بازگشت
ادبیات تهوع ، محصول ابتذال مدرنیته ؟
روشن روشن

 

 

Maupassant , Guy de 1850 – 1893

 

موپاساد ؛ نبوغ در نوول نویسی .

 

  موپاساد ، نویسنده فرانسوی،استاد داستان،رمان و نوول نویسی قرن 19، ومهمترین نویسنده واقعگرای فرانسه،ازنظرسبک ادبی شاگرد فلوبر بود. منقدی پیرامون اونوشته است که او همچون فلوبر میخواست باکمک ادبیات تهوع،ابتذال مدرنیته زمان خودرا نشان دهد. ازجمله آثار او : 260 نوول ، 6 رمان و 3 سفرنامه مشهور هستند. اودرسفرنامه  هایش به انتقاد ازسیاست استعماری فرانسه درشمال آفریقا میپردازد.

  منقدین چپ مینویسند که موپاساد گرچه نویسنده ای طبیعتگرا بود ولی توانست موضوعات مشخص تاریخی ـ اجتماعی را درادبیات مطرح نماید. اوداستانسرایی توانا با سبکی کامل، درخشان و طنزآمیز است و در کتابهایش به طرح هنری روابط انسانها در جامعه ای فاسد و انحلال خانوادههای بورژوایی میپردازد. موپاساد از انسانهای "چوخ بختیاری" میگوید که برای موفقیت شغلی حاضرند دست به هر فرصت طلبی و افتضاهی بزنند. اوباشکاکی فلسفی به دورویی اخلاقی انسانهایی میپردازد که برای عشق ،دوستی و رفاقت ناتوان وبه تقلید ازغرایز فردگرایانه و رفع نیازهای مبتذل خودهستند. قشرمرفه جامعه شهرپاریس آنزمان نیز ازجمله زمینه های انتقادی آثارادبی موپاساد بودند. وی از ژورنالیست هایی میگوید که برای بالابردن تیراژ فروش مطبوعات خودی به طرح اغراق آمیز مسائل : جنسی،فساد، و توطئه گری می پردازند. شرح زندگی فواحش نیز درآثار او جای خاصی داشت.

 موپاساد درجوانی باشعر ونمایشنامه نویسی آغازکرده بود .وی با ذره بین فلسفه شوپنهاور مخصوصا نظریه "اراده قدرت" وی، به موضوعات اجتماعی مینگریست .اوازجامعه ای میگوید که عشق بازی دربستر، ممکن است سرانجام به یک قتل ختم گردد یا جامعه ای که حداقل سالی یکبار روی فاحشه خانه های نیمه علنی آن تابلو :" به سبب شهادت جانگداز حضرت مسیح ازپذیرش مشتری معذوریم"!، آویزان میشود . او همچون شکسپیر به توصیف عظمت زندگی میپردازد بدون آنکه به تحقیر و کوچک نمودن انسانهای شرکت کننده آن بپردازد. صحنه حادثه غالب آثار او استان نرماندی درشمال فرانسه بود؛جایی که او طبیعت و مردم اش را بخوبی میشناخت. چند نوول اونیز پیرامون : کابوس،اشباح، و نیروهای مافوق طبیعی هستند . در بعضی از آثارش او به موضوعات غمگین و افسرده نیز میپردازد و در پاره ای از داستانها، بیماران سیفلیسی قهرمان کتاب هستند.

  موپاساد حتا امروزه یکی ازنویسندگان موردعلاقه قشرکتابخوان فرانسه است .اویکی از اعضای گروه طبیعتگرای اطراف زولا بود که با سبک مختصروکوتاه مینوشت. موپاساد ازطریق فلوبر بامحافل آوانگارد در دهه های 70 و 80 قرن 19 آشنا شد. اوگرچه شاگرد استادی مانند فلوبر بود ولی هیچگاه به نبوغ استادانی چون چخوف و تورگنیف نرسید. چخوف حتابرای شرح ابتذال جامعه روس از موپاساد آموخته بود و موپاساد ازنظر محبوبیت داستانهای عامیانه اش،بهتر از آلن پو بود. موپاساد گرچه ازنظر هنری به درجه کیفیت کارهای : همینگوی،هنری جیمز،تورگنیف، و چخوف نرسید ولی به مشهوریت و محبوبیت آنها رسید.

 گایده موپاساد بین سالهای 1850 تا 1893 درفرانسه زندگی نمود. اودرخانواده ای اشرافی درنرماندی درشمال فرانسه بدنیا آمده بود و چندسالی همکار وزارت فرهنگ و آموزش فرانسه بود. وی بعداز ترک تحصیل درشته حقوق،بطور حرفه ای بکار نویسنده گی پرداخت . ازجمله شباهتهای موپاساد با نیچه این است که تقریبا همعصربودند و همچون نیچه براثربیماری سفلیس به جنون رسید و همچون او در سن جوانی در 43 سالگی درگذشت . ازنظر شباهت ظاهری نیزمانند نیچه سبیلهای قطوری داشت .

  از موپاساد حدود 300 اثر مانند : داستان، نوول،رمان، وسفرنامه بجا مانده ؛ازآنجمله : قلب ما، جهاز، بل امی، حوری، یک زندگی، دوبرادر، قوی چون مرگ، سفرنامه زیر آفتاب، خانواده تلیر، دوشیزه فیفی ، خواهروبرادر روندولی، و مجموعه آثار 12 جلدی وی . رمان مشهور "بل امی" اثری است واقعگرایانه که باسبکی انتقادی و طنزآمیز به معرفی قشر مرفه آنزمان شهرپاریس می پردازد . این رمان تا سال 1887 حدود 51 بار تجدید چاپ شده بود.

 

 


September 9th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان