهرالدین مشیدحکومت دینی از تجربۀ اسلام گرایی تا آزمون های تازۀ پسا اسلام گرایی قسمت دوم
- ارسالی صمیمیهشت تن از منحوسترین روسای جمهوری آمریکا!
- الحاج امــیــن الـدیــن» سعـیـدي – سعید افـغــانـي «مــــدیــنـــﮥ مــنــوره وفــضـایــل آن
- ترجمه توسط حمید محویعلم و فرهنگ در ایران : چالشی برای غرب
- شباهنگ راددر یادمان کمونیستهای یازده اسفند پنجاه!
- فرزاد رمضانی بونش؛ کارشناس مسائل بینالمللچرا سازمان همکاری اسلامی منفعلانه عمل میکند؟
- برگردان: منوچهر مرزبانيانقرائتی دنیوی از سرشت ستیزه ها
- نوشته از : ع. بصیر دهزاد لایحه (اصولنامه) طالبان آئینه از تحجر و هویت خشن
- نویسنده : مهرالدین مشیدحکومت دینی از تجربۀ اسلام گرایی تا آزمون های تازۀ پسا اسلام گرایی
- تتبع ونگارش؛ترجمه وتلخیص:ازحسن پیمانامیرتیمورموئسس سبک اصیل هنرمعماری وحامی فرهنگ ومدنیت آسیای وسطی
- تهیه و ترتیب کننده : انجینر سرور « صالح » مبارز صلح و تفاهم نیک ؛ مولانا استاد « سعید افغانی»
- نصرت شادبورژوازی و روانشناسی شورش توده ها
- غلامعلی بیگدلیاستعفای پاپ و بحران فساد جنسی در واتیکان
- مترجم: ا. م. شیریچاله های سیاه اقتصاد جهانی (بخش نخست)
- اسماعیل هوشیاررابطه هنر؛ سیاست و ایدئولوژی !
- پيام پرتوى چرا بحران رخ ميدهد؟
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی« عقدنــکاح درانــتـریـنـت
- ترجمه توسط حمید محویناسیونالیسم : بیماری روانی ؟
- سفر زن به حج وعمره بدون محرمالحاج امـیـن الدین « سـعـیـدی- سعید افغانی »
- نصرت شادمارکس جمعبندی فلسفه و تاریخ بود
- مترجم: ا. م. شیریجهان مالی موازی (۲)
- ارسالی صمیمیحمله فضایی - وحشت بارش شهاب سنگ روسیه را فرا گرفت
- مترجم: ا. م. شیریجهان مالی موازی (۱)
- مترجم: ا. م. شیرینشت اطلاعات از صندوق بین المللی پول
- نوشته کریم پوپل افغانستان باید قبل از خروج قوای ائتلاف استفاده از آب دریای آمورا آغاز نماید
- حريف حريفمصئونيت قضائی يا مجوز تداوم جنايات جنگی؟!
- مترجم: ا. م. شیریاطلاعات تکاندهنده در باره سوداگری بانکی بین المللی
- سرلوڅ مرادزید نوبل د سولې جایزه د پښتنې ملالې حق دی
- نویسنده : مهرالدین مشیداز مدرنیسم و اسلام گرایی تا پسامدرنیسم و پسااسلام گرایی
- گزارشگران بدون مرزردهبندی جهانی آزادی مطبوعات ٢٠١٣: پس از بهار، امیدهای ناامید شده
- کریم پوپلاستخبارات وفعالیتهای آن در افغانستان
- نویسنده : مهرالدین مشیداز مدرنیسم و اسلام گرایی تا پسامدرنیسم و پسااسلام گرایی
- تهیه . ن . شادزبان دینی عربی فلسفه اسلامی
- شباهنگ رادتقابل و رویارویی دو فرهنگ
- داکتر سخی اشرف زی سیدکاغذموافقه نامه نافرجام ترانزیتی واقتصادی اپتا بین افغانستان وپاکستان
- نصیراحمد – مهمند دحضرت محمد (ص) دنیکمرغی زیږدنی اوسیرت په ویاړیادونه
- نویسنده: مهرالدین مشیداز اسلام گرایی تا پسا اسلام گرایی قسمت دوم
- نوشته از ع. بصیر دهزادتاٌملی بر گزارش پروژه عدالت انتقالی سازمان فارو
- مهرالدین مشیداز اسلام گرایی تا پسا اسلام گرایی
- نوشته : ماریا دارو غزنه مرکز فرهنگ وادبیات
- داکترسخی اشرف زی سیدکاغذبازکشائی خط آهن درشمال وانکشاف جدید شهراه ترانزیتی
- نوشته کریم پوپلنامها وقصه های فلکلوریک کابل
- نصرت شاددین سیاسی و سیاست دینی ، ماکیاولی را زائید
- ترجمه: اکبر تک دهقاندوُیچه بانک آلمان و رفع اتهام از خود
- رسول پوياننگاهی به نقش موسسات خارجی در افغانستان(NGOs)
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«دین اسلام آخرین دین آسمانِی برای بشریت!
- نصرت شاد رمان های میلان کوندرا - و ما
- علی رستمی جهان هستی درآیینه تاریخ
- الحاج امــیــن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«استعمال وخوردن قطره چکان
- امین الدین « سعیدی- سعيد افغانی »جشن تولد در اسلام
- برگردان – دوکتور سید احمد جهشپایان جهان :غیبگوئی 2012 مستقیما از زبان راهبان مایا
- کریم پوپلکانون تمدنهای باستان
- ترجمه از: ا. م. شیریبمناسب در گذشت اسکار نیمایر
- نصرت شاد هزار سال نبرد فلسفه غرب با الهیات مسیحی
- شباهنگ رادجامعه (مردم)، حاکمیت و موقعیت چپ
- پوهانددوکتورم.ا. زيارد نوې پښتوژبپوهنې په مورچل کې
- پوهاند دوکتورم.ا. زيارپښتو غړپوهنه
- پوهاند دوکتورم.ا. زيار پښتو وييپوهنه
- نوشته کریم پوپل هنر صنایع باستان افغانستان
- نوشته کریم پوپل هنرصنایع اسلامی در افغانستانقسمت دوم
- نوشته کریم پوپل هنر صنایع باستان افغانستان
- نوشته کریم پوپل صنایع معاصر افغانستان
- سید احمد ضیا نوری نقدی بر گفتار کامبیز رفیع زیر عنوان ( دانشگاه سعودی در کابل)
- اسدالله جعفریرسالت پیغمبری زینب(س)
- ترجمه: اکبر تک دهقانخطرات بانکهای سایه برای اقتصاد جهانی
- نجم کاويانینگاهی به چالشهای فراروی فارسیدری در افغانستان
- میرویس جوادله شیعي هلال تر شیعي ښاماره
- اسدالله جعفریشهادت حسین ویاران حسین(ع) بر کمال جویان قرار گرفته در جاذبه حق، تسلیت باد!
- جوانان بیداررښتيا هم په ۲۰۱۲کې دنيا ختميدونکي ده؟
- آزيتا نيکنامدو چهره دولت
- ترجمه توسط حمید محویبخش دوّم «تصویر : از بهت زدگی تا آموزش و پرورش»
- ترجمه توسط حمید محوی«تصویر : از بهت زدگی تا آموزش و پرورش»
- ترجمه: اکبر تک دهقانتبعات اقتصادی طوفان دریایی اخیر در آمریکا
- نصرت شادشناخت نیچه ، محاکمه یا نقد او ؟
- تایب و ارسال کننده: امان معاشرپیامد های نامیمون استخراج معدن مس عینک از دید گاه جیولوجی
- فرزاد رمضاني بونشفرصت طلايي چابهار در آينده اقتصاد آسياي مركزي و نگاه بازيگران
- نصرت شاد از انقلاب فرهنگی تا قدرت جهانی
- نوشته و تحلیل از سکندر تخاری چرا علیه قصرنشینان وثروت اندوزان که عاملان اصلی انتحار اند فتوی نه میــدهید ؟
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«اکثریت اهل جنت را زنان تشکیل میدهد!
- داکتر سخی اشرف زی سیدکاغذبزرگترین مرکز فرقه وهابیزم در تپه مرنجان تعمیر میشود
- ترجمه توسط حمید محویراسل مینز (1939-2012) سرخپوست مبارز دیگر در میان ما نیست
- علی رستمی مبارزهء سیاسی و رعایت موازین اخلاقی
- محمد عالم افتخارازعید قربان و جش دیوالی تا شیطان سوزی و شیطان یابی!
- عبدالقدیر میرزاییبه ششمین برج مخابراتی جهان آشنا شوید :
- نوشته کریم پوپلوضیعت حیات وحش در افغانستان
- نوشته کریم پوپلفهرست پستانداران افغانستان
- نوشته کریم پوپل لست پرندگان افغانستان
- نوشته کریم پوپلچگونگی زیست خزندگان افغانستان
- نصرت شاد مائو و مائوئیسم در چین و ماچین
- علی رستمی تمدن شوراها زاده ء انقلاب اکتوبر
- انجنېر ظهورالدين اندېشسو سیا لیزم برۍ پر امپر یا لیزم حتمي دی
- شباهنگ رادکدام چپ و کدام سازمان؟
- نور مُحمَّـــد غـفـوريسیاسی گـــــونـد
- محمد عالم افتخاربار دیگر در بارهء «ساده»، «ساده نویسی» و از «ساده» یا از «پیچیده» گفتن!
- دکتر بیژن باران اصلاحات دینی در خاور میانه
- الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«آنانیکه جسد پیامبرصلی الله علیه وسلم رابسرقت برده نتوانستد شخصیت اورا هم لکه دار ساخته نمیتوانند!
- نظر برهان مجبوریم آحترام تجویزی را به جا نمایم
- نصرت شاد انقلاب وجدان ؛ جمعبندی یک شاهد
- ترجمه توسط حمید محویاستعمار در آسیا
- نیما فرمین، دکتر در حقوق از دانشگاه مون پلیه فرانسهنوری علا از حقوق اساسی چه می داند؟
- الحاج امــیـــن الـدیــن« سعـیـدی – سعید افـغــانی«وفای به عهد
- نصرت شاد ادعای غیرطبقاتی بودن آنارشیسم
- سرلوڅ مرادزی هرهیواد خپله ملي ترمینالوژي لري
- شباهنگ رادمنفعت سرمایه و سرکوب جهانیست
- الحاج امــیـــن الدین « سعیـــدی – سعــید افغانی »بوسیدن دست از دیدگاه اسلام
- نصرت شادگنجشک نقد استالین یا کبوتر روی بام تروتسکی ؟
- نصرت شاد آنارشیست ها در کمون پاریس
- عبدالقدیر میرزاییتاج محل ؛ نمادی از عشق ، محبت و دوستی
- ویدا میرزاییفراموشی در بزرگ سالان
- نویسنده : مهرالدین مشیدفراز و فرود های مبارزاتی اخوان المسلمین و بهار عرب قسمت چهارم
- نوشته کریم پوپلمقروضیت جدید و سابقه دولت افغانستان
- نصرت شاد آنارشیسم و انقلاب ناتمام آلمان
- منتشره تازه ترین شماره لوموند دیپلوماتیکنئوليبراليسم در دالان هبا
- الماس فرضیمسابقات المپیک لندن و سازماندهی سود محور آن
- نصرت شاد خاطرات آنارشیست ها و تاریخ نویسی بلشویک ها
- مهرالدین مشید فراز و فرود جنبش اخوان المسلمین قسمت سوم
- اسدالله جعفریفلسفه حیات، در کلام امام حسن مجتبی(ع)(بخش اول)
- نصرت شادفراز و فرود آنارشیست های اسپانیا
- رازميک کوچيان گرامشي، تفکري که جهاني شد
- نویسنده : مهرالدین مشیدنهضت اصلاح دینی و جنبش اخوان المسلمین قسمت دوم
- برگردان: ا. م. شیریاسلام افراطی، بمثابه ابزار جهانی سازی
- محمداسحاق فیاضمرثیه ای برای میراث فرهنگی و تاریخی ما
- ډاکټر لمرد پلار مسلک او د ماشوم معيوبه زېږېدنه
- شباهنگ راداتحاد از کدام منظر و در کدام بستر
- ترجمه: نسترن احمدیچرا مارکس بازخوانی می شود؟
- نویسنده : مهرالدین مشیدنهضت اصلاح دینی و جنبش اخوان المسلمین
- ارسالی صمیمیروزنامه اتفاق اسلام پس از یک قرن فعالیت متوقف شد
- حسینه رووفیسیاه دانه درمان برای هر بیماری بجز از مرگ
- نصرت شادیادی از کروچه ، ادیب و فیلسوف ایتالیایی
- ارسالی صمیمی مهمترین دستاورد علمی قرن
- محمداسحاق فیاضدهلی، تلاش های جدید برای رونق اقتصادی افغانستان
- نوشته کریم پوپلامکانات راه بحری افغانستان از ایران
- دکتر بیژن بارانیادها- تختی
- تتبع و نگارش : برهان الدین « سعیدی »كوروش« كبير» شاهی؛ خردمند و عادل !
- الحاج امــیــن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«آیا سگ نجس است؟
- زائران ايراني
- نصرت شاد فمنیسم ، - آزادی زنان یا نجات زحمتکشان ؟
- اسدالله جعفریمبعث پیغمبر عشق ورحمت برحق جویان مبارک
- نوشته کریم پوپلوضیعت مالداری در افغانستان
- ولی محمد«نورزی»دتورو اوشنو چایو څښل څه ګټه لری؟
- تحليل : دوکتور علوم جلال بايانی طرح امضا سند رهبردی امريکا و افغانستان در سال ۱۹۷۲ ريخته شده بود
- نویسنده : مهرالدین مشید حیرت زده گی های فرصت سوزانۀ نخبگان و روشنفکران افغانستان
- داکتر سخی اشرف زی سیدکاغذبررسی دشواری های راه ترانزیتی افغانستان باکشورهای همسایه
- کریم پوپل کشمیره
- تتبع و نگارش:داکتر فیض الله نهال ایماقخط اورخون و آثار مکتوبه ٔ دیگردر زبان ترکی
- عبدالصبور فروزاننقش معادن افغانستان در تحولات سیاسی کشور
- نصرت شاد ما انقلاب می خواهیم نه جنگ !
- برگردان: ا. م. شیریمالکیت خصوصی و عدالت اجتماعی
- ترجمه توسط حمید محویسوسیالیسم و فرهنگ
- نورمحمد غفوریافلاطون او دټولنیز عدالت
- کریم پوپلخاکشناسی خاکهای افغانستان
- نصرت شاد فلسفه ایده آلیستی شرق در تاریخ فلسفه غرب
- شباهنگ رادچپ و چالشهای آن!
- صدیق رهپو طرزیدانش تبار شناسی یا ژنی و جنی
- الحاج امــیـــن الـدیــن« سعـیـدی – سعید افـغــانی«وضعیت چشم در نماز
- ( سيد احسان واعظی )فاشيسم و نازيسم منفور ترين پديده های ضد بشری اند( بخش دوم )
- نویسنده : مهرالدین مشید حیرت زده گی های فرصت سوزانۀ نخبگان و روشنفکران افغانستان
- نوشته توسط الهه افتخار تمدن علمی - صنعتی یا تمدن خود کشی؟
- محمد عالم افتخار از کارل مارکس تا کارل پوپر؟!
- کریم پوپل یاد بود از سوم می رور جهانی آزادی مطبوعات
- الحاج امــیـــن الـدیــن« سعـیـدی – سعید افـغــانی«چهل نماز در مدینه منوره
- صدیق رهپو طرزیکشور های چند قومی: درد سر ها و راه حل ها
- تهیه و ترتیب توسط محمدالله نصرتاسهالات
- سید احسان واعظی فاشیزم و نازیزم منفورترین پدیده های ضد بشری اند
- اقتباس و برگرد از : دوکتور علوم جلال بايانی [ تعريف والستريت ، جنبش والســتريت و آئنده پر خروش والســـتريت ]
- نویسنده :مهرالدین مشیدارایه وغنای الگوهای نظری برای گشودن بن بستهای فکری درحوزه های گوناگون
- نصرت شادمردان شورشی و زنان ناراضی
- الحاج امین الدین « سعیدی- سعید افغانی »آیاپیروی وتقـلیداز مذهب ( مذاهب)چهارگانه اهل سنت واجب است؟
- محمدالله نصرتسوءتغذیه چیست؟
- ع . باغبانقانون وقانونیت دردوره طالبان !
- نویسنده : مهرالدین مشیدجنگ بر سر ارزش ها جدا از جنگ تمدن ها و فرهنگ ها است
- نورمحمد غفوری افلاطون او د سیاسی - ټولنیز نظام سمون
- الحاج امــیـــن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«طــــلا ق
- نصرت شاد اخلاق و فلسفه اخلاق ،– ما و بورژوازی
- نورمحمد غفوریټولنیز خوځښت (اجتماعی جنبش)
- سلام خاناز ۱۱۰ مشاورین تنها ده تن در مشوره ها نقش دارد
- رسول پویانابعاد مثبت و منفی تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی و نقش آن در افغانستان
- سید احمد ضیا نوری علم و عالم
- ترجمه : بابک پاکزادتأثیر کوبا بر وضعیت بهداشتی و آموزشی
- نویسنده : مهرالدین مشیدجای مردان سیاسی بنشانید درخت که هوا تازه شود
- نصرت شادهایدگر ، فیلسوفی مهم ، سیاستمداری گمراه
- الحاج امین الدین « سعـیـدی- سعيد افغاني »حکم خریدن خانه به سود بانکی
- د مولانا ډاکـټـر محمد سعید « سعید افغاني » لیکنهزورور
- محمد امان ریاضتتبعیض قومی ونژادی
- نوشته کریم پوپل جشن نوروز میراث قوم آریائیها بخصوص بلخ وبخدی است
- ډاکټر حرکتفلسفي بحث
- نوشته کریم پوپل ظرفیت و پوتانشیل تولید انرژی در فغانستان
- تهیه وتدوین توسط محمدالله نصرتنگاهی مختصر به پیدایش نوروز در طول تاریخ
- خسرو صادقی بروجنی، در دفاع از «منطق استثمار»
- نویسنده : مهرالدین مشیدظهور انسان بزرگترین سناریوی نظام تکاملی آفرینش
- اقتصاد سياسي سرمايه داري ايران
- سید احسان واعظیبرخی از مفاهیم و مقولات اقتصادی در ادبیات کلاسیک فارسی – دری
- فرامرز دادرس«جنگ هدفمند چیست؟»
- نصرت شادبورژوازی و فلسفه اجتماعی اش
- مهسا بهاریروز جهانی زبان مادری حقیقتی تلخ
- نگارنده : زلمی رزمیورزش باستانی
- محمد یوسفبزکشی
- نوشته صوفی کریم فیضانی احزاب التحریر
- نوشته کریم پوپلشهر کابل جدید
- نصیراحمد – مهمند میلادالنبی یادبشریت نجات بخښوونکی سټرلارښود
- سیاسی سیستمونه او د هغو ډولونهنورمحمد غفوری
- نوشته کریم پوپل بانکداری در افغانستان
- نوشته کریم پوپل اقتصاد افغانستان
- الحاج امـین الدین سعیـدی- سـعـیـد افـغـانی تقویت نیروی معنوی در صحبت
- میرعبدالواحد ساداتاعمار وبازسازی قصرهای تاریخی
- نجیب الله جویا پیشینه و پیامد کیش شخصیت در جامعه نیکپی
- جهانگیر محبیچگونه خشم و عصبانیت مان را کنترول کنیم
- محمد عالم افتخارشناخت و دانش؛ وثیقهء نجات درعصر امروز است!
- تتبع و نگارش: رستم پیمانمجموعه حقوق زن – قسمت نهم
- نویسنده : مهرالدین مشید انحراف « مذهبیون مادی گرا » در انقلاب ها کشنده تر از هر انحرافی است
- نیما فرمیندموکراسی (مردم سالاری ) چیست ؟
- تهیه و ترتیب توسط : محمدالله نصرتسردرد چیست؟ چرا انسان مبتلا به سردرد می شود؟
- کریم پوپل فرسایش خاک و بیابانی شدن در افغانستان
- سید احمد ضیا نوریآنچه در سال گذشته 2011 م بوقوع پیوست
- نورمحمد غفوریسیاسی سیستمونه او د هغو ډولونه(دوهمه برخه)
- محمد عالم افتخاردستنوشته های معرفتی :
- سیرژه حلیمیجاي چپ در اين توفان اقتصادي کجا ست؟
- نویسنده : مهرالدین مشیدافق روشنگری در گسترهٔ حقیقت سوژه پذیر نیست قسمت اول
- نوشته کریم پوپل ارزش معادن افغانستان تثبیت شد
- اسدالله جعفريميلاد حضرت مسيح بر آزادگان جهان مبارك باد
- نوشته کریم پوپلمعادن افغانستان
- خامه ی از : داکتر حمیدالله مفید جشن شکوهمند کرسمس( وای نختن) در برگ های از تاریخ
- رسول پویاننقش فلسفه و عرفان در مدنيت خراسان(افغانستان)
- انجنیر عبدالقادرمسعودارواښاد محمد علم بڅرکی
- سید احمد ضیا نوریانتحار........
- نصیراحمد ـ مهمنددهم محرم الحرام یا روز عاشورا
- نصرت شادعرفان شرقی ، بازیگوشی غربی
- نوشته کریم پوپلاشتراک کشورهای هند و چین در سرمایه گذاری معادن افغانستان تعادل منطقه را بار می آورد
- اسدالله جعفريپشمينه پوش پارسا(نگاهي به زندگي آقا بزرگ كرماني)
- بقلم بهروز دانشعاشورای سياسی و معرکه گيری !
- جمعه خان صوفيخټک: دتفکر دپاره خوراک
- فاروق ثواب خودشناسی، اهمیت و ضرورت آن
- لیکنه : ډاکټر سید شیر اقا حرکتحقیقت تل مادي او قانونمند دې !
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (11)
- عدالتسوسيال دمکراسی، سوسياليسم شوروی و ۹۹ درصد پايينی
- تحلیل واره ای از گاف سنگزادسیری در تفکرات فرهاد عرفانی (مزدک) (3)
- کریم پوپل تنظیم منابع آب درافغانستان
- برگردان شین میم شینپست مدرنیسم و امپریالیسم (9)
- علی رستمیرستا خیز انقلاب اکتوبر
- تحلیل واره ای از گاف سنگزادسیری در تفکرات فرهاد عرفانی (مزدک) (2)
- نصرت شادجدایی دین از فلسفه در عصر جدید
- برگردان شین میم شیناراده (خواست)
- تحلیل واره ای از گاف سنگزادسیری در تفکرات فرهاد عرفانی (مزدک) (1)
- يونس پارسا بنابدو نمونه از پديده های جهانی شده در مسير حرکت جهانی سرمايه
- مترجم: ا. م. شیریمفهوم لنینی «طبقه» و زمان حاضر
- عدالتده جزء روند انديشۀ انقلابی لنين
- نورمحمد غفوریسیاسی سیستمونه او د هغو ډولونه
- در انتظار پایان تاریخ فلسفه
- برگردان شین میم شینزوال تمدنی ـ فرهنگی
- مهرالدین مشید جهان وطنی دینی تا فرا دینی
- برگردان ـ ر. ح . بازیارتضادهای سوسیالیسم
- برگردان شین میم شینپست مدرنیسم و امپریالیسم (4)
- سوسن دادرسمیلیونر ها کجا پنهان می شوند ؟
- ترجمه احمد سیفچاله ها و چالش ها (85)
- برگردان یدالله سلطان پورحزب و جهان بینی آن (4)
- رضا خسرویایدولوژی کولاک زاده های وطنی
- نصرت شادآغاز فلسفه ، سکولار یا دینی ؟
- برگردان یدالله سلطان پورحزب و جهان بینی آن (3)
- برگردان شین میم شیناگزیستانسیالیسم کاتولیکی (مسیحی) )
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (9)
- برگردان شین میم شیناگزیستانسیالیسم (2) (بخش آخر)
- ایدئولوژی کولاک زاده های وطنی (2)
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (8)
- رضا خسرویایدئولوژی کولاک زاده های وطنی (1)
- برگردان شین میم شیناگزیستانسیالیسم (1)
- برگردان یدالله سلطان پورحزب و جهان بینی آن (2)
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (7)
- برگردان شین میم شینایدئالیزاسیون
- میم حجریمشت نمونه خروار (1)
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (6)
- برگردان شین میم شیندیالک تیک تمدن زدائی (3)
- برگردان شین میم شینمفهوم
- برگردان شین میم شیندیالک تیک تمدن زدائی (2)
- برگردان یدالله سلطان پورحزب و جهان بینی آن (1)
- برگردان شین میم شیندیالک تیک رئال و ایدئال
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (5)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (34) (بخش آخر)
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (4)
- برگردان شین میم شینتضادهای تمدن ستیز سرمایه داری
- برگردان شین میم شیندیالک تیک تمدن زدائی (1)
- نصرت شادانترناسیونالیسم فقر مخالف امپریالیسم گلوبال
- برگردان شین میم شینحقیقت پرستی (صداقت)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (33)
- برگردان میم حجریمارکسیسم بدون لنین؟
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (3)
- مترجم: ا. م. شیریتوفان سرمایه داری
- سلګې !!!د مولانا ډاکټر محمد سعید « سعید افغاني » لیکنه
- واسع عظیمی آنچه تعریف و تعهد کردیم تحقق نیابید
- برگردان شین میم شینحقیقت
- گاف سنگزادچاله ها و چالش ها (77)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (32)
- برگردان شین میم شینواقعیت و واقعیت عینی
- برگردان میم حجریاستالینیسم چیست؟ (2)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (31)
- سلیمان کبیر نوریعشق چگوارا؛ حماسه ی جاویدان و تابناک
- استالینیسم چیست؟ (1)
- شباهنگ رادجایگاه و اهمیت سلاح در جهان سرمایهداری
- تحلیل واره ای از شین میم شینسیری در جهان بینی امیر حسین آریان پور (4)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (30)
- تحلیل واره ای از شین میم شینسیری در جهان بینی امیر حسین آریان پور (3)
- تحلیل واره ای از شین میم شینسیری در جهان بینی امیر حسین آریان پور (2)
- برگردان میم حجریجنبه ایدئولوژیکی نئولیبرالیسم
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (29)
- نصرت شادما و مردان ریشوی غرب
- نویسنده : مهرالدین مشیدروح مشترک در ادیان پیام آور آشتی میان ادیان و فرهنگ ها است
- علی رستمیسرمایداری از مدرنیته تا پسامدرنیسم همراه با خشونت درلابلای تاریخ !
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (28)
- محمد عالم افتخارحقایق کودتا علیه حضرت محمد ؛و تبعات آن بر 14 قرن «اسلام» و مدعیات اسلامی
- تحلیل واره ای از شین میم شینسیری در جهان بینی امیر حسین آریان پور (1)
- ع باغبانقانون وقانونیت در دوران مجاهدین
- نصرت شادمارکسیست های تعارفی غرب
- برگردان یدالله سلطان پوردس انتگراسیون فرهنگی
- برگردان شین میم شیندیالک تیک انتگراسیون و دس انتگراسیون
- برگردان شین میم شینافسانه روزا لوکزمبورگ و اسطوره آنتونیو گرامشی (3)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (27)
- برگردان شین میم شینانقلاب علمی ـ فنی
- برگردان شین میم شینافسانه روزا لوکزمبورگ و اسطوره آنتونیو گرامشی (2)
- برگردان شین میم شینانقلاب صنعتی (قرن هجدهم)
- برگردان شین میم شینافسانه روزا لوکزمبورگ و اسطوره آنتونیو گرامشی
- انقلابدکتر بیژن باران
- نصیراحمد« مهمند »رادیو
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (26)
- نویسنده : مهرالدین مشید کفتار ها را به زنجیر ببندید و اگر شیری یافتید به نوازشش بکشید
- نوشتۀ : مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغانی »انـتـظار تا به چه وقت ؟
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (25)
- برگردان شین میم شین سایه دراز اوبژکتیویسم (1)
- نویسنده : مهرالدین مشیدآگاهی ، آزادی و عدالت در جامعۀ بشری عصارۀ قرائت دینی است قسمت دوم
- سلیمان راوشجشن مهرگان
- نصرت شادهومانیسم سوسیالیستی ، آزادی اگزیستانسیالیستی
- کریم پوپل مخابرات در افغانستان
- پارسا بهنابپاسخ به پرسشهای حائز اهمیت پیرامون نظام جهانی سرمایه و مضامین مربوط به آن
- برگردان میم حجریمارکسیسم بدون لنین؟ (2)
- رضا فانی یزدییاد بعضی نفرات
- تحلیلی از شین میم شینسیری در جهان بینی دکتر فیروز نجومی (3)
- برگردان شین میم شین همزیستی مسالمت آمیز
- برگردان میم حجریمارکسیسم بدون لنین؟ (1)
- تهيه و تنظيم از سهيلا دهماسیبه ياد کمونيست فراموش نشدني، دکتر هنری نورمن بثيون!
- نورمحمد غفورید بازار اقتصادی نظام او د هغه بڼې
- نصرت شاداگزیستنسیالیسم و ادعای تکمیل مارکسیسم
- برگردان شین میم شین دیالک تیک علت و معلول (6)
- شین میم شینسیری در جهان بینی دکتر فیروز نجومی (2)
- برگردان شین میم شینسرگذشت ناجیان و انحلال طلبان (6) (بخش آخر)
- برگردان شین میم شین سوسیالیسم به جای بربریت (23)
- برگردان میم حجریدولت، انحصارات، امپریالیسم (5) (بخش آخر)
- برگردان شین میم شینسرگذشت ناجیان و انحلال طلبان (5)
- برگردان شین میم شین سوسیالیسم به جای بربریت (22 )
- احمد بخردطبع چاله ها و چالش ها (47)
- شین میم شینسیری در جهان بینی دکتر فیروز نجومی (1)
- نور محمد غفورید کار په بازار کې د ګړندیو بدلونو اړتیا
- رضا خسرویزنده باد دیکتاتوری پرولتاریا
- محمد اسحاق فیاضآفت های دموکراسی درکشورهای جهان سومی
- برگردان میم حجریامپریالیسم در دوره رقابت دو سیستم (4)
- نگارشی : از دکتر حمیداله مفیدشناسایی شهر کابل قلب تپنده وپایتخت زیبنده افغانستان
- برگردان شین میم شینسرگذشت ناجیان و انحلال طلبان (3)
- برگردان میم حجریدولت، انحصارات، امپریالیسم (4)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (20 )
- نصرت شاددوره باستان ، حقایق و خیال ها
- جهان سرمایه و ثروت به لرزه درآمده استجهان سرمایه و ثروت به لرزه درآمده است
- برگردان شین میم شینسرگذشت ناجیان و انحلال طلبان (1)
- مترجم: محمدتقی برومند (ب. کیوان) مسئله انسان پس از مارکس (۲)
- نوشته: محمد عوضدموکراسی خلقی و دیکتاتوری پرولتاریا
- برگردان میم حجریدولت، انحصارات، امپریالیسم (2)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (18 )
- تتبع ونگارش :امین الدین « سعـیـدی –سعيد افغانی دفـــع ظلــم ظالــم
- ترجمه و چند توضیح مختصر: ا. م. شیریده روش برای اغوای مردم بواسطه رسانه های جمعی
- برگردان میم حجریدولت، انحصارات، امپریالیسم (1)
- برگردان شین میم شینعدالت
- میرعنایت الله سادات ارج گذاری به تمدن غزنه
- منبع: پرنسا لاتينادربارۀ آگوستو ساندينو مظهر انقلاب رهايیبخش نيکاراگوئه
- نصرت شادسقراط اعدام شد ، افلاتون نویسنده
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (9)
- برگردان میم حجریلنینیسم بمثابه فاز دوم سوسیالیسم علمی (2)
- نوشته محمد عوضمبارزه وضرورت آن
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (8)
- برگردان میم حجریلنینیسم بمثابه فاز دوم سوسیالیسم علمی (1)
- برگردان میم حجریامپریالیسم در دوره رقابت دو سیستم (3)
- نورمحمد غفوریاقتصادی سیستمونه او د هغو ډولونه
- حجریچاله ها و چالش ها (3)
- برگردان شین میم شینچیز
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (7)
- نصرت شاد عصای پای نیچه برای دست فلج هیتلر
- برگردان میم حجریامپریالیسم در دوره رقابت دو سیستم (2)
- پارسا بهنابپاسخ به پرسشهای حائز اهمیت پیرامون نظام جهانی سرمایه و مضامین مربوط به آن (قسمت دوم)
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (6) (بخش آخر)
- برگردان شین میم شینفتیشیسم (بت پرستی)
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (5)
- برگردان میم حجریامپریالیسم در دوره رقابت دو سیستم (1)
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (4)
- حسینه رووفیاختلالات در شخصیت ها
- برگردان شین میم شینجنگ های دهقانی
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (3)
- واکنشی بر نوشته ای از رشید اسماعیلیدوباره «ما»! (2) (بخش آخر)
- ح. مهدی پورنظری بر نظرات دکتر قراگوزلو (1)
- واکنشی بر نوشته ای از رشید اسماعیلیدوباره «ما»! (1)
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (2)
- محمد عوضشخصیت ، رهبر و کیش شخصیت
- برگردان شین میم شینپرولتاریای مدرن (4) (بخش آخر)
- برگردان شین میم شینپرولتاریای مدرن (3)
- پارسا بهنابپاسخ به پرسشهای حائز اهمیت پیرامون نظام جهانی سرمایه و مضامین مربوط به آن(قسمت اول)
- برگردان شین میم شینپرولتاریای مدرن (2)
- برگردان شین میم شینفرماسیون های اجتماعی ـ اقتصادی (1)
- برگردان میم حجریپرولتاریای متشعشع (3) (بخش آخر)
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (7)
- نصرت شادانسان موجودی است معلق ، در فلسفه
- نوشته کریم پوپلکیها جهان را در کنترول دارند
- برگردان شین میم شینپرولتاریای مدرن (1)
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (6)
- مترجم: بابک پاکزاد اعتقاد کورکورانه سردمداران پرهیاهوی بازار آزاد
- برگردان میم حجریپرولتاریای متشعشع (2)
- محمد اسحاق فیاضآیا افغانستان بعد از 2014 دچار بحران اقتصادی می شود؟
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (5)
- محمدنبی عظیمی جامعه شناسی نظامی
- میم حا نجارفرمایشات اسکار لافونتن در کنگره مارکس «21»
- برگردان شین میم شیندولتی کردن، کاپیتالیسم و سوسیالیسم
- برگردان میم حجریپرولتاریای متشعشع (1)
- برگردان میم حجریسوسیال ـ دموکراتیسم و کمونیسم (4) (بخش آخر)
- محمد اسحاق فیاضغزنی، عجوزه ای که می خواهد پایتخت فرهنگی شود
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (4)
- برگردان میم حجریسوسیال ـ دموکراتیسم و کمونیسم (3)
- برگردان میم حجریسوسیال ـ دموکراتیسم و کمونیسم (2)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (10)
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (3)
- برگردان شین میم شینایدئولوژی (2) (بخش پایانی)
- برگردان میم حجریسوسیال ـ دموکراتیسم و کمونیسم (1)
- خدامراد فولادیدر شناختِ حزب کِمونیست – بخش اول
- نصرت شاد لیبرالها و خاطرات فلسفی شان
- برگردان شین میم شینایدئولوژی (1)
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (2)
- برگردان یدالله سلطان پوردر پناه ناتو، سر سفره بی صاحب افغانستان (6)
- برگردان میم حجریامپریالیسم نوین (1)
- سید احمد ضیا نوری فلسطين شصت و سه سال زير چكمه اشغالگران
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (12) (بخش پایانی)
- داکترآریندرباره سیاست اجتماعی
- برگردان یدالله سلطان پوردر پناه ناتو، سر سفره بی صاحب افغانستان (5)
- برگردان میم حجریسیر و سرگذشت احزاب کمونیست اروپای شرقی (بخش پایانی و 6)
- نورمحمد غفوری ولسواکی (دموکراسی)
- برگردان میم حجریسیر و سرگذشت احزاب کمونیست اروپای شرقی (5)
- نصرت شادسه سخنرانی یک مبارز آنارشیست
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (11)
- نبی عظیمی زور گویی از نظر جامعه شناسی نظامی
- برگردان میم حجریسیر و سرگذشت احزاب کمونیست اروپای شرقی (4)
- برگردان یدالله سلطان پوردر پناه ناتو، سر سفره بی صاحب افغانستان (4)
- برگردان میم حجریسیر و سرگذشت احزاب کمونیست اروپای شرقی (3)
- برگردان یدالله سلطان پوررفرم و انقلاب
- برگردان میم حجریکارخانه گی پیرامون ایمانسیپاسیون زنان(1)
- برگردان یدالله سلطان پوردر پناه ناتو سر سفره بی صاحب افغانستان (3)
- برگردان میم حجریسیر و سرگذشت احزاب کمونیست اروپای شرقی (2)
- برگردان میم حجریکاپیتالیسم و دموکراسی (4) (پایان)
- برگردان یدالله سلطان پورجنگ فراموش شده ای در افغانستان (2)
- ارسالی یما فریدونسرنوشت غم انگیزروشنفکری در افغانستان
- برگردان میم حجری بناپارتیسم (نئوناپلئونیسم)
- برگردان یدالله سلطان پورجنگ فراموش شده ای در افغانستان (1)
- توضیح مختصری از راویپریکاریته به چه معنی است؟
- برگردان میم حجریتجزیه و تلاشی احزاب کمونیست اروپای شرقی (1)
- برگردان میم حجریکاپیتالیسم و دموکراسی (3)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (11)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (9)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (10)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (9)
- برگردان میم حجریکاپیتالیسم و دموکراسی (2)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (8)
- برگردان میم حجریدموکراسی به جای دیکتاتوری و یا اینکه هم دموکراسی ـ هم دیکتاتوری؟
- برگردان میم حجریکاپیتالیسم و دموکراسی (1)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (8)
- برگردان: ا. م. شیریانقلابی نابغه
- برگردان شین میم شینفرار بزدلانه از تاریخ (17)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (7)
- نصرت شادغرب و فلسفه فرهنگ های دیگر
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (6)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (7)
- امان معاشراندک نگاهی به فرهنگ تیموریان
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (5)
- جاویدفرهادنیچه از زبان نیچه
- روز رزم جنبش کارگریسیر و سرگذشت «اول ماه مه»
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (4)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (6)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (3)
- برگردان میم حجریآلفارو سیکوه ئیروز ـ نقاشی اندیشنده و رزمنده از مکزیک (1)
- برگردان شین میم شینفرار بزدلانه از تاریخ (16)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (2)
- برگردان شین میم شیندایرة المعارف مارکسیستی بحران (1)
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (5)
- برگردان میم حجرینظری گذرا به گذشته ای نه چندان دور
- برگردان میم حجریتزهائی در باره وضع کنونی طبقه کارگر
- تتبع ونگارش : امین الدین « سعیدی- سعيد افغانی »تسبیح در شرعیت اسلامی
- برگردان شین میم شین پایان انتقاد از سرمایه داری؟ (4)
- برگردان شین میم شینپایان انتقاد از سرمایه داری؟ (3)
- برگردان شین میم شیننیهلیسم
- نوشته کریم پوپلزراعت و مالداری در افغانستان
- لطيف بهاندولادیمیر میخایلوویچ فلیپوف
- برگردان میم حجریدموکراسی پایه ای به چه معنی است؟
- برگردان شین میم شینسوسیالیسم به جای بربریت (4)
- برگردان شین میم شینیا سوسیالیسم ـ یا بربریت (3)
- محمد رضا راثی پوراز علوم قضائی تا فنون فضائی
- برگردان شین میم شینپایان انتقاد از سرمایه داری؟ (2)
- برگردان شین میم شینفرار بزدلانه از تاریخ (15)
- برگردان شین میم شیناوتوپی
- برگردان شین میم شیناستعمال تسلیحات اتمی در خاور میانه (4) (بخش پایانی)
- دوکتور لطیف بهاندکانستانتین الکساندرویچ لیبیدیف
- ترجمه از فرانسه به فارسی توسط حمید محویاصول و قواعد تبلیغات جنگ
- نصرت شاد باختین- ، فیلسوف فرهنگ ، تئوریسین رمان
- تهیه ترتیب توسط محمدالله نصرتامراض زهروی
- ویرایش متن توسط شین میم شین گفت و گوی کسروی با مدعی (1)
- سید احمد ضیا نوریدموکراسی تفهیم ناشده
- برگردان شین میم شینیا سوسیالیسم ـ یا بربریت (2)
- برگردان شین میم شیناستعمال تسلیحات اتمی در خاور میانه (3)
- برگردان شین میم شینآشنائی با مفهوم «دوران گذار از سرمایه داری به سوسیالیسم»
- برگردان شین میم شینیا سوسیالیسم ـ یا بربریت (1)
- برگردان شین میم شیناصل « قابل شناسائی بودن جهان»
- برگردان شین میم شینآشنائی با مفهوم «دوران»
- برگردان شین میم شیناستعمال تسلیحات اتمی در خاور میانه (2)
- برگردان میم حجریبرای پیروزی آلترناتیو، مبارزه باید کرد! (4) (بخش پایانی)
- برگردان شین میم شین پایان انتقاد از سرمایه داری؟ (1)
- برگردان میم حجریبرای پیروزی آلترناتیو، مبارزه باید کرد! (3)
- برگردان میم حجریپرسش و پاسخ
- برگردان شین میم شینآنتی کمونیسم (کمونیسم ستیزی) (4) (بخش پایانی)
- برگردان شین میم شیناستعمال تسلیحات اتمی در خاور میانه (1)
- برگردان میم حجریبرای پیروزی آلترناتیو مبارزه باید کرد! (2)
- نوشته کریم پوپلکانال و تونل سازی
- برگردان میم حجریبرای پیروزی آلترناتیو، مبارزه باید کرد! (1)
- نویسنده : مهرالدین مشید روشنفکر افریینده وعصیانگر را نباید با «رشن فکر» مصرفی به عوضی گرفت قسمت دوم
- عزیز آریانفرپست گلوبالیسم (پساجهانشمولی) یا پست لیبرالیسم
- برگردان شین میم شینآنتی کمونیسم (کمونیسم ستیزی) (3)
- سلیمان راوشچرا دین ستیزی؟
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم چیست؟ بخش 15
- کریم پوپلشاهراه حلقوی افغانستان
- نویسنده : مهرالدین مشید روشنفکر افریینده وعصیانگر را نباید با «"رشن" فکر» مصرفی به عوضی گرفت
- برگردان میم حجریعوارض روانی ناشی از شرکت در جنگ های نئواستعماری
- برگردان شین میم شینسرمایه داری انحصاری ـ دولتی
- برگردان شین میم شینآنتی کمونیسم (کمونیسم ستیزی) (2)
- نصرت شادما و فیلسوفان بورژوایی
- صدیق رهپو طرزیسرزمین ما:ارژنگ زیبای قومی
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم چیست؟ بخش 14
- برگردان شین میم شینفرماسیون اجتماعی ـ اقتصادی سرمایه داری (کاپیتالیسم)
- برگردان شین میم شینتوده های خلق
- برگردان شین میم شینامپریالیسم
- برگردان شین میم شینتئوری نخبگان
- برگردان شین میم شینآنتی کمونیسم (1)
- برگردان شین میم شین سوسیال ـ داروینیسم
- محمد رفیع حمیدیجدیدترین راز های طب
- برگردان میم حجریفمینیسم بورژوائی، یا اینکه همبستگی زنان؟ (4) (بخش پایانی)
- نصرت شاد اگر مارکس را تبعید نمی کردند
- شباهنگ رادمارکس متعلق به همهی زمانههاست
- برگردان میم حجریفمینیسم بورژوائی، یا اینکه همبستگی زنان؟ (3)
- برگردان شین میم شینآنتروپولوژی و آنتروپولوژیسم
- برگردان شین میم شینفرازهائی از «تخریب خرد» اثر گئورگ لوکاچ
- محمد رضا راثی پورکسروی و عالم ترین «علما»
- برگردان میم حجریفمینیسم بورژوائی، یا اینکه همبستگی زنان؟ (2)
- برگردان شین میم شینتدارک تئوریکی توضیح مقوله «درک ماتریالیستی تاریخ»
- فرازهائی از نوشتاری از خدامراد فولادیدرس هائی از کمون پاریس
- برگردان شین میم شینرهائی (ایمانسیپاسیون)
- برگردان میم حجریفمینیسم بورژوائی، یا اینکه همبستگی زنان؟ (1)
- برگردان شین میم شیناکونومیسم
- نویسنده : احمد ارشاد خطیبیچیستی رسانه
- برگردان شین میم شینارزیابی مختصری از دوره لنین و استالین (4)
- برگردان شین میم شین مسئله اساسی فلسفه
- برگردان شین میم شین رویزیونیسم
- برگردان شین میم شین سیر و سرگذشت جنبش روشنگری (5)
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم چیست؟ بخش 13
- برگردان شین میم شینارزیابی مختصری از دوره لنین و استالین (3)
- لیکونکي : محمد رحیم « یو سفي » سوله او تفاهم د سعید افغاني له نظره !
- لیکونکي : مـولوی غلام سرور « منظور »ارواښاد مولانا سعید افغاني ، او د هغه ټولنیز شخصیت !
- شین میم شینبحثی در باره مقوله امپریالیسم
- برگردان شین میم شین خردستیزی مدرن و دفاع از خرد
- برگردان شین میم شینسیر و سرگذشت جنبش روشنگری (4)
- برگردان شین میم شیناوپورتونیسم
- متین رضابخشنقد و بررسی ، برائت خود و محکومیت دیگران
- برگردان شین میم شینارزیابی مختصری از دوره لنین و استالین (2)
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم چیست؟ بخش 12
- لیکونکې : پروفیسور عبدالله بختانې « خدمتگار » سولې او تفاهــم د لیارې مبلغ دوکتور محمد سعید « سعید افغاني »
- انجینر سرور « صالح » دیدگاه استاد بزرگوار مـولانا سعید افغانی !
- برگردان شین میم شینرفرمیسم
- داکتر سالم اسپارتکیادآوری چند نکتۀ تیوریک
- برگردان شین میم شین سیر و سرگذشت جنبش روشنگری (3)
- تحلیل واره ای ازشین میم شینسیری در گلشن راز (1)
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم چیست؟ بخش 11
- برگردان شین میم شینارزیابی مختصری از دوره لنین و استالین (1)
- تهیه وترتیب توسط محمدالله نصرتکم خونی ناشی از فقر آهن
- برگردان شین میم شینعرفان ـ فرمی از خرد ستیزی
- نصرت شاد فمنیست ها در انقلاب روسیه تزاری
- برگردان شین میم شینسیر و سرگذشت جنبش روشنگری (2)
- برگردان یدالله سلطان پور فوندامنتالیسم چیست؟ بخش 10
- برگردان شین میم شینیک بام و دو هوا (2)
- برگردان شین میم شینمبارزه طبقاتی
- برگردان شین میم شینسیر و سرگذشت جنبش روشنگری (1)
- نصرت شادمبارزات زنان و اتوپی های جدید
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم چیست؟ بخش 9
- برگردان شین میم شینیک بام و دو هوا (1)
- برگردان شین میم شینمذهب به مثابه اوتوپی
- محمد رفیع حمیدیپوکی استخوان و عوارض ناشی از آن
- برگردان شین میم شینآشنائی با مفهوم انسان
- نویسنده : خوشحال اصفیاسلام و دموکراسی !
- جاوید فرهاد عوامل سانسور وخودسانسوری
- سید ضیأالدین « قطبی»صفحات انترنیتی مکتبیست علمی وتربیتی
- برگردان شین میم شین«پرکتیسیسم»
- شین میم شینخود آموز خود اندیشی (10)
- مترجم و گردآورنده : حسینه روفیارتباطِ قلب با مغز
- برگردان یدالله سلطان پورغرب از مانیگری تا فوندامنتالیسم
- برگردان شین میم شینفرار بزدلانه از تاریخ
- شین میم شینخود آموز خود اندیشی بخش نهم
- نوشته : برهان الدین « سعیدی ـ سعید افغانی » مـــولانا نورالدین عبدالرحمن « جـامی » و طـریقت نقشبندیه
- نصرت شادمن ، مارکس ، و یک نفر دیگر !
- برگردان شین میم شینبازیابی توان تفکر و عمل سیاسی
- ليکوال : ننګيالی ـ بڅر کیپښتو ژبه يوه سوچه اريايي ژبه ده! نوپښتانه څوک دي؟
- برگردان شین میم شینمذهب عقل
- نوشته : مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغانی »قضا و قـدر جبر و اختیار
- برگردان شین میم شینمذهب پایگاه اجتماعی نیز دارد!
- عبدالحی نزهتسخن دان وسخنورواستاد سخن
- تهیه وترتیب توسط محمدالله " نصرت "خود کشی
- شین میم شینما و شناخت افزار ما
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم و ناتیویسم
- برگردان شین میم شین دیالک تیک خودهمرنگسازی
- برگردان شین میم شینبرگشت به مارکس و شهادت طلبی مذهبی
- نصرت شاد آنارشیسم ، انتقاد و نگاهی به گذشته
- عبدالو کیل کوچی نو اندیشی ، روشنفکری و دیگر اندیشی
- برگردان شین میم شینسیر و سرگذشت مذهب (دین)
- برگردان شین میم شینجمهوری خلق چین در تحول مدام
- شین میم شیندیداری یکسویه
- میم حا نجارتحلیلواره ای بر شعری از میرزا علی معجز ـ شاعر بزرگ روشنگری
- برگردان شین میم شینجنبش کارگری
- نصرت شاد آنارشیسم ، انتقاد و نگاهی به گذشته
- برگردان شین میم شینزندگی در پسامدرنیته
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم و تضاد میان قدرت های بزرگ
- برگردان میم حجری مانیفست جنگ از کمیته نوبل در اسلو
- برگردان شین میم شین تاریخ طبقات تحت ستم و تاریخ جنبش های مذهبی
- شین میم شینخود آموز خود اندیشی بخش ششم
- شباهنگ رادتعرض جهانی سرمایه به معیشت کارگران و زحمتکشان
- برگردان شین میم شینطبقه کارگر
- حمید محویروانکاوی و ماتریالیسم تاریخی
- به روایت ح. مهدی پورگفت و گوی چپول با همیشه سبز
- نصرت شاد از بازگشت تا خاکسپاری یک تبعیدی
- برگردان شین میم شینزندگی در پسامدرنیته
- نجم کاويانیپژوهشی بر کارنامهی سراج حکيم بخارايی
- برگردان یدالله سلطان پورفوندامنتالیسم و جنبش های رهائی بخش ملی در غرب
- مصلح سلجوقی دست آورد روشنفکران نام نهاد
- برگردان شین میم شینبر سر دو راهی مذهب و یا سیاست؟
- شین میم شینخود آموز خود اندیشی
- برگردان شین میم شینجمهوری خلق چین در تحول مدام بخش اول
- مترجم و گردآورنده : حسینه روفی اثراتِ منفی تیلیفونهای موبایل بالای صحت
- ترجمهء خلیل وداد آزمایش دی. ان.ای. هِتلر نشان داد که وی در واقعیت کی بوده.3
- برگردان شین میم شینآشنائی با مفهوم « سرمایه داری دولتی»
- برگردان شین میم شینبیولوژیسم
- اسدالله جعفریپاسخ کوتاه به آقای سخیدادهاتف راجع به امام حسین(ع)
- جاویدفرهادخط ارتباطی میان سه نسل
- برگردان یدالله سلطان پورانتگراسیون و تجزیه طلبی
- برگردان شین میم شین«تنفر از خود» و «انتقاد از خود»
- - برگردان: نويد شادي تغيرات آب وهوا، محدوديت هاي توسعه و ضرورت سوسياليسم
- برگردان شین میم شینپایان انتقاد اجتماعی؟
- برگردان یدالله سلطانپورآزاد سازی دموکراسی از دست گروگانگیران
- برگردان شین میم شین آشنائی با مفهوم آموزش جمعیت
- نویسنده : مهرالدین مشید روشنفکر پیامبر آگاهی و شهسوار اندیشه آفرینی و فکر گستری قسمت سوم
- نویسنده : مهرالدین مشید روشنفکر پیامبر آگاهی و شهسوار اندیشه آفرینی و فکر گستری قسمت دوم
- فرشید یاسائیخلاقیت و نوآوری در جامعه (بخش دوم و پایانی )
- دایرة المعارف روشنگریفوندامنتالیسم، مدرنیته، رویاروئی و برخورد فرهنگ ها[1]
- نصرت شادپدرآنارشیسم ، مخالف فمنیسم!
- برگردان یدالله سلطانپوربازار بر ضد دموکراسی
- نویسنده : مهرالدین مشیدروشنفکر پیامبر آگاهی و شهسوار اندیشه آفرینی و فکر گستری قسمت اول
- دایرة المعارف روشنگریسیر و سرگذشت فوندامنتالیسم (بنیادگرائی)
- سلیمان راوشدرمکعب تزویر و تظاهر
- صباحعید قربان درسرزمين ما وکشورهاي ديگراسلامي
- د. صلاح الدین و امین الدین سعیدی - سعیدافغانی عـیـد قربان –احـــکام – الهام و درسهای آن
- نصرت شادباکونین و رمانتیسم انقلاب
- فرشید یاسائیخلاقیت و نوآوری در جامعه
- ترجمه از فرانسه توسط حمید محویرشد آزاد فردی و حقوق بشر از دیدگاه مارکس
- برگردان یدالله سلطانپورسخن از کدامین دموکراسی است؟
- تتبع و نگارش: بـرهان الدین « سعیدی ـ سعید افغانی »اولیـن پیغمبر تـوحیدی؛ حضرت ابراهیـم (ع)!
- گونتر هوپهمیلیتاریسم (نظامیگری)
- نصرت شاد فیلسوف ، فمنیسم و سوسیالیسم تخیلی
- برگردان یدالله سلطانپورگروگانگیری واژه ها
- شین میم شینسیری در جهان بینی حکیم طوس
- برگردان شین میم شینجنگ
- دکتر بیژن بارانایده الوژی
- علی دیانتیمحکم ومتشابه،ناسخ ومنسوخ، درقرآن
- الف - سپید سنگ آیا پنجشیری ها و البانیایی ها همتبارند ؟
- دکتر نورالحق نسیمی آیا زبان فارسی در حال گسترش است و از انزوایی که قرن ها در آن قرار داشت در حال خروج است؟
- نویسنده : مهرالدین مشید توسعۀ منابع انسانی و رشد اقتصادی در محور ارزش های اخلاقی
- تتبع ونگـارش :امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«نقش اعـتـقاد به خدا در دفع اضطرابات وانحرفات
- داکتر و.خاکستردر پس پرده
- دکتر بیژن بارانزیبایی شناسی
- بقلم عبقریمارشال داکتر بینی یا داکتر مارشال بینی
- نویسنده : مهرالرلدین مشیدبرای آشتی دهی شناخت علمی و شناخت باطنی الگوی زبانی نیاز است قسمت سوم
- نویسنده : مهرالرلدین مشیدبرای آشتی دهی شناخت علمی و شناخت باطنی الگوی زبانی نیاز است) قسمت دوم(
- امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«روزه عبادتی است که موجب تـذکیه جسم وروح میګـردد!
- دکتر بیژن بارانمیانه
- نویسنده : مهرالدین مشیدبرای آشتی دهی شناخت علمی و شناخت باطنی “الگوی زبانی نیاز” است
- محمد رفیع حمیدیپوکی استخوان و عوارض ناشی از آن
- حقيقت جوافغانستان کشوری که با شکم گرسنه بالای گنج خوابيده است
- دکتر بیژن باران راست
- ارسالی بزرگمهر دانشمندقدرت شورایی چیست؟
- سلیمان راوش روزه از سوی الله تعالی فرض نگردیده است
- نوشته نذیر ظفرماه رمضان یا ضیافت الهی
- تتبع ونگارش :امین الدین « سعـیـدی »ماه مبارک رمضان
- نوشته : برهان الدین « سعیدی »ماه مبارک رمضان
- دکتر بیژن بارانچپ
- نصرت شاد فیلسوف و یادداشت های متافیزیکی
- نورمحمد غفورید ګلوبالیسم دوه متضاد مخونه او اړوند سیاستونه
- دکتر بیژن باران روشنفکر سیاسی
- صدیق رهپو طرزی اُسطوره در خدمت هویت و اقتدار سازی
- دکتر بیژن بارانطیف سیاسی
- آشیل بخاراییریشههای تاریخی القاعده و طالبان
- محمد یعقوب هادیسوال معنویت انسان در مدنیت سرمایه سالاری
- محمد الله وطندوستبه بهانه ایجاد کتاب خانه امیر علی شیر نوایی در سرپل
- نصرت شاد آغاز فلسفه دیالکتیک غرب
- نصرت شاد ما و زنان روشنفکر غرب
- سلیمان راوشحسین بن منصور حلاج
- عبدالقدیر میرزاییگام های سبز، نشانه های قرمز
- سید احسان واعظینگاهی بر سیر تاریخ جنبش اسمعیلی
- برگردان از بهروز عارفيسلفيست ها برضد اخوان المسلمين
- نصرت شادارنست بلوخ- شاگرد وبر و مارکس
- دکتر بیژن بارانخط
- م ی هادیبایدعمیق اندیشید
- رستمیدرحاشیه سخنانِ درمورد طرح اقتصادی حزب واحد در اتاق کنگره !
- ترجمه و تنظیم: اکبر تک دهقانتأیید برنامه ریاضت اقتصادی دولت یونان توسط بانک مرکزی اروپا
- عبدالوکیل کوچی سکتورمختلط اقتصادسمتگیری اجتماعی ورفاه همگانی
- نصرت شادتئوری شناخت در نظر بورژوازی
- دوکـتــور صلاح الـدین « ســعـیـدی » سعید افغانی دموکراسی و حفظ مالکیت خصوصی
- نصرت شاد فلسفه ساختارگرایی و یک عضو اش
- نوشته : انجنیرصدیق قیام آیا بلندمنزل ها ی کابل خلاف نورم ساختمان وزمین لرزه هستند ؟یا ادعا ست
- نصرت شاد یادی از فیلسوف رمانتیک
- محمد یعقوب هادیملاحظهء به ایده لوژی ستیزی
- سیاوش نگرشی بر وضعیت بانک های خصوصی در افغانستان
- نصرت شاد انقلابیونی که 60 ساله شدند
- دوکتور صلاح الدین سعیدی – سعید افغانی مـــــا ودمــــوکــــراســــی
- نصرت شاد کانت ، دومین فیلسوف مهم غرب
- نوشتـه : بـرهان الدیـن « سعیدی »اتحادیه استادان پوهنتونهای افغانستان
- وارث محمد « وزیر» نګاهی به نقش تاریخی قبایل مرزی در سرنوشت افغانستان!
- نویسنده : مهرالدین مشیدبه بهانۀ گفتمان رهایی ازخود بیگانگی و بحران وجودی قسمت دوم و پایانی
- شباهنگ راددر سالروز تولد لنین
- نگارنده : عبدالواحدحکیمزاده صلحجوعجایب خانه موزیم ملی ازتجاوزتا بازارهای بین المللی
- نصرت شادفلسفه شوپنهاور و نظر مارکسیست ها
- نویسنده : مهرالدین مشیدبه بهانۀ گفتمان رهایی ازخود بیگانگی و بحران وجودی(قسمت اول)
- نصرت شاد تئوری روسو ، دولت روبسپیر
- عبدالوکیل کوچینساجی گلبهاردستگاه بینظیر وتاریخی
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان بخش دوّم
- صديق وفا لويَه جَرگه ها ونقش ارزشمند آن در ساختار اجتماعی- سياسی وقانون گذاری افغانستان
- نوشته : برهان الدین « سعیدی »صوفی حقیقی کیست ؟
- نویسنده : مهرالدین مشید نقد و شناخت آرایی ها و منتقد و آذین بندی اندیشه ها قسمت چهارم
- نظر -برهانکمتر غذا بگیرید و زیاد فعالیت جسمی داشته باشید
- هوشنگ معین زادهرازی ستارۀ درخشان آسمان فرهنگ و تمدن بشری
- نصرت شاد جایزه نوبل برای فیلسوف ادیب
- شباهنگ رادبیاد اندیشمند همۀ زمانه، کارل مارکس
- نویسنده : مهرالدین مشید تلاقی فرهنگ کنفوسیوسی و اسلامی سرنوشت جهان را عوض مینماید
- تحقيق و گرد آوری از سيد احسان واعظیسيرتکامل اجتماعی و فرهنگی بشر دردرازنای تاريخ( بخش دوم )
- رضا محمدی تاملی در باب محاربه
- ليکنه او ټوولونه:عزیز الدین « سعیدی-سعید افغانی »دمولوی داکتر سعید افغانی غوری ویناوی
- احسان واعظیسيرتکامل اجتماعی و فرهنگی بشردردرازنای تاريخ
- رضا محمدی تاملی بر جنبش دانشجویی
- نویسنده : مهرالدین مشید نقد و شناخت آرایی ها و منتقد و آذین بندی اندیشه ها قسمت دوم
- داکتر دستگیر رضاییضرورت حمایت از صنایع ملی در افغانستان(بویژه نساجی افغان پلخمری)
- محمد رفیع حمیدینقش خواب در فزبولوژی انسان
- داکتر دستگیر رضایی نقش ترانسپورت در اقتصاد افغانستان!
- نصرت شاد اروپای افلاتونی ، - آمریکای ارسطویی
- صالحه رشیدینقش ارزنده ولی حضور کم رنگ در مناسبات اجتماعی
- تهیه و ویرایش توسط محمدالله " نصرت "آشنايی باواژههاي «بشر»؛ «آدم» و «انسان»
- دکتر دستگیر رضاییتاثیر سوبسیدی(SUBSIDY ) دولت بر فعالیتهای اقتصادی بخش خصوصی ودر زندگی شهروندان!
- نویسنده : مهرالدین مشید نقد و شناخت آرایی ها ؛ منتقد و آذین بندی اندیشه ها
- سید احمد ضیا نوریولایت سمنگان
- نصرت شادگاندی ،- مبارزات و آموزگارانش
- سلیمان راوش نه آریانای وجود داشته ونه آریایی بوده است
- اسدالله جعفریمکتب فقهی قم و چالش های قرائت از ولایت فقیه
- نصرت شادنیکوکاری ، - میان مسیح و استالین
- دکتر بیژن بارانریتم طبیعی
- محمدعوض نبی زادهبامیان یکی ازسرزمینهای کهن وتاریخی افغانستان
- اسدالله جعفریمیلاد حضرت مسیح، پیغمبر رحمت وعشق بر رحمت گستران عالم مبارک باد!
- خامه ی از : داکتر حمیدالله مفید جشن شکوهمند کرسمس( وای نختن) در برگ های از تاریخ
- سلیمان راوشتا ستمکش نباشد، ستمگر وجود ندارد
- نگارنده : زلمی رزمی شصت ویکمین سالگرداعلامیه جهانی حقوق بشر
- نصرت شادجشن سه قرن روشنگری سکولار
- ارسالی صمیمیسخنراني استيون هاوكينگ (Stephen Hawking) با زيرنويس فارسي
- نصرت شادفلسفه بورژوایی ، پایان یا آغازی نو؟
- جهانگیرفرایندها و ابزار سرمایه داری جهانی
- نصرت شادفلسفه و دین ، آتن و اورشلیم
- نوشته :دوکتور فریدون نورزادفعالیت موثر بانک های خصوصی، سبب رشد سرمایه گذاری در کشور می شود
- اسدالله جعفریامام جعفر صادق(ع) مرکز دایره وحدت امت اسلامی
- داکتر دستگیر رضاییضرورت ایجاد بازار سرمایه در افغانستان( بورس اوراق بهادار)
- احسان تبرىلیبرالیسم، دمکراتیسم و پیوند آن با موضعگیرى ضدامپریالیستى
- نصرت شادما و مشاهیر اصلاح گرایی غرب
- داکتر حمیدالله مفید درکارگاه «خشونت» و«دین»
- تتبع ونگارش: امــیــن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«دموکراسی غـــربــی واســـلام
- محمد نادر ظهـــیر موقعیت تاریخی دهـــــستان در منطقه
- نصرت شاد از فلسفه زبان تا فلسفه تاریخ
- ب. الف. بزرگمهرچگونه "جهان افلاتون"۱ به واقعیت می پیوندد!
- نصرت شاد نخستین منقد دینی فلسفه غرب
- محمدالله " نصرت " روش های پرورش خلاقیت
- جمع آوری و کمپوتراز توسط محمد الله " نصرت " چگونگی تشکل و رشد شخصیت انسان
- ع. سهندطبقه کارگر تخيلی «چپ حقوق بشری»*
- تهیه وترتیب توسط : محمدالله " نصرت "اندازه گیری هوش
- نصرت لیلة القدر
- تهیه وترتیب توسط : محمدالله " نصرت "حافظه کوتا ه مد ت
- نصرت شادازسوسیالیسم اخلاقی- تا صهیونیسم غیرسیاسی
- نظر - برهانتاثیرمثبت سرسبزی و پارک های تفریحی بر مریضی دیپرس
- نصرت شاداز زنان ناسازگار،- تا زنان آشتی ناپذیر
- تتبع ونگارش :امین الدین « سعـیـدی- سعید افغانی »احکام مریض در ماه رمضان
- نصرت شادفیلسوف - ،میان الهیات و رنسانس
- تتبع ونگـارش :امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«ابـلـــیــس
- بابک صحرانورد نگاه اسطوره ای سهراب سپهری به انسان
- امین الدین « سعـیـدی- سعید افغانی »روزه در ادیان ابراهیمی
- نصرت شادانسانشناسی فلسفی بورژوازی
- نوشته: دکتورفریدون نورزادچگونه اقتصاد بانوان توسعه می یابد ؟
- تتبع ونګارش: امین الدین» سعیدی«مدیر مطالعات سـتراتیژیک افغانرمضـان الـمبـارك
- تهیه کننده : محمد الله " نصرت "معلومات راجع به ولسوالی اشکاشم
- نصرت شاد ما و مارکس -، بقیه ناگفته ها
- اسدالله جعفری سلام
- تتبع ونگارش : امین الدین « سعیدی –سعید افغانی»مرض انفلونزای خوک
- نظر - برهان عوامل ونشانه های دیپرس در شرق) قسمت ششم(
- تهیه کننده : محمد الله " نصرت "سخنی چند پیرامون ولایت بدخشان
- نویسنده : مهرالدین مشیدسیاست های آگاهانه و مستقل خارجی بستری برای سیاست های بین المللی
- نصرت شاددوفیلسوف - ، هایدگر و انگلس
- احـــمــــد « فرهاد مصلح » خــــــر در قـــــــرآن
- نظر -برهاندیپرس و عوامل آن( بخش پنجم)
- نصرت شاد فیلسوف - ،دمکراسی یا انقلاب
- نویسنده : مهرالدین مشید "آگاهی" گم شدۀ انسان تا رسیدن به آنسوی کرانۀ "آگاهی برتر"
- نیما فرمیناز شبنامه تا نامه سرگشاده
- امین الدین» سعیدی«آد اب سلام در اسلام
- نصرت شاد انگلس درفلسفه سوسیالیستی چپ
- نصرت شاد فلسفه اخلاق
- نظر –برهانچگونه مریضی دیپرس را باید تدا وی کرد؟) قسمت چهارم(
- بابك صحرانوردهنر و ادبيات اکسپرسیونیستي
- نصرت شاد اگزیستنسیالیسم ؛- از الهیات تاهنرگرایی
- نظر –برهان نشانه ویا علایم دیپرس چیست؟ قسمت سوم
- نصرت شادوقتی فیلسوف روحانی شود
- نظربرهان عوامل پیدایش دیپرس( قسمت دوم)
- دوکـتــور صلاح الـدین سـعـیـدی غــلـــطــنــــامـــــه
- نظر برهان دیپرس یا خستگی دماغی
- نصرت شاد هگل میان ایده آلیسم و دیالکتیک
- بابک صحرانوردفلسفه ي چين باستان
- نوریسرنوشت اسلام در ایران
- محمد اسحاق فياضافغانستان، ثروتي نهفته در دل زمين
- نصرت شادمانیفست روشنگری فلسفه کانت
- نوشته:داکترفریدون نورزادروش های موثر بانکداری در افغانستان
- زکريا يوسفيضرورت(استخبارات) ادارۀ امنيت دولتی برای يک کشور!
- نصرت شاد شوپنهاور، شاگرد کانت ، استاد نیچه
- محمد اسحاق فیاضآنفلانزای خوکی، ضربه دیگر برپیکر بیمار اقتصاد جهانی
- محمدهشام مصئونالقاب علمی باد اورده
- نصرت شادزندگی غم انگیز،فلسفه تراژدیک
- نصرت شادفلسفه و هنر عشق ورزیدن
- بهرام رحمانیبحران سرمایه داری با تزریق پول بیش تر به بازار حل نمی شود!
- دکتر بیژن باراناسطوره ها و باورها
- علیشاد لربچه ازانفجارخلاقیت تا حرافی فلسفی
- اميدکامجوتعریف امنیت
- علیشاد لربچه پرواز و فرار کبوتران فلسفی عاشق
- عزیزه عنایت جشن نوروز
- ظاهر دقیقجشن نوروزبمثابه آئین باستانی درفرهنگ شرق
- داکتر حبیب منګل زندګی نامه نامزد نهضت فراګیر دموکراسی وترقی افغانستان بر ای کرسی ریاست جمهوری افغانستان
- سلیمان راوش نوروز یا نگارينه نگاری از هویت ملی ، آيينی وفرهنگی عجمیان
- ا. م. شیزلی میلیاردرها، دموکراسی و حقوق بشر
- ا. م. شیزلی اولین سفیر زمینیان در کیهان، ۷۵ ساله شد
- ترجمه آزاد از:اسد الله جعفريزندگی نامه ی حضرت آيت الله العظمي فياض
- ترجمه زلمی رزمی قصارگونه ها
- ترجمه: ا. م. شیزلی سرمایه داری برای سلامتی زیان آور است
- آرام بختیاری کارگران جهان با طبقه متوسط متحد شوید !
- ا. م. شیزلی «اتـانـازیـا»
- ع.باغبانبخش چارم قانون وقانونیت دردوره نادرشاه !
- تهيه وپژوهش صباح مروري بربزرگترين نبردهاوکشمکشهاي نظامي درتاريخ بخش سوم
- لــــیـــکــنــه او ټـــولــوونـــــه : امــیــن الــــــدیـــــن « ســعـــیـدی »مصلح اومجاهد ملا نجم الدین آخونزاده د« ســـعــیــد افغانی » په لـــیکونـوکی
- آرام بختیاریریشه اخلاق ادیان درفلسفه یونان
- تهيه وپژوهش ) صباح )مروري بربزرگترين نبردهاوکشمکشهاي نظامي درتاريخ بخش - دوم
- ع.باغبانقانون وقانونیت طی صد سال اخیردرافغانستان بخش سوم
- فرستنده: علی ديانتیخودکشی، استيصال ويأس، يا اعتراض دردناک وتلخ
- تهيه وپژوهش ( صباح )مروري بربزرگترين نبردهاوکشمکشهاي نظامي درتاريخ بخش - اول
- آرام بختیاریمارک آورل؛ فیلسوف،سیاستمدار، درویش
- ع.باغبانبخش دوم قانون وقانونیت دردورهء امانیه
- ع.باغبانقانون وقانونیت طی صد سال اخیردرافغانستان
- سهراب آوارزنان سیاسی ؛ از الله آباد تا بیت المقدس
- تنظيم ، پژوهش ، تهيه وويرايش ازصباح دومرد خردمند ودومبارزارجمند
- داوی روشانمصر- کنعان- غزه
- اسد الله جعفریکلامی از شما وسلامی از ما
- ترجمه توسط حمید محویقطع نسل اتمی
- پوهنوال دکتر محمد داوود راوشبرخی بنیاد های آموزش مبارزه !
- اسدالله جعفرینقد ديدگاه بزرگان، و انديشمندان غير مسلمان در باره امام حسين (ع)
- آذرسلطانینظریه های سیاسی دریونان و روم باستان
- بقلم دکتر محمود خوشنامظهور، حکایت من و امام زمان
- سارا ارمنیمائو ؛ زندگی وفلسفه
- محمد یعقوب هادیسخنی با برنامه سازان تلویزیون های بیرون مرزی ، شنونده گان وبیننده گان
- ا. م. شیزلی اقتصاد قمارخانه ای
- لیکنه اوټولوونه :امين الدين «سعیدی »دلغمان مهتر لا م صاحب واقعآ پیغمبر وو ؟
- تهيه ، پژوهش وويرايش (صباح)راه ابريشم درفرازونشيبهاي تاريخ { قسمت دوم واخيري}
- اسدالله جعفريچرا در (حج) اجتهاد نوين صورت نمي گيرد؟
- تهيه ، پژوهش وويرايش (صباح)راه ابريشم درفرازونشيبهاي تاريخ { قسمت اول }
- روشنازدواج یا انحصاری نمودن مالکیت بر زن ؟
- ارایه کننده وبرگردان : داکتر حمیدالله مفید بحران در صنعت موترسازی
- ع باغبانقانون وقانونیت از جدی 1358 الی ثور 1371 هجری
- امان معاشر انتخابات چیست؟
- و.باغبان چرااسلام به مذاهب متعدد پارچه پارچه شد ؟
- گردآورنده وپژوهش (خجسته زيميرواسکاري) سرمايه هاي زنده گي
- پژوهشي از(خجسته زيميرواسکاري )درسال دوهزاروپنجاه درجهان چه واقع خواهد شد؟
- اسکاريدررشد وجهاني شدن بنیادگرایی وتروریسم چه کساني نقش کليدي داشتند؟؟؟
- کاندید اکادمیسین ظاهرافق دښاغلی مجاوراحمدزیار دبې ځایه غټبازیو اوپرځای غلطیو څخه، محترمانه ، پرده پورته کیږی
- ترجمه از فرانسه توسط حمید محویکمپانی هند شرقی تاریخ و نتایج فعالیتهای آن
- دوکتو؛م؛پکتیاوالاقتصاد څه شۍ دۍ او اقتصاد څه ته وا یی ؟
- م ی هادیگر شیطان در دنیا حضور فزیکی میداشت در عصر ما او را شیطان معاصر مینامیدند
- ترجمه از فرانسه توسط حمید محویبرگزیده ای از مقالۀ«افغانستان»
- ترجمه از فرانسه توسط حمید محویعهد نامۀ ایران
- ظاهر دقیق فرهنگ وعلم فرهنگ شناسی(کلتورولوژی)(قسمت سوم)
- ترجمه از فرانسه : حمید محویایران و چین
- نوشته:از ظاهر دقیق فرهنگ و علم فرهنگ شناسی(کلتورولوژی)(قسمت دوم)
- پژوهش (نبرد - همگام )حکومت مردم کدام ؟، مردم سالاري چي ؟ وپارلمان چگونه بايد باشد ؟ قسمت دوم
- پژوهش نبرد – همگا م حکومت مردم کدام؟،مردم سالاري چي؟وپارلمان چگونه بايدباشد ؟ قسمت اول
- ترجمه از فرانسه : حمید محویجنگ علیه ایران
- گردآورد وگزینش از: دکترنجیب الله مسیرایدیالوژی
- نوشته از: ظاهر دقیقکلتور وعلم کلتورشناسی (کولتورو لوژی)
- حمید محویجنگ انگلیس و فارس
- حمید محویمقالات کارل مارکس و فردریش انگلس در بارۀ استعمار
- اسدالله جعفريسخني با دكترسروش
- نگارنده: شیراحمد نهضت یارروزا پارکس نماد مقاومت سیاه پوستان ایا لات متحده امریکا
- ترجه از فرانسه بفارسی توسط حمید محویاستیلای بریتانیا در هند
- نوشته از:ظا هر دقیقکلتوروعلم کلتورشناسی(کولتورو لوژی)
- ترجمه از فرانسه بفارسی توسط حمید محوی مقالات کارل مارکس و فردریش انگلس در بارۀ استعمار
- لطیف کریمی استالفی بابا ! طالبان نوروز را چرا کُشتند؟.
- ترجمه از فرانسه بفارسی توسط حمید محویروانکاوی ایده ئولوژی واپسگرا
- همراه - همگام دررسانه هاي درون وبيرون مرزي افغانستان چه ميگذرد؟(بخش دوم)
- همراه - همگام دررسانه هاي درون وبيرون مرزي افغانستان چه ميگذرد؟(بخش نخست)
- یوسف آرینتاهمسانگرائی اقتصادی و کثرتگرائی فرهنگی
- ترجمه از فرانسه بفارسی توسط حمید محویمقالات کارل مارکس و فردریش انگلس در بارۀ استعمار
- داوی روشان ملائکه و ذهن بشر
- تهیه وپژوهش : عارف جهشهنرو هنرمند
- سمیر امین امپریالیسم جمعی
- بقلم : نور محمــــــد ( خـــر می )آیا نژاد به تنهایی ، میتواند معرف هویت قومی ( اتنیکی) باشد ؟
- اسدالله جعفریامام حسين(ع) و وحدت جهاني
- ارسالی احمد طارق فیضسخنان برگزیده از زبان حکیم مشرق زمین سید جمال الدین افغانی
- داکتر حمید الله مفید در باغستان زبان
- عارف جهشفاشیرم روی شانه" گرسنگان وبیکاران
- بشير دژم تلويزيون ستاره های آريانا در مرحلهء استعانت!
- عارف جهشخلص بیوگرافی زندگی نیچه
- اسدالله جعفریبرهان صدیقین ونقد هایش
- عارف جهشاندیشه های نیچه
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- بقلم: ابو حنیفهبرخورد سلیقوی مسئولین در مقابل اسناد تحصیلی خارجی
- محمد اسحاق فياضتلفون و انترنت آفتابي، نياز اساسي كشوري بدون برق
- دستگېر خروټیروزنه، زده کړه او فرهنگ
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- فرستنده: عارف جهشدر باره وظيفه انسان و ملاك رفتار اجتماعى او
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- بخش اول- پژوهش وتنظيم از)راد مرد(چرا اعدام؟
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- دستگېر خروټیسياست، دين او فرهنگ
- پژوهش -زيميرواسکارينقش ادبيات درجامعه انساني
- شیخ محمدی دایکندی نقد و بررسي ادله و نظرات فقهاء در رويت هلال
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- اسدالله جعفريبوسه بررخسار نگار
- انجنیر سخی ارزگانیگنجینه های از فرهنگ عامیانه مردم افغانستان
- پژوهش -زيميرواسکارينقش ادبيات درجامعه انساني
- انجنیر سخی ارزگانیگنجینه های از فرهنگ عامیانه مردم افغانستان
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- داوی روشان سکولاریزم و جوامع اسلامی
- انجنیر سخی ارزگانیگنجینه های از فرهنگ عامیانه مردم افغانستان
- اسکارييک ديد کوتاه برسازمان همكاري اقتصادي (اكو)
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- خلیل الرحمن سلحشور پادكست، صدايي خاموش در فضاي مجازي
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- عارف جهشدو ملاك در ارزيابى شخصيت انسانى
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- داوی روشان آزادی چيست؟
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- آرام بختیاریهگل میان شور جوانی و احتیاط پیری
- خلیل الرحمن سلحشور حیتینسل سوم رسانه ها
- پژوهش -زيميرواسکارينقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش «دوشي چي »وسايل اطلاعات جمعي درقرن بيستم
- خلیل سلحشور حیتینویسندگی برای رسانه
- پژوهش »دوشي چي »وسايل اطلاعات جمعي درقرن بيستم
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکارينقش ادبيات درجامعه انساني
- آرام بختياريوضعيت فلسفه در دوره گلوبال
- پژوهش »دوشي چي »وسايل اطلاعات جمعي درقرن بيستم
- جانبازنبردچالشهاوتنشهاي دموکراسي
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش »دوشي چي »وسايل اطلاعات جمعي درقرن بيستم
- جانبازنبردچالشهاوتنشهاي دموکراسي
- خلیل الرحمن سلحشورروزنامه نگار چه کسی است؟
- جانبازنبردچالشهاوتنشهاي دموکراسي
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- زيميروآيا ملل متحد وسيلهاي درد ست قدرتهاي بزرگ نيست؟
- زيميروآيا ملل متحد وسيلهاي درد ست قدرتهاي بزرگ نيست؟
- داوی روشان مرگ عروسی ایست برای زنده گی ابدیت
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- پژوهش -زيميرواسکاري نقش ادبيات درجامعه انساني
- محمد اسحاق فياض دانشگاه خصوصي روزنه اي به سوي توسعه علمي
- محمد اسحاق فياضآزادي بيان، كودك نوپاي عصراماني
- دستگېر خروټی روشنفکران او ايديولوژي
- علي علویرادیکالیسم مذهبی ، تئوری حکومتهای عدالت گریز
- اسدالله جعفری گفت و گوي ديني
- دستگېر خروټیروشنفکران او ايديولوژي
- ترجمهی : کاوانفلسفه چیست؟
- انجنيرسيدعبدالقادردکابل پوهنتون ته دبيګانوولومه
- دستگېر خروټیروشنفکران او د خپلواکې اندیښنې خوارې
- دستگېر خروټی روشنفکران او د ټولنې سياسي بې وزلې
- دپلوم انجنیر خلیل الله معروفی شگافـتن رباعی بوعلی سینا در ارتباط ذره و آفـتاب
- عبدالله احمدی هیچ کس کلام الله را بهتر از او نمیخواند
- تنظيم و ترجمه ماندانا طهمورئيچه عملياتي گامهاي توليد انرژي هستهاي ميباشد؟
- دوکتور .م. پکتیاوال بلغا ر یا کو چک را بشنا سید ؟
- رستاخيزمروري برپيشنه ي روزنامه نگاري
- ارسالي بنفشه ميتراعلل شكست رژيم هاى غذايى
- تورج پوپلسخني چند با جوانان
- ارسالي بنفشه ميتراهمه چيز در مورد چاقي (بخش سوم )
- ارسالي بنفشه ميتراهمه چيز در مورد چاقي
- تورج پوپلسخني چند با جوانان
- تورج پوپلسخني چند با جوانان
- سراج الدین ادیبسک حاکم بر سال 1385 خورشیدی
- ارسالي فرشته ميتراچه رژيمى نيازهاى روزانه بدن را تأمين مىكند؟
- عبدالهادی مهمند نگاهي به تاريخچهء نوروز
- سراج.ادیبکرسمس چگونه تدویر میابد
- ارسالي جواد نصريانآرمان پويندگي
- ارسالي بهمن بهمنيامشب يلدا
- ارسالي بهمن بهمنيفلسفهی روشنگری و انديشهی حقوق بشر
- ارسالي خديجه سالارجالبترين مطالب خواندني از سراسر گيتي
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 12)
- تهيه و تدوين از ب.بيانمهمترين مطالب علمي ، تاريخي وهنري افغانستان وجها ن
- ارسالي نديم احمد جمالي ميان بيمارى ديابت و عادات غذايى مردم يك منطقه پيوند مستقيم وجود دارد.
- ارسالي خديجه سالارجالبترين مطالب خواندني ا زسراسرگيتي
- ارسالي خديجه سالارجالبترين مطالب خواندني از سراسر گيتي
- سالاراسلحه اي برترازتروريزم
- تهيه و تدوين از بصيرشررنكته هاي جالب وعلمي ازچهارگوشه جها ن
- ساحلمروري برواژه روشنفكري
- ارسالي خجستهجالب ترين مطالب ازچهارگوشه دنيا
- ارسالي بنفشه ميتراعلمي ومعلوماتي ا زچهارگوشه جهان
- ارسالي صميميسرمایه داری به کجا میرود؟ بخش ٢ و پایانی
- سراج الدين اديباهداف، اصول و پیدایش فمينيسم ( 2 )
- ارسالي صميميسرمایه داری به کجا میرود؟ (بخش١)
- سراج الدين اديبپیدایش و تنوع مکاتب فمينيسم (1)
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 11)
- نوشته ی مهدی سلطانی مشخصه های فیزیکی،شیمیایی و زیست شناسی فاضلاب
- نصرت آزاد نگرگفتني ها پيرامون گفتگويا نقد وانتقا د
- جانبازنبرد دموكراسى درکجا وچگونه ؟
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 10)
- آمونمعرفي مختصراوپک
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 9)
- س.اديبپرنس دایانا، وسرنوشت نشیب و فرازش
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 8)
- تهيه وتدوين شامل سالارثروتمند ترين افراد جهان
- ارسالي بنفشه ميترانگاهي به شبكه تلویزیونی الجزیره
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 7)
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 6)
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 5)
- ارسالي بصيرشررجالبترين مطالب خواندني ا زسراسردنيا
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش 4)
- داکتروفامروري برکلتوروفرهنگ ترکمن ها
- ارسالي بنفشه ميتراگفتار بزرگان
- ص،وفا نگاهي بر تاريخچه خوشنويسي در افغانستان
- ارسالي بصيرشررجالب ترين مطالب خواند ني ا زسراسردنيا
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش سوم)
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان (بخش دوم)
- ارسالي خديجه سالارتشريح علمي لغا ت وجملا ت ضروري براي جوانان
- داکترصيقلمشهورترين زنا ن د نياي سيا ست
- تهيه وتلخيص شکوهمندنگا هي کوتاه به کشور پهناورهند
- ارسالي خديجه سالارمعرفي بعضي ولايا ت کشور
- ارسالي بصيرشررجالبترين مطالب خواندني ا زسراسردنيا
- ارسالي خديجه سالارمروری برزند ه گی ا نسان های بزرگ دنیا
- ارسالي شامل سالاراصطلاحات و واژه های مهم فلسفی- سیاسی- اجتماعی
- ارسالي داکتر حليم علمفضا، جديدترين قلمرو باستانشناسي
- ارسالي جميلهدروغ مردان به زنان
- ارسالي خديجه سالارجالب ترين خوا ند ني هاي د نيا
- ارسالي سالار مهرآئيندرمورد چاپ و نشرو کتاب وکتابخا نه چه ميدانيم؟
- ارسالي داکترنصير مهرورزعلم د رآيند ه چه خواهد شد؟
- پوهنیار بشیرمومنهنر و رسالت هنرمند
- ارسالي خديجه ساهللاپلاس اند يشمند زما نه ها
- داکتربصيرسلاحهاي کشتار جمعي اسرائيل و سياست دوگانه امریکا
- ارسالي شامل سالاراسرائيل و سازمان موساد
- سراج الدين اديبمعلومات ها و اندوخته ها
- ارسالي صدف درياييدرنگي برخد ما ت وزند گي ابومعشر بلخی
- ارسالي فريد حباباویلر فقط به انسا ن احترا م داشت
- ارسالي احمدعزيزياراسحاق نیوتن واند يشه عا لي
- ارسالي سير احمد گشنتصور يک دنيای بدون خشونت برای کدام زن؟
- ارسالي سپهر سعيدمرد م شنا سي د ريک ديد تند وگذرا
- ارسالي احمد منصور رادمنشعوامل نابرابریهای اجتماعي
- ارسالي ضيا عزيزیجا معه ازچه تشکيل شده؟
- داکتربصيرنابرابریهای اجتماعی چيست؟
- ارسالي سيامک بهمناشتراوس وانديشه هاي انساني
- داکتربصيرتأملي كوتاه در باب اسطوره
- ارسالي هورشيد ساهردگماتيسم يا جزم انديشي
- ارسالي حميد بهروزهنرمند کیست؟
- ارسالي ميلاد فرزادنوستالژی
- ارسالي شبنم نورزیفيلسوف کيست ؟
- ارسالي احمدعزيزيارمردم شناسی چيست ؟
- ارسالي رامين آرشخوارزمی کيست؟
- ارسالي صنم عصيانموسيقی ناب و ستيز اجتماعی
- داکتربصيرچرا حقو ق بشر وجود دارد؟
- داکتربصيرارسطو درانديشه وفلسفه
- ارسالي بهزاد نويدچطور یک کتاب را معرفی و مطالعه می کنیم؟
- ارسالي ميتراهمدردخشونت وبربريت درهاليوود! آيا سياست دولت است؟
- ا ستاد صباحزنا ن د ريک تحليل فرهنگي و فلکولر
- استادصباحنوروزازبابل تا کابل
- ارسالي مشعل پرنيانجنبش هاي اجتماعی زنان
- ارسالي بهروز بهزاددموکراسي
- ارسالي کيومرث برمکبازار عظيم معماري
- ارسالي مسعود نصريانفرهنگ مصر باستان وسياست فرهنگي مصر
- ارسالي سحر حقدسزمین شناسي
- ارسالي سير آرشیادی از پابلو پیکاسو
- ارسالي سرور هوشمندفلسفه
- ارسالي شيوا کيومرثمعنويت چيست؟
- از داکتر بصيرمکثي بر نظريات ماکياولي
- ارسالي احمدمنصوردرويشثروت ۳۰۰ ميليارددالرى
- وليد فرزادجامعه جهاني وجنگ رواني
- ارسالي خديجه سپهرهنر مصر باستان
- ارسالي عزيزيکدشروشنفکر
- ارسالي کیکاوستاریخچه مركز تجارت جهاني در نيويارک
- ارسالي احسانپاسخ به ۱۰سئوال بزرگ هستى
- ارسالي احمد پرويز سپهرموا د مخد ره
- ارسالي ميترا همدردآینشتاين 1955 – 1879 ميلادي
- شامل سالارافغانستان امروزوديروز
- ارسالي ساحلآ يا مي دا نستيد
- ارسالي فريبا صدفسير موسيقی در افغانستان