بازگشت
جایگاه عمر درادبیات ودید گاه ادیبان
عبدالو کیل کوچی عبدالو کیل کوچی

                                      زندگی را آنگونه که دوست داری تصور کن تا آنگونه شود

وقت در حقیقت همان عمر انسان است که لحظات ودقایق آن به اشکال مختلف سپری میشود .بدهی است که عمر وبهتر بهره گرفتن از آن تنها سر مایه ایست  که در اختیار انسان قرار دارد .وآنچه ارزش واقعی یک انسان کامل را تعین میکند صرف کردن بموقع این سرمایه ی مهم است .وهمین لحظات ودقایق زود گذر وارزشمند است که سر نوشت انسان را معین میسازد .وقت همان عمر است که بر گشت نا پذیر است وچیزی جانشین آن نمیشود .آدمی که بر اساس هر چه پیش می آید وقت میگذراند تصور مبهم وگنگی از هدفش در ذهن دارد وحتی ممکن است کاملا هدفش را گم کند ولی وقت شناس وطراح خوب وقت وجنبه های مختلفی از راهای رسیدن به هدف را در نظر میگیرد پر ارزش ساختن وقت معنی اش آنست که از تمام امکانات موجودیکه در اختیار داریم بهترین ومبرمترین شان را انتخاب کرد .و آنرا در زمان مشخصی به نیکو ترین وجه بکار اندازیم .انتخاب اهداف وامور مهم زندگی ، غالبا کار مشکل است .این کار ها نیاز به فکر واندیشه دقیق وقدرت تصمیم گیری دارد وقبل از همه نیازمند آگاهی به این امر است که چه معیار ومحکی را برای انتخاب کار های مقدم تر در نظر گرفت . بنظر میرسد بسیاری از مردم فقط از آن جهت در بر نامه ریزی دچار اشکال میشوند که آن را در ذهن وخیال خود تنظیم می کنند .در حالیکه آنان به روشی نیاز دارند که بیشتر به اهمیت واندیشه واهداف آگاه شان کند  وآنرا جدی در نظر بگیرند .

نگاره شاد زیستن به ترجمه وحید افضلی نمایانگر آنست که داشتن هدف ، جزءی از طبیعت انسان بوده وبشر بدون آن قادر به ادامه زندگی نیست. بنا برین تنظیم اهداف کمک میکند تا با تجسم روشنتر آنچه می خواهیم در آینده داشته باشیم از هم اکنون به ساختن آینده آن آغازید .باید از اشتباه کردن نترسید .هر اشتباه وشکست جز امور طبیعی وعادی انسان هاست . با توجه به اینکه هر اشتباه ،انسان را به تو فیق نهایی نزدیک میسازد .

بنا برین اولین واساسی ترین سر مایه انسان دوران عمر اوست . عمر یعنی دقایق ،ساعات ، روز ها وسالها ی که زنده هستیم فقط در چهار چوب این او قات است که تعین  وانتخاب خوب ودقیق اهداف امکان پذیر میباشد واین پرو گرام ویا برنامه با مشخص کردن اهداف اصول زندگی را می آغازد . 

عمر از نگاه ادیبان وشاعران گرانقدر که آموزه های ادبی شان چون گنجینه ی در عرصه های علم ودانش نماد تجلی افتخارات فرهنگ وادبیات سرزمین بزرگ آریانای کبیر میباشد و در پرتو آن راه نسل های بزرگ تاریخ خرآسان را بسوی دانش وتفکر هموارمیسازد  چنانچه

 صا ءب تبریزی در باره عمر میگوید .

                          باد اجل وزید وخزان گشت باغ عمر

                                                        آخر نهاد بر دل ما مرگ وداغ عمر

                         رفت آنچنانکه باد به گردش نمی رسد

                                                      در حیرتم که از که بگیرم سراغ عمر

وحضرت خواجه حافظ در رابطه به فراق وهجرت ودوری معشوق وصرف عمر می گوید .

                        ای خرم از فروغ رخت لاله زار عمر

                                                  باز آ که ریخت بی گل رویت بهار عمر

                      از دیده گر سرشک چو با ران رود رواست

                                                کان در غمت چو برق بشد روز گار عمر

رباعی از صبا            بر معرفت استوار کن پایه عمر

                                                   وزدست مده وقت گرانمایه عمر

                                با دیده انصاف نگر تا بینی

                                                 خورشید هنر دمیده از سایه عمر

 

سایر مشهدی ، زمان عمر را به لب بام وپرتگاه تشبه  کرده چون شمع بروی باد وچنین گوید.

                    پرتو عمر ،چراغیست که در بزم وجود

                                                 به نیم مژه برهم زدنی ،خاموش است

یوسف قزوینی عمر خود را فدای یار کرده وصالش را گرامی میخواند وافزوده میخواهد .

                   چه کوتاه است شبهای وصال دلبران یارب

                                                خدا از عمر ما ،بر عمر این شبها بیفزاید

واما اصفهانی تعریف دیگری از عمر دارد که میگوید .

                         از بسکه گرم می گذرد کار وان عمر

                                              هر جا نشسته ، بر سر آتش نشسته ایم

 رهی معیری        جلوه برق شتابنده بو د جلوه عمر

                                          مگذرازباده مستانه ، که شب درگذراست

با حرمت بی پایان به دیدگاه ها وآثارگرانسنگ شاعران وادیبان ومقام والای سروران علم وادب که آموزه های جاویدانه شان مشعل راه  نسل های موجود و آینده میباشد. با آنکه در رابطه به  تعاریف مفاهیم ومطالب، نظریات و دید گاه ها ی همگون وجود دارد،  دربعضی موارد با توجه به ابعاد مختلف مفاهیم ، نظریات بشکل گونه گونه ارایه میگردد. چنانچه در راستای نقش پای ادیبان و شاعران متقدم ، متئاخرین وتازه کاران نیز در رابطه به بسیاری از مفاهیم  تعریف هایی ارایه داشته اند که دراکثرموارد بیانگرپیروی ونقطه نظرهای مشترک میباشد ولی بعضا موضوعات با اوصاف متفاوت دنبال گردیده واحساس شاعررا چنان می آراید که بیانگر بینش خودش میباشد . بطورمثال چند رباعی دررابطه به جنبه های اجتماعی عمراز دیدگاه نگارنده چنین میخوانیم.           

                   از کوی تو  دورم  و جهان را چکنم

                                              تحسین بهشت  دیگران  را چکنم

                 درعشق تو مرگ ، جاودانه عمراست

                                             درهجر تو عمر جا ودان را چکنم

                                         ****************

                این عمر بهار، چون خزان خواهد شد

                                            بیرون زکف تو رایگان خواهد شد

                خواهی که به  جا ودانه  ها  پیو ندی

                                             با خدمت  خلق جاودان خواهد شد

                                       ***************

                 تاکی تن عمر را به غم فرسودن

                                           در فکر کم و بیش ، جهان پیمودن

                این  گوهر  عمر پر بهای انسان

                                          زیباست چو در خدمت مردم  بودن

                                      ****************

                در غمکده ها  چگونه  راحت  بودن

                                           نظاره گر ، ظلم  و حقارت  بودن

                صد مرتبه مرگ و با شرف مردن به

                                           از زندگی ی که در اسارت بودن

                                     *****************

                آن دل که زسنگ بود   آبش  کردم

                                             از باده   گلگونه خرابش کردم

               در خاک سر کو یتو اندر شب وروز

                                       جان کندم  و در عمر حسابش کردم                                              

 


May 30th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان