بازگشت
در بزرگداشت نلسون ماندلا چه حقایق تاریخی‌ای پنهان می‌شود؟
امیر هوشنگ اطیابی امیر هوشنگ اطیابی

انسان با آگاهی از تاریخ جنبش ملی و جهانی برضد رژیم جدایی نژادی در آفریقای جنوبی، در شگفت می‌ماند از اینکه این روزها حتی نژادپرستان شرمگین، راستگرایان، محافظه‌کاران و ناقضین خشن حقوق بشر و رسانه‌هاشان اینقدر طرفدار نلسون ماندلا شده و در بزرگداشتش از یکدیگر پیشی می‌گیرند؛ در حالی که احزاب و رژیم‌هایشان تا آخرین لحظات از رژیم نژادپرست و جدایی نژادی حمایت می‌کردند و نلسون ماندلا و کنگره‌ی ملی آفریقا را تروریست و کمونیست می‌نامیدند. مارگارت تاچر نخست وزیر وقت انگلستان و ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا، این پیش‌برندگان خشن نئولیبرالیسم و دشمنان اتحادیه‌های کارگری، از سرسخت‌ترین مدافعان آن رژیم بودند. آن‌ها با توسل به حربه‌ی مبارزه با کمونیسم، رهبران جنبش ضد جدایی نژادی را به عوامل پنهان اتحاد شوروی و کمونیسم جهانی متهم می‌کردند تا مواضع سرسختانه خود را توجیه کنند. البته جبهه‌ی کشورهای سرمایه‌داری آن زمان هم در این زمینه دنباله‌روی آن‌ها بودند. اسرائیل ـــ که اکنون سردمدار تبعیض نژادی و مذهبی برعلیه فلسطینی‌ها، ساکنین سرزمین‌های اشغالی و حتی یهودیان سیاهپوست است ـــ خود مهم‌ترین متحد و یاری‌دهنده‌ی آن رژیم بود. تبعیض نژادی با اشکالی دیگر، هنوز در بسیاری از کشورهایی که مقاماتشان در مراسم یادبود ماندلا شرکت کردند، از جمله در ایران (برعلیه عرب‌ها، افغان‌ها و سایرین) کمابیش جریان دارد. گرچه این رویکرد را می‌توان مثبت و بازتاب عظمت پیروزی مردم جهان بر دیو پلید نژادپرستی ارزیابی کرد، ولی در محتوای خود، تبلیغات و گزارشات رسانه‌ها و تلاش این مقامات برای کسب وجاهت ملی و بین‌المللی، اهداف مهم دیگری را نیز دنبال می‌کند. آن‌ها با یک تیر دو نشان می‌زنند: یکی آن که نقش خود را در شکل‌گیری، تقویت و حفظ آن رژیم پنهان می‌کنند. در واقع آن‌ها بر کنار گذاردن سیاستی که دیگر سودآور نبود و در دنیای امروز هم خریداری ندارد، به‌منظور گسترش سرمایه‌داری و کسب سود بیشتر در عرصه‌های بکری نظیر کشورهای آفریقایی تأکید می‌کنند. دوم آن که واقعیت چندین دهه مبارزه‌ی آشتی‌ناپذیر با این رژیم ضدانسانی را بازگو نکنند و تنها صحنه‌ی آخر یا انتقال مسالمت‌آمیز قدرت را بزرگ‌نمایی کنند. هدف اینست که درس‌های این مبارزات سازش‌ناپذیر و وسیع توده‌های مردم در آفریقای جنوبی و سراسر جهان، برعلیه خود آنان در عرصه‌های مطرح امروز به‌کار برده نشود. این بخش دوم البته شامل حاکمان دیکتاتور، جنایتکار، فاسد و مرتجع کشورمان نیز می‌شود که زندان‌ها، شکنجه‌ها و جنایت‌هایشان برعلیه مخالفین سیاسی نه‌تنها روی رژیم سلطنتی بلکه روی رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی و اسرائیل را هم سفید کرده است. در اینجا کوشش می‌شود تا آنچه که به مردم جهان گفته نمی‌شود یا پنهان و وارونه جلوه داده می‌شود به‌طور مختصر ذکر گردد. شاید این انگیزه‌ای شود برای محققین، نویسندگان، مترجمان و هنرمندان کشورمان تا به این موضوعات و حقایق تاریخی بپردازند: • سازش ناپذیری جنبش ضد جدایی نژادی و رد هرگونه اصلاحات برای حفظ رژیم یا حمایت از آن ـــ رهبران کنگره‌ی ملی آفریقا در بیش از سه دهه مبارزات خود رژیمی را که اساساً ضدانسانی و غیراخلاقی بود قابل اصلاح نمی‌دانستند و به هیچ سازشی با آن تن ندادند. این پایداری همه‌ی مردم کشور و همه‌ی جهان را با آن‌ها همراه کرد و سرانجام رژیم را به تسلیم واداشت. تنها پس از این پیروزی بود که مذاکرات برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت طی یک دوره‌ی پنج ساله همراه با تشکیل کمیسیون حقیقت‌یاب و آشتی ملی انجام شد. • اتحاد پیگیر در مبارزه ـــ کنگره‌ی ملی آفریقا با شرکت تنگانگ کمونیست‌ها و دیگر نیروهای سیاسی تشکیل شد ـــ حزب کمونیست آفریقای جنوبی (SACP) گردان سازمانده، رزمنده، قاطع و بخش جدایی‌ناپذیر کنگره‌ی ملی آفریقا و جبهه‌ی متحد دمکراتیکی (UDF) بود که سرانجام پیروزی را نصیب مردم کردند. • استفاده‌ی موازی از همه‌ی اشکال مبارزه ـــ کنگره‌ی ملی آفریقا در چهار جبهه‌ی اصلی به مبارزه پرداخت: ١. مبارزات گسترده‌ی توده‌ای همراه با نافرمانی مدنی؛ ٢. فعالیت زیرزمینی برای اجتناب از ضربه‌های پلیس؛ ٣. مبارزه‌ی مسلحانه؛ و ۴. ایجاد جنبش جهانی برای طرد و تحریم رژیم نژادپرست از جامعه‌ی بین‌المللی. • روی آوری به مبارزه‌ی مسلحانه با حمایت نلسون ماندلا ـــ کنگره‌ی ملی آفریقا، زمانی که رژیم نژادپرست به سرکوب و کشتار وحشیانه‌ی تظاهرات مسالمت‌آمیز سیاهپوستان روی آورد، به‌خصوص پس از قتل عام شارپ ویل، رویکرد شروع مبارزه مسلحانه با رژیم را انتخاب کرد. نلسون ماندلا از حامیان اصلی این سیاست بود. پس از آن رژیم به جلسه‌ی رهبران کنگره‌ی ملی آفریقا یورش برد و اکثر آنان از جمله نلسون ماندلا را دستگیر کرد. تنها اولیور تامبو (Oliver Tambo) توانست از چنگ آنان بگریزد. او به‌عنوان سفیر کنگره‌ی ملی آفریقا به رهبر جنبش جهانی ضدرژیم تبدیل شد که نقش مهمی در پیروزی ایفا کرد. در تمام دوران زندان، نلسون ماندلا حاضر نشد مبارزه‌ی مسلحانه برعلیه رژیم را رد کند علی‌رغم آن‌که رژیم در دوره‌ای حاضر بود در مقابل، وی را آزاد کند. رهبر شاخه‌ی نظامی ایجاد شده توسط کنگره‌ی ملی آفریقا، کریس هانی، عضو حزب کمونیست بود که بعد از پیروزی محبوب‌ترین رهبر کنگره‌ی ملی آفریقا بود و به رهبری حزب کمونیست هم انتخاب شد. • سرمایه‌داری جهانی حامی سرسخت و عمده‌ی رژیم جدایی نژادی ـــ حمایت همه‌جانبه‌ی کشورهای سرمایه‌داری بخصوص آمریکا، انگلستان و اسرائیل از رژیم نژادپرست و سرکوب جنبش‌های مدنی برعلیه رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی. آن‌ها تنها زمانی متوجه شدند که دیگر نمی‌توانند از آن رژیم حمایت کنند که جنبش ضد نژادپرستی برای تحریم و انزوای رژیم، همکاران و حامیانش آنچنان اوجی گرفت که فعالیت در آفریقای جنوبی برای هیچ کمپانی بین‌المللی سودآور نبود. این کمپانی‌ها به‌ناچار از آنجا خارج شدند. آن‌ها در چارچوب جنگ سرد به همه‌ی مبارزان برچسب کمونیست می‌زدند تا اعمال جنایتکارانه، منفعت‌طلبانه و غیرانسانی خود را در چارچوب مبارزه با کمونیسم جهانی توجیه کنند. • نقش کلیدی حزب کمونیست و رهبر آن جو اسلوو در موفقیت مذاکرات برای انتقال مسالمت‌آمیز قدرت و در تشکیل حکومت جدید. • کمونیست‌های جهان حامی اصلی جنبش ـــ حمایت بی‌دریغ، فعال و پیگیر اتحاد شوروی و سایر کشورهای سوسیالیستی، مجموعه‌ی احزاب کمونیست و فعالین چپ در سراسر جهان و شرکت آن‌ها در جنبش بین‌المللی برای انزوا، تحریم و بایکوت رژیم نژادپرست و قطع کامل روابط با آن.
December 17th, 2013


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي