سال های میلادی ادبیات کارگری؛ گورکی و دیگران
علیشاد علیشاد

 

Maxim Gorki 1868-1936

 

ادبیات میان میدان سرخ و خوابگاه بی  خانمان ها

باردیگردرفضای ادبی انقلاب نافرجام همسایه شمالی!

 

(1868) تولد گورکی درشهر نیژنی گراد روسیه،انتشار رمان (احمق) داستایوسکی.(1869)پایان رمان (جنگ وصلح) تولستوی.(1870) تولد لنین،انتشار رمان (سقوط)گونچارف. (1871) انتشار رمان (غول ها)ی داستایوسکی، از استراوسکی یک نمایشنامه واز تورگنیف یک داستان بلند منتشرمیشوند. (1873) تولستوی مشغول رمان (آنا کرینا)بود.

(1877) انتشارآخرین رمان تورگنیف یعنی (سرزمین نو)،پایان شعرگونه (چه کسی درروسیه خوشبخت است؟) اثر نکراسف. (1879-1884) ماکسیم گورکی به شغل های: پستچی،ظرفشو،نجار،و شمایل ساز، می پردازد. (1880) انتشار (برادران کارامازف)اثرداستایوسکی،بحران روحی تولستوی و رد هرگونه استفاده ازخشونت درمقابل دشمن از طرف او،آغاز فرقه تولستوی گرایی درمیان هواداران وی. (1881) مرگ داستایوسکی،سوء قصد چریک های خلق گرا به تزار آلکساندر اول وقتل وی. (1883) پلخانف وسایر مهاجرین درخارج ازروسیه، تشکیل گروه مارکسیستی روسیه (مبارزه برای آزادی کار) میدهند، مرگ تورگنیف، چخوف اولین داستانهای خودرا منتشرمیکند. (1885) نخستین تماس گورکی با محافل ممنوعه جوانان انقلابی شهرقازان. (1886) نمایشنامه (قدرت کسوف) تولستوی. (1888) تماس گورکی با جنبش چریکی خلقگرا. (1889) نخستین دستگیری گورکی در شهر نیژنی گراد. (1890) آشنایی گورکی با کورولنکو؛راهنمای اودرمسائل ادبیات مبارز. (1891-1892) پیاده روی گورکی درجنوب روسیه،انتشار نخستین داستان گورکی یعنی (مکار چودر).(1893)انتشار داستانهایی ازگورکی درمطبوعات آنزمان به راهنمایی ادبی کورولنکو.(1895)لنین به سازماندهی واتحاد محافل ماکسیستی زیرعنوان (اتحادمبارزان برای آزادی کارطبقه کارگر) میپردازد وازاین طریق پایه گزاری (حزب انقلابی مارکسیستی روسیه)رامطرح میکند.(1896) گورکی در نیژنی گراد به کار ژورنالیستی می پردازد،نمایشنامه (مرغ ماهیخوار)چخوف منتشرمیشود.(1897)لنین برای مدت سه سال به سیبریه تبعید میشود،انتشار (انسانهای ازدست رفته)گورکی.(1898)آغاز مکاتبات گورکی وچخوف.(1899)انتشار رمان (رستاخیز)تولستوی.

(1900) انتشارنخستین شماره جرقه(ایسکرای)لنین،دیدارگورکی باتولستوی،انتشار(سه رفیق)گورکی،انتشارنمایشنامه (جنازه زنده)تولستوی.(1901)گورکی مدیر نشر(دانش)میشود،دستگیری وزندان گورکی درشهر آرساماس،(سه خواهر) چخوف منتشرمیشود،(سرودمرغ توفان)گورکی زبرچاپ میرود.(1902) لنین کتاب (چه بایدکرد؟)رامنتشرمیکند، نامزدی گورکی برای آکادمی ووزارت فرهنگ،ومخالفت تزارباآن، استعفای چخوف و کورلنکو ازآکادمی بدلیل دخالت تزار درامورفرهنگی،نمایش (بی سرپنایان)گورکی درتاترمشهور مسکو.(1903)جایزه گریبایدف برای نمایشنامه (خرده بورژوا)،آخرین نمایشنامه چخوف یعنی (باغ آلبالو) به زیر چاپ میرود.(1904) انتشار (یک قدم به پیش،دوقدم به عقب) لنین،مرگ چخوف.(1905) حادثه (یکشنبه خونین)درشهر پتروگراد،تیراندازی به تظاهرات کارگران،دستگیری گورکی،تظاهرات خارجی مخالت آمیز، برای آزادی او،ورود به حزب کارگری سوسیال دمکراتیک روسیه،نخستین دیدار با لنین، شورش ملوانان در رزمناو پوتمکین.(1906) سفرگورکی به آمریکا برای گردآوری حمایت مالی از انقلاب،رمان (مادر)،نخست به زبان انگلیسی درنیویورک منتشرمیشود،انتشار نمایشنامه های (دشمنان)و(بربرها)،دواثر گورکی.(1907)دیدارمیان لنین وگورکی درلندن به مناسبت پنجمین جلسه حزب سوسیال دمکراسی کارگران روسیه. (1908) همکاری لنین باگورکی درنوشتن (پرولتاریا)،انتشار مقاله(نابودی شخصیت).(1910)یک رمان و یک نمایشنامه گورکی با اسامی افراد منتشرمیشوند،مرگ لئون تولستوی.(1911)همکاری گورکی با نشریه (ستاره)لنین،انتشاریک داستان درمجله (جهان امروز).(1912) گورکی مسئولیت بخش ادبی روزنامه (پراودا) را که لنین سردبیرآنست،بعهده میگیرد،داستان(چگونه انسان متولد شد)درمجلات ادبی منتشرمیشود.(1913) بازگشت گورکی ازمهاجرت،انتشاررمان اتوبیوگرافیک(دوران کودکی ام).(1915) گورکی سردبید مجله (وقایع نگاری) ،تنها مجله آزاد روس که علیه ناسیونالیسم وامپریالیسم مبارزه میکند،میشود، نخستین ملاقات میان گورکی و مایاکوفسکی.(1916) رمان (درجستجوی نان)باعنوان(درغربت انسانها)منتشرمیشود،انتشارداستان (یک روز نیک)درروزنامه (واژه روسی)، نوشته لنین (امپریالیسم،بالاترین مرحله سرمایه داری)نیز منتشرگردید.

(1917)پیروزی انقلاب فوریه،بازگشت لنین،تشکیل جمهوری شوراها،شکست حکومت تزاری،پایه گزاری روزنامه (زندگی نو)باکمک لنین،اثرلنین(دولت وانقلاب)منتشرمیشود.(1918) آغاز جنگ داخلی،گورکی به نفع انقلاب دست به یک فعالیت فرهنگی-سیاسی میزند و بنگاه نشر(ادبیات جهانی) راتاسیس میکند،انتخاب گورکی درکمیته اجرایی (شورای شهرپتروگراد).(1919)گورکی عضو(انترناسیونال کمونیستی)میشود وکتاب (خاطرات باتولستوی)رامینویسد، اومجله کودکان(نورشمالی)رانیزمنتشرمیکند.(1920)کتاب (چپ رادیکال،بیماری کودکی کمونیسم) لنین منتشرمیشود،گورکی در پتروگراد مسئول کمیته ای برای بهترنمودن شرایط زندگی دانشمندان میشود.(1921)او مسئول بخش فرهنگی روزنامه شورایی(سرزمین سرخ نو)میشود،تقاضای شوروی ازغرب برای کمک به رفع گرسنگی درشوروی بدلیل جنگ داخلی،به سفارش لنین،گورکی برای معالجه بیماری سل خود به خارج میرود، آلکسی تولستوی نخستین بخش کتاب خودرا باعنوان(راه پردرد)منتشرمیکند.(1922)گورکی مشغول انتشاربخش سوم کتاب اتوبیوگرافی خود (دانشکده های من) است.(1923)مکاتبات نامه ای هیجان انگیزی میان گورکی و رومن رولان و استفان تسوایگ،انتشارداستان (آتش) درمجله صحبت.(1924)مرگ لنین،گورکی خاطراتش بالنین را در (ارثیه) و در مجله(همعصرروس)منتشر میکند.(1925)انتشارداستان (رهبر) در مجله (گاردجوان)،کارروی کتاب (کلیم سیم جین).(1926) گورکی مکاتبات وسیعی رابانویسندگان جوان شوروی آغازمیکند،اومشوق پیشرفت نویسندگی جوانان میگردد.(1927) گورکی به انتقاد ازمهاجران ضدانقلاب سفید و دروغ هایشان درباره اوضاع شوروی می پردازد،شعرمایاکوفسکی (خوب و زیبا) منتشر میگردد.(1928)بازگشت گورکی به میهن و سفر به نقاط گوناگون روسیه،انتشار نخستین بخش رمان (دن آرام)،اثر شولوخف.(1929) انتشارگزارش سفرهای گورکی درشوروی(درطول شوروی)،درکنگره پنجم شوراها اوبعنوان عضو کمیته اجرایی مرکزیت انتخاب میگردد،رمان تاریخی آلکسی تولستوی (پتر اول) منتشرمیگردد.

(1930) مرگ ماساکوفسکی. (1931) گورکی به انتشار (تاریخ جنگ داخلی) می پردازد.(1932)تغییرنام شهرمحل تولد گورکی از نیژنی گراد به گورکی آباد!.(1934)گورکی نخستین سخنران کنگره سراسری نویسندگان شوروی است و بعنوان منشی اول آن انتخاب میگردد. مرگ غم انگیز پسر گورکی با نام ماکسیم.(1935) رمان رولان به دیدار گورکی می آید،سفر گورکی به کنگره جهانی پاریس با عنوان(دردفاع ازفرهنگ) بدلیل  بیماری اولغومیشود.(1936) مرگ گورکی درمسکو و دفن خاکستراو دردیوارکرملین درمیدان سرخ.

 


September 30th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
شعر،ادب و عرفان