بازگشت
زلمی خلیل زاد
نوشته کریم پوپل نوشته کریم پوپل

مورخ 28اپریل 2013

 

 

 

زلمی خليل زاد در  ۲۲ مارچ ۱۹۵۱در  شهر مزارشريف مرکز ولايت بلخ در یک خانواده اى متوسط حال  تولد گردید . پدرش دگروال خليل خان از ملیت پشتون ولایت لغمان  بود که تمام دورهً ماموريت خود را در قوای کار مربوط وزارت فوائد عامه انجام داده است. وی نظر به دانشمندی که داشت توانست در دربار سلطنت محمد ظاهر شاه راه یابد.  زبان مادری خلیل زاد دری ولی به  زبانهای پشتو عربی وانگلیسی بخوبی تکلم می نماید . او دوره تحصیلات  متوسطه خویشرا را در لیسه غازی ودوره عالی خودرا در  در لیسه عالی کالفورنیا سپری نموده است.  خلیل زاد  تحصيلات عالي خود را در پوهنتون  ایالات متحده امریکا در بيروت آغاز کرد و سپس از پوهنتون  شيکاگو امریکا  دکترا گرفت. او درین دوره با البرت والتس تیتر ستراتیژست  آشنا شد. تیتر اورا با دولت امریکا و شرکت رند معرفی نمود.  خانم او  یک نویسنده ناول نویس و شخصیت مانند خلیل زاد میباشد که درایام تحصیل دربیروت ودر شرکت رند یکجا بودند.  وی در جوانی به آمریکا مهاجرت کرد و بعداً شهروند این کشور شد. خلیل‌زاد اولین مسلمان و اولین  افغان الاصل است  که در پله‌های قدرت آمریکا به قلب دستگاه حاکمه آن کشور راه یافت. این وریانت یکی از خصوصیات است که میتواند در دستگاه حاکمه حکومت امریکا  افغانستان را بیشتر کمک نماید. بودن چنین مرد در دستگاه ابر قدرت جهان  برای افغانستان جنگ زده از تصادف نیک است.

 

خلیل زاد  یکی از طراحان برنامه تغییر منظر سیاسی  خلیج فارس و  آسیای مرکزی میباشد . پیشرفت خلیل‌زاد تا اندازه‌ای با نقش او در سالهای ۱۹۸۰ و اوایل سالهای ۱۹۹۰ میلادی به عنوان مشاور عمده وزارت خارجه و  پنتاگون  در جنگ ضد  شوروی  در افغانستان ، ایران وعراق و مسایل منطقه بستگی داشت. او در آغاز دهه 80 با "زبيگنيو برژينسكي" آشنا شد.  برژينسكي كه بعد‌ها مشاور امنيت ملي در دولت ريگن شد، نقش بسزايي در تاثير گذاري بر خليل‌زاد و جذب او به سوي انديشه‌هاي راستگراي تندرو كه ويژگي خاص دوره رياست جمهوري ريگن بود ، داشت. خليل زاد در سال 1985 پاسپورت  آمريكايي را كسب نمود.   وي در اوج بحران حمله شوروي به افغانستان به واسطه آشنايي كامل با خصوصيات، زبان، فرهنگ و بافت قبيله‌اي افغانها در مدت كوتاهي توجه همه را به خود جلب كرد و اين امر سبب شد تا پايان دوره رياست جمهوري ريگن در منصب خود در وزارت خارجه بماند و در طول آن دوره و به ويژه پس از آشنايي با شخصيت مهمي چون "ريچارد پرل" از چهره‌هاي سرشناس نومحافظه‌كاران، رابطه‌اي قوي با اين طيف فكري پيدا كرد. خليل زاد با استفاده از فرصت طلايي حمله شوروي به افغانستان توانست در خط مقدم نو محافظه‌كاران براي خود جا باز كند . در سالهاى ۱۹۹۱ و۱۹۹۲ ميلادى براي مدت كوتاهي به عنوان مشاور ويژه بخش "برنامه‌ريزي سياسي. و دستيار معاون وزير دفاع امريکا در امور برنامه ريزى سياسي بود.  وى درآن زمان زير نظر پل ولفوويتز کارمي کرد که اکنون این شخص نفر شماره دو پنتاگون میباشد. او در دوران حکومت بیل کلینتون ، با تهیه سندی به نام "کتاب سفید در باره افغانستان" خواستار دخالت مجدد آمریکا برای تغییر وضع در افغانستان شد. وی دولت امریکا را هشدار داده بود بي‌توجهي آمريكا به افغانستان پس از خروج نيروهاي شوروي به جنگ داخلي در اين كشور خواهد انجاميد این  اندیشه باعث شد كه پل ولفوويتز در دوره اول رياست جمهوري بوش و تصدي مقام دوم پنتاگون از دور انديشي وي در زمينه افغانستان تمجيد كند. پل ولفوويتز گفت آنچه خليل زاد سال 1989 نسبت به آن هشدار داد پس از 12 سال به طور كامل تحقق يافت و پيش‌بيني‌هاي وي در مورد جنگ داخلي در افغانستان و تهديد تمام منطقه از سوي جنبش هاي اسلامي در مدت زمان كوتاهي عملي شد  .کنون عقیده دارد تا امریکا کمک های دوامدار خویشرا به افغانستان ادامه دهد. در غیر حادثه دوباره تکرار خواهد شد..

وى همچنين در طي سالهاى حکومت بيل کلينتون  رييس جمهورى پيشين امريکا نيز به عنوان کارشناس سياسي و نظامي دفترواشنگتن موسسه خصوصي رام فعاليت مي کرد.  پس از روى کار آمدن جورج بوش به حيث رييس جمهورى امريکا، خليل زاد به دعوت ديک چني معاون رييس جمهورى اين کشور وارد دولت وى شد ودر سمت هاى مختلفي چون  وزارت دفاع و شوراى امنيت ملي امريکا به ادامه فعاليت پرداخت . خليل زاد همزمان بافعاليت در شوراى امنيت ملي آمريکا، بحيث نماينده خاص رئيس جمهورى آمريکا با مخالفان نظام  صدام حسين رئیس جمهور سابق عراق  نيز فعاليت مي کرد. او سال ٢٠٠٣ پیش از حمله نیروهای آمریکا به عراق  در رأس هیأتی برای شرکت در نشست مخالفان دولت صدام به مناطق کرد  نشین شمال عراق سفر کرد.. زلمی خلیل‌زاد پس ازحملات ۱۱ سپتامبر و سقوط رژیم طالبان مهمترین چهره سیاسی دولت آمریکا در سیاستهای آن کشور به ارتباط با افغانستان بوده و به عنوان فرستاده خاص در افغانستان خدمت کرده‌است. وی موضع سختی در قبال بقایای جنبش طالبان در افغانستان اتخاذ کرد و در آخرین سمت خود به عنوان سفیر آمریکا در افغانستان نقشی کلیدی در تحکیم دولت حامد کرزی بازی کرد. وقتی جورج بوش برای ساقط کردن حکومت طالبان در افغانستان و بعداً حذف صدام حسین  از عرصه سیاسی عراق نیاز به کمک و مشورت داشت از زلمی خلیل‌زاد کمک ومشوره میخواست . در محافل واشنگتن اورا  "شاه زل"  می‌گویند و در دوران سفارت اخیرش در کابل  بسیاری او را "نایب السلطنه" می‌خواندند. او در این شغل به تثبیت حکومت حامد کرزی  و حکومت سازی افغانستان کمک زیادی کرده‌است.  پاکستانی ها وسایر دشمنان افغان در زمان ماموریت او در افغانستان تلاش فراوان نمودند تا اورا از ماموریت سیاسی اش  در داخل افغانستان دور ساخته سپس به فریب اراکین وکارمندان عالیرتبه  دولت  جمهوری  افغانستان بپردازند.  آنها  با این تلاش موفق گردیدند تا ماموریت خلیل زاد  تغیر نمود.   

  خلیل‌زاد که با چندین دولت  جمهوری‌خواه همکاری داشته به عنوان یکی از عوامل نزدیک به  دیک چینی  و طرف اعتماد گروه معروف به "بازها" در دولت بوش محسوب می‌شود.

خليل زاد  درطرح  ماموریت  پيشين شرکت نفتي يونيکال امريکا شخصيتي است . در ۲۱ جون ۲۰۰۵ کارش را به‌عنوان سفیر آمریکا در عراق آغاز کرد. در ۱۲ فبروری ۲۰۰۷، کاخ سفید وی را به‌عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد تعیین کرد. وی همچنين ساليان درازى را درانجمن تحقيقات انرژى کمبريج سپرى و طرحي را نيز درباره احداث پايپ لاين نفت و گاز آسياى ميانه از طريق خاک افغانستان ارايه کرده است .  وى از زمان سرنگوني رژيم طالبان در خزان سال۱۳۸۰ خورشيدى تاکنون باحفظ سمت در شوراى امنيت ملي امريکا بحيث نماينده خاص رييس جمهورى امریکا  در امور افغانستان فعاليت مي کرده است. خلیل زاد به ضیف ساختن وسرنگونی دولت ایران موافق نبوده کوشش نموده است تا به عوض حمله وتعرض دولت ایران را در تحت فشار تغیر مسیر سیاسی دهد. به همین علت امریکا علاقمندی حمله بر ایران را ندارد. خلیل زاد در سالهای قبل از 2013 علاقمند کاندید ریاست جمهوری افغانستان نبود وبارها این عمل را تکذ یب نمود. کنون در سال 2014 علاقمند آنست که خویشرا کاندید ریاست جمهوری افغانستان سازد.  او  در میان میلونها مهاجر افغان یک مهاجر بوده حق برگشت به وطن ، حق کار ،حق زندگی  وحق کاندید را در افغانستان دارد. از لحاظ شخصی بنده  هر آنکسی که بتواند افغانستان را ازین ورطه خطرناک  نجات دهد قابل قدر است . طبق که مشاهده میشود  آنچه تروریست باندیست بی سر پا عرب عجم  جهان فقد  در افغانستان تجمع نموده  پلان خودرا تطبیق می کنند .  لازم است تا در افغانستان یک رئیس جمهور قوی روی کار آید که بتواند  با همکاری کشورهای منطقه باند ها را بر چیند. زیرا هر همسایه که باندید هارا پناه دهد افغانستان به مشکل بزرگ دچار می گردد.

 

نظری نویسنده در مورد خلیل زاد

جناب خلیل زاد ما به هر افغان دانشمند که در بهبود افغانستان تلاش می نمایند احترام داریم.  موفق شدن در چوکی ریاست جمهوری شما مشکل تر از ریاست جمهوری بودن است. شما زمانی موفق هستید تا در موارد ذیل طور ثابت قدم عمل نماید.

0.شما باید مسلمان باشید.

1.شما در ولسوالی ها وقریه جات از پشتبانی مردم بدلیل عدم شناسائی شما وتبلیغ مخالفین شما  برخوردار نیستید. اگر شما واقعاً میخواهید رئیس جمهور افغانستان شوید درین مورد کار چندین ساله لازم بود که فعلا فرصت کمی دارید. بد بختانه آنها کسانی را که در خارج زندگی می نمایند افغان  خارجی می نامند.

2. شما صد فیصد متوجه منافع افغانستان باشید . و لازم است که شما در تشریک مساعی دو دولت یعنی افغانستان امریکا  نقش مهمی را  ایفا نماید. افغانها در منافع مشروع امریکا بذل مساعی نموده وآنرا مورد احترام قرار خواهد داد.

3. قایم ساختن روابط نیک یا کشورهای همسایه یکی از موفقیتهای دولت موفق خواهد بود.  در مورد پاکستان وایران تلاش نهائی وجدی از شما خواسته میشود. زیرا دیگر صبر ازتحمل گذشته است.

4.ساختن افغانستان قوی وقدرت مند خود بخود جنگ را نابود نموده صلح دایمی را ببار می آورد. با ضیعف نگهداشتن افغانستان هیچ پروژه شما موفق نخواهد بود.

5. فساد اداری یکی از عوامل جدی  درونی دولت ما است که نمی گذارد افغانستان با این ثروت به معراج ترقی رسد. لازم است  این مانع توسط نصب انسانهای شریف با دسپلین ووفادار بدولت بکلی نابود شود.

6. دادن کار به اهل کار

7. تساوی حقوق  میان ملیتهای افغانستان مذاهب و زبان در چوکات قانون

8. واحد ساختن دولت ، ملت و بمیان آمدن دسپلین کار ، قواعد وقانون کار بیرون ساختن خائینین و مجرمین از دستگاه دولت .

9. استفاده موثر وقانونی از منابع وطن غرض تولید

10. استفاده  موثر از منابع آب افغانستان  بخصوص  دریای هلمند وآمو. تحت کشت در آوردن زمینهای  شمال افغانستان از دریای آمو

11. تکملیل نمودن خط ریل حلقوی، سرحلقوی ،  پایپ لاین گاز و برق حلقوی

12. لازم است مجرمین محاکمه شده سزا بیند. بدون مجرا قانونی  حتا شما حق ندارید مجرم را رها کنید.

 

منبع

خلیل زاد در نیو تایم

http://topics.nytimes.com/top/reference/timestopics/people/k/zalmay_khalilzad/index.html

2.خلیل زاد در نیویارک تایمز

3. خلیل زاد در ویکی پیدیا انگلیسی

http://en.wikipedia.org/wiki/Zalmay_Khalilzad

4.افغانستان آنلاین

http://www.afghan-web.com/bios/today/khalilzad.html


April 29th, 2013


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي