بازگشت
یادی از نویسنده ی رمان پاشنه آهنین
علیشاد لربچه علیشاد لربچه

جک لندن ، میان ادبیات ماجراجویی وادبیات کارگری

طبیعت خشن وسرمایه داری وحشی در ادبیات

Jack London- 1876 – 1916

 

  شاید فقط خدایان باستان بدانند چه دفعاتی من رهگذر، ازجلو ویترین کتابفروشی ها یا روی سنگفرش خیابان ها و یا روی گاری دستفروشی ها، رمان "پاشنه آهنین" جک لندن، نویسنده آمریکایی رادیده وتحقیرآمیز ازکنارآن گذشته، آنهم با منطق اینکه، ترجمه بد وزبان بیگانه – یا اصل بدبینانه ثبت شده ای،که کتابی راکه ساواک اجازه نشر دهد، نمی تواند رنجی ازمارا کاهش دهد .

  جک لندن،غیراز رمانهایی پیرامون زندگی کارگران کشورخود،خالق داستانهایی ماجراجویانه شبه "کلیله دمنه ای" نیزاست. طبق ادعای مورخین ادبی چپ، اودربیشتر آثارش منتقد نظام سرمایه داری ومدافع سوسیالیسم وانقلاب کارگری است. اونظم سرمایه داری را مشمول قانون گرگها میداند و غیر از رمان تئوریک سوسیالیستی، یکی ازکلاسیکهای بین المللی ادبیات سوسیالیستی درکشورهای سرمایه داری بود. و با وجود جهانبینی التقاطی ومتناقض اش، تعثیرمهمی روی ادبیات انقلابی کارگری بین المللی ازخودبجا گذاشته است. ونسلی از نویسندگان انقلابی ادبیات کارگری تحت تعثیر بعدی اوقرارگرفته اند.

وی تضادهای زمان و جامعه خود مخصوصا تضادمیان طبقه کارگر وسرمایه داری در سالهای بعداز 1900 رانشان میدهد. کتاب "پاشنه آهنین" او رمانی است آرمانگرایانه درباره شورش تودههای تحت فشارقرارگرفته. غیرازایده های انقلابی، خواننده دراین داستان بلند، شاهد سبک درخشان و استعداد داستان نویسی او نیز میگردد. نه تنها جرج آورل و تروتسکی، بلکه بوخارین و رادک، نیز به تحسین این رمان پرداخته واز دوراندیشی انقلابی آن به شگفت آمده بودند.

منبع غالب آثار جک لندن، زندگی پرماجرا- یا ماجراجویانه وی میباشد، به این دلیل مهم ترین اثر اورا، زندگی اش میدانند،چون وی سالها زندگی ماجراجویانه ای داشت . جک لندن رایکی از کلاسیک های ادبیات ماجرایی نیز بحساب می آورند. وی یکی ازشورشگرانی بود که به زندگی ماجراجویانه پرداخت. او باکمک جهان جانوران ومناظر طبیعی، یکی ازنویسندگان توانای رمان ماجراجویانه شده است. وی انتقاداجتماعی راگاهی باکمک داستانهایی پیرامون حیوانات مطرح می نماید. رمانهای ماجرایی اواز یک طرف مشوق قهرمانی های عجیب درشرایط فوق العاده هستند – و از طرف دیگر بطور واقعگرایانه فقر بیچارگان رانشان میدهند. آثار اورا میتوان خط و مرزی میان تمدن صنعتی- و طبیعت وحشی بشمارآورد. وی توضیح میدهد که برای موفقیت درجامعه صنعتی سرمایه داری، انسانها باید ازصفات طبیعی گرگها بهره گیرند.

  جک لندن ازنظر ادبی زیر تعثیر : استوتسن و کیپلینگ – و از نظر فلسفی زیرتعثیر : داروین،اسپنسر، نیچه، و مارکس بود . جهانبینی اومخلوطی است از نظرات: مارکس، نیچه و اسپنسر. امروزه اشاره میشود که او طرح های اجتماعی سوسیال-داروینیستی را با ایدههای سوسیالیستی مخلوط می نمود.  درآثاراواغلب عقاید گوناگون ازجمله: داروینیسم، هومانیسم مسیحی، نیهلیسم طبیعتگرایانه، عقایدجبراجتماعی ، و غیره درکنارهم قرار میگیرند. آثار جک لندن، دانش وی پیرامون نظرات: کانت،مارکس، نیچه، یانگ، داروین و اسپنسر را نشان میدهند. طبق شواهدی او در غالب سفرهای ماجرایی خود آثاری از داروین و میلتون را در کوله پشتی اش همراه خود جمل می نمود. وی میکوشد تانشان دهد که برای بقای عمر در طبیعت وحشی- و سرمایه داری خشن، انسان باید همچون " ابرمرد " نیچه ای زندگی کند.

  چون آثار آغازین او درسبک رمانتیک بودند، منقدین اورا درابتدا " کیپلینگ آلاسکایی " لقب دادند. وی گرچه تاکید خاصی روی ماتریالیست بودن خودداشت، محققین بعضی ازآثارش را ایده آلیستی بحساب می آورند. درآثاراو خواننده شاهد فردگرایی و جمعگرایی درادبیات میشود. امروزه ارزش خاصی برای آثاراودر رابطه با موضوع نژادپرستی در آمریکای آنزمان قائل میشوند. اوخالق آثاری ناتورالیستی پیرامون "حلبی آبادهای" شهرلندن نیز است . جک لندن درآثارش به توصیف : جهان تجمع کارخانجات دودی، کوچه های آلوده ، سالن های خوش گذرانی، و میخانه های شهر سانفراسیسکو، نیز میپردازد. ازجمله فعالیت های اجتماعی جک لندن این بود که پیرامون انقلاب و سوسیالیسم به نقاط گوناگون آمریکا سفر می نمود. در رمان و داستان های او، طبیعت، قطب مخالفی است دربرابر تمدن و صنعت زده گی سرمایه داری. وی میکوشد تانشان دهد که چگونه بازگشت به دامن طبیعت، موجب نوزایی غرایز طبیعی ازدست رفته، موجود زنده میشوند. ازنظر فلسفی او میکوشد تا به استتیک نمودن توانایی های غریزی نخستین انسان بپردازد.

  جک لندن ازخانواده ای خرده بورژوا، ولی نیازمند برخاسته بود. او می بایست از 16 سالگی برای تامین مالی خانواده به کارهای فصلی و موقت می پرداخت. وی گویا بعدازمطالعه مانیفست کمونیسم، درسا1896 وارد حزب سوسیالیستها شد و خودرا یک سوسیالیست "غیرعلمی" نامید. مقالات آنزمان او تمایلات سوسیالیستی و انقلابی اش را نشان میدهند. در بیش از 50 اثر او میتوان بطور مستقیم و غیرمستقیم بابخشی از تاریخ اجتماعی آمریکا آشنا گردید. منقدی نوشته است که آمریکا موجب مرگ زودرس جک لندن و مارک تواین شده است چون کسیکه آشکارا درآنجا به طرفداری از سوسیالیسم بپردازد ، مورد حمله نابودکننده مامورین دولت یا منقدین ارتجاعی و محافظه کار قرار میگیرد.

   جک لندن گرچه نویسنده ای از میان خلق است،از نظر ادبی ولی مقلدی نیافت. نقد و بررسی آثاراورا خوانندگان باخرید کتابهایش بعهده گرفتند و نه ادیبان غرض ورز دانشگاهی و مطبوعاتی آنزمان.

  جک لندن با نام حقیقی " جان گریفیس چاینی " درسال 1876 در آمریکا بدنیا آمد ودرسال 1916 درسن 40 سالگی بدلیل افسرده گی ناشی از الکلی شدن دست بخود کشی زد .

   جک لندن خالق داستان، رمان، نوول و مقاله های سیاسی و فلسفی است. ازجمله آثار او : آوای وحش، گرگ دریا، پاشنه آهنین، مارتین عدن، خون گرگ، شاه الکلی، پسرمرگ، بچه های آلاسکا، جنگ میان طبقات، انقلاب و مقالات دیگر، در جنگلهای شمال، روی مرزهای سفید، جانوری در عمق جامعه، دره ماه ، ژاکت اجباری، خانم کوچک ولی صاحبخانه ای بزرگ، ماجرای کارگر راه آهن، دردهای دریایی، و غیره هستند. مجموعه آثاری 31 جلدی از او میان سالهای 1932 – 1924 نیز منتشر شده اند. تاکنون آثار وی یا به غالب زبانهای دنیا ترجمه شده و یا بصورت فیلم درآمده اند. قهرمان بعضی ازآثارش : سگ ، گرگ، ویا سگ گرگهای سفیدی هستند که در داستانهایی ماجراجویانه به مبارزه با طبیعت، انسان زورگو و جامعه ماشینی می پردازند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 


November 25th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان