عجایب خانه موزیم ملی ازتجاوزتا بازارهای بین المللی
نگارنده : عبدالواحدحکیمزاده ‌ صلحجو نگارنده : عبدالواحدحکیمزاده ‌ صلحجو

کشوری که امروزبنام افغانستان یادمیگردد، ازعظمت ، شکوه ، جلال تاریخی ویکی ازشاهراه های کاروانهای بزرگ قاره آسیا بشمارمیرفت.

بشهادت تاریخ ازاینجا پیام زندگی درسپیده دم تاریخ با روشن بینی غنای فرهنگی پرجلال آغازگردیدوبحق آنرا گهواره تمدن جهان واصل منشاء ومبداء مدنیت ریگ ویدا واوستا نامید روزگاری صاحب هزاران رجال آزادیخواه ، مورخان،  صاحبنظران، شاعران، ادیبان، عرفا وهزاران معبر، مشعل ،خودآباد،آتشکده، نیایشگاه، بتکده، مینا،آشا،کوشا، بودا وهزاران دبستان ، دبیرستان،قصرودلکشا،باشگاه ونوبهاروهزاران دیگری را درسینه وادی های کوهستان واماکن این سرزمین میتوان یافت که نمای یادگارهاویادمانهای مدنیت است که پشت سرگذشتانده استبادستیاری چراغ همین اسناد،مدارک وواقعیتهای هزاران سال قبل اسرارمجهول انباشته درموزیم ها،گالری ها،موزه هاونمایشگاهها چشمان بازودرخشان میدهدکه درکشورعزیزماپس ازگذشت روزگارتجاوزوجنگ، برای اولین مرتبه درسال ۱۲۹۷خورشیدی مطابق ۱۹۱۹میلادی آوانیکه خورشیداستقلال برفرازکشورمی تابید درباغ بالای کابل امروزی قرارداشت که درآن

 

روزگارآنرا عجایب خانه میگفتندوواقعاتصویری معین ازعجایب ،خلقت ،کارنامه های تاریخی پرشکوه ، دوره های مختلف

 

 شاهان،امپراطوران،کشورکشایان که شامل آثارسنگی ،مجسمه های پیش ازمیلاد، سکه های دورانهای مختلف ،آثارخطی،پارچه وفارمهای برنجی، مسی، سفالین نقاشی شده ازگل پخته وخام ، آئینه های برنجی،انگشترودستبند، اسلحه ، کاردوپیشقبض،نیزه ،قیزه اسپ لاجوردنگین وصدها وهزاران نمونه های بارزدیگردرین موزیم وجودداشت تاآنکه در۲۵عقرب سال ۱۳۰۳این عجایب خانه به ارگ موجود انتقال یافت که متاسفانه اغتشاش قدرت وقدرت طلبی که برای برانداختن رژیم امانی براه انداخته شد، سبب غارت وچپاول بسیاری ازاین تاریخی گردید،دراواخرسلطنت محمدنادربودکه آثارباقیمانده این عجایب خانه به دارالامان کابل انتقال یافت وبنام موزیم ملی مسمی گردیدوتوجه کارشناسان،پژوهشگران،کاوشگران،باستان شناسان، محققین، فرهنگیان ودانشمندان را جلب نمودوبرای اولین مرتبه درسال ۱۹۳۳بود که غرض تحقیق،همکاری وبررسی توجه کارشناسان فرانسوی وامریکایی را جلب نمودکه بالاخره منجربه عقدقراردادها ،همکاری،کاوشگری وحفریات گردید.

درزمان پادشاهی محمدظاهربودکه موزیم ملی افغانستان به عضویت سازمان علمی یونسکو پذیرفته شد .

با توجه به این امربودکه حفریات وکاوش درآق کپرک ،مندیگک،هده،غازی آباد،سرخ کوتل،کول چمن حضوری ،بگرام،کول چمن، دهمزنگ،تخت جمشید،طلا تپه وغیره صورت گرفت ، جریان تحقیقات وکاوشهای سال ۱۹۳۳توسط متخصصین فرانسوی درامریکای تحت نظرپومپلی آغازیافت نتایج بدست آمده نشاندهنده این واقعیت است که مشابهت های زیادی میان مدنیت های بین النهرین ومصربا حفظ برتری های بیشتری مشاهده کرده است دارای تاریخ بیش ازششهزارسال قبل ازمیلاد میباشد .

این یک واقعیت انکارناپذیراست اگربگوئیم که کشورما یکی ازبزرگترین مدنیت های جهان بوده وآنچه تا حالا کشف شده وآنچه بالاثرتجاوزبیگانگان ازبین برده شده ، به یغما رفته ویا ازانظاربیننده پنهان شده ودربازارهای بین المللی سرگردان است وبسیاری هنوز، سربرآستان هزاران من خاک نهاده موفق بکشف آن نشده تازمانیکه در دل انباشته زمین پاره نگردد وقلب پرتپش آن فریاد دادخواهی نماید، جز تاریخ کشورماست.

برویت اسنادتاریخی وشواهد، کشورماازبزرگترین مدنیت های مجسمه سازی ، هیکل تراشی ،پیکرتراشی ونقاشی جهان بوده ودرغنای فرهنگی جهان نقش حیاتی داشته که تنها کشف دوهزاروسه صد مجسمه گچی ازمعبد تپه هده جلال آبادنمای غنی بزرگ فرهنگی کشوری است که ازگزندآسیب زمان جان بسلامت برده است ،نمای مهددرخشان مدنیت بزرگ این حوزه بود،اینکه امروزباچه سرنوشتی مانندهزاران دیگرروبروست، آگاهی دردست نشرنیست .

بهمین ترتیب باساس یادداشتهایی که درسالنامه ۱۳۱۷نشریافته نمای کشفیات وتحقیقات بیشتردرنواحی مختلف کشورتوسط دانشمندان چون موسیوهاکن ، موسیوگرشمن وسرجان مرشل صورت گرفت .

اقسام اسلحه باب ،نوک خنجرچودنی،هاون،اشیای استخوانی،اشیای مروج منزل،گیلاسها،آبخوره های کوچک خاکی رنگ،جامهای سرپوش داربزرگ با تزئینات خط دار، جام های نقاشی شده ، ظروف رنگارنگ وبا رنگهای الوانوبه اشکال هندسی ساده ومرتبانهای کلان وغیره کشف که نمای شفافیت وغنای فرهنگی این خطه مربوط دوران قبل ازمیلاد میباشد .

همه ای این گنجینه ها به موزیم ملی کابل با امانت داری تمام جمع زیورات واسباب طلایی انتقال یافت، دارای ارزش تاریخی بزرگ بودکه زمانی ازبهترین موزیم های منطقه بشمار میرفت که امروزمتاسفانه بگوشه عزلت وفراموشی سپرده شده با سوزوگداز ایجاب تأمل ودقت بیشتررا مینماید.


April 21st, 2010


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
علمي و معلوماتي